Νησί της Κερασούντας

Το νησί της Κερασούντας όπως φαίνεται από τον ουρανό.

Το νησί όπως φαίνεται από το Κάστρο της Κερασούντας

Το νησί της Κερασούντας (τουρκικά: Giresun Adası) είναι ένα μικρό νησί που έχει έκταση 4 εκτάρια και βρίσκεται 1,2 χλμ από την πόλη της Κερασούντας στη βορειοανατολική ακτή της Μικράς Ασίας, στον Πόντο. Είναι το μεγαλύτερο νησί της τουρκικής ακτής στον Εύξεινο Πόντο.

Ιστορία

Μερικά από τα αρχαία ελληνικά ονόματα του νησιού είναι Ἀρητιάς, Ἄρεος νῆσος (δηλαδή νησί του Άρη) και Χαλκερίτις. Στα ιστορικά χρόνια, το νησί πιθανότατα χρησιμοποιήθηκε από Έλληνες αποίκους του 6ου ή 5ου αιώνα π.Χ. από την ηπειρωτική πόλη Κερασούς.

Στο νησί υπάρχουν τα ερείπια ενός πέτρινου ναού χωρίς σκεπή, οχυρώσεις και φράγματα, καθώς και δύο πιεστήρες κρασιού ή ελαιολάδου. Ο ναός αποδίδεται στην αρχαιότητα στις Αμαζόνες που είχαν θρησκευτικούς τελετουργικούς εκεί. Αρχαιολογικές μελέτες δείχνουν ότι χτίστηκε κατά την κλασική-ελληνιστική εποχή. Μια μαύρη στρογγυλή πέτρα με διάμετρο περίπου 4 μέτρα, που ονομάζεται Πέτρα Χάμζα στα τούρκικα, βρίσκεται στα ερείπια του ναού. Σήμερα, η πέτρα αυτή αποτελεί το σημείο εκκίνησης για μια βόλτα ως μέρος του ετήσιου φεστιβάλ Aksu και θεωρείται πέτρα ευχής για γονιμότητα και υγεία. Τα αρχαιολογικά ευρήματα δείχνουν ότι η πέτρα ήταν ιερή για μια ρωμαϊκή λατρεία πέτρας ή προς τιμή της Κυβέλης.

Τον 1ο αιώνα μ.Χ., οι Ρωμαίοι έχτισαν ένα οχυρωμένο οικισμό με πύργους παρακολούθησης ως μέρος της άμυνας από πειρατικές επιδρομές που πλήττονταν την διπλή επαρχία του Πόντου και της Βιθυνίας. Στα μέσα της βυζαντινής εποχής, περίπου από τον 5ο έως τον 6ο αιώνα, χτίστηκε μοναστήρι στο νησί. Ο Τζ. Φίλιπ Φάλμεράιερ, ο οποίος επισκέφθηκε το νησί το 1840, αναφέρει ότι το ερειπωμένο μοναστήρι ήταν αφιερωμένο στον Άγιο Φωκά της Σινώπης. Ο Άντονι Μπράιερ, ωστόσο, προσδιορίζει αυτό το μοναστήρι αφιερωμένο στην Παναγία Ελεούσα, όπου ο Μητροπολίτης Ιωσήφ είχε καταφύγει, μόνο για να γίνει θύμα των μετέπειταν λεηλατημένων τουρκικών πειρατών το 1368. Η περαιτέρω κατασκευή ενός συγκροτήματος κάστρου-επισκοπής και αμυντικών φράχτων κατασκευάστηκαν μεταξύ του 10ου και 12ου αιώνα μ.Χ. Το 2015, κατά τη διάρκεια ανασκαφών ανακαλύφθηκαν ερείπια ενός παρεκκλησιού από τον 11ο και 12ο αιώνα. Επιπλέον, πολλές τάφρες βρέθηκαν γύρω από το παρεκκλήσι. Οι αρχαιολόγοι ανέφεραν ότι φαίνεται ότι κατά τη Βυζαντινή περίοδος το νησί ήταν θρησκευτικό κέντρο.

Ο Μπράιερ αναφέρει την παράδοση ότι οι Έλληνες που ζούσαν σε αυτό το νησί συνέχισαν να αντέχουν στους Τούρκους παρά την πτώση της Αυτοκρατορίας του Τραπεζούντας μέχρι το 1468, καθιστώντας αυτό το νησί το τελευταίο ελληνικό βασίλειο της εποχής του (εκτός ίσως από το Πριγκιπάτο του Θεοδώρου). Μετά από αυτό το έτος, η ανθρώπινη παρουσία στο νησί της Κερασούντας φαίνεται να έχει τελειώσει με εντολές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που απαγόρευσε το εξωτερικό εμπόριο, μειώνοντας έτσι την εμπορική θαλάσσια κυκλοφορία που είχε κάνει το νησί σχετικό με το εμπόριο και την ναυτική άμυνα.

Για μεγάλο χρονικό διάστημα το νησί έχει διατηρηθεί ως ιστορικό και φυσικό χώρο κατηγορίας ΙΙ από την τουρκική κυβέρνηση. Επομένως, δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται ως κατοικημένη περιοχή. Οι τουριστικές επισκέψεις στο νησί είναι δυνατές με μικρές και μεσαίες αλιευτικές και κρουαζιερόπλοια που μπορούν να παρέχονται από τα γραφεία τουρισμού στην Κερασούντα.

Γεωγραφία και οικοτόπος

Το νησί της Κερασούνρας έχει έκταση περίπου 40000 μ². Όπως και το μεγαλύτερο μέρος της επαρχίας Κερασούντας, το νησί λαμβάνει σημαντικές βροχοπτώσεις και είναι ζεστό και υγρό το καλοκαίρι. Η ακτή είναι κυρίως βραχώδης και απότομη. Υπάρχουν δύο φυσικοί κόλποι που βρίσκονται στη βορειοανατολική και νοτιοανατολική πλευρά, ο τελευταίος είναι κατάλληλο λιμάνι για μικρές βάρκες. Οι επισκέπτες μπορούν να περπατήσουν από αυτό το λιμάνι μέχρι το εσωτερικό του νησιού.

Ενώ τα κυρίαρχα φυτά του νησιού είναι η δάφνη (Laurus nobilis) και την ψευδοακακία Ροβίνια (Robinia pseudoacacia), έχει αναφερθεί ότι το νησί έχει 71 άγρια και εισαγόμενα είδη δέντρων και βότανα. Είναι επίσης άγριος οικοτόπος για κορμοράνους (Phalacrocoracidae sp.) και γλάρους (Laridae sp.).

Στο θρύλο, στη λογοτεχνία και στον κινηματογράφο

Αρχαίες ελληνικές ιστορίες έλεγαν ότι το νησί χρησιμοποιήθηκε από τις Αμαζόνες, τις γυναίκες πολεμίστριες του θρύλου, για τελετές γονιμότητας που επικεντρώνονταν στο ναό.

Το νησί της Κερασούντας, που αναγνωρίζεται με το εναλλακτικό όνομα νησί Αρητίας, είναι το περιβάλλον για ένα μέρος από τα Αργοναυτικά από τον Απολλώνιο τον Ρόδιο. Η ιστορία των Αργοναυτών και του Χρυσόμαλλου Δέρας συνδέεται με το νησί. Η ναυτική ομάδα που ονομάζεται οι Αργοναύτες έφτασε στο νησί Αρετίας νωρίς στην αναζήτηση τους για να πάρει το Χρυσόμαλλο Δέρας. Τα άγρια πουλιά χρησιμοποιώντας πούπουλα σαν βέλος πολέμησαν εναντίον των στρατευμάτων αλλά τρομοκρατήθηκαν από τον ήχο των σπαθιών που χτυπούσαν τις ασπίδες. Στο νησί, οι Αργοναύτες ζήτησαν τη βοήθεια τεσσάρων ναυτικών που είχαν ναυαγήσει, οι οποίοι τους προειδοποίησαν για τους κινδύνους στον Καύκασο που θα μπορούσαν να καταστρέψουν την αναζήτηση τους.

Ένας θρύλος του βασιλιά Μιθριδάτη ΣΤ' Ευπάτωρ του Πόντου λαμβάνει χώρα στο νησί της Κερασούντας. Ο βασιλιάς ήταν θυμωμένος με την κόρη του επειδή ερωτεύτηκε έναν φτωχό ποιμένα. Απέστειλε την κόρη του στο νησί και κρεμάσε τον ποιμένα από ένα δέντρο κερασιάς μπροστά από τον πύργο της φυλακής. Από την θλίψη η κόρη του, αυτοκτόνησε κρεμάζοντάς την από τον πύργο την επόμενη μέρα.