Άβι Βίγκντερσον

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Άβι Βίγκντερσον
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
אבי ויגדרזון (Εβραϊκά)
Γέννηση9  Σεπτεμβρίου 1956
Ισραήλ
Χώρα πολιτογράφησηςΙσραήλ
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευση και γλώσσες
ΣπουδέςΙνστιτούτο Τεχνολογίας Ισραήλ
Πανεπιστήμιο του Πρίνστον
Hebrew Reali School
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμαθηματικός
επιστήμονας υπολογιστών
παιδαγωγός
διδάσκων πανεπιστημίου
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Πρίνστον
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςβραβείο Γκέντελ (2009)[1]
Βραβείο Νεβάλνινα (1994)
Josiah Willard Gibbs Lectureship (2008)
ACM Fellow (2018)
βραβείο Κνουθ (2019)
βραβείο Άμπελ (2021)[2]
βραβείο Ντάικστρα (2023)
Βραβείο Τούρινγκ (2023)[3]
Ιστότοπος
www.math.ias.edu/avi/
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Άβι Βίγκντερσον (εβραϊκά: אבי ויגדרזון, γεννήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 1956[4]) είναι Ισραηλινός μαθηματικός και επιστήμονας υπολογιστών. Διετέλεσε καθηγητής Herbert H. Maass στη Σχολή Μαθηματικών του Ινστιτούτου Προηγμένων Σπουδών στο Πρίνστον του Νιου Τζέρσεϊ των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής[5] Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στη θεωρία πολυπλοκότητας, στους παράλληλους αλγορίθμους, στη θεωρία γραφημάτων, στην κρυπτογραφία, στους κατανεμημένους υπολογιστές και στα νευρωνικά δίκτυα.[6] Ο Βίγκντερσον έλαβε το Βραβείο Άμπελ το 2021 για το έργο του στη θεωρητική επιστήμη των υπολογιστών[7].

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Άβι Βίγκντερσον γεννήθηκε στη Χάιφα του Ισραήλ από οικογένεια επιζώντων του Ολοκαυτώματος[8]. Ο Βίγκντερσον είναι απόφοιτος του Εβραϊκού Σχολείου Reali στη Χάιφα και έκανε τις προπτυχιακές του σπουδές στο Technion στη Χάιφα του Ισραήλ, από το οποίο αποφοίτησε το 1980, ενώ συνέχισε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον. Πήρε το διδακτορικό του στην επιστήμη των υπολογιστών το 1983, μετά την ολοκλήρωση της διδακτορικής διατριβής του, με τίτλο "Studies in computational complexity" (Μελέτες υπολογιστικής πολυπλοκότητας), υπό την επίβλεψη του Ρίτσαρντ Λίπτον.[9][10] Μετά από βραχυχρόνιες θέσεις στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ, στο IBM Ερευνητικό κέντρο Almaden, Σαν Χοσέ της Καλιφόρνιας και στο Μαθηματικό Ερευνητικό Ινστιτούτο Επιστημών στο Μπέρκλεϊ, εντάχθηκε στη Σχολή του Εβραϊκού Πανεπιστημίου το 1986. Το 1999 ανέλαβε επίσης μια θέση στο Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών και το 2003 εγκατέλειψε τη θέση του στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο για να εγκατασταθεί με πλήρη απασχόληση στο IAS[6]

Βραβεία και διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βίγκντερσον έλαβε το Βραβείο Νεβανλίνα το 1994 για το έργο του στην υπολογιστική πολυπλοκότητα[11]. Μαζί με τους Ομέρ Ρέινγκολντ και Σαλίλ Βαντάν κέρδισε το Βραβείο Γκέντελ το 2009 για το έργο του στο ζιγκ-ζαγκ γινόμενο γραφημάτων, μια μέθοδο συνδυασμού μικρότερων γραφημάτων για την παραγωγή μεγαλύτερων, που χρησιμοποιείται στην κατασκευή επεκτατικών γραφημάτων[12]. Ο Βίγκντερσον εξελέγη μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών το 2011.[13] Το 2013 εξελέγη μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών.[14] Το 2018 εξελέγη μέλος της ACM για "συνεισφορά στη θεωρητική επιστήμη των υπολογιστών και των μαθηματικών"[15]. Το 2019, ο Βίγκντερσον τιμήθηκε με το βραβείο Knuth για τη συνεισφορά του "στα θεμέλια της επιστήμης των υπολογιστών σε τομείς όπως ο τυχαίος υπολογισμός, η κρυπτογραφία, η πολυπλοκότητα κυκλωμάτων, η πολυπλοκότητα αποδείξεων, ο παράλληλος υπολογισμός και η κατανόηση των θεμελιωδών ιδιοτήτων των γράφων"[16]

Το 2021 ο Βίγκντερσον μοιράστηκε το Βραβείο Άμπελ με τον Λάζλο Λόβας "για τις θεμελιώδεις συνεισφορές τους στη θεωρητική επιστήμη των υπολογιστών και τα διακριτά μαθηματικά και τον ηγετικό τους ρόλο στη διαμόρφωσή τους σε κεντρικούς τομείς των σύγχρονων μαθηματικών"[17][18][19].

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. sigact.org/prizes/g%C3%B6del.html.
  2. «The Abel Prize Laureates 2021».
  3. «ACM A.M. Turing Award Honors Avi Wigderson for Foundational Contributions to the Theory of Computation». Σύλλογος Μηχανημάτων Υπολογισμού. Ανακτήθηκε στις 12  Απριλίου 2024.
  4. Wigderson, Avi (22 May 2014), Resumé, http://www.math.ias.edu/~avi/CV_shortbio/Drupal_CV/avicv_5_22.pdf, ανακτήθηκε στις 7 March 2016 
  5. «Faculty | IAS School of Mathematics». www.math.ias.edu. 4 Αυγούστου 2008. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουνίου 2020. 
  6. 6,0 6,1 Short biography Αρχειοθετήθηκε 12 June 2010 στο Wayback Machine. from Wigderson's web site, retrieved 3 May 2010.
  7. «Avi Wigderson GS '83 awarded Abel Prize». The Princetonian. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2021. 
  8. «Avi Wigderson and the Second Golden Era of Theoretical Computing – Ideas | Institute for Advanced Study». www.ias.edu (στα Αγγλικά). 16 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2021. 
  9. Wigderson, Avi (1983). Studies in computational complexity (στα Αγγλικά). 
  10. Άβι Βίγκντερσον στο Mathematics Genealogy Project.
  11. «HU Professor Wins 'Nobel Prize' Of Computers», The Jerusalem Post, 3 August 1994 
  12. Avi Wigderson and Colleagues Honored with 2009 Gödel Prize, Institute for Advanced Study, http://www.ias.edu/news/news-briefs/avi-wigderson-and-colleagues-honored-with-2009-g-del-prize, ανακτήθηκε στις 3 May 2010 
  13. «Avi Wigderson». American Academy of Arts & Sciences (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2021. 
  14. «Avi Wigderson». American Academy of Arts & Sciences (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2023. 
  15. 2018 ACM Fellows Honored for Pivotal Achievements that Underpin the Digital Age, Association for Computing Machinery, 5 December 2018, https://www.acm.org/media-center/2018/december/fellows-2018 
  16. 2019 Knuth prize is Awarded to Avi Wigderson, ACM Special Interest Group on Algorithms and Computation Theory, 23 March 2019, http://www.sigact.org/prizes/knuth/citation2019.pdf  In 2021, he was awarded the Abel Prize.
  17. Chang, Kenneth (17 March 2021). «2 Win Abel Prize for Work That Bridged Math and Computer Science». The New York Times. https://www.nytimes.com/2021/03/17/science/abel-prize-mathematics.html. Ανακτήθηκε στις 17 March 2021. 
  18. Hartnett, Kevin (17 March 2021). «Pioneers Linking Math and Computer Science Win the Abel Prize». Quanta Magazine. https://www.quantamagazine.org/avi-wigderson-and-laszlo-lovasz-win-abel-prize-20210317/. Ανακτήθηκε στις 17 March 2021. 
  19. Castelvecchi, Davide (17 March 2021). «Abel Prize celebrates union of mathematics and computer science» (στα αγγλικά). Nature. doi:10.1038/d41586-021-00694-9. https://www.nature.com/articles/d41586-021-00694-9. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Mathematics and Computation. A Theory Revolutionizing Technology and Science. Princeton University Press, 2019. (Online verfügbar via IAS.edu)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]