Μαυρονέρι Βοιωτίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σχετικά με τις ονομασίες Κασνέσι, Καζνέσι, Καρνέσι, δείτε: Κασνέσι

Συντεταγμένες: 38°31′27.998″N 22°46′55.999″E / 38.52444389°N 22.78222194°E / 38.52444389; 22.78222194

Μαυρονέρι
Μαυρονέρι is located in Greece
Μαυρονέρι
Μαυρονέρι
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΣτερεάς Ελλάδας
Περιφερειακή ΕνότηταΒοιωτίας
ΔήμοςΛεβαδέων
Δημοτική ΕνότηταΔαύλειας
Γεωγραφία
ΝομόςΒοιωτίας
Υψόμετρο140 μέτρα
Πληθυσμός
Μόνιμος169
Έτος απογραφής2021

Το Μαυρονέρι είναι οικισμός της Στερεάς Ελλάδας στην Περιφερειακή Ενότητα Βοιωτίας.[1][2]

Γενικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Μαυρονέρι είναι γραφικό χωριό της Λιβαδιάς το οποίο βρίσκεται σε απόσταση περίπου 22 χλμ. βορειοδυτικά της σε υψόμετρο 140 μέτρα[2] ανατολικά του Παρνασσού. Έχει πληθυσμό 211 κάτοικους (απογραφή του 2021) ενώ με την απογραφή του 2011 είχε 214[3]. Μαζί με τον γειτονικό μικρό οικισμό Σταθμός Δαυλείας (3 κατ.) αποτελεί την Κοινότητα Μαυρονερίου,[4] που αριθμεί 214 κατοίκους.[5] Συνδέεται με τη Λιβαδειά, τη Λαμία αλλά και άλλες πόλεις της ηπειρωτικής Ελλάδας μέσω της Εθνικής Οδού 3 που διέρχεται πλησίον του χωριού, μόλις 3 χιλιόμετρα ανατολικά του. Επίσης με Αθήνα και Λιανοκλάδι, μέσω του Σιδηροδρομικού Σταθμού Δαύλειας.

Έθιμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο χωριό το Σάββατο προ της Κυριακής των Απόκρεω τηρείται το έθιμο χέγια ή αλλιώς χέι, το οποίο έχει τις ρίζες του στη διονυσιακή λατρεία. Οι χωρικοί ανάβουν φωτιά στο κέντρο του χωριού και διασκεδάζουν χορεύοντας, τρώγοντας και πίνοντας γύρω από αυτή.[6]

Άνθρωποι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία και τη γεωργία.

Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε απόσταση 600 μέτρα από το χωριό και δίπλα σε έναν λόφο βρίσκεται το ξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη. Δίπλα από το εκκλησάκι υπάρχουν οι Πηγές του Αγίου Ιωάννη και ο ποταμός Μαυρονέρι από τον οποίο το χωριό πήρε το όνομά του. Ο Λόφος όπου από τη μία πλευρά είναι χτισμένο το χωριό και από την άλλη βρίσκεται το ποτάμι και το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη ονομάζεται Κάστρο διότι εκεί βρισκόταν κατά παράδοση το κάστρο του Αρχαίου Μαυρονερίου, από το οποίο δε σώζεται κανένα ίχνος.

Στο χωριό βρίσκεται το εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων που γιορτάζει την 1η Ιουλίου. Η εικόνα των Αγίων βρέθηκε στο μέρος όπου σήμερα βρίσκεται το ξωκλήσι. Σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες η εικόνα φανερώθηκε με όραμα σε έναν γέροντα του χωριού και αυτός ενημέρωσε τους χωριανούς του με σκοπό την εύρεση της. Η εικόνα βρέθηκε την ώρα που κάτοικοι έσκαβαν στην τοποθεσία αυτή. Εκεί χτίστηκε και το ξωκλήσι προς τιμήν των Αγίων.

Η ενορία του χωριού είναι ο Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου με το μαρμάρινο τέμπλο του. Χτίστηκε το 1953 πάνω στα ερείπια του παλιού ομωνύμου ναού. Έξω από το χωριό έχουν βρεθεί τα ερείπια του ναού του Αγίου Προκοπίου. Το εκκλησάκι σήμερα είναι χτισμένο λίγα μέτρα πιο δίπλα από τα ερείπια.

Στο χωριό υπάρχουν πολλά πετρόχτιστα σπίτια, δείγματα της αρχιτεκτονικής του προηγούμενου αιώνα.

Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το χωριό ονομαζόταν Κασνέσιο μέχρι το 1927, οπότε μετονομάστηκε σε Μαυρονέρι,[5] από το όνομα του παραπόταμου του Κηφισού (ποταμός Μαυρονέρι) που ρέει κοντά στο χωριό[7]. Σε κοντινή απόσταση από το χωριό έχουν βρεθεί ίχνη νεολιθικής εγκατάστασης. Τα ευρήματα σήμερα εκτίθενται στο Αρχαιολογικό μουσείο της Χαιρώνειας. Κοντά στο Μαυρονέρι βρισκόταν η αρχαία πόλη Παραποτάμιοι η οποία αναφέρθηκε στα κείμενα του Ηρόδοτου και του Ομήρου. Η πόλη καταστράφηκε από τους Πέρσες και από την κάθοδο των Μακεδόνων υπό τον Φίλιππο. Οι κάτοικοι κατέφυγαν σε γειτονικές πόλεις και τελικά δημιούργησαν την Τιθορέα μαζί με τους Νέωνες και Πατρώνιδες. Στο Κάστρο Μαυρονερίου (ανατολικά του χωριού) πιθανόν να βρίσκονταν Βοιωτοί του Μαυρονερίου, Πανοπέα και της Διαυλίδας πόλεις που καταστράφηκαν και αυτές από τους Πέρσες και τους Μακεδόνες του Φιλίππου.

Όσο αφορά την περίοδο του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, των Βαλκανικών πολέμων καθώς και του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου οι χωρικοί συμμετείχαν ενεργά στις μάχες για ελευθερία και τη ζωή τους θυσίασαν 15 εξ αυτών. Στην κεντρική Εκκλησία, τον Άγιο Γεώργιο, υπάρχει μνημείο αφιερωμένο στους 15 πεσόντες.

Ο οικισμός αποτελούσε έδρα ξεχωριστής κοινότητας (Κοινότητα Μαυρονερίου) στο διάστημα 1912-1998. Με την εφαρμογή του προγράμματος Καποδίστριας, το 1999, εντάχθηκε στον Δήμο Δαυλείας και από το 2011, με την εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης, στον Δήμο Λεβαδέων.[5]

Το χωριό το έτος 1946 μετρούσε 521 κατοίκους. Το 1951 είχε πληθυσμό 449 κατοίκους. Το 1961 ο οικισμός είχε πληθυσμό 402 κατοίκους. Το 1971 ο πληθυσμός του ανερχόταν στους 378 κατοίκους. Το 1981 αριθμούσε 356 κατοίκους. Ο πληθυσμός του το 1991 ανερχόταν στους 323 κατοίκους. Το 2001 ο οικισμός είχε πληθυσμό 289 κατοίκους. Ο πληθυσμός του τα τελευταία χρόνια μειώνεται με γρήγορο ρυθμό. Σήμερα στην τοπική κοινότητα ζουν 214 κάτοικοι.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 41. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 63. 
  2. 2,0 2,1 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 21. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 230. 
  3. ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10644 (σελ. 170 του pdf)
  4. «Νόμος 4555/2018 - ΦΕΚ 133/Α/19-7-2018 ( Άρθρα 1 - 151) (Πρόγραμμα ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ) (Κωδικοποιημένος)». e-nomothesia.gr | Τράπεζα Πληροφοριών Νομοθεσίας. 19 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2024. 
  5. 5,0 5,1 5,2 «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2024. 
  6. Lia (25 Φεβρουαρίου 2023). «Τα αποκριάτικα έθιμα της Στερεάς Ελλάδας – Ποιες εκδηλώσεις πραγματοποιούνται - powerplayer.gr». Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2024. 
  7. Πανδέκτης, μετονομασίες των οικισμών της Ελλάδας