Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μπρεσσανόνε

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 46°42′59.576″N 11°39′28.264″E / 46.71654889°N 11.65785111°E / 46.71654889; 11.65785111

Μπρεσσανόνε

Σημαία

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Μπρεσσανόνε
46°43′0″N 11°39′28″E
ΧώραΙταλία[1]
Διοικητική υπαγωγήΑυτόνομη Επαρχία του Μπολτσάνο
ΠροστάτηςCassian of Imola
 • Μέλος του/τηςΚλιματική Συμμαχία[2]
Έκταση84,7 km²[3]
Υψόμετρο560 μέτρα
Πληθυσμός22.816 (1  Ιανουαρίου 2023)[4]
Ταχ. κωδ.39042
Τηλ. κωδ.0472
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Μπρεσσανόνε (ιταλικά: Bressanone, προφέρεται: [bressaˈnoːne]) ή Μπρίξεν (γερμανικά: Brixen, προφέρεται: [ˈbrɪksn̩]) είναι πόλη της Ιταλίας με 20.686[5] κατοίκους η τρίτη σε πληθυσμό[6] στην Αυτόνομη επαρχία του Μπολτσάνο, που βρίσκεται στις Δολομίτικες Άλπεις.

Σύμφωνα με την παράδοση ιδρύθηκε το 901, πριν ακόμα την ίδρυση της κομητείας του Τιρόλο όπου ανήκε για πολλά χρόνια. Για πολλούς αιώνες η πόλη ήταν υπό την κυριαρχία του τοπικού επισκόπου-πρίγκιπα, του επισκόπου του Μπρίξεν, όπου ήταν και η έδρα του. Εκκλησιαστικά σήμερα στην πόλη έχει την έδρα της η επισκοπή Μπολτσάνο-Μπρεσασόνε από το 1964 που ιδρύθηκε και περιλαμβάνει τα εδάφη που ανήκουν στην Ιταλία της παλιάς επισκοπής. Τα εδάφη της παλιάς επισκοπής που βρίσκονται στην Αυστρία ενσωματώθηκαν στην επισκοπή του Ίνσμπρουκ. Πολιούχος της πόλης είναι ο Άγιος Κασσιανός της Ίμολα[7] που γιορτάζει στις 8 Μαΐου. Τα λείψανα του μαζί με αυτά του επισκόπου-άγιου Albuino Ingenium βρίσκονται στον καθεδρικό ναό της πόλης.

Το Μπρίξεν το 1898

Το 73,13% του πληθυσμού της πόλης ομιλεί Γερμανικά, το 25,65% Ιταλικά και το 1,23% λαδινικά.[8]

Απέχει 40 χλμ. από το Μπολτσάνο, 35 χλμ. από το Μπρουνίκο και 45 χλμ. από τη σήραγγα στο Πέρασμα Μπρέννερο στα Ιταλο-Αυστριακά σύνορα. Το Μπρεσανόνε βρίσκεται χτισμένο σε κοιλάδα 560 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Περιβάλλεται από ψηλές βουνοκορφές όπως, η Μόντε Τέλεγκραφ (2504 μ.) , Cima Cane (2.354μ.) και η Μόντε Πάσκολο (2.439 μ.). Η πόλη έχει πολύ πράσινο και πάρκα , το 1883 με τα αντιπλημμυρικά έργα που έγιναν προέκυψε μια λωρίδα γης ανάμεσα στους δύο ποταμούς όπου δημιουργήθηκαν πάρκα και κήποι.[9]

Με βάση το μέσο όρο (1951-2010), η μέση θερμοκρασία του ψυχρότερου μήνα - Ιανουαρίου - ανήλθε σε -2.0 °C, ενώ ο πιο καυτός μήνας ο - Ιούλιος - είναι 19,2 °C.[10] Η μέση ετήσια βροχόπτωση είναι περίπου 700 mm, κατανεμημένα σε 85 ημέρες κατά μέσο όρο.

Η πόλη αναφέρεται πρώτη φορά το 827 με το όνομα Pressen[11] , με την ονομασία Prichsna το 901, με το όνομα Prixina το 935-955, έπειτα σαν Brihsine και από το 1297 αναφέρεται ως Μπρίξεν (Brixen). Το σημερινό όνομα, Μπρίξεν, πιστεύεται ότι προέρχεται από το Κελτικό "Brig" από το οποίο βγαίνει και το όνομα της Μπρέσια.[12] Την περίοδο της ενετικής κυριαρχίας στην τοπική διάλεκτο τα Λαδινικά ονομαζόταν "Persenù".[13]

Στην περιοχή έχουν βρεθεί οικισμοί της μεσολιθικής περιόδου και ερείπια οικισμού της εποχής του χαλκού. Μέσα στην πόλη το 1996 σε ανακίνηση ναού βρέθηκαν ερείπια καλύβας που χρονολογείται περίπου 2500 χρόνια πριν.[9] Το 15 μ.Χ. στην περιοχή χτίστηκε μικρός Ρωμαϊκός οικισμός που τον 5ο αιώνα κατακτήθηκε από το Δουκάτο της Βαυαρίας.[14] Στα τέλη του 8ου αιώνα η περιοχή πέρασε στην εκκλησιαστική εξουσία του Σάλτσμπουργκ, πριν ανήκε στο πατριαρχείο της Aquileia.[15]

Από ένα έγγραφο της 13ης Σεπτεμβρίου 901, είναι γνωστό ότι δόθηκε δώρο στον τότε επίσκοπο της Säben Ζαχαρία στην περιοχή ένα αγρόκτημα από τον βασιλιά Λουδοβίκο. Το έγγραφο αυτό θεωρείται η ιδρυτική πράξη της πόλης, μάλιστα το 965 οι επίσκοποι του Säben μετέφεραν την έδρα τους στο Μπρίξεν. Ο Επίσκοπος Heriward (1017-1022) άρχισε να χτίζει τα τείχη της πόλης, τα οποία συμπλήρωσε ο επόμενος επίσκοπος, Hartwig (1022-1039), με την προσθήκη της τάφρου στα βόρεια και δυτικά και των αμυντικών πύργων νότια της πόλης.[14]

Στις 7 Ιουνίου 1027 όλη η κοιλάδα του Ινν και το Μπρίξεν καταλήφθηκαν από τον στρατό του Δούκα Welf ΙΙ της Βαυαρίας, και δίνεται ως δώρο στον επίσκοπο Hartwig όπου είναι και ο πρώτος πρίγκιπας-επίσκοπος του Μπρίξεν. Ένα από τους επισκόπους ήταν και ο Δάμασος Β' όπου έγινε πάπας το 1048.[16]

Μεταξύ 25 και 26 Ιουνίου 1080 στον καθεδρικό και το βαπτιστήριο του Αγίου Ιωάννη πραγματοποιήθηκε η Σύνοδος των Επισκόπων, στην οποία ο αυτοκράτορας Ερρίκος Ε΄, επικουρούμενος από τον επίσκοπο Hartwig, κατάφερε να εκθρονίσει τον Πάπα Γρηγόριο VII και αν αναγνωρίσει ως αντίπαπα τον Κλήμεντα Γ'[9]. Το 1091 στους επίσκοπους του Μπρίξεν δόθηκε η κοιλάδα της Πουστερία. Το 1179 ο αυτοκράτορας Φρειδερίκος Α΄ παραχώρησε προνόμια εθνικής κυριαρχίας.[14] Το 1115 ενισχύθηκαν τα τείχη και το 1265 τελείωσε η κατασκευή του νέου επισκοπικού μεγάρου.[14] Μέχρι το 1363 η περιοχή ανήκε στην κομητεία του Τιρόλο και τότε πέρασε στο κράτος των Αψβούργων.

Το 1444 η πόλη έπαθε μεγάλες καταστροφές από πυρκαγιά.[9] Το 1450 εξελέγη επίσκοπος ο Nicola Cusano που δύο χρόνια μετά ήρθε σε ρήξη με τον κόμη του Τιρόλο και ανακηρύχθηκε δούκας μέχρι τον θάνατο του το 1464 όπου το Μπρίξεν επέστρεψε στο βασίλειο των Αψβούργων.

Τον Δεκέμβριο του 1551 πέρασε από την πόλη μια αποστολή με έναν ελέφαντα, δώρο του βασιλιά της Πορτογαλίας Ιωάννη Γ' στον Μαξιμιλιανό Β΄. Ο ελέφαντας διέμεινε στου στάβλους ενός ξενοδοχείου που υπάρχει και σήμερα και πήρε το όνομα του σαν ανάμνηση. Στην πρόσοψη του ξενοδοχείου έχει ζωγραφιστεί το γεγονός.[9][17] Το 1558 κατασκευάστηκε η πρώτη δημόσια βρύση με τρεχούμενο νερό.[9]

Στις 23 Μαρτίου του 1797 12.000 άνδρες του Ναπολέοντα κατέλαβαν το Μπρίξεν. Ο στρατός όμως έφερε μαζί του και κάποια αρρώστια, εξαπλώθηκε επιδημία που σκότωσε πολλούς κατοίκους που τάφηκαν σε ομαδικούς τάφους. Στις 3 Απριλίου ο γαλλικός στρατός αποσύρθηκε από την πόλη. Το 1803 το Μπρίξεν είχε περίπου 3.000 κατοίκους και πέρασε περίοδο παρακμής με την διάλυση του επισκοπικού κράτους-πριγκιπάτου. Το 1809 καταλήφθηκε εκ νέου από τα στρατεύματα του Ναπολέοντα έως το 1814 με την ήττα του Ναπολέοντα πέρασε στην κυριαρχία του Τιρόλο κι έπειτα της Αυστροουγγαρίας[14]. Το 1865 κατασκευάστηκε σιδηροδρομικό δίκτυο που ένωνε το Μπρίξεν και το Νότιο Τιρόλο με την υπόλοιπη Αυστρία μέσω του περάσματος Μπρέννερ.

το Μπρεσασόνε το 1935

Στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο η πόλη ήταν δίπλα στο ένα μέτωπο του πολέμου και όλος ο ανδρικός πληθυσμός κατατάχτηκε να πολεμήσει. Τον Νοέμβριο του 1918 ιταλικά στρατεύματα κατέλαβαν το Μπρίξεν και σταδιακά όλο το Νότιο Τιρόλο το οποίο κατέχουν έως και σήμερα, χωρίζοντας το Τιρόλο στα δύο.[14]

Μέχρι το 1925 τους δρόμους της πόλης κατά την νύχτα επιτηρούσαν νυχτοφύλακες, μάλιστα αναφέρεται το γεγονός ενός νυχτοφύλακα που πέθανε και πήρε την θέση του η γυναίκα του για να αναπτυχθεί ένας θρύλος γύρω από αυτήν, την "κυρά του πύργου".[18]

Σανατόριο-Νοσοκομείο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το νοσοκομείο του Μπρεσανόνε άρχισε να χτίζεται το 1910 από τον αυτοκράτορα Φραγκίσκο της Αυστρίας και τα εγκαίνια του έγιναν το 1914 από τον τότε Κάιζερ Φραγκίσκο - Ιωσήφ.[19] Μάλιστα το νοσοκομείο ξεκίνησε με τμήματα ιατρικής, χειρουργικής, μαιευτικής, γυναικολογίας, ρευματολογίας, παιδιατρικής, μολυσματικών ασθενειών, και χειρουργεία. Το 1930 προστέθηκε νέο κτίριο και μεταφέρθηκε εκεί το νοσοκομείο ενώ τα παλιά κτίρια λειτούργησαν σαν σανατόριο. Το 1944 οι Γερμανοί το χρησιμοποίησαν σαν στρατιωτικό νοσοκομείο, μετά την απελευθέρωση το σανατόριο επεκτάθηκε στις 170 κλίνες. Το 1954 φωτιά στην ξύλινη οροφή του σανατορίου κατέστρεψε τα 2/3 της αλλά αποκαταστάθηκε σε τρεις μήνες.[20] Τελευταία φορά ανακαινίστηκε το 2002.

Η πόλη διαθέτει τμήματα του πανεπιστημίου του Μπολτσάνο[21], και θερινό τμήμα του πανεπιστημίου της Πάδοβας.[22] Εκτός από δημόσια δημοτικά σχολεία και γυμνάσια έχει και ιδιωτικά.

Η οικονομία της πόλης βασίζεται κυρίως στον τουρισμό, ειδικά την χειμερινή περίοδο όπου γύρω από το Μπρεσανόνε υπάρχουν τρία χιονοδρομικά κέντρα. Κατά τη διάρκεια του έτους 2010, έγιναν 630.690 διανυκτερεύσεις στην πόλη, αύξηση 1% έναντι του προηγούμενου έτους. Το 2010 οι επισκέπτες ήταν 621.633, από αυτούς 271.407 ήταν οι Ιταλοί, 257.859 Γερμανοί, 25.653 Αυστριακοί, 16.561 Ελβετοί, 13.257 Τσέχοι, 7946 Ολλανδοί, 5.584 Γάλλοι, 4.970 Πολωνοί και 3.520 Αμερικανοί.[23] Στην περιοχή υπάρχουν και πολλές βιοτεχνίες αλλά και θυγατρικές ξένων επιχειρήσεων.

Την πόλη συνδέει με την υπόλοιπη Ιταλία ο αυτοκινητόδρομος Α22, αλλά και ο σιδηρόδρομος μέσω του Μπρέννερο. Απέχει 40 χιλιόμετρα από το αεροδρόμιο του Μπολτσάνο και 60 χλμ από το αεροδρόμιο του Ντομπιάκο. Τα ταξί της πόλης και τα λεωφορεία έχουν χρώμα ασημί.[24]

  1. (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 5137. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018.
  2. www.klimabuendnis.org/nc/kommunen/das-netzwerk.html. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6  Αυγούστου 2018.
  3. 3,0 3,1 «Superficie di Comuni Province e Regioni italiane al 9 ottobre 2011». Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής της Ιταλίας. Ανακτήθηκε στις 16  Μαρτίου 2019.
  4. demo.istat.it?l=it.
  5. Dato Istat Αρχειοθετήθηκε 2012-03-09 στο Wayback Machine. - Popolazione residente al 31 dicembre 2010.
  6. Comuni italiani.it - Elenco comuni della Provincia di Bolzano, 26 novembre 2011
  7. Cfr. a proposito Leo Andergassen, Vom ludi magister zum episcopus: zur Ikonographie des Cassian von Imola, in «Der Schlern», 74, 2000, pp. 358-403.
  8. Astat informazioni Nr. 17 - agosto 2002
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 Karl Mittermaier, Bressanone Αρχειοθετήθηκε 2015-04-01 στο Wayback Machine. Casa Editrice A.Weger - Bressanone, 1998.
  10. Bressanone - Valori medi delle temperature massime e minime (1951-2010), dati da Provincia autonoma di Bolzano
  11. "Die Quartinus-Urkunden"[νεκρός σύνδεσμος] (documenti di Quartinus) di Richard Heuberger, 1930, museo Ferdinandeum di Innsbruck
  12. Egon Kühebacher, Die Ortsnamen Südtirols und ihre Geschichte, vol. 1, Bolzano, Athesia, 1995, p. 61. ISBN 88-7014-634-0
  13. AA.VV., Nomi d'Italia. Novara, Istituto Geografico De Agostini, 2004
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 Storia di Bressanone su Enrosadira.it
  15. Cfr. Josef Riedmann, Säben-Brixen als bairisches Bistum, in «Jahresberichte der Stiftung Aventinum», 5, 1990, pp. 5-35.
  16. fr. Guido Martin, Der salische Herrscher als Patricius Romanorum. Zur Einflußnahme Heinrichs III. und Heinrichs IV. auf die Besetzung der Cathedra Petri, in «Frühmittelalterliche Studien», 1994, pp. 257–295.
  17. Itinerari travel, pag 115
  18. «Blog Brixen». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2012. 
  19. Lorenz Böhler a Bressanone
  20. Vinicio Sarti, Dal fiume alla montagna. Editore Weger, Bressanone 2005. ISBN 88-88910-27-1
  21. «Sito della LUB». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2012. 
  22. «Sito Universita' di Padova». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2012. 
  23. Articolo Altoadige[νεκρός σύνδεσμος]
  24. Sito RFI[νεκρός σύνδεσμος]
  • Leo Andergassen, Der Dom zu Brixen. Geschichte, Raum, Kunst. Bolzano: Athesia, 2009. ISBN 978-88-8266-597-5
  • Siglinde Clementi (a cura di), L'altra storia - contributi alla storia delle donne di Bressanone dal Basso Medioevo fino all XX secolo, Bressanone: Weger, 2005. ISBN 88-88910-18-2
  • Valerius Dejaco, Hubert Walder, Bressanone romanica, Bolzano: Athesia, 1984
  • Helmut Flachenecker, Hans Heiss, Hannes Obermair, Stadt und Hochstift: Brixen, Bruneck und Klausen bis zur Säkularisation 1803 / Città e principato: Bressanone, Brunico e Chiusa fino alla secolarizzazione 1803, Bolzano: Athesia, 2000. ISBN 88-8266-084-2
  • Barbara Fuchs, Carlo Milesi et al., Brixen. Die Geschichte / Bressanone. La storia, 2 voll., Bolzano: Athesia/Tappeiner, 2004-2006
  • Josef Gelmi, Geschichte der Stadt Brixen, Bressanone: A. Weger, 2000
  • Hans Heiss, Hermann Gummerer (a cura di), Brixen 1867-1882: Die Aufzeichnungen des Färbermeisters Franz Schwaighofer (Transfer- Kulturgeschichte, 1), Bolzano-Vienna: Folio, 1994. ISBN 3-85256-001-2
  • Hans Heiss, Il percorso dell'Elephant - storia di un grande albergo dal 1551, Vienna-Bolzano: Folio, 2002. ISBN 88-86857-21-7
  • Johann Kronbichler, Hofburg Brixen - von der Residenz zum Museum, Ratisbona: Schnell & Steiner, 2010. ISBN 978-3-7954-2307-0
  • Erika Kustatscher, Die Städte des Hochstifts Brixen im Spätmittelalter: Verfassungs- und Sozialgeschichte von Brixen, Bruneck und Klausen im Spiegel der Personengeschichte (1200-1550), 2 voll., Vienna-Innsbruck-Bolzano: Studienverlag, 2007. ISBN 978-3-7065-4402-3
  • Ignaz Mader, Anselm Mader, Brixner Häusergeschichte (Schlern-Schriften, 224), Innsbruck: Wagner, 1963
  • Norbert Parschalk, Brixen 1918-1939: vom Ersten Weltkrieg bis zur Option, Bressanone: A. Weger, 2003. ISBN 88-85831-93-1
  • Ernst Parschalk, Geschichtsparcours - Begleitbroschüre zum Themenweg in den Gemeinden Brixen, Vahrn und Franzensfeste, Bressanone, Weger, 2011.
  • Ludwig Tavernier, Der Dombezirk von Brixen im Mittelalter - bauhistorische Studien zur Gestalt, Funktion und Bedeutung (Schlern-Schriften, 294), Innsbruck: Wagner, 1996. ISBN 3-7030-0266-2

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]