Μετάβαση στο περιεχόμενο

Σίφωνας των τριών πολιτειών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σίφωνας των Τριών Πολιτειών
Πρωτοσέλιδο μετά τον Σίφωνα των Τριών Πολιτειών, αν και αναφέρει μεγαλύτερο απολογισμό από τον τελικό επίσημο.
ΏραΈναρξη : 18 Μαρτίου 1925, 12:45 μ.μ.
Λήξη : 18 Μαρτίου 1925, 4:30 μ.μ.
ΗμερομηνίαΤετάρτη 18 Μαρτίου 1925
Τοποθεσία ΗΠΑ: Πολιτείες Μιζούρι, Ιλινόις και Ιντιάνα
ΑίτιαΣίφωνας, πιθανότατα έντασης F5
Θάνατοι695
Τραυματισμοί2.027
ΣημειώσειςΟ πιο θανατηφόρος σίφωνας στην ιστορία των ΗΠΑ και ο δεύτερος πιο θανατηφόρος παγκοσμίως.
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Σίφωνας των Τριών Πολιτειών (Tri-State Tornado), που συνέβη την Τετάρτη 18 Μαρτίου 1925, ήταν ο πιο θανατηφόρος σίφωνας στην ιστορία των ΗΠΑ. Με 695 επιβεβαιωμένους θανάτους, αν και πιθανώς ο πραγματικός απολογισμός να ήταν ακόμα μεγαλύτερος, ο σίφωνας αυτός σκότωσε πάνω από δύο φορές όσο ο δεύτερος πιο θανατηφόρος, ο λεγόμενος Μεγάλος Σίφωνας του Νάτσεζ (Great Natchez Tornado) του 1840 που είχε σκοτώσει τουλάχιστον 317 άτομα.

Η συνολική διαδρομή που κατάφερε να διανύσει ο Σίφωνας των Τριών Πολιτειών του 1925 ήταν ≥ 219 μίλια (≥ 352 χιλιόμετρα) και ήταν η μεγαλύτερη που έχει καταγραφεί ποτέ στον κόσμο: ξεκίνησε από το νοτιοανατολικό Μιζούρι, διέσχισε όλο το νότιο Ιλινόι και στη συνέχεια μπήκε στη νοτιοδυτική Ιντιάνα. Επίσης, είχε χρονική διάρκεια άνω των 3,5 ωρών και μέση ταχύτητα μετακίνησης 62 μίλια / 100 χιλιόμετρα την ώρα, που αμφότερα παραμένουν παγκόσμια ρεκόρ. Ακόμα και σήμερα, παραμένει ο δεύτερος πιο θανατηφόρος σίφωνας στην καταγεγραμμένη ιστορία της Γης, πίσω μόνο από τον σίφωνα στο Μπαγκλαντές στις 26 Απριλίου 1989, με πιθανότερο απολογισμό γύρω στους 1.300 νεκρούς, κατά τις πιο τυπικές εκτιμήσεις.

Αν και επισήμως δεν έχει υπάρξει ποτέ κατάταξη έντασης από τους μετεωρολόγους της Εθνικής Ωκεανογραφικής και Ατμοσφαιρικής Υπηρεσίας (National Oceanic and Atmospheric Administration - NOAA) των ΗΠΑ, θεωρείται από τους περισσότερους σύγχρονους ειδικούς (μεταξύ των οποίων τον Tom Grazulis και τον Ted Fujita, ο οποίος εισήγαγε το 1971 την Κλίμακα Φουτζίτα, προηγουμένως οι σίφωνες στις ΗΠΑ δεν κατατάσσονταν σε καμία κλίμακα) ως ένας σίφωνας F5, το μέγιστο δυνατό επίπεδο έντασης και καταστροφών στην Κλίμακα Φουτζίτα.[1][2][3] Οι σύγχρονοι μετεωρολόγοι έχουν εκτιμήσει, αναλύοντας τις καταστροφές που άφησε πίσω του, ότι η μέγιστη ταχύτητα των ανέμων έφτασε τα 300 μίλια την ώρα, δηλαδή 480 χιλιόμετρα την ώρα, σε κάποιες περιοχές. Σε ολόκληρη σχεδόν τη διαδρομή του, εκτός από τα λίγα πρώτα χιλιόμετρα, η διάμετρος της χοάνης του σίφωνα είχε μήκος μεγαλύτερο από ένα χιλιόμετρο.

Ξέσπασμα σιφώνων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ξέσπασμα σιφώνων
18 Μαρτίου 1925
Κλίμακα
Φουτζίτα 		Αριθμός
σιφώνων
F? ≥3
F0 ?
F1 ?
F2 2
F3 4
F4 2
F5 1
Σύνολο ≥12

Ο Σίφωνας των Τριών Πολιτειών, έντασης F5, ήταν μέρος ενός μεγαλύτερου ξεσπάσματος σιφώνων (tornado outbreak), συνολικής διάρκειας 7 ωρών, με αρκετούς επιπλέον καταστροφικούς σίφωνες F3 και F4 στο Τενεσσί, το Κεντάκι και την Ιντιάνα, καθώς και κάποιους ακόμα σίφωνες F2 στην Αλαμπάμα και το Κάνσας. Συμπεριλαμβανομένων των πρόσθετων σιφώνων την ίδια ημέρα, σκοτώθηκαν τουλάχιστον 751 άνθρωποι και 2.298 τραυματίστηκαν, κατά τη διάρκεια αυτού του ασυνήθιστα έντονου και πρόωρου (νωρίς την άνοιξη) ξεσπάσματος σιφώνων, που μάλιστα πυροδότησε αρκετές βαριές καταιγίδες σε μια τεράστια έκταση, από το Οχάιο έως την Λουιζιάνα και την Τζόρτζια.[4] Ως αποτέλεσμα, το ξέσπασμα αυτό παραμένει μέχρι σήμερα το πιο θανατηφόρο στην ιστορία των ΗΠΑ και η 18η Μαρτίου παραμένει η πιο θανατηφόρα ημερομηνία λόγω σιφώνων στην ιστορία της χώρας, όπως επίσης και το 1925 το έτος με τους περισσότερους θανάτους στις Ηνωμένες Πολιτείες από αυτό το μετεωρολογικό φαινόμενο.[5] Κατά το ξέσπασμα αυτό, υπήρξαν αναμφίβολα και πολλοί άλλοι μικρότεροι σίφωνες, ασθενέστερης έντασης και ζημιών, οι οποίοι έχουν χαθεί στην ιστορία.

Τελικώς ένας ήταν;

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο παρελθόν είχαν γίνει πολλές συζητήσεις σχετικά με το αν ο Σίφωνας των Τριών Πολιτειών ήταν ένας ενιαίος συνεχής σίφωνας ή μία οικογένεια σιφώνων (tornado family). Η ποιότητα των δεδομένων, λόγω της παλαιότητας του γεγονότος, της ανυπαρξίας οπτικών μέσων παρακολούθησης (ιδίως της φορητής κάμερας και του ραντάρ Ντόπλερ) και της έλλειψης άλλων σιφώνων που να έχουν έστω προσεγγίσει το μήκος διαδρομής και τη χρονική διάρκεια του συγκεκριμένου σίφωνα, είχαν πυροδοτήσει έντονες αμφιβολίες.

Η διαδρομή του Σίφωνα των τριών πολιτειών, καθώς και άλλων σιφώνων την ίδια ημέρα, από το «Monthly Weather Review» τον Απρίλιο του 1925. Οι πληροφορίες σχετικά με την θερμοκρασία, την ατμοσφαιρική πίεση και τα στοιχεία των άλλων σιφώνων ενδεχομένως να μην είναι ακριβείς, αλλά δίνουν μια γενική ιδέα σχετικά με την έκταση και την ένταση της συγκεκριμένης καταιγίδας.

Επιπροσθέτως μάλιστα, οι επιστημονικές θεωρίες σχετικά με τους σίφωνες και την μορφολογία των σοβαρών καταιγίδων που είναι γνωστές με τον όρο υπερκύτταρο (supercell) και ιδίως προτού διαπιστωθεί η ύπαρξη των αεροχειμάρρων στη στενή ζώνη της τροπόπαυσης, η οποία είναι το διαχωριστικό όριο μεταξύ της τροπόσφαιρας και της στρατόσφαιρας (σήμερα εικάζεται ότι μπορεί να «πιάστηκε» από αεροχείμαρρο, που τον «τράβηξε» με τεράστια ταχύτητα, επί αρκετές ώρες),[6] πρότειναν ότι τέτοια χρονική διάρκεια και τόσο υψηλή ταχύτητα μετακίνησης επί τόση ώρα θα ήταν εξαιρετικά απίθανες. Στην πραγματικότητα, έχει όντως διαπιστωθεί ότι αρκετοί άλλοι ιστορικοί σίφωνες μεγάλης διαδρομής και χρονικής διάρκειας, τελικώς ήταν οικογένειες σιφώνων, αν και τα τελευταία χρόνια έχουν συμβεί μερικές βαριές καταιγίδες - υπερκύτταρα και σίφωνες σχετικά μεγάλης διάρκειας.

Ειδικότερα ωστόσο ως προς τον Σίφωνα των Τριών Πολιτειών, δεν φαίνεται να συνέβη αυτό το ενδεχόμενο. Νεότερες προηγμένες έρευνες, που δημοσιεύτηκαν όλες μαζί το 2013, δεν βρήκαν καμία διακοπή στη διαδρομή του και μάλιστα εντόπισαν περαιτέρω ίχνη καταστροφών, που θεωρήθηκαν ενδείξεις ότι ο σίφωνας μπορεί να άγγιξε για πρώτη φορά το έδαφος 15 μίλια (24 χιλιόμετρα) πριν την περιοχή όπου εθεωρείτο μέχρι σήμερα ότι ξεκίνησε, καθώς και να διατηρήθηκε στο έδαφος για 1 μίλι (1,6 χιλιόμετρα) ακόμα, λίγο πριν διαλυθεί. Ωστόσο, το θεωρητικό συνολικό μήκος της διαδρομής του, δεν είναι βέβαιο ότι έφτασε τα 235 μίλια (378 χιλιόμετρα), καθώς υπάρχει σοβαρή πιθανότητα ότι το αρχικό τμήμα της διαδρομής του και το επιπρόσθετο κατά την τελική φάση εξάντλησης, ίσως να προκλήθηκε από ξεχωριστούς σίφωνες μιας ευρύτερης οικογένειας σιφώνων.[7]

Διαδρομή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η διαδρομή του Tri-State Tornado. Για πιο λεπτομερή εικόνα, κάντε κλικ εδώ.

Μιζούρι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τις τότε αναφορές, ο στρόβιλος εθεάθη για πρώτη φορά στις 12:40 μ.μ. τοπική ώρα, σαν ένα μικρό σύννεφο-χοάνη (funnel cloud) να κατεβαίνει προς το έδαφος, στους δασώδεις λόφους της επαρχίας Μουρ, στην Κομητεία Σάννον, Μιζούρι. Ωστόσο, πιθανολογείται ότι η χοάνη αυτή ήταν ένα άλλο μέλος της ίδιας οικογένειας σιφώνων (tornado family), και ο κύριος σίφωνας πιθανώς εμφανίστηκε και ξεκίνησε την πορεία του στην Κομητεία Ρέινολντς (Reynolds County), δυτικά-βορειοδυτικά της κωμόπολης Έλλινγκτον, γύρω στα 5 λεπτά μετά.

Ο πρώτος θάνατος σημειώθηκε στις 1:01 μ.μ. βόρεια-βορειοδυτικά του Έλλινγκτον, όταν ένας αγρότης αιφνιδιάστηκε από το φαινόμενο, και έως τότε ο σίφωνας είχε ήδη αυξηθεί σημαντικά σε διάμετρο και ισχύ. Αρκετά σπίτια και άλλες κατασκευές στα βόρεια της κωμόπολης καταστράφηκαν. Ο σίφωνας επιτάχυνε προς τα βορειοανατολικά, με την ταχύτητα μετακίνησης να φτάνει έως τα 72 μίλια / 116 χιλιόμετρα την ώρα, προκαλώντας υλικές ζημιές ύψους 500.000 δολαρίων και την σχεδόν ολική καταστροφή της Αννάπολις (Annapolis), στην οποία 2 ακόμα άτομα σκοτώθηκαν και το 90% της κωμόπολης ισοπεδώθηκε. Αμέσως μετά έπληξε την κωμόπολη των ορυχείων Λιαντάνα (Leadanna), σκοτώνοντας 2 ακόμα άτομα,[8] ενώ στη συνέχεια διέσχισε την Κομητεία Μάντισον (Madison County) νότια του Φρέντερικταουν (Fredericktown), όπου κοντά στο Cherokee Pass ο σίφωνας σταδιακά αυξήθηκε δραματικά σε διάμετρο.[9]

Στη συνέχεια, στην Κομητεία Μπόλλινγκερ (Bollinger) τραυματίστηκαν 32 παιδιά, όταν υπέστησαν ζημιές δύο σχολεία. Πολλά σπίτια και αγροκτήματα καταστράφηκαν ολοσχερώς κοντά στο Λίξβιλ (Lixville), όπου ένας αγρότης και δύο παιδιά πέθαναν ακαριαία και ένα τρίτο παιδί πέθανε από τα τραύματά του μια εβδομάδα μετά την καταιγίδα. Τότε, ο σίφωνας κέρδισε δραματικά και σε επίπεδο έντασης, σκάβοντας μάλιστα βαθιά μέσα στο έδαφος, επίσης, και κοντά στην πόλη Sedgewickville. Ενδεικτικό της έντασής του, είναι ότι ο σίφωνας τότε μετέφερε σιδερένιες λαμαρίνες έως και 50 μίλια / 80 χιλιόμετρα μακριά.

Διασχίζοντας την Κομητεία Πέρι (Perry County), ο σίφωνας έπληξε την πόλη Μπιλ (Biehle), καταστρέφοντας πολλά σπίτια μέσα και γύρω από την πόλη και σκοτώνοντας δύο άτομα. Στο Brazeau, ένας άλλος αγρότης τραυματίστηκε σοβαρά και πέθανε τέσσερις ημέρες αργότερα. Πολλά άλλα σπίτια και αγροκτήματα ισοπεδώθηκαν επίσης κοντά στη Φρόνα (Frohna), όπου μια γυναίκα πέθανε ακαριαία και μια άλλη δέκα ημέρες αργότερα από τα τραύματά της.[10] Στις 2:00 μ.μ. και λίγο πριν πλήξει το Μπιλ αλλά και μετά ενώ το κατέστρεφε, ο σίφωνας αναφέρθηκε ότι διαχωρίστηκε σε δύο χοάνες για μόλις 3,5 μίλια / 5,6 χιλιόμετρα, οι οποίες όμως σε ελάχιστα λεπτά ξαναενώθηκαν σε έναν στρόβιλο. Ο εκ νέου ενιαίος σίφωνας βγήκε από την πολιτεία του Μιζούρι, έχοντας ήδη διανύσει 80 μίλια / 130 χιλιόμετρα και σκοτώσει τουλάχιστον 12 άτομα (πιθανώς περισσότερα) και τραυματίσει 200[11] - ήταν όμως μόνο η αρχή...

Ιλινόι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα συντρίμμια του σχολείου Λονγκφέλλοου, στο Μερφίσμπορο του Ιλινόι, όπου 17 παιδιά σκοτώθηκαν. Ο σίφωνας χτύπησε το σχολείο στις 2:30 μ.μ. τοπική ώρα.

Ο σίφωνας διέσχισε τον ποταμό Μισισιπή στο νότιο Ιλινόι, αποφλοιώνοντας δέντρα και σκάβοντας βαθιά στο έδαφος σε αγροτικές περιοχές πριν χτυπήσει το παραποτάμιο χωριό Γκόρχαμ (Gorham) στις 2:30 μ.μ. και καταστρέφοντας ουσιαστικά ολόκληρο τον οικισμό. Σχεδόν όλες οι κατασκευές στο Γκόρχαμ ισοπεδώθηκαν ή παρασύρθηκαν και οι σιδηροδρομικές γραμμές ξηλώθηκαν από το έδαφος. Περισσότερο από το ήμισυ του πληθυσμού του χωριού τραυματίστηκε ή σκοτώθηκε. 30 πέθαναν στο άμεσο χτύπημα από το φαινόμενο και 6 από τους τραυματίες υπέκυψαν αργότερα στα τραύματά τους. Συνεχίζοντας προς τα βορειοανατολικά, ο σίφωνας είχε πλέον φτάσει σε ακόμα μεγαλύτερη διάμετρο, στο 1 μίλι / 1,6 χιλιόμετρα, διατηρώντας μέση ταχύτητα μετακίνησης 62 μίλια / 100 χιλιόμετρα την ώρα και ορισμένες στιγμές έως και 73 μίλια / 117 χιλιόμετρα την ώρα. Ταξιδεύοντας με την τρομακτική και πρωτοφανή αυτή ταχύτητα, ισοπέδωσε τις κωμοπόλεις και χωριά Μερφίσμπορο (στις 2:34 μ.μ.), Ντε Σότο (στις 2:38 μ.μ.), Μπους και Γουέστ Φράνκφορτ (στις 2:40 μ.μ.). Μέσα σε 40 λεπτά, χάθηκαν 541 ζωές και 1.423 άτομα τραυματίστηκαν σοβαρά.

Το χωριό Παρρίς καταστράφηκε ολοσχερώς, με 33 νεκρούς (σε τέτοιο βαθμό που μετά που πολλοί κάτοικοι και επιχειρήσεις μετακόμισαν και το χωριό δεν ξαναχτίστηκε ποτέ), όπως και η κωμόπολη Μπους, με 14 νεκρούς, όπου σύμφωνα με πληροφορίες, οι βαρείς σιδηροδρομικοί άξονες ανυψώθηκαν και διασκορπίστηκαν κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής,[12] και η κωμόπολη-ορυχείο Γουέστ Φράνκφορτ, με 102 νεκρούς: αρχικά 81 νεκρούς και 410 τραυματίες, από τους οποίους οι 21 μετά κατέληξαν.[13][14] Ειδικότερα μάλιστα στο Μερφίσμπορο, όπου ένα μεγάλο μέρος της βόρειας πλευράς της πόλης ισοπεδώθηκε εντελώς, 234 άνθρωποι σκοτώθηκαν, οι περισσότεροι σε μία μόνο πόλη στην ιστορία των ΗΠΑ, και τουλάχιστον 20 από τους νεκρούς είχαν παραμορφωθεί σε τέτοιο βαθμό που δεν αναγνωρίστηκαν ποτέ. Μετά το πέρασμα του σίφωνα, ξέσπασαν μεγάλες πυρκαγιές στην πόλη, επειδή οι φούρνοι με καύση άνθρακα ανετράπησαν, και ως αποτέλεσμα μερικοί κάηκαν ζωντανοί μέσα στα συντρίμμια, αν και πολλοί άλλοι κατάφεραν να διαφύγουν έγκαιρα ή επέζησαν και υπέστησαν μόνο εγκαύματα. Οι φλόγες μάλιστα ήταν ορατές 60 μίλια / 100 χιλιόμετρα μακριά. Το 40% των κτιρίων καταστράφηκαν και το 30% υπέστη ζημιές.

Τεράστια καταστροφή έγινε, επίσης, και στην κωμόπολη Ντε Σότο, όπου 69 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και πολλά σπίτια ισοπεδώθηκαν ή παρασύρθηκαν, και μάλιστα 33 από τους νεκρούς ήταν μαθητές που σκοτώθηκαν στη μερική κατάρρευση του σχολείου De Soto, ο μεγαλύτερος αριθμός νεκρών από σίφωνα σε ένα σχολείο στην ιστορία των ΗΠΑ. Επίσης, στο Ντε Σότο σκοτώθηκε ο αναπληρωτής σερίφης της κομητείας Τζάκσον, Τζορτζ Μπόλαντ. Ενώ βρισκόταν σε υπηρεσία όταν χτύπησε το καιρικό φαινόμενο, σύμφωνα με αυτόπτεις μάρτυρες βγήκε από το αστυνομικό του αυτοκίνητο, προχώρησε πεζός κατά μήκος της οδού και καθώς κοίταζε έκπληκτος το φαινόμενο, ξαφνικά ο σίφωνας τον σήκωσε από το έδαφος και εξαφανίστηκε στη χοάνη, και μετά δεν ξαναβρέθηκε ούτε ο ίδιος ούτε το πτώμα του.

Αρκετά μικρά χωριά ορυχείων εξόρυξης στην περιοχή επίσης ισοπεδώθηκαν, με αποτέλεσμα πολλά θύματα. Στο Caldwell, ένα χωριό ορυχείων βορειοανατολικά του Γουέστ Φράνκφορτ, 24 άνθρωποι σκοτώθηκαν αμέσως με το αρχικό χτύπημα και αργότερα άλλοι δύο τραυματίες κατέληξαν. Η βαρύτερη απώλεια που συνέβη σε μία μόνο οικογένεια, έπληξε τον αποθηκευτή Isaac «Ike» Karnes, ο οποίος έχασε 11 μέλη της οικογένειάς του. Η σύζυγος του Karnes, μια παντρεμένη κόρη, και ο σύζυγός της, μια νύφη και 7 εγγόνια, ηλικίας από νεογέννητα έως 7 ετών, σκοτώθηκαν όλοι από τον σίφωνα.

Στη συνέχεια, ο σίφωνας προχώρησε στις αγροτικές περιοχές κατά μήκος της Κομητείας Φράνκλιν, με αποτέλεσμα ακόμα 6 νεκρούς. Συνολικά, σε ολόκληρη την Κομητείας Φράνκλιν άφησε πίσω του 192 νεκρούς: 159 στο άμεσο χτύπημα από το φαινόμενο και 33 από τους τραυματίες υπέκυψαν στα τραύματά τους μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Μετά, ο σίφωνας συνέχισε την πορεία του σε άλλες αγροτικές περιοχές, για την ακρίβεια κατά μήκος των κομητειών του Χάμιλτον και του Γουάιτ, σκοτώνοντας 65 ακόμα κατοίκους: αρχικά με απολογισμό 45 νεκρούς και 140 τραυματίες, από τους οποίους οι 20 μετά κατέληξαν. Κατά το πέρασμά του από τον Κομητεία Χάμιλτον (Hamilton County), και για την ακρίβεια νότια του McLeansboro, ο σίφωνας έφτασε την μέγιστη διάμετρό του, στα 1,5 μίλια / 2,4 χιλιόμετρα. Συνολικά, τουλάχιστον 588 συνολικά άτομα έχασαν τη ζωή τους στο Ιλινόι, οι περισσότεροι σε μία μόνο πολιτεία στην ιστορία των ΗΠΑ.

Ιντιάνα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα συντρίμμια του Γκρίφφιν της Ιντιάνα, όπου 46 άτομα σκοτώθηκαν.

Διασχίζοντας τον ποταμό Ουάμπας, ο σίφωνας μπήκε στην Ιντιάνα στις 4:00 μ.μ. και μόλις λίγο πιο βόρεια από την κωμόπολη Νιού Χάρμονι (New Harmony), και τότε έφτασε την μέγιστη ταχύτητα μετακίνησής του, στα 73 μίλια / 117 χιλιόμετρα την ώρα. Αφού διέσχισε τον ποταμό Ουάμπας, ο σίφωνας χτύπησε την κωμόπολη Γκρίφφιν (Griffin), καταστρέφοντάς την ολοκληρωτικά, σκοτώνοντας αρχικά 41 άτομα και τραυματίζοντας 202, με 5 από τους τραυματίες να πεθαίνουν μετά, φτάνοντας τον απολογισμό στους 46 νεκρούς.

Τα απομεινάρια ενός Ford Model T που θρυμματίστηκε κοντά στο Όουενσβιλ από τον σίφωνα.

Μετά την καταστροφή αυτή, για πρώτη και μοναδική φορά άλλαξε ελαφρά κατεύθυνση, στρίβοντας κατά 9 μοίρες προς τα βόρεια, και στο σημείο αυτό αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν την ύπαρξη 3 επιπλέον στροβίλων, σχεδόν μαζί με τον μεγάλο σίφωνα, οι οποίοι διατηρήθηκαν για 6 μίλια / 10 χιλιόμετρα. Ο μεγάλος σίφωνας, που η μέση διάμετρός του στο μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής του ήταν 3/4 του μιλίου ή 1,2 χιλιόμετρα, ισοπέδωσε στη συνέχεια αγροτικές περιοχές, έπληξε την κωμόπολη Όουενσβιλ (Owensville), με 9 νεκρούς, και αμέσως μετά, στις 4:18 μ.μ. τοπική ώρα, το νότιο τμήμα της μεγάλης εργοστασιακής κωμόπολης Πρίνστον (Princeton), καταστρέφοντας το 25% της πόλης και σκοτώνοντας άλλα 44 άτομα σε αυτήν: αρχικά σκότωσε 38 άτομα και τραυμάτισε 152, από τα οποία τα 6 πέθαναν αργότερα. Ο σίφωνας κατάφερε να συνεχίσει για 10 μίλια / 16 χιλιόμετρα ακόμα προς τα βορειοανατολικά, διασχίζοντας την Κομητεία Πάικ (Pike County) και χάνοντας πλέον ραγδαία σε ισχύ, και τελικώς εξαντλήθηκε στις 4:30 μ.μ. κοντά στην περιοχή Oatsville, πιθανώς έχοντας πέσει πλέον στο επίπεδο F0 ή F1 στο τελικό σημείο εξάντλησης. Στην Ιντιάνα, τουλάχιστον 95 άτομα σκοτώθηκαν (πιθανώς ακόμα περισσότερα).

Συνολικός απολογισμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε ολόκληρο το μήκος της διαδρομής, τουλάχιστον 695 άτομα έχασαν τη ζωή τους και 2.027 τραυματίστηκαν, με την συντριπτική πλειοψηφία του απολογισμού στο νότιο Ιλινόι. Συνολικά επλήγησαν 3 πολιτείες, 14 κομητείες (νομοί) και πάνω από 19 κοινότητες, τέσσερις εκ των οποίων ουσιαστικά σβήστηκαν από το χάρτη και μάλιστα κάποιες από αυτές, καθώς και αρκετές άλλες, δεν συνήλθαν και δεν ξαναχτίστηκαν ποτέ, ενώ πάνω από 15.000 σπίτια καταστράφηκαν. Το συνολικό κόστος της καταστροφής εκτιμήθηκε τότε σε 16,5 εκατομμύρια δολάρια με την ισοτιμία του 1925 και αν υπολογιστεί ο πληθωρισμός στον έναν αιώνα που μεσολάβησε, φτάνει το 2,55 δισεκατομμύρια δολάρια με την ισοτιμία του 2024.

Εννέα σχολεία σε ολόκληρο το μήκος της διαδρομής καταστράφηκαν, μέσα στα οποία σκοτώθηκαν 69 μαθητές. Συνολικά, ο σίφωνας αυτός κατέστρεψε περισσότερα σχολεία και σκότωσε περισσότερους μαθητές από οποιονδήποτε άλλο σίφωνα στην ιστορία των ΗΠΑ.[15] Μάλιστα κατέχει και το ρεκόρ των περισσότερων θανάτων που συνέβησαν ποτέ σε ένα μόνο σχολείο, των 33 θανάτων στο σχολείο της κωμόπολης Ντε Σότο, στην πολιτεία του Ιλινόι. Γενικότερα, επίσης, το ένα τρίτο των νεκρών ήταν ανήλικοι.

Ο σίφωνας προκάλεσε το τελευταίο του θύμα στις 3 Ιανουαρίου 1926, όταν ο Gervais Burgess, ένας 46χρονος ανθρακωρύχος από το Γουέστ Φράνκφορτ, πέθανε από τραυματισμούς που υπέστη από το φαινόμενο.

Αυτός ο σίφωνας EF5 στο Ελ Ρίνο της Οκλαχόμα, στις 31 Μαΐου 2013, που κατέχει και το παγκόσμιο ρεκόρ μεγαλύτερου πλάτους, καθώς έφτασε σε διάμετρο έως και 2,6 μίλια / 4,2 χιλιόμετρα, φαίνεται, από το 2:00 και μετά του βίντεο, σαν μια σκοτεινή θολή μάζα «σαν ομίχλη» ή «σαν βαριά βροχόπτωση», που καλύπτει μεγάλο μέρος του ορίζοντα. Στο χρονικό αυτό διάστημα, δίνει μια ενδεικτική εικόνα του πώς φαίνονται συχνά αρκετοί σφηνοειδείς σίφωνες, μεταξύ των οποίων και ο Σίφωνας των Τριών Πολιτειών του 1925 (αν και δεν υπάρχει καμία γνωστή φωτογραφία του), και γιατί η εμφάνισή τους μπορεί να γίνει επικίνδυνα παραπλανητική. Πρακτικώς, ακόμα και έμπειρα άτομα δεν μπορούν πάντα να ξεχωρίσουν τη διαφορά ανάμεσα σε μια μάζα νεφών χαμηλά πάνω από το έδαφος ή μια βαριά βροχόπτωση και σε έναν σφηνοειδή σίφωνα (wedge tornado) όταν είναι ακόμα μακριά. Ειδικότερα μάλιστα στον Σίφωνα των Τριών Πολιτειών, στο μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής του, η βάση των νεφών ήταν τόσο χαμηλή (σε κάποιες περιοχές αναφέρθηκε ότι «ήταν σαν να έπεσε ο ουρανός στη γη») και ο ουρανός τόσο σκοτεινός (σε κάποιες περιοχές αναφέρθηκε ότι «ήταν σχεδόν σαν νύχτα»), ώστε η έγκαιρη αναγνώριση του σίφωνα ήταν πρακτικώς απίθανη. Επιπρόσθετα, η ταχύτητα μετακίνησής του (όπου συνεχίζει να κατέχει το παγκόσμιο ρεκόρ) ήταν τόσο απίστευτα υψηλή, ώστε και όταν τελικώς γινόταν αναγνώριση, ο χρόνος αντίδρασης ήταν από ελάχιστος έως μηδέν.

Οι σύγχρονοι μετεωρολόγοι έχουν εκτιμήσει, αναλύοντας τις καταστροφές που άφησε πίσω του, ότι η μέγιστη ταχύτητα των ανέμων έφτασε τα 300 μίλια την ώρα, δηλαδή 480 χιλιόμετρα την ώρα, σε κάποιες περιοχές. Το ακόμα εντυπωσιακότερο όμως, και μοναδικό στα χρονικά, ήταν ότι είχε εξαιρετικά υψηλή ταχύτητα μετακίνησης, κατά μέσον όρο 62 μίλια / 100 χιλιόμετρα την ώρα, και μάλιστα η μέγιστη ταχύτητα μετακίνησής του έφτασε στα 73 μίλια / 117 χιλιόμετρα την ώρα, νούμερα που συνεχίζουν να παραμένουν παγκόσμια ρεκόρ. Αν και κατά καιρούς λίγοι στενοί και ευκίνητοι σίφωνες έχουν πλησιάσει ή προς στιγμήν ακόμα και ξεπεράσει αυτά τα νούμερα, ωστόσο ήταν ο μοναδικός στην ιστορία μεγάλων διαστάσεων σίφωνας που διατήρησε τόσο υψηλές ταχύτητες μετακίνησης σε όλη τη διάρκεια ζωής του.

Καθοριστικός παράγοντας για τον τεράστιο ανθρώπινο απολογισμό, εκτός από τις εξαιρετικά υψηλές ταχύτητες των ανέμων που έφτασε στο επίπεδο έντασης και την απίστευτα υψηλή ταχύτητα μετακίνησης προς τα εμπρός, ήταν και η ασυνήθιστη εμφάνιση του πολύ γρήγορα μετακινούμενου σίφωνα, λόγω του μεγάλου μεγέθους του και της χαμηλής βάσης των νεφών της καταιγίδας που τον προκάλεσε, σε συνδυασμό και με τη δύσκολη ορατότητα λόγω του πολύ σκοτεινού ουρανού. Αν και δεν υπάρχει καμία γνωστή φωτογραφία του, η εμφάνιση του σίφωνα περιγράφηκε από τους αυτόπτεις μάρτυρες κατά μήκος της διαδρομής του ως μια άμορφη στροβιλιζόμενη ομίχλη ή ως αναβράζοντα σύννεφα στο έδαφος, αντί για το χαρακτηριστικό κωνικό ή σωληνοειδές σχήμα, και ξεγέλασε ακόμα και έμπειρους σε τέτοια καιρικά φαινόμενα αγρότες, και γενικότερα πολίτες, οι οποίοι δεν είχαν αίσθηση του κινδύνου για να αναζητήσουν επειγόντως καταφύγιο, παρά μόνο όταν ο σίφωνας ορμούσε πλέον καταπάνω τους με ταχύτητα μετακίνησης 100 χιλιόμετρα την ώρα ή και λίγο μεγαλύτερη. Υπήρξαν μάλιστα και αναφορές αρκετών μαρτύρων, ότι λόγω της εξαιρετικά χαμηλής βάσης των νεφών, κάποιες στιγμές ο σίφωνας κρυβόταν εντελώς από το σύννεφο σκόνης και συντριμμιών από τους ανέμους στη βάση του, με αποτέλεσμα να μην έχει καν εμφάνιση σίφωνα και να μοιάζει περισσότερο με αμμοθύελλα. Ειδικότερα, επίσης, όταν έπληξε το Γουέστ Φράνκφορτ, η καταιγίδα - υπερκύτταρο που τον δημιούργησε, είχε προκαλέσει έντονα ατμοσφαιρικά κατακρημνίσματα, καθιστώντας εντελώς αδύνατη την αναγνώριση του σίφωνα, καθώς κρυβόταν μέσα σε βαριά βροχόπτωση και χαλάζι.

Ο σίφωνας αυτός συχνά συνοδευόταν από ακραία καθοδικά ρεύματα, αυξάνοντας το πλάτος των ζημιών, που ενώ ήταν κατά μέσον όρο πλάτος 3/4 του μιλίου ή 1,2 χιλιόμετρα, όσο η διάμετρος του σίφωνα, μερικές φορές έως και τα 3 μίλια ή 4,8 χιλιόμετρα.

Εκτός από τους νεκρούς και τραυματίες, χιλιάδες έμειναν άστεγοι και χωρίς τροφή. Σε πολλές από τις πληγείσες κοινότητες ξέσπασαν επίσης και πυρκαγιές, επιδεινώνοντας τις ζημιές, ενώ αναφέρθηκαν και λεηλασίες και κλοπές, κυρίως από τις περιουσίες των νεκρών. Η ανάκαμψη στις κατεστραμμένες περιοχές ήταν γενικώς πολύ αργή και χρειάστηκαν πολλά χρόνια για να αρχίσει να γίνεται εμφανής, ενώ και σε βάθος χρόνου η καταστροφή αυτή άφησε μακροχρόνιο αντίκτυπο στον τοπικό πληθυσμό.

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Grazulis, Thomas P. (1993). Significant Tornadoes 1680-1991: A Chronology and Analysis of Events. St. Johnsbury, VT: The Tornado Project of Environmental Films. ISBN 1879362031.  Unknown parameter |month= ignored (βοήθεια)
  2. ↑ Grazulis, Thomas P. (2001). F5/F6 Tornadoes. St. Johnsbury, VT: The Tornado Project of Environmental Films. 
  3. ↑ Fujita, T. Theodore (1973). «Tornadoes Around the World». Weatherwise 26 (2): 56–83. doi:10.1080/00431672.1973.9931633.
  4. ↑ Maddox, Robert A.; M. S. Gilmore; C. A. Doswell III; R. H. Johns; C. A. Crisp; D. W. Burgess; J. A. Hart; S. F. Piltz (2013). «Meteorological Analyses of the Tri-State Tornado Event of March 1925». e-Journal of Severe Storms Meteorology. 8 (1). doi:10.55599/ejssm.v8i1.46.
  5. ↑ «2011 tornado information». National Oceanic and Atmospheric Administration. 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2014. 
  6. ↑ NOAA/NWS 1925 Tri-State Tornado Web Site-Weather Ingredients
  7. ↑ «Charles A. Doswell III, C. Crisp, R.A. Maddox, Hart, R.H. Johns, M.S. Gilmore, D.W. Burgess and Steve Piltz, «The Tri-State Tornado of 18 March 1925 Reanalysis Project: Preliminary Results» (23rd Conference on Severe Local Storms), American Meteorological Society, 10 Νοεμβρίου 2006.». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2007. 
  8. ↑ Schuman, Shawn (10 Ιουνίου 2013). «March 18, 1925 — The Tri-State Tornado». Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2014. 
  9. ↑ Johns 2012, pp. 7–9.
  10. ↑ Grazulis, Tom (2013). «#1: The Tri-State Tornado». Descriptions of the Top Ten US Killer Tornadoes. The Tornado Project. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2014. 
  11. ↑ St. Louis Post-Dispatch, March 20, 1925, p. 3.
  12. ↑ Mason 2011, p. 140.
  13. ↑ Mason, Angela (2011). Death Rides the Sky: The Story of the 1925 Tri-State Tornado. Rockford, IL: Black Oak Media. p. 278. ISBN 978-1-61876-001-2.
  14. ↑ Mason 2011, p. 278.
  15. ↑ Grazulis, Thomas P. (July 1993). Significant Tornadoes 1680–1991: A Chronology and Analysis of Events. St. Johnsbury, Vermont: The Tornado Project of Environmental Films. p. 796. ISBN 1-879362-03-1.

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Σίφωνας_των_τριών_πολιτειών&oldid=10821562"