Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αλαίν Ασπέ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αλαίν Ασπέ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Alain Aspect (Γαλλικά)
Γέννηση15  Ιουνίου 1947[1][2]
Αζέν[3][4]
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[5]
Αγγλικά
Εκπαίδευσηντοκτορά
ΣπουδέςÉcole normale supérieure Paris-Saclay
Πανεπιστήμιο του Νότιου Παρισιού (έως 1983)[6]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητακβαντοφυσικός
ερευνητής[7]
ΕργοδότηςÉcole normale supérieure Paris-Saclay (1974–1985)
Κολλέγιο της Γαλλίας (1985–1992)[8]
Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας (1992–2012)[9][10]
SupOptique (από 2012)[11]
CNRS Ile-de-France South Delegation (1985–2012)[12]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμακαθηγητής πανεπιστημίου[8]
διευθυντής στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας (ομότιμος)
Βραβεύσειςδιεθνές χρυσό μετάλλιο Νιλς Μπορ (2013)[8]
Χρυσό μετάλιο Γαλλικού Εθνικού Κέντρου για την Επιστημονική Έρευνα (2005)[13][7]
Μετάλλιο Φρέντερικ Άιβς (2013)[9]
βραβείο φυσικής Βολφ (2010)[8]
βραβείο Μπάλζαν (2013)[14]
Βραβείο Νόμπελ Φυσικής (2022)[15]
Ιστότοπος
www.lcf.institutoptique.fr/Alain-Aspect-homepage
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Αλαίν Ασπέ (γαλλ. Alain Aspect, γενν. 15 Ιουνίου 1947[16]) είναι Γάλλος φυσικός, γνωστός για τα πειράματά του σχετικώς με το φαινόμενο της κβαντικής διεμπλοκής καταστάσεων.[17][18][19][20]

Το 2022 ο Ασπέ βραβεύθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής μαζί με τους Τζων Κλάουζερ και Άντον Τσάιλινγκερ «για πειράματα με διεμπεπλεγμένα φωτόνια, που απέδειξαν την παραβίαση των ανισοτήτων του Μπελ και θεμελίωσαν την κβαντική πληροφορική».[21]

Σπουδές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ασπέ είναι απόφοιτος της École Normale Supérieure de Cachan (ENS Cachan), που σήμερα είναι ενσωματωμένη στο Πανεπιστήμιο Παρί-Σακλέ. Πέρασε την εξέταση agrégation στη φυσική το 1969 και πήρε το διδακτορικό του το 1971 από την École supérieure d'optique, τη μετέπειτα Μεταπτυχιακή Σχολή του Ινστιτούτου Οπτικής του Πανεπιστημίου του Ορσέ. Στη συνέχεια δίδαξε επί τριετία στο Καμερούν ως κοινωνική θητεία αντί της τότε υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας.[22]

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ενώ εργαζόταν πάνω στη διατριβή του επί υφηγεσία (γαλλ. doctorat d'État)[23], πραγματοποίησε τα πειράματα του Μπελ που κατέδειξαν ότι η υποθετική «εις άτοπον απαγωγή» των Αϊνστάιν, Ποντόλσκι και Ρόζεν για την κβαντομηχανική, δηλαδή ότι οδηγούσε σε «δράσεις-φαντάσματα» εξ αποστάσεως, φαινόταν να είναι πραγματικότητα όταν δύο στοιχειώδη σωματίδια με κοινή προέλευση χωρίζονταν στη συνέχεια από οποιαδήποτε απόσταση (δείτε Παράδοξο EPR). Μια συσχέτιση μεταξύ των κυματοσυναρτήσεων των δύο σωματιδίων παραμένει εφόσον συναποτελούσαν αρχικώς μέρος της ίδιας μη διαταραγμένης κυματοσυναρτήσεως προτού μετρηθεί το ένα από τα θυγατρικά σωματίδια. Ο Ασπέ υπερασπίσθηκε τη διατριβή του επί υφηγεσία το 1983 στο Πανεπιστήμιο του Νότιου Παρισιού.[24]

Ερευνητικό έργο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα πειράματα του Ασπέ, που διεξάχθηκαν μετά από το πρώτο πείραμα του Στιούαρτ Φρήντμαν και του Τζων Κλάουζερ το 1972, θεωρήθηκε ότι προσέφεραν περαιτέρω υποστήριξη στην άποψη ότι οι ανισότητες του Μπελ παραβιάζονται στην εκδοχή τους CHSH, και ειδικότερα «κλείνοντας» μια μορφή της «παγίδας» της τοπικότητας. Ωστόσο, τα αποτελέσματα του Ασπέ δεν ήταν απολύτως τελειωτικά, καθώς υπήρχαν συνθήκες που άφηναν περιθώρια για εναλλακτικές ερμηνείες συμβατές με τον «τοπικό ρεαλισμό».[25] Ούτως ή άλλως πάντως υπήρξε ο πρώτος φυσικός που έδειξε πειραματικώς τον κυματοσωματιδιακό δυϊσμό μεμονωμένων φωτονίων.[26] Συνεισέφερε στην επινόηση της μεθόδου της επιλεκτικής ανά ταχύτητα παγιδεύσεως πληθυσμού συμφασικών κυματοσωματιδίων, ήταν ο πρώτος που συνέκρινε τις συσχετίσεις κατά Hanbury Brown - Twiss φερμιονίων και μποζονίων υπό τις ίδιες συνθήκες, και ο πρώτος που επέδειξε εντοπισμό Anderson σε ένα υπέρψυχρο σύστημα ατόμων.[26]

Ο Ασπέ διδάσκει στην École Polytechnique στο Παρίσι.

Πράγματι, μετά τα πειράματά του επί των ανισοτήτων του Μπελ, ο Ασπέ στράφηκε σε μελέτες της ψύξεως με λέιζερ ουδέτερων ατόμων και συμπυκνωμάτων Μπόζε-Αϊνστάιν στο Εργαστήριο Kastler-Brossel, στο Παρίσι.[27] Μέχρι το 1994 ο Ασπέ ήταν αναπληρωτής διευθυντής της γαλλικής Μεταπτυχιακής Σχολής του Ινστιτούτου Οπτικής, ενώ μέχρι το τέλος της σταδιοδρομίας του ήταν καθηγητής στην École Polytechnique.

Τιμητικές διακρίσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Ασπέ στο Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας και Οικονομικών της Βουδαπέστης το 2013

Πολλές ήταν οι τιμητικές διακρίσεις στο πρόσωπο του Αλαίν Ασπέ, και μάλιστα πριν το Βραβείο Νόμπελ. Εκλέχθηκε μέλος της γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών και της γαλλικής Ακαδημίας Τεχνολογιών (Académie des technologies). Στο εξωτερικό είναι μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας του Βελγίου, της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών και της Academia Europaea. Ο αστεροειδής 33163 Alainaspect, που ανακαλύφθηκε από αστρονόμους στο Κοσόλ της Γαλλίας, στο τότε Αστεροσκοπείο CERGA, το 1998, πήρε το όνομά του προς τιμή του Αλαίν Ασπέ.[28] Η απόδοση της ονομασίας δημοσιεύθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2019 (M.P.C. 118220).[29]

Άλλες διακρίσεις αναλυτικότερα[30][31]:

Παράσημα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βραβεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Αλαίν Ασπέ στην τελετή απονομής των Βραβείων Μπαλτσάν, στη Βέρνη, στις 15 Νοεμβρίου 2013

Αναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb12408578c. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2019.
  2. ↑ 2,0 2,1 «Who's Who in France» (Γαλλικά) Παρίσι. 49512.
  3. ↑ 12408578c.
  4. ↑ 49512.
  5. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12408578c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. ↑ Agence bibliographique de l'enseignement supérieur: «Système universitaire de documentation» (Γαλλικά) Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. Μονπελιέ. 043052010.
  7. ↑ 7,0 7,1 www.cnrs.fr/fr/personne/alain-aspect.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 www.ae-info.org/ae/Member/Aspect_Alain. Ανακτήθηκε στις 18  Οκτωβρίου 2022.
  9. ↑ 9,0 9,1 www.academie-sciences.fr/pdf/membre/Aspect_Alain_CV.pdf.
  10. ↑ www.radiofrance.fr/personnes/alain-aspect.
  11. ↑ «ORCID Public Data File 2023». ORCID Public Data File 2023. 27  Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 10  Νοεμβρίου 2023.
  12. ↑ «ORCID Public Data File 2023». ORCID Public Data File 2023. 27  Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 10  Νοεμβρίου 2023.
  13. ↑ «Alain Aspect, Physicien - Médaille d’or du CNRS 2005». Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας. Ανακτήθηκε στις 16  Ιανουαρίου 2020.
  14. ↑ «Les Lauréats Balzan 2013». Les Lauréats Balzan 2013. βραβείο Μπάλζαν. 9  Σεπτεμβρίου 2013.
  15. ↑ «The Nobel Prize in Physics 2022». (Αγγλικά) nobelprize.org. Ίδρυμα Νόμπελ. Ανακτήθηκε στις 4  Οκτωβρίου 2022.
  16. ↑ «The Nobel Prize in Physics 2022». NobelPrize.org. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2022. 
  17. ↑ Aspect, Alain; Grangier, Philippe; Roger, Gérard (12 July 1982). «Experimental Realization of Einstein-Podolsky-Rosen-BohmGedankenexperiment: A New Violation of Bell's Inequalities». Physical Review Letters (American Physical Society (APS)) 49 (2): 91-94. doi:10.1103/physrevlett.49.91. ISSN 0031-9007. Bibcode: 1982PhRvL..49...91A. 
  18. ↑ Aspect, Alain; Dalibard, Jean; Roger, Gérard (20 December 1982). «Experimental Test of Bell's Inequalities Using Time-Varying Analyzers». Physical Review Letters (American Physical Society (APS)) 49 (25): 1804-1807. doi:10.1103/physrevlett.49.1804. ISSN 0031-9007. Bibcode: 1982PhRvL..49.1804A. 
  19. ↑ Aspect, Alain (2007). «Quantum mechanics: To be or not to be local». Nature 446 (7138): 866-867. doi:10.1038/446866a. ISSN 0028-0836. PMID 17443174. Bibcode: 2007Natur.446..866A. 
  20. ↑ «Alain Aspect's Curriculum Vitae, Updated March 2012» (PDF). Academia Europaea. 17 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2022. 
  21. ↑ The Royal Swedish Academy of Sciences (October 4, 2022). The Nobel Prize in Physics 2022. Δελτίο τύπου.
  22. ↑ «Alain Aspect, prix Nobel de physique 2022». cnrs.fr. 
  23. ↑ «CV». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2011. 
  24. ↑ «Qui est Alain Aspect, ce chercheur français co-lauréat du prix Nobel de physique ?». radiofrance.fr. 4 Οκτωβρίου 2022. 
  25. ↑ J.-Å. Larsson (2014). «Loopholes in Bell inequality tests of local realism». J. Phys. A 47 (42): 424003. doi:10.1088/1751-8113/47/42/424003. Bibcode: 2014JPhA...47P4003L. 
  26. ↑ 26,0 26,1 «Certificate of Election: EC/2015/48: Aspect, Alain». Λονδίνο: The Royal Society. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιουλίου 2019. 
  27. ↑ «Alain Aspect, prix Nobel de physique 2022». cnrs.fr. 
  28. ↑ «(33163) Alainaspect». Minor Planet Center. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2019. 
  29. ↑ «MPC/MPO/MPS Archive». Minor Planet Center. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2019. 
  30. ↑ «Alain Aspect». ae-info.org. 
  31. ↑ «Alain Aspect's Curriculum Vitae» (PDF). 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αλαίν_Ασπέ&oldid=10728247"