Μετάβαση στο περιεχόμενο

Έντγκαρ Άλλαν Πόε

Επεξεργασία συνδέσμων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Έντγκαρ Άλαν Πόε)
Έντγκαρ Άλλαν Πόε
ΌνομαΈντγκαρ Άλλαν Πόε
Γέννηση19 Ιανουαρίου 1809
Βοστώνη, ΗΠΑ
Θάνατος7 Οκτωβρίου 1849 (40 ετών)
Βαλτιμόρη, ΗΠΑ
Επάγγελμα/
ιδιότητες		ποιητής[1][2], συγγραφέας[1][3][2], δοκιμιογράφος, κριτικός λογοτεχνίας[1] και μυθιστοριογράφος
ΥπηκοότηταΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Σχολές φοίτησηςΠανεπιστήμιο της Βιρτζίνια και Στρατιωτική Ακαδημία των ΗΠΑ
ΕίδηΣυγγραφέας, ποιητής, κριτικός
Σύζυγος(οι)Virginia Eliza Clemm Poe
Υπογραφή
Commons page Πολυμέσα σχετικά με τoν συγγραφέα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Έντγκαρ Άλλαν[α] Πόε (απαντάται σπανίως ως Πο ή Πόου)[5][6] (Edgar Allan Poe,[1] 19 Ιανουαρίου 1809 – 7 Οκτωβρίου 1849) ήταν Αμερικανός ποιητής και πεζογράφος. Υπήρξε ένας από τους κύριους εκπροσώπους του αμερικανικού ρομαντισμού. Το λογοτεχνικό του έργο είχε σημαντική επίδραση στην παγκόσμια λογοτεχνία, αποτελώντας θεμέλιο λίθο για την εξέλιξη σύγχρονων λογοτεχνικών ειδών, όπως η αστυνομική λογοτεχνία ή οι ιστορίες τρόμου και φαντασίας.[7]

Βιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Έντγκαρ Πόε γεννήθηκε το 1809[2] στη Βοστώνη και οι γονείς του ήταν ηθοποιοί. Είχε έναν μεγαλύτερο αδελφό, τον Ουίλλιαμ (1807-1831), και μια μικρότερη αδελφή, τη Ρόζαλι (1810-1874). Ο πατέρας του, Ντέηβιντ Πόε, εγκατέλειψε την οικογένεια του τον Ιούλιο του 1811 ενώ πέθανε πέντε μήνες αργότερα, στις 11 Δεκεμβρίου. Η μητέρα του, Ελίζαμπεθ "Ελάιζα" Άρνολντ Χόπκινς, υπέφερε από φυματίωση και πέθανε στις 8 Δεκεμβρίου 1811, ενώ ο Πόε ήταν μόλις δύο ετών. Μετά το θάνατο της μητέρας του, έζησε στο σπίτι του επιτυχημένου εμπόρου καπνού Τζον Άλλαν και της συζύγου του Φράνσες και μεγάλωσε στην πόλη Ρίτσμοντ της Βιρτζίνια. Έλαβε το επίθετό τους και έτσι απέκτησε το όνομα Έντγκαρ Άλλαν Πόε.[8]

Το 1815 η οικογένεια Άλλαν μετακόμισε στη Σκωτία και την Αγγλία, όπου έζησαν συνολικά για πέντε χρόνια. Στο διάστημα αυτό, ο Πόε φοίτησε σε δύο αγγλικά σχολεία κοντά στην πόλη του Λονδίνου. Μετά την επιστροφή του στο Ρίτσμοντ, εγγράφηκε στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια, το 1826, όπου παρέμεινε μόνο για ένα χρόνο. Ήρθε σε σύγκρουση με τον πατριό του, εξαιτίας οικονομικών χρεών που ανέπτυξε μέσω της χαρτοπαιξίας, κατά την περίοδο των σπουδών του. Τελικά ο Πόε εγκατέλειψε το σπίτι των Άλλαν και κατατάχθηκε το 1827 στον αμερικανικό στρατό, πιθανότατα για λόγους οικονομικής επιβίωσης. Στην αίτηση κατάταξής του δήλωσε το όνομα Έντγκαρ Α. Πέρρυ, αναφέροντας επίσης ως ηλικία τα 22 χρόνια ενώ ήταν δεκαοκτώ ετών. Τον ίδιο χρόνο δημοσίευσε το πρώτο του βιβλίο, μία ποιητική συλλογή με τίτλο Ταμερλάνος και άλλα ποιήματα.[9][10]

Το 1829 εκδόθηκε το δεύτερο ποιητικό βιβλίο του, το Al Aaraaf, ενώ παράλληλα έκανε αίτηση εγγραφής στην στρατιωτική ακαδημία του Ουέστ Πόιντ, με την υποστήριξη του πατριού του. Εκεί θεωρείται πως ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με το έργο άλλων ρομαντικών ποιητών, ενώ σύντομα ανέπτυξε εκ νέου οικονομικά χρέη. Υπήρξε σκόπιμα αμελής ως προς τα καθήκοντά του[3] γεγονός που οδήγησε τελικά στην απόλυσή του. Αμέσως μετά, ο Πόε μετακόμισε στη Βαλτιμόρη, όπου έζησε με τη θεία του Μαρία Κλεμ και την πρώτη του εξαδέλφη Βιρτζίνια Ελάιζα Κλεμ. Προκειμένου να συντηρείται οικονομικά, ξεκίνησε να γράφει πεζά κείμενα υποβάλλοντας συμμετοχή σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς. Το 1833, βραβεύθηκε για το διήγημά του Χειρόγραφο σε ένα μπουκάλι, γεγονός που του εξασφάλισε μία πρώτη αναγνώριση σε ένα περιορισμένο τοπικό λογοτεχνικό κύκλο.[11]

Τον Δεκέμβριο του 1835 άρχισε να εργάζεται ως συντάκτης στην εφημερίδα Southern Literary Messenger («Λογοτεχνικός Αγγελιοφόρος του Νότου»), στο Ρίτσμοντ. Την ίδια περίοδο νυμφεύθηκε τη δεκατριάχρονη εξαδέλφη του Βιρτζίνια, η οποία στο πιστοποιητικό του γάμου τους αναφερόταν ψευδώς πως ήταν είκοσι ενός ετών.

Το 1838 εκδόθηκε η Αφήγηση του Άρθουρ Γκόρντον Πυμ (The Narrative of Arthur Gordon Pym) ενώ το καλοκαίρι του επόμενου χρόνου, ο Πόε μετακόμισε στη Φιλαδέλφεια, όπου ξεκίνησε να εργάζεται ως βοηθός συντάκτη στο περιοδικό Burton's Gentleman's Magazine. Δημοσίευσε αρκετά άρθρα, διηγήματα και κριτικές απολαμβάνοντας ολοένα και μεγαλύτερη φήμη. Το ίδιο διάστημα, εκδόθηκε η δίτομη συλλογή έργων του Tales of the Grotesque and Arabesque (Ιστορίες του Γκροτέσκου και του Αραβουργήματος), [12]η οποία αν και δεν αποτέλεσε σημαντική εμπορική επιτυχία, επαινέθηκε από την κριτική και θεωρείται σήμερα ορόσημο στην ιστορία της αμερικανικής λογοτεχνίας. Ο Πόε εγκατέλειψε τη θέση του μετά από περίπου ένα χρόνο και ανέλαβε χρέη βοηθού συντάκτη στο περιοδικό Graham's Magazine.[13]

Στις 20 Ιανουαρίου 1842, η σύζυγός του έδειξε για πρώτη φορά δείγματα πως έπασχε από φυματίωση και, υπό το βάρος της ασθένειάς της, ο Πόε κατέφυγε στο ποτό. Εγκατέλειψε εκ νέου την θέση του στο Graham's Magazine και επέστρεψε στη Νέα Υόρκη όπου εργάστηκε για ένα σύντομο χρονικό διάστημα στην εφημερίδα Evening Mirror και ως συντάκτης στην έκδοση του Broadway Journal. Στις 29 Ιανουαρίου 1845 εκδόθηκε το ποίημά του Το Κοράκι (The Raven), ένα από τα πιο γνωστά έργα του, το οποίο του προσέφερε μεγάλη αναγνώριση, γεγονός που τον βοήθησε επίσης να αυξήσει το ισχνό του εισόδημα δίνοντας διαλέξεις. Ανατυπώθηκε σε αρκετές εφημερίδες και περιοδικά, ωστόσο ο ίδιος ο Πόε δεν αποκόμισε οικονομικά οφέλη από το ίδιο το έργο εξαιτίας της έλλειψης νόμων περί πνευματικών δικαιωμάτων.[14]

Τον Ιανουάριο του 1847, η σύζυγός του Βιρτζίνια πέθανε και τον επόμενο χρόνο ο Πόε αρραβωνιάστηκε την ποιήτρια Σάρα Έλεν Ουίτμαν. Ο προγραμματισμένος τους γάμος τελικά δεν πραγματοποιήθηκε, πιθανότατα εξαιτίας των προβλημάτων του Πόε με το ποτό. Σύμφωνα με μία άλλη εκδοχή, η μητέρα της Ουίτμαν είχε σημαντική συμβολή στη διάλυση της σχέσης τους. Με βάση την αλληλογραφία του Πόε εκείνης της περιόδου, γνωρίζουμε ότι επιχείρησε να αυτοκτονήσει με υπερβολική δόση λάβδανου. Αργότερα, ο Πόε επέστρεψε στο Ρίτσμοντ, όπου αρραβωνιάστηκε την Σάρα Ελμίρα Ρόυστερ και μαζί όρισαν ως ημερομηνία του γάμου τους την 17η Οκτωβρίου 1849.

Θάνατος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο τάφος του Πόε στη Βαλτιμόρη.

Σύμφωνα με επιστολή του προς τη Μαρία Κλεμ στις 18 Σεπτεμβρίου 1849, ο Πόε θα πραγματοποιούσε ένα ταξίδι στη Φιλαδέλφεια, προκειμένου να συναντήσει την ποιήτρια Λέον Λάουντ, με αφορμή την επιμέλεια της έκδοσης ενός τόμου με έργα της. Ανακαλύφθηκε σε παραληρηματική κατάσταση στους δρόμους της Βαλτιμόρης από έναν περαστικό, ο οποίος μετά από σχετική υπόδειξη του Πόε, έστειλε επιστολή στον δρα. Τζ. Ε. Σνόντγκρας, ενημερώνοντάς τον σχετικά. Ο Σνόντγκρας έλαβε την επιστολή στις 3 Οκτωβρίου και την ίδια ημέρα φρόντισε, μαζί με τον θείο του Πόε, Χένρυ Χέρρινγκ, για τη μεταφορά του συγγραφέα στο νοσοκομείο, όπου τελικά πέθανε στις 7 Οκτωβρίου. Καθώς δεν κατάφερε κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του να συνέλθει επαρκώς, ο ίδιος δεν ήταν σε θέση να εξηγήσει πώς είχε οδηγηθεί στην κατάστασή του. Όταν βρέθηκε, φορούσε ρούχα που πιστεύεται ότι δεν του ανήκαν, ενώ επανειλημμένα πρόφερε το όνομα Ρέυνολντς κατά την διάρκεια της τέταρτης νύχτας που έμεινε στο νοσοκομείο. Σύμφωνα με επιστολή του ιατρού δρα. Τζον Τζ. Μόραν που εξέτασε τον Πόε στο νοσοκομείο, προς τη θεία του, οι τελευταίες του λέξεις ήταν "Lord help my poor soul" («Κύριε βοήθησε τη φτωχή ψυχή μου»).[15]

Η πραγματική αιτία θανάτου του Πόε παραμένει ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα και δεν υπάρχει μία οριστική θέση, καθώς ουδέποτε υπήρξε ή βρέθηκε ένα επίσημο πιστοποιητικό θανάτου. Ο Σνόντγκρας, ο οποίος γνώριζε προσωπικά τον Πόε και βρέθηκε μαζί του στις τελευταίες του ημέρες, βεβαίωνε πως ο θάνατός του ήταν απόρροια αλκοολισμού [4]. Αντίθετα, ο Δρ. Τζον Μόραν, θεωρούσε πως ο θάνατός του δεν σχετιζόταν με χρήση κάποιου είδους τοξικής ουσίας [5]. Τόσο τα γραπτά του Σνόντγκρας όσο και του Μόραν, με θέμα τις τελευταίες ημέρες ζωής του Πόε, περιέχουν σημαντικές αντιφάσεις με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζονται εν γένει με δυσπιστία από τους μελετητές και βιογράφους του συγγραφέα. Πληθώρα άλλων θεωριών έχουν προταθεί επίσης, μεταξύ αυτών πιθανή σύφιλη, επιληψία, δηλητηρίαση, δολοφονία ή λύσσα [6], θεωρίες όμως που δεν επιβεβαιώνονται μέχρι σήμερα από επίσημα ιατρικά έγγραφα ή αναφορές.[16]

Η ταφή του έγινε στις 8 ή 9 Οκτωβρίου και ο τάφος του βρίσκεται στη Βαλτιμόρη, όπου αποτελεί ένα ιδιαίτερο αξιοθέατο της περιοχής. Την ημέρα της ταφής του Πόε, μία νεκρολογία δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα New York Tribune, υπογεγραμμένη με το ψευδώνυμο Ludwig, το οποίο όπως αποκαλύφθηκε αργότερα ανήκε στον εκδότη και επιμελητή ανθολογιών, Ρούφους Ουίλμοτ Γκρίζγουολντ. Η νεκρολογία ανέφερε στην εισαγωγή της: «Ο Έντγκαρ Άλλαν Πόε είναι νεκρός. Πέθανε στη Βαλτιμόρη προχθές. Η ανακοίνωση αυτή θα τρομάξει αρκετούς, αλλά λίγοι θα νιώσουν θλίψη για το γεγονός.» [7] και θεωρείται απόρροια της εχθρότητας που είχε καλλιεργηθεί μεταξύ του Πόε και του Γκρίσγουολντ.

160 χρόνια μετά τον θάνατό του, στις 12 Οκτωβρίου 2009, έγινε η κηδεία του ομοιώματος του ποιητή, με τιμές, στη Βαλτιμόρη[8].

Για πολλές δεκαετίες, το νωρίτερο από το 1930, έως και το 2008, στον τάφο του Πόου εμφανίζονταν ένας μυστηριώδης θαυμαστής κατά τις πρώτες πρωινές ώρες των γενεθλίων του Πόε, στις 19 Ιανουαρίου, ο οποίος άφηνε κόκκινα τριαντάφυλλα στον τάφο του και έκανε πρόποση με ένα μπουκάλι κονιάκ (Πρόποση στον Πόε).

Το πρόβλημα της βιογραφίας του

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Για τη ζωή και την προσωπικότητα του συγγραφέα υπάρχουν αρκετές πληροφορίες, συχνά αντιφατικές, ωστόσο ελάχιστα γεγονότα μπορούν να επιβεβαιωθούν ή να επαληθευθούν μέσα από επίσημες πρωτογενείς πηγές ή έγγραφα. Πολλά βιογραφικά στοιχεία για τον Πόε βρίσκονταν ή και παραμένουν υπό καθεστώς αμφισβήτησης, όπως η ημερομηνία γέννησής του, τα αίτια του θανάτου του, η ημέρα ταφής του, οι θρησκευτικές του πεποιθήσεις, καθώς και άλλες σκοτεινές πλευρές της ζωής του, όπως η σχέση του με το ποτό ή άλλες ναρκωτικές ουσίες.[17]

Μέχρι το 1875, η κύρια βιογραφία του Πόε ήταν έργο του εκδότη Ρούφους Ουίλμοτ Γκρίζγουολντ. Επίκεντρο της γνωριμίας τους υπήρξε αρχικά η έκδοση μίας ανθολογίας του Γκρίσγολντ, The Poets and Poetry of America (1842) για την οποία ο Πόε έγραψε μία – μάλλον αρνητική – κριτική κατά παραγγελία του ίδιου του Γκρίζγουολντ, την οποία ο Πόε εξέλαβε ως μορφή δωροδοκίας. Η σχέση τους ψυχράνθηκε ακόμα περισσότερο λίγους μήνες αργότερα, όταν δημοσιεύτηκε μία νέα αρνητική κριτική, στις 28 Ιανουαρίου 1843, σε τεύχος της Saturday Museum. Η κριτική αυτή περιείχε προσωπικές επιθέσεις κατά του Γκρίζγουολντ, ο οποίος θεώρησε πως αποτελούν έργο του Πόε, αν και στην πραγματικότητα είχαν γραφτεί από τον φίλο του, Χένρυ Χερστ. Το 1845, ο Γκρίζγουολντ ξεκίνησε μία νέα ανθολογία πεζών κειμένων (The Poets and Poetry of America), στην οποία θα χρησιμοποιούσε και έργα του Πόε, γεγονός που συνδυάστηκε με μία προσωρινή βελτίωση στις σχέσεις τους. Ωστόσο, η αρνητική κριτική του Γκρίζγουολντ στην παρουσίαση του έργου του Πόου μέσα στην ανθολογία, προκάλεσε την αντίδραση του τελευταίου, ο οποίος δημοσίευσε μία ανάλογη αρνητική κριτική για το σύνολο της ανθολογίας.[12]

Εικονογράφηση του Γκυστάβ Ντορέ για το Κοράκι.

Μετά το θάνατό του Πόε, η εχθρική σχέση τους έγινε εμφανής μέσα από τη νεκρολογία που έγραψε ο Γκρίζγουολντ την ημέρα της ταφής του. Επιπλέον, ο Γκρίζγουολντ ανέλαβε το ρόλο του εκτελεστή της λογοτεχνικής κληρονομιάς του, αν και δεν υπάρχει απόδειξη πως κάτι τέτοιο ήταν επιθυμία του ίδιου του συγγραφέα. Ο Γκρίζγουολντ έπεισε την Μαρία Κλεμ να του παραδώσει τις επιστολές και τα χειρόγραφα του Πόε, προκειμένου να επιμεληθεί την έκδοση μίας συλλογής έργων του. Παράλληλα, έγραψε μία σύντομη βιογραφία του Πόε, την οποία περιέλαβε σε μεταγενέστερο τόμο της συλλογής αυτής, και μέσα από την οποία περιέγραφε τον Πόε ως αλκοολικό, διεφθαρμένο και συστηματικό χρήστη ναρκωτικών ουσιών. Η πρώτη αυτή βιογραφία περιείχε μία αισθητά διαφορετική εικόνα για τον Πόε, σε σύγκριση με ανάλογα βιογραφικά κείμενα της ίδιας περιόδου, καθώς και στοιχεία που σήμερα θεωρούνται ανακριβή. Ένας κύκλος φίλων του Πόε αντέδρασε στην δημοσίευση της βιογραφίας του Γκρίζγουολντ, ωστόσο αυτή διαδόθηκε και αναδημοσιεύτηκε ευρέως, αποτελώντας την βάση για μεταγενέστερες βιογραφίες. Θεωρείται πως μέχρι σήμερα, ορισμένες ανακριβείς ή υπερβολικές αναφορές του Γκρίσγουολντ γύρω από την προσωπικότητα του Πόε, έχουν επικρατήσει. Η βιογραφία του Τζον Χένρυ Ίνγκραμ το 1875, υπήρξε πιο ισορροπημένη και με μεγαλύτερη συμπάθεια απέναντι στον Πόε, επισημαίνοντας παράλληλα τις ανακρίβειες του Γκρίζγουολντ. Αργότερα, με τη βοήθεια της Σάρα Έλεν Ουίτμαν και άλλων φίλων του Πόε, ο Ίνγκραμ επέκτεινε τη βιογραφία του εκδίδοντας ένα δίτομο έργο.

Έργο και υποδοχή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το έργο του Έντγκαρ Άλλαν Πόε είχε σημαντική επιρροή τόσο στην αμερικανική όσο και στην παγκόσμια λογοτεχνία, αποτελώντας το θεμέλιο λίθο για σύγχρονα είδη όπως η αστυνομική λογοτεχνία και οι ιστορίες τρόμου ή φαντασίας. Θεωρείται πρωτοπόρος στο είδος του αστυνομικού μυθιστορήματος, το οποίο ανέπτυξε μέσα από τις τρεις ιστορίες του με ήρωα τον Ωγκύστ Ντυπέν, μεταξύ αυτών Οι Φόνοι της Οδού Μοργκ. Τα έργα αυτά αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για τις μεταγενέστερες ιστορίες του Άρθουρ Κόναν Ντόυλ, με κεντρικό ήρωα τον Σέρλοκ Χολμς.[15]

Η φήμη του Πόε υπήρξε αρκετά μεγάλη τόσο στην Αμερική όσο και στην Ευρώπη. Αμερικανοί λογοτέχνες που εκτιμούσαν το έργο του και επηρεάστηκαν από αυτό, ήταν ο Ουώλτ Ουίτμαν, ο Χ. Φ. Λάβκραφτ, ο Ουίλλιαμ Φώκνερ, καθώς και ο Χέρμαν Μέλβιλ. Αντιθέτως, ο Μαρκ Τουαίην υπήρξε αυστηρός κριτής του, όπως και ο ποιητής Τ. Σ. Έλιοτ, ο οποίος ωστόσο εκτιμούσε το κριτικό του έργο.[10]

Ιδιαίτερα σημαντική επίδραση είχε το έργο του Πόε στη γαλλική λογοτεχνία και ειδικότερα στον γαλλικό συμβολισμό. Ο Σαρλ Μπωντλαίρ μετέφρασε σχεδόν το σύνολο των πεζών του κειμένων, καθώς και αρκετά ποιήματα του. Σε επαφή με το έργο του ήρθε και ο ποιητής Στεφάν Μαλλαρμέ, ο οποίος επίσης μετέφρασε έργα του, ενώ αφιέρωσε δικά του ποιήματα στον Πόε. Επηρέασε σημαντικά και τον Ιούλιο Βερν, ο οποίος έγραψε ένα δοκίμιο για το έργο του, Poe et ses oeuvres (Ο Πόε και τα έργα του), ενώ το μυθιστόρημα του Η Σφίγγα των Πάγων (Le Sphinx des glaces), αποτελούσε συνέχεια της Αφήγησης του Άρθρουρ Γκόρντον Πυμ του Πόε. Ενδεικτικό της επίδρασης του Πόε στη Γαλλία, είναι επιπλέον το γεγονός πως οι ζωγράφοι Εντουάρ Μανέ και Γκυστάβ Ντορέ φιλοτέχνησαν αναπαραστάσεις έργων του. Σε μεταγενέστερη περίοδο, ο Πωλ Βαλερύ και ο Μαρσέλ Προυστ υπήρξαν επίσης θαυμαστές του. Με αφετηρία τη Γαλλία, έργα του μεταφέρθηκαν στην υπόλοιπη Ευρώπη. Στην Αγγλία, μεταξύ των λογοτεχνών που τα εκτίμησαν, υπήρξαν ο Άλτζερνον Σουίνμπερν και ο Όσκαρ Ουάιλντ.[18]

Το πρώτο έργο του Πόε που μεταφράστηκε στα ελληνικά ήταν «Το πάθημα του κυρίου Βλδεμάρου» το 1877 και το πρώτο κριτικό κείμενο «Εδγάρδος Πόου», και τα δύο έργα του Εμμανουήλ Ροΐδη.[19][20]

Επιλεγμένα έργα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ποίηση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • 1821-1829: Edgar Allan Poe, Poems: Juvenilia (Από το "Tamerlane and Other Poems, 1827" έως και μέρος από τη συλλογή "Poems,1831")
    • μτφ. Γιώργος Βαρθαλίτης ( "ΠΟΙΗΜΑΤΑ, ΤΑ ΝΕΑΝΙΚΑ", Εκδόσεις Gutenberg, 2015)
  • 1829 - 1849: Edgar Allan Poe, Poems: Miscellanies (Από τη συλλογή "Poems, 1831" έως και τη συγκεντρωτική έκδοση "The Works, τ. 2: Poems and Miscellanies, 1850")
    • μτφ. Γιώργος Βαρθαλίτης ( "ΠΟΙΗΜΑΤΑ, ΤΑ ΑΝΑΛΕΚΤΑ", Εκδόσεις Gutenberg, 2015)
  • 1827: Tamerlane (Ταμερλάνος)
  • 1829: Al Aaraaf (Αλ Ααραάφ)
  • 1845: The Raven (Το Κοράκι)
  • 1847: Ulalume (Ουλαλούμ)
    • μτφ. Νίκος Προεστόπουλος ("Νέα Εστία", 1959 Β΄)
    • μτφ. Λεωνίδας Πολυδεύκης ("Φιλολογική Πρωτοχρονιά" 1965)
    • μτφ. Γιώργος Μπλάνας (στο βιβλίο «Ουλαλούμ και άλλα ποιήματα» των εκδ. "Ηλέκτρα", 2009)
  • 1849: Annabel Lee (Άνναμπελ Λη)
    • μτφ. Κ. Α. Παπαδάκης ("Νέα Εστία", 1959 Β΄)
    • μτφ. Νίκος Καρβούνης ("Ανθολογία Ευρωπαϊκής και Αμερικανικής ποίησης", 1962)
    • μτφ. Α. Θ. Χαραλαμπίδης (εκδ. "Οσελότος", 2017)

Πεζογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εικονογράφηση του Ώμπρεϋ Μπήρντσλυ για το διήγημα Ο μαύρος γάτος, έκδοση 1894.
Εικονογράφηση του Χάρρυ Κλαρκ για το διήγημα «Το βαρέλι του Αμοντιλάδο», έκδοση 1919.
  • 1833: MS. Found in a Bottle (Χειρόγραφο σε ένα μπουκάλι)
    • μτφ. Φώτης Κόντογλου (περιοδικό «Ελληνικά Γράμματα», 15 Ιανουαρίου - 1 Φεβρουαρίου 1921)
    • μτφ. Γιάννης Ευαγγελίδης (στο βιβλίο «Η μάσκα του κόκκινου θανάτου», εκδ. Γράμματα, 1982)
    • μτφ. Μαρία Κατή (εκδ. "Πατάκης", 1997)
  • The Unparalleled Adventure of One Hans Pfaall (Το ταξίδι του Χανς Πφάαλ στη σελήνη)
  • 1835: Berenice (Βερενίκη)
    • μτφ. Κοσμάς Πολίτης (στο βιβλίο «Αλλόκοτες Ιστορίες», εκδ. Παπαδημητρίου, 1953)
    • μτφ. Νίκος Σημηριώτης (εκδ. Δωδώνη, 1977)
    • μτφ. Βάλια Ευσταθίου (εκδ. Selena, 2014)
  • 1838: The Narrative of Arthur Gordon Pym of Nantucket (Η αφήγηση του Άρθουρ Γκόρντον Πιμ από το Νάντακετ), μυθιστόρημα
    • μτφ. Δ. Π. Βακατάτσης (εκδ. "Μ. Πεχλιβανίδης", 1965)
    • μτφ. Ελένη Αθανασοπούλου (εκδ. Γράμματα, 1986)
    • μτφ. Πολύκαρπος Πολυκάρπου ( Εκδόσεις Gutenberg, 2016)
  • 1838: Ligeia (Λιγεία)
    • μτφ. Κοσμάς Πολίτης (εκδ. Παπαδημητρίου, 1953)
    • μτφ. Κατερίνα Σχινά (στο βιβλίο «21 Ιστορίες και Το Κοράκι» των εκδ. "Μεταίχμιο", 2011)
  • 1839: The Fall of the House of Usher (Η πτώση του οίκου των Άσερ)
    • μτφ. Κοσμάς Πολίτης (εκδ. Παπαδημητρίου, 1953)
    • μτφ. Στέλλα Βουρδουμπά (στο βιβλίο «Ο χρυσός σκαραβαίος» των εκδ. "Γαλαξίας", 1964)
    • μτφ. Νίκος Σημηριώτης (εκδ. Δωδώνη, 1977)
    • μτφ. Γιώργος Γούλας (στο βιβλίο «Η πτώση του οίκου των Άσερ και παραλλαγές», εκδ. "Απόπειρα", 2001)
  • 1839: William Wilson (Ουίλλιαμ Ουίλσον)
    • μτφ. Ν. Σκουλάς (Κοσμάς Πολίτης) (στο βιβλίο «Διηγήματα», εκδ. Ίκαρος, 1953)
    • μτφ. Γιάννης Ευαγγελίδης (στο βιβλίο «Η μάσκα του κόκκινου θανάτου», εκδ. Γράμματα, 1982)
    • μτφ. Κατερίνα Σχινά (στο βιβλίο «21 Ιστορίες και Το Κοράκι» των εκδ. "Μεταίχμιο", 2011)
  • 1840: The Man of the Crowd (Ο άνθρωπος του πλήθους)
    • μτφ. Δημοσθένης Κούρτοβικ, στο βιβλίο «Το ταξίδι του Χανς Πφάαλ στη σελήνη και άλλες ιστορίες», εκδ. "Αιγόκερως", 1982)
    • μτφ. Γιάννης Ευαγγελίδης (στο βιβλίο «Η μάσκα του κόκκινου θανάτου», εκδ. Γράμματα, 1982)
  • 1840: The Journal of Julius Rodman (Το ημερολόγιο του Ιούλιου Ρόντμαν), μυθιστόρημα ημιτελές
  • 1842: The Masque of the Red Death (Η μάσκα του κόκκινου θανάτου)
    • μτφ. Ν. Σκουλάς (Κοσμάς Πολίτης) (εκδ. Ίκαρος, 1953)
    • μτφ. Δημοσθένης Κούρτοβικ, στο βιβλίο «Το ταξίδι του Χανς Πφάαλ στη σελήνη και άλλες ιστορίες», εκδ. "Αιγόκερως", 1982)
    • μτφ. Γιάννης Ευαγγελίδης (εκδ. "Γράμματα", 1982)
  • 1842: The Pit and the Pendulum (Το πηγάδι και το εκκρεμές)
    • μτφ. Δημοσθένης Κούρτοβικ, στο βιβλίο «Το ταξίδι του Χανς Πφάαλ στη σελήνη και άλλες ιστορίες», εκδ. "Αιγόκερως", 1982)
Εικονογράφηση του Άρθρουρ Ράκχαμ (1935) για την Μαρτυριάρα καρδιά (1843).
  • 1842: Eleonora (Ελεονόρα)
  • 1842: The Oval Portrait (Το ωοειδές πορτέτο)
  • 1843: The Gold Bug (Ο χρυσός σκαραβαίος)
    • μτφ. Στέλλα Βουρδουμπά (εκδ. "Γαλαξίας", 1964)
    • μτφ. Νίκος Σημηριώτης («Το χρυσό σκαθάρι») (εκδ. Δωδώνη, 1977)
    • μτφ. Στέφανος Μπεκατώρος (εκδ. "Πατάκης", 2004, -η οριστική έκδοση του 1849)
  • 1843: The Black Cat (Ο μαύρος γάτος)
    • μτφ. Κοσμάς Πολίτης (εκδ. Παπαδημητρίου, 1953)
    • μτφ. Γιάννης Ευαγγελίδης, εκδ. Γράμματα, 1982)
  • 1843: The Tell-Tale Heart ( Μαρτυριάρα καρδιά)
    • μτφ. Νίκος Σημηριώτης (εκδ. Δωδώνη, 1977)
    • μτφ. Γιάννης Ευαγγελίδης (στο βιβλίο «Η μάσκα του κόκκινου θανάτου», εκδ. Γράμματα, 1982)
    • μτφ. Μαρίνα Διάφα, εκδ. "Ζήτρος", 1998)
  • 1844: The Angel of the Odd (Ο άγγελος του παράξενου) μτφ. Δημοσθένης Κούρτοβικ, στο βιβλίο «Ο άγγελος του παράξενου και άλλες ιστορίες», εκδ. "Αιγόκερως", 1982)
  • 1845: Some Words with a Mummy (Κουβεντιάζοντας με μια μούμια)
    • μτφ. Κώστας Μηλτιάδης (εκδ. "Κοροντζής", 2005)
  • 1845: The System of Doctor Tarr and Professor Fether (Το σύστημα του δρος Πίσσα και του καθηγητού Φτερά)
    • μτφ. Κοσμάς Πολίτης (στο βιβλίο «Το βαρέλι του Αμοντιλάδο», των εκδόσεων "Αιγόκερως")
  • 1846: The Cask of Amontillado (Το βαρέλι του Αμοντιλάδο)
    • μτφ. Ν. Σκουλάς (Κοσμάς Πολίτης) (εκδ. Ίκαρος, 1953)
  • 1841: The Murders in the Rue Morgue (Οι φόνοι της οδού Μοργκ), νουβέλα
    • μτφ. Ν. Σκουλάς (Κοσμάς Πολίτης) (εκδ. Ίκαρος, 1953)
    • μτφ. Στέλλα Βουρδουμπά (στο βιβλίο «Ο χρυσός σκαραβαίος» των εκδ. "Γαλαξίας", 1964)
    • μτφ. Νίκος Σημηριώτης (εκδ. Δωδώνη, 1977)
    • μτφ. Γιώργος Μπλάνας (εκδ. "Ερατώ", 2017)
  • 1841: A Descent into the Maelstrom (Στη Δίνη του Μάελστρομ)
    • μτφ. Κοσμάς Πολίτης (εκδ. Παπαδημητρίου, 1953)
    • μτφ. Στέλλα Βουρδουμπά (στο βιβλίο «Ο χρυσός σκαραβαίος» των εκδ. "Γαλαξίας", 1964)
    • μτφ. Νίκος Σημηριώτης (εκδ. Δωδώνη, 1977)
    • μτφ. Δημοσθένης Κούρτοβικ (ως «Η ρουφήχτρα του Μάελστρομ», εκδ. Αιγόκερως, 1982)
    • μτφ. Μένης Κουμανταρέας, εκδ. "Κέδρος", 1995)
  • 1842: The Mystery of Marie Rogêt (Το μυστήριο της Μαρί Ροζέ), νουβέλα, η συνέχεια του «Φόνοι της οδού Μοργκ»
    • μτφ. Γιάννης Ευαγγελίδης (στο βιβλίο «Η μάσκα του κόκκινου θανάτου», εκδ. Γράμματα, 1982)
    • μτφ. Γιώργος Μπλάνας (εκδ. "Ερατώ", 2017)
  • 1844: The Purloined Letter (Το κλεμμένο γράμμα)
    • μτφ. Στέλλα Βουρδουμπά (στο βιβλίο «Ο χρυσός σκαραβαίος» των εκδ. "Γαλαξίας", 1964)
    • μτφ. Γιώργος Μπλάνας (εκδ. "Ερατώ", 2017)
  • 1844: The Premature Burial (Η πρόωρη ταφή)
    • μτφ. Ν. Σπανδωνής ("Παγκόσμιος Ανθολογία Διηγήματος")
    • μτφ. Μιχάλης Παπαντωνόπουλος (εκδ. "Ars Nocturna", 2015)
  • 1845: The Imp of the Perverse (Ο Δαίμονας της διαστροφής)
    • μτφ. Γιάννης Ευαγγελίδης, σε συλλογή διηγημάτων του Πόου, εκδόσεις Γράμματα, 1982
  • The Facts in the Case of M. Valdemar (Τα πραγματικά γεγονότα στην περίπτωση του κυρίου Βάλντεμαρ)
  • 1849: Hop-Frog (Σαλταπήδας)
    • μτφ. Κοσμάς Πολίτης (εκδ. Παπαδημητρίου, 1953)

Δοκίμια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • 1846: The Philosophy of Composition (Η φιλοσοφία της Σύνθεσης)
    • μτφ. Τζίνα Πολίτη (εκδ. "Άγρα", α΄ έκδ. 2000)
  • 1848: Eureka (Εύρηκα)

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Frederick S. Frank & Anthony Magistrale, The Poe Encyclopedia, Greenwood Press, 1997. ISBN 0-313-27768-0
  • Quinn, A. Hobson, Edgar Allan Poe: A Critical Biography, The Johns Hopkins University Press, 1997. ISBN 0-8018-5730-9
  • A Companion to Poe Studies (εκδ. Eric W. Carlson), Greenwood Press, 1996. ISBN 0-313-26506-2
  • Kenneth Silverman, Edgar A Poe: Mournful and Never-ending Remembrance, Harper Perennial, 1991. ISBN 0-06-092331-8
  • Kevin J. Hayes,Έντγκαρ Άλαν Πόε, μτφρ. Κατερίνα Σχινά, εκδ. Μεταίχμιο, 2016

Σημειώσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Το δεύτερό του όνομα μερικές φορές συναντάται και με ένα μόνο λάμδα.[4]
  1. ^ Η προφορά του επωνύμου του είναι Πόου στην ακριβή αγγλοσαξονική απόδοση.[5]
  2. ^ Δεν διαθέτουμε πιστοποιητικό της γέννησής του. Μέχρι το 1880, ως έτος γέννησης του Πόε αναφερόταν το 1811. Ο ίδιος ο συγγραφέας, σε μία επιστολή του προς τον Rufus Wilmot Griswold, αναφέρει πως γεννήθηκε το Δεκέμβριο του 1813, ωστόσο σε άλλο αυτοβιογραφικό του σημείωμα προς τον Griswold τοποθετεί τη γέννησή του τον Ιανουάριο του 1811 [9].
  3. ^ Σε επιστολή προς τον πατριό του Τζον Άλλαν, γραμμένη στις 18 Νοεμβρίου 1831, ο Πόε σημειώνει: «Από τη στιγμή που έγραψα αυτή την επιστολή θα παραμελήσω τα μαθήματα και τα καθήκοντα μου στο ίδρυμα. Αν δεν λάβω απάντησή σας σε δέκα ημέρες, θα φύγω από το Πόιντ - διότι αλλιώς θα εκθέσω τον εαυτό μου στον κίνδυνο της απόταξης» (Πόε, Τόμος Α': Ποιήματα, Κριτικές, Επιστολές, εκδ. «Πλέθρον», γ έκδοση Ιανουάριος 2002).
  4. ^ Snodgrass, Dr. Joseph Evan, The Facts of Poe's Death and Burial, Beadle's Monthly, Μάρτιος 1867
  5. ^ Moran, Dr. John J. Official Memorandum of the Death of Edgar A. Poe, New York Herald, 28 Οκτωβρίου 1875
  6. ^ Edgar Allan Poe Mystery Αρχειοθετήθηκε 2006-12-01 στο Wayback Machine., 24 Σεπτεμβρίου 1996, University of Maryland Medical News
  7. ^ Η νεκρολογία για τον Πόε γραμμένη από τον Griswold, στην αγγλική Βικιθήκη.
  8. ^ Έθνος, Κήδεψαν ομοίωμα του Αλαν Πόε, 13 Οκτωβρίου 2009.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 BeWeB. 1744. Ανακτήθηκε στις 4  Αυγούστου 2020.
  2. ↑ 2,0 2,1 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/13400. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  3. ↑ Ιστορικό Αρχείο Ρικόρντι. 12666. Ανακτήθηκε στις 3  Δεκεμβρίου 2020.
  4. ↑ «Έντγκαρ Άλαν Πόε». SanSimera.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2022. 
  5. ↑ 5,0 5,1 «Έντγκαρ Άλλαν Πό(ε) – Ο λάτρης του αρχαιοελληνικού πνεύματος και το ταξίδι στην Ελλάδα, που δεν έγινε ποτέ». Atexnos.gr. 29 Ιανουαρίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2022. 
  6. ↑ «Έντγκαρ Άλλαν Πο, Βιογραφία – Κώστας Βαλέτας». Skroutz.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2022. 
  7. ↑ . «britannica.com/biography/Edgar-Allan-Poe». 
  8. ↑ . «poemuseum.org/poe-biography/». 
  9. ↑ . «pbs.org/wnet/americanmasters/edgar-allan-poe-about-edgar-allan-poe». 
  10. ↑ 10,0 10,1 . «tvxs.gr/edgar-allan-poe». 
  11. ↑ . «biography.com/authors-writers/edgar-allan-poe». 
  12. ↑ 12,0 12,1 . «eapoe.org/geninfo/poechron». 
  13. ↑ . «cliffsnotes.com/literature/p/poes-short-stories/edgar-allan-poe-biography». 
  14. ↑ . «history.com/this-day-in-history/edgar-allan-poe-is-born». 
  15. ↑ 15,0 15,1 . «poetryfoundation.org/poets/edgar-allan-poe». 
  16. ↑ . «sparknotes.com/author/edgar-allan-poe/». 
  17. ↑ . «babelio.com/auteur/Edgar-Allan-Poe». 
  18. ↑ . «poets.org/poet/edgar-allan-poe». 
  19. ↑ . «amna.gr/home/article/-Entgkar-Allan-Poe---O-latris-tou-archaioellinikou-pneumatos-kai-to-taxidi-stin-Ellada--pou-den-egine-pote». 
  20. ↑ . «academia.edu/Εμμανουήλ Ροΐδης, ο πρώτος μεταφραστής του Πόε στα ελληνικά». 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γενικές πληροφορίες

Κείμενα


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Έντγκαρ_Άλλαν_Πόε&oldid=10788272"