Αγία Τριάδα Βοιωτίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 38°21′20.2″N 22°54′29.9″E / 38.355611°N 22.908306°E / 38.355611; 22.908306

Αγία Τριάδα
Αγία Τριάδα is located in Greece
Αγία Τριάδα
Αγία Τριάδα
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΣτερεάς Ελλάδας
Περιφερειακή ΕνότηταΒοιωτίας
ΔήμοςΛεβαδέων
Δημοτική ΕνότηταΚορώνειας
Γεωγραφία
ΝομόςΒοιωτίας
Υψόμετρο400
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΣτεβενίκο

Η Αγία Τριάδα (πρώην Στεβενίκο[1]) είναι ορεινό χωριό του δήμου Λεβαδέων του νομού Βοιωτίας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2021 ο πληθυσμός της ανέρχεται στους 291 μόνιμους κατοίκους[2].

Γενικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο οικισμός είναι κτισμένος στους πρόποδες του Ελικώνα, σε υψόμετρο 400 μέτρων[1]. Βρίσκεται 21 χλμ νότια της πρωτεύουσας του νομού Βοιωτίας, Λιβαδειάς[3]. Κοντά στην Αγία Τριάδα βρίσκονται τα χωριά Κορώνεια (στα ανατολικά), Ελικώνας (στα δυτικά) Αγία Άννα (στα νότια) και Άγιος Γεώργιος (βόρεια του οικισμού).

Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ύπαρξη ρωμαϊκών επιγραφών και βυζαντινού κάστρου ενισχύει τις απόψεις σχετικά με την κατοίκηση της περιοχής από την αρχαιότητα ή τον Μεσαίωνα, ενώ ο οικισμός αναφέρεται για πρώτη φορά σε οθωμανικά έγγραφα του 1466 με την ονομασία Στεβενίκο και καταγράφεται ως ελληνόφωνος οικισμός σε αντίθεση με τα γειτονικά χωριά που αναφέρονται ως αρβανίτικα[4].

Κατά τη διάρκεια της ύστερης Τουρκοκρατίας ήταν ο μεγαλύτερος οικισμός της περιφέρειάς του και αποτέλεσε σημείο στρατηγικής σημασίας λόγω της οχύρωσής του. Μάλιστα στα χρόνια της ελληνικής επανάστασης έγινε αρκετές φορές πεδίο μάχης ανάμεσα στους Έλληνες επαναστάτες και τις οθωμανικές δυνάμεις[4][5]. Το 1940 η ονομασία του χωριού μετατράπηκε από Στεβενίκο σε Αγία Τριάδα[1].

Διοικητικά το χωριό αποτέλεσε από το 1840 (ΦΕΚ 22Α - 18/12/1840)[6] μέχρι το 1914 τμήμα του δήμου Πέτρας[4] και στη συνέχεια υπαγόταν έως το 1997 στην επαρχία Λεβαδείας ως έδρα κοινότητας. Έπειτα υπήχθη στον καποδιστριακό δήμο Κορωνείας[1] ενώ από το 2011 είναι έδρα της τοπικής κοινότητας Αγίας Τριάδας του καλλικρατικού δήμου Λεβαδέων[2].

Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημαντικά αξιοθέατα της Αγίας Τριάδας είναι τα απομεινάρια του μεσαιωνικού καταλανικού κάστρου, τα ερείπια ρωμαϊκής στοάς στις πηγές Πόντζα, ο ναός των Ταξιαρχών που διαθέτει τοιχογραφίες των αρχών του 19ου αιώνα και ο ναός της Παλιοκκλήσας εντός του οποίου υπάρχουν τοιχογραφίες των μέσων του 18ου αιώνα.

Άλλο σημαντικό αξιοθέατο είναι το σπήλαιο Νύμφης Κορώνειας. Βρίσκεται στα δυτικά του χωριού σε υψόμετρο 820 μέτρων. Στις ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν στο σπήλαιο το 1989 αποκαλύφθηκε σημαντικός αριθμός ευρημάτων που καλύπτουν το διάστημα από την αρχαϊκή μέχρι τη ρωμαϊκή εποχή. Από τα αρχαιολογικά ευρήματα προκύπτει πως το σπήλαιο χρησιμοποιήθηκε ως ιερό αφιερωμένο στις Νύμφες[7].

Αθλητισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ομάδα της περιοχής είναι ο Άρης Αγίας Τριάδας στο ποδόσφαιρο.Είχε υπάρξει από τις κορυφαίες ομάδες στο Β'ΕΠΣ Βοιωτίας.

Δημογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πορεία του πληθυσμού[8]
Έτος 1835 1861 1879 1889 1896 1907 1920 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011 2021
Πληθυσμός 510 452 502 536 593 666 804 699 1.104 1.331 1.401 1.225 1.263 1.472 1.183 652 291

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Μιχαήλ Σταματελάτος - Φωτεινή Βαμβά Σταματελάτου, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, ΤΑ ΝΕΑ, 2012, Α' τόμος, σελ.10.
  2. 2,0 2,1 «Αγία Τριάδα (η) Δήμου Λεβαδέων Τοπική Κοινότητα Αγίας Τριάδος. Βοιωτία – Στερεά Ελλάδα». dhmos.gr. Δήμοι, πόλεις και χωριά Ελλάδας. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2017. [νεκρός σύνδεσμος]
  3. «Αρχική». steveniko.gr. Αγία Τριάδα Βοιωτίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2017. 
  4. 4,0 4,1 4,2 «Σελίδες Ιστορίας». steveniko.gr. Αγία Τριάδα Βοιωτίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2017. 
  5. Θύμιου Δ. Δάλκα, Λειβαδιά Α. Ιστορικοί περίπατοι στα Νοτιοανατολικά της Αρχειοθετήθηκε 2016-07-28 στο Wayback Machine., έκδοση Β', Αθήνα 1991 σελ. 124.
  6. Εφημερίς της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδος, Αρ. 22, Εν Αθήναις, 18 Δεκεμβρίου 1840, σελ. 107.
  7. «Υπουργείο πολιτισμού, Σπήλαιο Νύμφης Κορώνειας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Απριλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2011. 
  8. Εθνικό ίδρυμα ερευνών, Εξέλιξη πληθυσμού επαρχίας Λιβαδειάς