Ντέιβιντ Λιντς

Ντέιβιντ Λίντς
Όνομα στη μητρική γλώσσα	David Lynch (Αγγλικά)
Γέννηση	20 Ιανουαρίου 1946 (1946-01-20) Μοντάνα, ΗΠΑ
Κατοικία	Λος Άντζελες
Εθνικότητα	Αμερικανός
Χώρα πολιτογράφησης	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Σπουδές	Πανεπιστήμιο Τζορζ Ουάσινγκτον, Ακαδημία των Καλών Τεχνών της Πενσυλβάνια, AFI Conservatory, Francis C. Hammond Middle School και Corcoran College of Art and Design
Ιδιότητα	σκηνοθέτης κινηματογράφου, ηθοποιός, σεναριογράφος, συνθέτης, ηθοποιός φωνής, ανιματέρ, ζωγράφος, μοντέρ, ηθοποιός τηλεόρασης, στιχουργός, τραγουδοποιός, ηθοποιός ταινιών, παραγωγός ταινιών, φωτογράφος, μουσικός ηχογραφήσεων, συγγραφέας και σκηνοθέτης
Σύζυγος	Mary Sweeney (2006), Peggy Reavey (1967–1974), Mary Fisk και Emily Stofle (2009–2023)
Τέκνα	Τζένιφερ Λιντς, Austin Jack Lynch, Lula Boginia Lynch και Riley Sweeney Lynch
Αδέλφια	Martha Lynch Levacy John Lynch
Κίνημα	υπερρεαλισμός
Είδος τέχνης	Κινηματογράφος
Καλλιτεχνικά ρεύματα	Υπερρεαλισμός
Βραβεύσεις	Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής (2007), Kaiserring του Γκόσλαρ, Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής (2002), Βραβεία Saturn (1993), Χρυσός Λέων (2006), Χρυσός Φοίνικας (1990), βραβείο φεστιβάλ των Καννών καλύτερου σκηνοθέτη (2001), Βραβείο Σεζάρ Καλύτερης ξένης ταινίας (1982), European Film Award for Best Non-European Film (1999), Τιμητικό Όσκαρ (2020), προσκοπικός Αετός και Sitges Grand Honorary Award (2020)
Ιστοσελίδα	Επίσημος ιστότοπος
Υπογραφή
Σχετικά πολυμέσα

Ο Ντέιβιντ Λιντς (David Lynch, 20 Ιανουαρίου 1946) είναι Αμερικανός σκηνοθέτης, σεναριογράφος, ηθοποιός, ζωγράφος, μουσικός, συγγραφέας και παραγωγός. Αποτελεί τον πιο περίφημο και αναγνωρισμένο Αμερικανό σκηνοθέτη σουρρεαλιστικών ταινιών. Είναι γνωστός για το ιδιότροπο, ονειρικό και υπερρεαλιστικό στυλ του, καθώς και τα θέματα που ενώνουν την φιλμογραφία του, όπως η αποδόμηση της έννοιας της Αμερικής. To 2018, η λέξη "Lynchian" εντάχθηκε στο Oxford English Dictionary, με τον ορισμό της λέξης να είναι ο εξής: "θυμίζει ή μιμείται τα έργα του David Lynch. Ο Lynch είναι γνωστός για την αντιπαράθεση σουρεαλιστικών ή απειλητικών στοιχείων με καθημερινά περιβάλλοντα καθώς και για τη χρήση συναρπαστικών οπτικών εικόνων για να τονίσει μια ονειρική ποιότητα μυστηρίου ή μια απειλή." Η ιστοσελίδα They Shoot Pictures, Don't They? τον ανακύριξε ως έναν από τους 30 καλύτερους σκηνοθέτες όλων των εποχών. και τον δεύτερο καλύτερο σκηνοθέτη του 21ου αιώνα.

Καριέρα

Ο Λιντς αρχικά ξεκίνησε ως ζωγράφος, αλλά λόγω μιας επιφοίτησης αποφάσισε να γίνει σκηνοθέτης κινηματογράφου (αν και συνεχίζει, μέχρι σήμερα, να ζωγραφίζει). Έφτιαξε την πρώτη του ταινία μικρού μήκους, το Six Men Getting Sick, το 1967, το οποίο επακολούθησε με άλλες ταινίες μικρού μήκους, με τις ποιο αξιοσημείωτες να είναι το The Alphabet (1968) και το The Grandmother (1970). To 1977 κυκλοφόρησε η πρώτη ταινία μεγάλου μήκους του Lynch, το Eraserhead, το οποίο έγινε cult classic και συμπεριλήφθηκε στη λίστα του Sight and Sound για τις 250 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Το 1980 κυκλοφόρησε η δέυτερη ταινία του, το The Elephant Man, μια βιογραφική ταινία για την οποία έλαβε υποψηφιότητα για διάφορα Όσκαρ. Έπειτα, ο Λιντς ανέλαβε την σκηνοθεσία μιας κινηματογραφικής προσαρμογής του Dune, ενος απο τα πιο αγαπημένα βιβλια επιστημονικής φαντασίας όλων των εποχών, αλλα σύμφωνα με αυτον, το στούντιο τον εκμεταλλέυτηκε και δεν του έδωσε καθόλου δημιουργηκό έλεγχο. Ως αποτέλεσμα, το Dune (1984) έλαβε κακές κριτικές, και μέχρι σήμερα, ο Λιντς δεν το αναγνωρίζει ως δικιά του ταινία. Παρ'ολα αυτα, το 1986, o Λιντς κυκλοφόρησε το Μπλε Βελούδο, το οποίο θεωρείται μια απο τις καλύτερες και πιο στοιχειώδεις ταινίες του, και το οποίο ονομάστηκε η 70η καλύτερη ταινία ολων των εποχών απο το Sight and Sound.

To 1990 κυκολοφόρησε ίσως το πιο δημοφιλές έργο του Λιντς: η τηλεοπτική σειρά Twin Peaks. Το Twin Peaks έγινε ένα πολιτιστικό φαινόμενο, άλλαξε για πάντα την τέχνη της τηλεόραση (σύμφωνα με κάποιους, ανύψωσε την τηλεόραση σε τέχνη) και θεωρείται μια απο τις καλύτερες και πιο ιστορικά σημαντικές σειρές όλων των εποχών. Παράλληλα, ο Λιντς σκηνοθέτησε το Ατίθαση Καρδιά, το οποίο κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών. Ο Λιντς αποσύρθηκε απο το Twin Peaks στην μέση της δέυτερης σεζον, και παράλληλα το ενδιαφέρον του κοινού έπεσε, οδηγόντας σε μια προώρη ακύρωση της σειράς το 1991, όπου ο Λιντς επέστρεψε για να σκηνοθετήσει το εμβληματικό τελευταίο επεισόδιο. Το 1992, ο Λιντς σκηνοθέτησε το αμφιλεγόμενο πρίκουελ στη σειρά, Twin Peaks: Fire Walk With Me, το οποίο αρχικά απογοήτευσε τους οπαδούς και έλαβε κακές κριτικές, αλλα πλέον θεωρείται απο πολλούς ένα παρεξηγημένο αριστούργημα και μια απο τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. To 2014 βγήκε το Twin Peaks: The Missing Pieces, μια συλλογή διαγραμμένων σκηνών απο το Fire Walk With Me. Ο Λιντς κυκλοφόρησε άλλες δυο ταινίες πρίν την αλλαγή της χιλιετίας, και οι δύο λάβανε πολύ καλές κριτικές: το Χαμένη Λεωφόρος (1997) και το The Straight Story (1999).

To 2001 κυκλοφόρησε η ταινία που πολλοί θεωρούν το αριστούργημα του Λιντς: το Mulholland Drive. Ονομάστηκε μία απο τις 30 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών απο το Sight and Sound και η καλύτερη ταινία του 21ου αιώνα απο το BBC. Του χάρισε επίσης την τρίτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ καλύτερης σκηνοθεσίας. Έπειτα σκηνοθέτησε το INLAND EMPIRE (2006), το οποίο θεωρείται το πιο πειραματικό, χαοτικό και avant-garde έργο του, και το οποίο επίσης έλαβε καλές (αν και μπερδεμένες) κριτικές.

Το 2017, ο Λιντς επέστρεψε στον κινηματογράφο για να παραδώσει το κύκνειο άσθμα του, το Twin Peaks: The Return. Πρόκειται για συνέχιση της ιστορίας του Twin Peaks. Δημιούργησε διαφωνία για το αν πρόκειται για ταινία ή μικρή τηλεοπτική σειρά, καθώς γυρίστηκε ως ταινία και όλοι οι συντελεστές υποστηρίζουν πως είναι ταινία, αλλά κυκλοφόρησε σε 18 ξεχωριστά μερη. Το The Return ονομάστηκε η καλύτερη ταινία της χρονιάς απο πολλές δημοσιέυσεις. Το 2018, ένα δημοψήφισμα που απευθυνόταν σε σινεφίλ ονόμασε το The Return την 8η καλύτερη ταινία όλων των εποχων (το Mulholland Drive βρισκοταν 3ο στην ίδια λίστα και το Fire Walk With Me ήταν 11ο, και ο Λιντς ήταν ο σκηνοθέτης που έλαβε τις πιο πολλές ψήφους). Στην ιστοσελίδα Letterboxd, το The Return έχει την μεγαλύτερη μέση βαθμολογία απο κάθε ταινία που έχει ποτέ φτιαχτεί.

Προσωπική ζωή

Έχει νυμφευθεί τέσσερις φορές και έχει τέσσερα παιδιά.

Φιλμογραφία

Κινηματογράφος 1977 Eraserhead 1980 Ο άνθρωπος ελέφαντας 1984 Ντιούν 1986 Μπλε βελούδο 1990 Ατίθαση καρδιά 1992 Ο ύποπτος κόσμος του Τουίν Πικς 1997 Χαμένη λεωφόρος 1999 The Straight Story 2001 Οδός Μαλχόλαντ 2006 Inland Empire 2014 Twin Peaks: The Missing Pieces (συλλογη διεγραμμένων σκηνών)

Τηλεόραση 1990-1991 Twin Peaks 2017 Twin Peaks: The Return (υπάρχει διαφωνία για το αν πρόκειται για ταινία ή σειρά)

Βιβλία στα ελληνικά

• (2007) Με το βλέμμα του σκηνοθέτη (μαζί με Αντονιόνι, Μπέργκμαν, Γουέλς κ.ά.), εκδόσεις Καθρέφτης
• (2008) Master Class (μαζί με Γκοντάρ, Τρίερ, Κρόνενμπεργκ, Αλμοδόβαρ κ.ά.), εκδόσεις Πατάκη
• (2009) Κυνηγώντας το μεγάλο ψάρι, εκδόσεις Πατάκη