Βαλτιμόρη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 39°17′11″N 76°36′54″W / 39.28639°N 76.61500°W / 39.28639; -76.61500

Βαλτιμόρη, Μέριλαντ

Σημαία

Σφραγίδα
Παρωνύμιο: Bodymore, Murderland[1] και Charm City[1]
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Βαλτιμόρη
39°17′11″N 76°36′54″W
Χώρα ΗΠΑ
Πολιτεία Μέριλαντ
Διοικητική υπαγωγήΜέριλαντ[2]
Ίδρυση1729[3]
Διοίκηση
 • Mayor of BaltimoreΜπράντον Σκοτ (Δ)
Έκταση238.41 km2
Υψόμετρο10μ.
Πληθυσμός593.490 (πόλη)
2.800.053 (μητροπολιτική)
Ταχ. κωδ.21201 και 18 ακόμη
Τηλ. κωδ.410[4], 443[4] και 667[4]
Ζώνη ώραςανατολική ζώνη ώρας
UTC−5 (επίσημη ώρα)
UTC-4 (θερινή ώρα)
America/New_York
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Οι ουρανοξύστες στο κέντρο της Βαλτιμόρης

Η Βαλτιμόρη (αγγλ. Baltimore, Maryland, προφ.: «Μπόλτιμορ») είναι ανεξάρτητη πόλη στο έδαφος της πολιτείας Μέριλαντ των ΗΠΑ. Ο πληθυσμός της ανέρχεται σε 593.490 κατοίκους (εκτίμηση για το 2020), ενώ της μητροπολιτικής περιοχής της Βαλτιμόρης, σε 2.800.053 κατοίκους (2021)[5]. Η πόλη αποτελεί μεγάλο και ιστορικό λιμάνι των ΗΠΑ στον Ατλαντικό Ωκεανό.

Οι γεωγραφικές συντεταγμένες του κέντρου της είναι 39° 17’ 11” βόρειο πλάτος και 76° 36’ 54” δυτικό μήκος. Το μέσο υψόμετρο της πόλης, βρίσκεται 10 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Κάποτε μια βιομηχανική πόλη βασιζόμενη στις κατασκευές, η Βαλτιμόρη έχει μεταβάλει την οικονομία της προς την παροχή υπηρεσιών: Ο μεγαλύτερος εργοδότης στην πόλη δεν είναι πλέον η χαλυβουργία «Bethlehem», αλλά το Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς (Johns Hopkins University) και το Νοσοκομείο Τζονς Χόπκινς.

Η μητροπολιτική περιοχή της Βαλτιμόρης, που περιλαμβάνει και τα προάστια, έχει πληθυσμό 2.639.213 κατοίκους. Εξάλλου, η Βαλτιμόρη αποτελεί τμήμα της Μητροπολιτικής Περιοχής Βαλτιμόρης-Ουάσινγκτον (Baltimore-Washington Metropolitan Area, CMSA) με περίπου 8,1 εκατομμύρια κατοίκους. Η Βαλτιμόρη είναι η μεγαλύτερη πόλη στο Μέριλαντ και η μητροπολιτική περιοχή της η 19η μεγαλύτερη στις ΗΠΑ.

Η πόλη πήρε το όνομα του ιδρυτή και πρώτου κυβερνήτη της βρετανικής αποικίας Μέριλαντ, Σέσιλ Κάλβερτ λόρδου Μπάλτιμορ, που ήταν μέλος της Ιρλανδικής Βουλής των Λόρδων. Ο τίτλος ευγενείας του ίδιου του λόρδου προέρχεται από το Baltimore στην Κομητεία Λόνγκφορντ της Ιρλανδίας, αγγλική μεταγραφή του ιρλανδικού Baile an Tí Mhóir = «το μέρος με το μεγάλο σπίτι».

Η ώρα της Βαλτιμόρης είναι η ώρα των ανατολικών ΗΠΑ, 7 ώρες πίσω από την ώρα Ελλάδας (7 από τη θερινή ώρα Ελλάδας, 6 για 3 εβδομάδες, 2 επιπλέον τον Μάρτιο και 1 επιπλέον τον Νοέμβριο).

Επειδή υπάρχει και ομώνυμη Κομητεία της Βαλτιμόρης στο Μέριλαντ, που περιβάλλει, αλλά δεν περιλαμβάνει, την πόλη, η τελευταία αναφέρεται κάποτε ως «Πόλη της Βαλτιμόρης» όταν χρειάζεται διευκρίνηση.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τον 17ο αιώνα ιδρύθηκαν διάφορες πόλεις με το ίδιο όνομα ως εμπορικοί λιμένες σε διάφορες θέσεις στο άνω μέρος του Κόλπου του Τσέσαπηκ. Η Γενική Συνέλευση της Αποικίας του Μέριλαντ δημιούργησε τον σημερινό Λιμένα της Βαλτιμόρης κοντά στο ακρωτήριο Λόκουστ το 1706 για το εμπόριο καπνών. Η πόλη ιδρύθηκε επισήμως στις 30 Ιουλίου 1729. Η Βαλτιμόρη αναπτύχθηκε γρήγορα το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα ως λιμένας συγκεντρώσεως ζάχαρης από τις αποικίες στην Καραϊβική θάλασσα. Το κέρδος από τη ζάχαρη ενεθάρρυνε την αύξηση της μεταφοράς του ζαχαροκάλαμου και την εισαγωγή και άλλων τροφίμων από εκεί. Η μικρότερη απόσταση της Βαλτιμόρης από την Καραϊβική σε σχέση με άλλα μεγάλα λιμάνια, όπως η Νέα Υόρκη και η Βοστώνη, μείωνε τον χρόνο μεταφοράς και ελαχιστοποιούσε την αλλοίωση του αλεύρου.

Η Βαλτιμόρη έπαιξε ρόλο-κλειδί σε γεγονότα που οδήγησαν στην Αμερικανική Επανάσταση και κατά τη διάρκειά της. Ηγέτες της πόλης όπως ο Τζόναθαν Πλόουμαν τζούνιορ κινητοποίησαν τους κατοίκους να συμμετάσχουν στην αντίσταση κατά της φορολογίας του Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας. Το 1773 ο τελωνειακός Ρόμπερτ Μόρτον εκδιώχθηκε από την πόλη όταν επεχείρησε να κατάσχει το πλοίο «Speedwell» με το φορτίο του.

Κατά τον Πόλεμο του 1812 οι Βρετανοί χαρακτήρισαν τη Βαλτιμόρη «φωλεά πειρατών». Το φρούριο ΜακΧένρυ της πόλης δέχθηκε επίθεση από τους Βρετανούς αφού αυτοί είχαν προηγουμένως πυρπολήσει την πρωτεύουσα Ουάσινγκτον. Στη γνωστή σήμερα ως Μάχη της Βαλτιμόρης, οι αμερικανικές δυνάμεις νίκησαν απωθώντας συνδυασμένες επιθέσεις από ξηρά και θάλασσα.

Στα χρόνια που ακολούθησαν η πόλη γνώρισε εκρηκτική ανάπτυξη εξαιτίας του αυξημένου εμπορίου τώρα πια και με την ενδοχώρα. Οι εκκλησίες και τα μνημεία πολλαπλασιάσθηκαν και το 1827 ο Τζον Κουίνσι Άνταμς φέρεται να της έδωσε το προσωνύμιο «Πόλη των μνημείων» ("Monument City").

Η Βαλτιμόρη έγινε το δεύτερο λιμάνι αφίξεως ξένων μεταναστών τον 18ο αιώνα. Στην πόλη υπήρχαν ιδιοκτήτες δούλων, και γι' αυτό υπήρξαν διαδηλώσεις όταν ο στρατός των Βορείων παρέλασε μέσα από την πόλη το 1861, παρότι το Μέριλαντ δεν ήταν από τις πολιτείες που αποχώρησαν από την Ένωση. Μετά από αυτές τις ταραχές, οι δυνάμεις των Βορείων κήρυξαν την πόλη υπό κατοχή μέχρι το τέλος του πολέμου το 1865.

Η μεγάλη πυρκαγιά του 1904 (7 Φεβρουαρίου) κατέστρεψε πάνω από 1.500 κτήρια στη Βαλτιμόρη. Ο πληθυσμός έφθασε σε ένα μέγιστο 949.708 το 1950 (έκτη μεγαλύτερη πόλη των ΗΠΑ) και μετά μειώθηκε προς όφελος των προαστίων, που ενώθηκαν με αυτά της Ουάσινγκτον.

Σειρές και ταινίες σχετικές με τη Βαλτιμόρη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]