Σκάκι τρελού βασιλιά

Σκάκι τρελλού βασιλιά

	α	β	γ	δ	ε	ζ	η	θ
8									8
7									7
6									6
5									5
4									4
3									3
2									2
1									1
	α	β	γ	δ	ε	ζ	η	θ

Παράταξη εκκίνησης. Τα λευκά έχουν μόνο τον Μαχαραγιά.

Το Σκάκι τρελού βασιλιά (ινδικά: Shatranj Diwana Shah, διεθνώς: The Mad King's Game), γνωστό και ως Μαχαραγιάς και Σιπάι (Maharajah and the Sepoys), ή Σκάκι του μαχαραγιά (Maharajah chess) είναι μια δημοφιλής παραλλαγή στο σκάκι με διαφορετικούς στρατούς για τα λευκά και τα μαύρα, που παίχτηκε για πρώτη φορά στην Ινδία τον 19ο αιώνα.

Κανόνες

Τα μαύρα έχουν ένα πλήρες σετ σκακιστικών κομματιών, που ονομάζουν Σιπάι (από το περσικό سپاهی, σιπάχι που σημαίνει πεζικό) και παρατάσσεται στη σκακιέρα ως συνήθως, ακολουθώντας τους συμβατικούς κανόνες, εκτός της προαγωγής που δεν ισχύει για τα πιόνια. Τα λευκά περιορίζονται σε ένα ενιαίο κομμάτι, που ονομάζουν Μαχαραγιά (από το σανσκριτικό महाराज, μαχά=μέγας και ραντζά=βασιλιάς), το οποίο είναι βασιλιάς που μπορεί να κινηθεί είτε ως βασίλισσα είτε ως ίππος, δηλαδή πρόκειται για το κομμάτι αμαζόνα με τη βασιλική ιδιότητα επιπλέον. Στόχος των μαύρων είναι να κάνουν ματ στον Μαχαραγιά, ενώ τα λευκά προσπαθούν να κάνουν ματ στον βασιλιά των μαύρων.

Με προσεκτικό παίξιμο τα μαύρα κερδίζουν πάντα σε αυτό το παιχνίδι, τουλάχιστον σε μια σκακιέρα 8×8. Η ασυμμετρία του παιχνιδιού αμφισβητεί την ευελιξία κίνησης και την ευκινησία εναντίον μιας μεγαλύτερης σε αριθμό δύναμης. Σύμφωνα με τον Hans Bodlaender:

Με προσεκτικό παίξιμο τα μαύρα θα πρέπει να είναι σε θέση να κερδίσουν. Ωστόσο, αυτό δεν είναι πάντα εύκολο, και σε πολλές περιπτώσεις, όταν ο λευκός Μαχαραγιάς σπάσει τις γραμμές των μαύρων, έχει καλές πιθανότητες να κερδίσει.

Στρατηγική

Ο Μαχαραγιάς αποτελεί σοβαρή απειλή και μπορεί να κερδίσει εναντίον ενός αδύναμου αντίπαλου. Η στρατηγική του έχει ως κύρια τακτική να αιχμαλωτίσει, όσο το δυνατόν στις αρχές της παρτίδας, όσα περισσότερα μαύρα κομμάτια μπορεί, χρησιμοποιώντας πιρούνια (επιθέσεις σε περισσότερα από ένα απροστάτευτα κομμάτια ταυτοχρόνως), έτσι μετά από επαρκή καθαρισμό της σκακιέρας, να κυνηγήσει κάνοντας σαχ τον μαύρο βασιλιά, αποσπώντας τον από τα άλλα κομμάτια του και οδηγώντας τον σε μια γωνία ώστε να του κάνει ματ.

Η κρίσιμη αδυναμία του Μαχαραγιά είναι ότι είναι μόνος του και δεν μπορεί να κάνει ανταλλαγές, αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να αιχμαλωτίσει μαύρα κομμάτια, τα οποία προστατεύονται. Έτσι, η νικηφόρα τακτική των Σιπάι είναι να παίζουν κινήσεις με τέτοιο τρόπο ώστε όλα τα κομμάτια τους να παραμένουν προστατευμένα ενώ σταδιακά κερδίζουν χώρο στην σκακιέρα έναντι του Μαχαραγιά. Είναι εξίσου σημαντικό να βεβαιωθούν ότι ο Μαχαραγιάς δεν μπορεί να κάνει σαχ.

	α	β	γ	δ	ε	ζ	η	θ
8									8
7									7
6									6
5									5
4									4
3									3
2									2
1									1
	α	β	γ	δ	ε	ζ	η	θ

Μετά από 24...Π3β2#

Για παράδειγμα, μια ακολουθία κινήσεων που αναγκάζει τα λευκά σε ματ, μετά από 24 κινήσεις και ανεξάρτητα από τις κινήσεις των λευκών, είναι η εξής (σε αλγεβρική σημειογραφία):

1... δ5

2... Ιγ6

3... Βδ6

4... ε5

5... Ιζ6

6... α5

7... Πα6

8... Πβ6

9... Αη4

10... ε4

11... Βε5

12... Αε7

13... O-O

14... Πβ2

15... Πα8

16... Πα6

17... Παβ6

18... Π6β3

19... θ5

20... η5

21... Ιη7

22... Βδ4

Στο σημείο αυτό, αν ο Μαχαραγιάς είναι π.χ. στο τετράγωνο α1 τότε:

23... Πβ1

24... Π3β2# 0-1

αλλιώς:

23... Βδ1# 0-1