Αλίκαμπος Χανίων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αυτή είναι μια παλιά έκδοση της σελίδας, όπως διαμορφώθηκε από τον FocalPoint (συζήτηση | συνεισφορές) στις 20:45, 28 Ιουνίου 2020. Μπορεί να διαφέρει σημαντικά από την τρέχουσα έκδοση.
Αλίκαμπος Χανίων
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Αλίκαμπος Χανίων
35°20′47″N 24°12′39″E
ΧώραΕλλάδα
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Αποκορώνου
Γεωγραφική υπαγωγήΛευκά Όρη
Πληθυσμός223 (2021)

Ο Αλίκαμπος είναι χωριό του δήμου Αποκορώνου, της περιφερειακής ενότητας (πρώην νομού) Χανίων, στην Κρήτη. Είναι ο μόνος οικισμός στην τοπική κοινότητα Αλικάμπου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 198 κατοίκους. Το χωριό βρίσκεται στους βόρειους πρόποδες των Λευκών Ορέων, σε υψόμετρο 310 μέτρων, 40 χιλιόμετρα από τα Χανιά, στο δρόμο προς Σφακιά.

Ιστορία

Οι Σαρακηνοί λεηλάτησαν τον Αλίκαμπο το 821 και έκτισαν ένα οχυρό στη θέση Πηργιολύκι, από το οποίο σήμερα σώζεται μόνο η δεξαμενή. Μετά την ανακατάληψη της Κρήτης το 961 από τον Νικηφόρο Φωκά, ορίστηκε το φέουδο του Αλίκαμπο το οποίο έφτανε μέχρι την λίμνη Κουρνά το οποίο δόθηκε στον Μαλαβαρά. Η περιοχή υπήρξε από το καιρό των Βυζαντινών άνδρο κλεφτών και εξαιτίας της θέσης ήταν καταφύγιο επαναστατών. Ο Αλίκαμπος συμμετείχε στις επαναστάσεις εναντίον των Ενετών γι αυτό και οι Ενετοί τον κατέστρεψαν μετά την καταστολή της Επανάστασης του Καντανολέου του 1527 και απαγόρευσαν να ξαναχτιστεί. Οι κάτοικοι είτε φονεύθηκαν είτε εξοριστήκαν στην Κύπρο.[1] Το 1536 ύστερα από αίτησή τους, οι κάτοικοι επέστρεψαν στον Αλίκαμπο σχηματίζοντας ένα χωριό με πολλές συνοικίες οι οποίες ακόμη και σήμερα υπάρχουν σαν ξεχωριστά χωριά, όπως ο Φίλιππος, το Μετόχι, η Ασπροσυκιά, ο Φονές, Χάμπαθα και η Μάζα.[2] Στην απογραφή του 1583 (Καστροφύλακας Κ242) αναφέρεται ως Alicambo με 411 κατοίκους. Ο Φραντσέσκο Μπαζιλικάτα το αναφέρει το 1630 μαζί με τη Μάζα. Οι Τούρκοι έχτισαν στον Αλίκαμπο, όπως και στον υπόλοιπο Αποκόρωνα λόγω της στρατηγικής του θέσης, δύο κουλέδες (φρούρια).[3] Στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834 αναφέρεται ότι έχει 75 χριστιανικές οικογένειες χωρίς τουρκικές. Το 1881 είχε 690 Χριστιανούς κατοίκους. Το 1928 αναφέρεται σαν Αλίκαμπος με 690 κατοίκους και ήταν έδρα της ομώνυμης κοινότητας.[1] Από τον Αλίκαμπο κατάγονταν οι Γρυλλάκης Νίκος στρατηγός[4] και Γρυλλάκης Νίκος δημοσιογράφος υπουργείου Μεταφορών της ΕΡΤ.[5]

Αξιοθέατα

Στο χωριό βρίσκεται η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου με αγιογραφίες των αρχών του 14ου αιώνα φιλοτεχνημένος από τον Ιωάννη Παγωμένο, οι οποίες διατηρούνται μέχρι σήμερα σε καλή κατάσταση.[1] Στο χωριό έχουν ανακηρυχθεί διατηρητέα μνημεία ένα κτιριακό συγκρότημα των αρχών του 19ου αιώνα[6], μια οικία που χρονολογείται από τους ενετικούς χρόνους[7] και ένα λαϊκό αγροτόσπιτο των μέσων του 19ου αιώνα[8], ενώ ένα ακόμη κτίριο έχει χαρακτηριστεί έργο τέχνης, συνδυάζοντας λαϊκά και νεοκλασικά στοιχεία, όπως φαίνεται, π.χ., στην πρόσοψη στην πλατεία[9].

Παραπομπές

  1. 1,0 1,1 1,2 Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Α. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελ. 93. 
  2. Κρυονερίδα Αρχειοθετήθηκε 2014-05-31 στο Wayback Machine. Δήμος Αποκορώνου
  3. Άλλοι Κουλέδες στον Αποκόρωνα Αρχειοθετήθηκε 2014-05-23 στο Wayback Machine. www.cretanbeaches.com
  4. «Πέθανε ο Νίκος Γρυλλάκης, στενός συνεργάτης του Κων. Μητσοτάκη
  5. ««Έφυγε» ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ Νίκος Γρυλλάκης (video)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2018. 
  6. Κτιριακό συγκρότημα στον Αλίκαμπο Χανίων, ιδ. Νικ. Γρυλάκη
  7. Οικία Μανούσου Απ. Γρυλάκη
  8. Οικία Μανούσου Γρυλλάκη
  9. Κτίριο ιδ. Β. Πολλάκη