Τακάκι Κατζίτα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τακάκι Κατζίτα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
梶田 隆章 (Ιαπωνικά)
Γέννηση9 Μαρτίου 1959
Χιγκασιματσουγιάμα
ΚατοικίαΙαπωνία
Χώρα πολιτογράφησηςΙαπωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙαπωνικά
Εκπαίδευσηδιδάκτωρ φιλοσοφίας
Doctor of Science
ΣπουδέςSaitama University
Πανεπιστήμιο του Τόκιο
Kawagoe Kōtō Gakkō
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφυσικός
διδάσκων πανεπιστημίου
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Τόκιο
Institute for Cosmic Ray Research
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΒραβείο Νόμπελ Φυσικής (2015)[1][2]
Nishina Memorial Prize (1988)
βραβείο Asahi (1999)
Bruno Rossi Prize (1989)
βραβείο Asahi (1987)
Τάγμα του Πολιτισμού (2015)
Βραβείο Θεμελιωδούς Φυσικής (2016)
Julius Wess Prize (2013)
Πρόσωπο Πολιτιστικής Αξίας (2015)
Panofsky Prize (2002)[3]
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Πάδοβας
Ιστότοπος
www.ipmu.jp/takaaki-kajita
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Τακάκι Κατζίτα (ιαπωνικά: 梶田 隆章, Kajita Takaaki, γεννήθηκε στις 9 Μαρτίου 1959) είναι Ιάπωνας φυσικός, γνωστός για τα πειράματα νετρίνων στο Αστεροσκοπείο Καμιόκα - Καμιόκαντε και το διάδοχό του, το Σούπερ-Καμιόκαντε. Το 2015 του απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ Φυσικής από κοινού με τον Καναδό φυσικό Άρθουρ Μ. ΜακΝτόναλντ. Την 1η Οκτωβρίου 2020, έγινε πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου της Ιαπωνίας.

Νεαρή ηλικία και εκπαίδευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε το 1959 στη Χιγκασιματσουγιάμα, Σαϊτάμα, Ιαπωνία[4], και του αρέσει να μελετάει περισσότερο με τη σκέψη παρά με την απομνημόνευση, ενώ στο λύκειο ενδιαφερόταν ιδιαίτερα για τη φυσική, τη βιολογία, την παγκόσμια ιστορία, την ιαπωνική ιστορία και τις γεωεπιστήμες. Σπούδασε φυσική στο Πανεπιστήμιο της Σαϊτάμα, από το οποίο αποφοίτησε το 1981. Έλαβε το διδακτορικό του το 1986 από το Πανεπιστήμιο του Τόκιο[5]. Στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο, εντάχθηκε στην ερευνητική ομάδα του Μασατόσι Κοσίμπα επειδή τα νετρίνα "έμοιαζαν να είναι ενδιαφέροντα".

Σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από το 1988, ο Κατζίτα εργάζεται στο Ινστιτούτο Έρευνας Κοσμικών Ακτίνων του Πανεπιστημίου του Τόκιο, όπου έγινε επίκουρος καθηγητής το 1992 και καθηγητής το 1999[6].

Ανέλαβε διευθυντής του Κέντρου Κοσμικών Νετρίνων στο Ινστιτούτο Έρευνας για την Κοσμική Ακτινοβολία (ICRR) το 1999. Από το 2017 είναι επικεφαλής ερευνητής στο Ινστιτούτο Φυσικής και Μαθηματικών του Σύμπαντος στο Τόκιο και διευθυντής του ICRR[7].

Ο Κατζίτα σε συνέντευξη Τύπου στη Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών, 2015

Το 1998, η ομάδα του Κατζίτα στο Σούπερ-Καμιόκαντε ανακάλυψε ότι όταν οι κοσμικές ακτίνες προσκρούουν στην ατμόσφαιρα της Γης, τα νετρίνα που προκύπτουν αλλάζουν γεύση πριν φτάσουν στον ανιχνευτή κάτω από το όρος Καμιόκα[5][8]. Η ανακάλυψη αυτή βοήθησε να αποδειχθεί η ύπαρξη της ταλάντωσης των νετρίνων και το γεγονός ότι τα νετρίνα έχουν μάζα. Το 2015, ο Κατζίτα μοιράστηκε το βραβείο Νόμπελ Φυσικής με τον Καναδό φυσικό Άρθουρ ΜακΝτόναλντ, του οποίου το Παρατηρητήριο Νετρίνων Σάντμπερι ανακάλυψε παρόμοια αποτελέσματα[8]. Η εργασία των Κατζίτα και ΜακΝτόναλν έλυσε το μακροχρόνιο πρόβλημα των ηλιακών νετρίνων, δηλαδή τη μεγάλη απόκλιση μεταξύ των προβλεπόμενων και των μετρούμενων ροών ηλιακών νετρίνων, και έδειξε ότι το Καθιερωμένο Πρότυπο, το οποίο απαιτούσε τα νετρίνα να μην έχουν μάζα, είχε αδυναμίες[8]. Σε συνέντευξη Τύπου στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο, λίγο μετά την ανακοίνωση του βραβείου Νόμπελ, ο Κατζίτα δήλωσε: "Θα ήθελα να ευχαριστήσω τα νετρίνα, φυσικά. Και καθώς τα νετρίνα δημιουργούνται από τις κοσμικές ακτίνες, θέλω επίσης να τις ευχαριστήσω"[9].

Ένας από τους πρώτους ανθρώπους στους οποίους τηλεφώνησε ο Κατζίτα μετά την απονομή του βραβείου Νόμπελ ήταν ο Μασατόσι Κοσίμπα, κάτοχος του Νόμπελ Φυσικής 2002, πρώην σύμβουλός του και συνάδελφός του ερευνητής των νετρίνων [5].

Ο Κατζίτα είναι σήμερα ο κύριος ερευνητής ενός άλλου έργου του ICRR που βρίσκεται στο Αστεροσκοπείο Καμιόκα, του ανιχνευτή βαρυτικών κυμάτων KAGRA [10].

Βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1987 - Βραβείο Ασάχι στο πλαίσιο του Καμιόκαντε (εκπρόσωπος - Μασατόσι Κοσίμπα)[11]
  • 1989 - Βραβείο Μπρούνο Ρόσι μαζί με τα άλλα μέλη της συνεργασίας Καμιόκαντε[12]
  • 1998 - Βραβείο Ασάχι ως μέρος του Σούπερ-Καμιόκαντε (εκπρόσωπος - Γιότζι Τοτσούκα)[13]
  • 1999 - Αναμνηστικό βραβείο Νισίνα[14]
  • 2002 - Βραβείο Πανόφσκι για την αδιάσειστη πειραματική απόδειξη των ταλαντώσεων νετρίνων με τη χρήση ατμοσφαιρικών νετρίνων[15]
  • 2010 - Βραβείο Γιότζι Τοτσούκα[16]
  • 2012 - Βραβείο Ιαπωνικής Ακαδημίας για την "Ανακάλυψη των ταλαντώσεων των ατμοσφαιρικών νετρίνων"[17][18]
  • 2013 - Βραβείο Τζούλιους Γουές για τον "σημαντικό ρόλο του στην ανακάλυψη των ταλαντώσεων των ατμοσφαιρικών νετρίνων με το πείραμα Σούπερ-Καμιόκαντε"[19].
  • 2015 - Βραβείο Νόμπελ Φυσικής από κοινού με τον Άρθουρ Μπ. ΜακΝτόναλντ για την ανακάλυψη των ταλαντώσεων των νετρίνων, η οποία δείχνει ότι τα νετρίνα έχουν μάζα[20].
  • 2016 - Βραβείο Πρωτοπορίας στη Θεμελιώδη Φυσική[21].

Τιμές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/2015/.
  2. www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/.
  3. www.aps.org/programs/honors/prizes/panofsky.cfm. Ανακτήθηκε στις 7  Οκτωβρίου 2018.
  4. «Takaaki Kajita - Facts». Nobel Foundation. 6 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2015. 
  5. 5,0 5,1 5,2 «Japan's Takaaki Kajita shares Nobel in physics». Japan Times. 6 Οκτωβρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2015. 
  6. «2015 Nobel Prize in Physics: Canadian Arthur B. McDonald shares win with Japan's Takaaki Kajita». CBC News. 6 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2015. 
  7. «About ICRR». Institute for Cosmic Ray Research, University of Tokyo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2023. 
  8. 8,0 8,1 8,2 Randerson, James and Ian Sample (6 Οκτωβρίου 2015). «Kajita and McDonald win Nobel physics prize for work on neutrinos». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2015. 
  9. Overbye, Dennis (6 Οκτωβρίου 2015). «Takaaki Kajita and Arthur McDonald Share Nobel in Physics for Work on Neutrinos». New York Times. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2015. 
  10. KAGRA collaboration (7 October 2015). Professor Kajita won the novel prize in physics !!. Δελτίο τύπου.
  11. «Recipients of the Asahi Prize». Asahi Shimbun. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2016. 
  12. «HEAD AAS Rossi Prize Winners». Home High Energy Astrophysics Division. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2016. 
  13. «Recipients of the Asahi Prize». Asahi Shimbun. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2016. 
  14. «Recipients of Nishina Memorial Prizes». Nishina Memorial Foundation. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2016. 
  15. «2002 W.K.H. Panofsky Prize in Experimental Particle Physics Recipient». American Physical Society. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2016. 
  16. «第1回「戸塚洋二賞」選考結果». Heisei Foundation for Basic Science. 24 Φεβρουαρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2015. (in ιαπωνική)
  17. «The Imperial Prize, Japan Academy Prize, Duke of Edinburgh Prize Recipients». Japan Academy. 4 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2016. 
  18. «Japan Academy Prize to – Takaaki Kajita» (PDF). Japan Academy. 4 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2016. 
  19. «Julius Wess Award to Takaaki Kajita». Kavli Institute for the Physics and Mathematics of the Universe. 27 Νοεμβρίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Νοεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2015. 
  20. "The Nobel Prize in Physics 2015".. Nobelprize.org. Nobel Media AB 2014. Web. 6 October 2015.
  21. Fundamental Physics Prize (8 November 2015). Breakthrough Prize Awarded $22 Million In Science Prizes. Δελτίο τύπου.
  22. Azeem, Ahmad. «Nobel Laureate Takaaki Kajita conferred DSc at AMU's 64th convocation». India Today. Ανακτήθηκε στις 1 Νοεμβρίου 2016. 
  23. «Kajita: Emociones de la ciencia esperan a los jóvenes bolivianos». Página Siete. 3 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2019. 
  24. «Federico II, laurea honors causa al Premio Nobel Takaaki Kajita». Il Mattino. 30 January 2017. http://www.ilmattino.it/napoli/cultura/federico_ii_laurea_honors_causa_al_premio_nobel_takaaki_kajita-2227113.html. Ανακτήθηκε στις 10 October 2019. 
  25. «Honors». University of Bern. 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2019. 
  26. «Laurea Honoris Causa a Takaaki Kajita». University of Perugia. 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2021. 

-