Μπετίνο Κράξι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μπετίνο Κράξι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Bettino Craxi (Ιταλικά)
Γέννηση24  Φεβρουαρίου 1934[1][2][3]
Μιλάνο
Θάνατος19  Ιανουαρίου 2000[2][3][4]
Χαμαμέτ
Αιτία θανάτουσακχαρώδης διαβήτης
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
ΠαρατσούκλιBettino
Χώρα πολιτογράφησηςΙταλία (1946–2000)
Βασίλειο της Ιταλίας (1934–1946)
ΘρησκείαΡωμαιοκαθολική Εκκλησία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΙταλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΙταλικά[1][5]
Γαλλικά
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Μιλάνου
Πανεπιστήμιο του Ουρμπίνο[6]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός[7]
Επηρεάστηκε απόSai Baba of Shirdi
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΙταλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα
Ποινική κατάσταση
Κατηγορίες εγκλήματοςδιαφθορά
Οικογένεια
ΣύντροφοςΣάντρα Μίλο[8]
ΤέκναΣτεφανία Κράξι
Μπόμπο Κράξι
ΓονείςVittorio Craxi
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαπρωθυπουργός της Ιταλίας (1983–1986)
μέλος της βουλής των αντιπροσώπων της Ιταλίας (1992–1994)[9]
πρωθυπουργός της Ιταλίας (1986–1987)
υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας (13  Ιουλίου 1984 – 30  Ιουλίου 1984)
Ευρωβουλευτής (1989–1992, Ιταλία)[10]
Ευρωβουλευτής (1979–1983, Ιταλία)[10]
μέλος της βουλής των αντιπροσώπων της Ιταλίας (1987–1992)[11]
μέλος της βουλής των αντιπροσώπων της Ιταλίας (1968–1972)[11]
μέλος της βουλής των αντιπροσώπων της Ιταλίας (1972–1976)[11]
μέλος της βουλής των αντιπροσώπων της Ιταλίας (1976–1979)[11]
μέλος της βουλής των αντιπροσώπων της Ιταλίας (1979–1983)[11]
μέλος της βουλής των αντιπροσώπων της Ιταλίας (1983–1987)[11]
ΒραβεύσειςΜεγαλόσταυρος του Τάγματος του Καρόλου Γ΄ της Ισπανίας (1985)[12]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Πρίγκηπα Ενρίκε[13]
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Μπετίνο Κράξι (ιταλικά: Benedetto "Bettino" Craxi‎‎), (ιταλική προφορά: [betˈtiːno ˈkraksi]), (Μιλάνο, 24 Φεβρουαρίου 1934 – Χάμμαμετ, Τυνησία, 19 Ιανουαρίου 2000)[14] ήταν Ιταλός πολιτικός, επικεφαλής του Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος από το 1976 έως το 1993, και πρωθυπουργός της χώρας (ο τρίτος σοσιαλιστής στα χρονικά) από το 1983 έως το 1987. Ηγήθηκε της τρίτης μακροβιότερης κυβέρνησης στην Ιταλική Δημοκρατία και θεωρείται ένας από τους πιο ισχυρούς και εξέχοντες πολιτικούς της αποκαλούμενης Πρώτης Ιταλικής Δημοκρατίας.[15].

Ο Κράξι συμμετείχε σε έρευνες που διεξήχθησαν από δικαστές κατά την διάρκεια της Επίχειρησης καθαρά χέρια (Mani Pulite) στο Μιλάνο, και τελικά καταδικάστηκε για πολιτική διαφθορά και παράνομη χρηματοδότηση του Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος.[16] Πάντα απέρριπτε τις κατηγορίες για διαφθορά που του αποδίδονταν ενώ παραδεχόταν την παράνομη χρηματοδότηση που επέτρεψαννα έχει μία δαπανηρή πολιτική δραστηριότητα, καθώς το Σοσιαλιστικό Κόμμα ήταν λιγότερο ισχυρό οικονομικά από τα δύο μεγαλύτερα κόμματα, τη Χριστιανική Δημοκρατία (DC) και το Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα (PCI). [17] Η κυβέρνηση και το κόμμα του Κράξι υποστηρίχθηκαν επίσης από τον μελλοντικό πρωθυπουργό Σίλβιο Μπερλουσκόνι, μεγιστάνα των μέσων ενημέρωσης και προσωπικό φίλο του Κράξι.[18][19] Διατήρησε ισχυρούς δεσμούς με πολλούς ηγέτες της ευρωπαϊκής αριστεράς, συμπεριλαμβανομένων των Φρανσουά Μιτεράν, Φελίπε Γκονζάλεθ, Ανδρέα Παπανδρέου και Μάριο Σοάρες, και ήταν ένας από τους κύριους εκπροσώπους του μεσογειακού ή νοτιοευρωπαϊκού σοσιαλισμού.[20][21][22] Οι υποστηρικτές του Κράξι επαίνεσαν ιδιαίτερα την εξωτερική του πολιτική, η οποία ήταν δυναμική και συχνά οδηγούσε σε αντιπαραθέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, σε ζητήματα όπως το παλαιστινιακό ζήτημα, η τρομοκρατία και οι στενές σχέσεις του Κράξι με τις αραβικές σοσιαλιστικές κυβερνήσεις.[23]

Ο Κράξι είχε συχνά το παρατσούκλι il Cinghialone ("Ο Μεγάλος Κάπρος") λόγω του σωματικού του μεγέθους.[24][25] Αυτό το όνομα του δόθηκε από τον μακροχρόνιο σύμμαχό του και αντίπαλό του την ίδια εποχή, τον ηγέτη των Χριστανοδημοκρατών Τζούλιο Αντρεότι.[26]

Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπετίνο Κράξι γεννήθηκε στο Μιλάνο στις 24 Φεβρουαρίου 1934.[27] Ο πατέρας του Βιτόριο Κράξι ήταν Σικελός δικηγόρος και αντιφασίστας που διώχθηκε από το καθεστώς του Μπενίτο Μουσολίνι, ενώ η μητέρα του Μαρία Φεράρι ήταν νοικοκυρά από το Σαν Άντζελο Λοντιτζιάνο.[27] Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο νεαρός Κράξι στάλθηκε από τους γονείς του στο Καθολικό κολέγιο Εντμόντο Ντε Αμίτσις λόγω του απείθαρχου χαρακτήρα του και για να τον προστατεύσει από το φασιστικό καθεστώς αντίποινα για τις αντιφασιστικές δραστηριότητες του πατέρα του.[28]

Μετά τον πόλεμο, ο πατέρας του διατέλεσε αντινομάρχης στο Μιλάνο και στη συνέχεια νομάρχης στο Κόμο, όπου μετακόμισε με την οικογένειά του το 1945. Λίγους μήνες αργότερα, ο Κράξι επέστρεψε στο κολέγιο, πρώτα στο Κόμο και μετά στο Καντού.[29] Ο πατέρας του Κράξι ήταν υποψήφιος στις ιταλικές γενικές εκλογές του 1948 με το Λαϊκό Δημοκρατικό Μέτωπο, μια πολιτική συμμαχία μεταξύ του Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PSI) και του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος (PCI). Έκανε εκστρατεία για τον πατέρα του και αργότερα εντάχθηκε στο Ιταλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα σε ηλικία 17 ετών.[30]

Πρώιμη πολιτική σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπετίνο Κράξι κατά τη δεκαετία του 1960 στα πρώτα του χρόνια στη πολιτική.

Ο Κράξι ανέβηκε σε πολλά επίπεδα δημόσιας θέσης σε νεαρή ηλικία. Εν τω μεταξύ, παρακολούθησε τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Μιλάνου και στη συνέχεια τη Σχολή Πολιτικών Επιστημών στο Ουρμπίνο, όπου συνδέθηκε με μία φοιτητική ομάδα που υποστήριζε τις αριστερές δυνάμεις.[31] Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ασχολήθηκε για πρώτη φορά με τα κοινά, οργανώνοντας συνέδρια, συζητήσεις, προβολές ταινιών και το 1956 έγινε μέλος της Επαρχιακής Επιτροπής του Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος στο Μιλάνο και ηγέτης της Ομοσπονδίας Σοσιαλιστικής Νεολαίας.[32]

Το 1956, μετά τη σοβιετική εισβολή στην Ουγγαρία, ο Κράξι μαζί με μια ομάδα δεσμεύτηκε στην απόσπαση του Σοσιαλιστικού Κόμματος από την φιλοκομμουνιστική πολιτική του, αλλά απέτυχε καθώς η πρότασή του να συνδέσει το Σοσιαλιστικό Κίνημα Νεολαίας με τη Διεθνή Οργάνωση Δημοκρατικής Νεολαίας απορρίφθηκε.

Τον Νοέμβριο του 1956 εξελέγη δημοτικός σύμβουλος στο Σαν Άντζελο Λοντιτζιάνο (γενέτειρα της μητέρας του) και το 1957 εξελέγη στην Κεντρική Επιτροπή του Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος εκπροσωπώντας το αυτόνομο ρεύμα του Πιέτρο Νέμμι.[33]

Το 1958 το κόμμα τον έστειλε στο Σέστο Σαν Τζοβάνι ως υπεύθυνο της οργάνωσης. Τον Νοέμβριο του 1960 εξελέγη δημοτικός σύμβουλος στο Μιλάνο με περισσότερες από 1.000 ψήφους και έγινε αξιολογητής στην παράταξη του Τζίνο Κασσίνη.[34] Το 1961 αποκλείστηκε από την Κεντρική Επιτροπή του Σοσιαλιστικού Κόμματος από τον νέο γραμματέα Φραντσέσκο Ντε Μαρτίνο. Το 1963 διορίστηκε αρχηγός της Επαρχιακής Γραμματείας του Μιλάνου του Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος και το 1965 έγινε μέλος της Εθνικής Ηγεσίας. Εν τω μεταξύ, τον Νοέμβριο του 1964, επανεξελέγη δημοτικός σύμβουλος στο Μιλάνο, συνεχίζοντας τη δημόσια δέσμευσή του ως αξιολογητής για τη φιλανθρωπία και τη βοήθεια στο συμβούλιο του Πιέτρο Μπουκαλόσι.[35]

Το 1966, με τον σχηματισμό του Ενιαίου Σοσιαλιστικού Κόμματος, μια συμμαχία μεταξύ του Σοσιαλιστικού Κόμματος και του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, ο Κράξι έγινε επαρχιακός γραμματέας στο Μιλάνο, μαζί με τον σοσιαλδημοκράτη Ενρίκο Ρίζι και τον Ρένζο Περουτσότι.[36]

Στις γενικές εκλογές του 1968 ο Κράξι εξελέγη για πρώτη φορά στη Βουλή των Αντιπροσώπων με 23.788 ψήφους, στην εκλογική περιφέρεια του Μιλάνου – Παβία. Το 1970, μετά το τέλος της συμμαχίας του Ενιαίου Σοσιαλιστικού Κόμματος, ο Κράξι έγινε Αναπληρωτής Γραμματέας του Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, όπως πρότεινε ο Τζάκομο Μαντσίνι. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ήταν ισχυροί υποστηρικτές του συνασπισμού της Κεντροαριστεράς, μεταξύ των Χριστιανοδημοκρατών του Άλντο Μόρο και του Αμιντόρε Φανφάνι, των Σοσιαλιστών του Πιέτρο Νέμμι, των Σοσιαλδημοκρατών του Τζουζέπε Σαραγκάτ και των Ρεπουμπλικανών του Ούγκο Λα Μάλφα.[37]

Το 1972 με την επανεκλογή του Φρανσέσκο Ντε Μαρτίνο ως Εθνικού Γραμματέα του Σοσιαλιστικού Κόμματος κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου της Γένοβας, ο Κράξι ανέλαβε το ρόλο του αναπληρωτή γραμματέα, με καθήκοντα την επιτροπή για τη διαχείριση των διεθνών σχέσεων του κόμματος. Ως εκπρόσωπος του PSI στη Σοσιαλιστική Διεθνή, ο Κράξι δημιούργησε δεσμούς με μερικούς από τους κύριους μελλοντικούς ηγέτες της Ευρώπης, όπως τον Βίλι Μπραντ, τον Φελίπε Γκονζάλεθ, τον Φρανσουά Μιτεράν, τον Μάριο Σοάρες, τον Μισέλ Ροκάρ και τον Άντρεα Παπανδρέου.[38]

Ως υπεύθυνος της εξωτερικής πολιτικής του Σοσιαλιστικού Κόμματος, υποστήριξε, επίσης οικονομικά, ορισμένα σοσιαλιστικά κόμματα που απαγορεύτηκαν από τις δικτατορίες των αντίστοιχων χωρών τους, συμπεριλαμβανομένου του Ισπανικού Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος, του Πανελληνίου Σοσιαλιστικού Κινήματος και του Χιλιανού Σοσιαλιστικού Κόμματος του Σαλβαδόρ Αλιέντε, με τον οποίο ο Κράξι ήταν προσωπικός φίλος.[39]

Γραμματέας του Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κράξι μετά την εκλογή ως Γραμματέας του Σοσιαλιστικού Κόμματος το 1976.

Το 1976 ο γραμματέας Φρανσέσκο Ντε Μαρτίνο έγραψε ένα άρθρο στη σοσιαλιστική εφημερίδα Avanti! που προκάλεσε την πτώση της κυβέρνησης του Άλντο Μόρο και τις επακόλουθες πρόωρες εκλογές, που σημείωσαν μια εντυπωσιακή ανάπτυξη του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος υπό την ηγεσία ενός νεαρού ηγέτη, του Ενρίκο Μπερλινγκουέρ, ενώ η Χριστιανοδημοκρατία κατάφερε να παραμείνει το κόμμα της πλειοψηφίας με λίγες μόνο ψήφους. Για το Σοσιαλιστικό Κόμμα, αυτές οι εκλογές ήταν μια συντριπτική ήττα: οι ψήφοι μειώθηκαν κάτω από το όριο του 10%. Ο Ντε Μαρτίνο, δείχνοντας μια νέα συμμαχία με τους κομμουνιστές, αναγκάστηκε να παραιτηθεί και ξεκίνησε μια σοβαρή κρίση μέσα στο κόμμα.[40]

Ο Κράξι διορίστηκε στην κενή θέση του Εθνικού Γραμματέα του κόμματος, δίνοντας τέλος σε πολυετείς διαμάχες στο PSI.[41] Κατά ειρωνικό τρόπο, η «παλιά φρουρά» τον είδε ως προσωρινό ηγέτη, επιτρέποντας σε κάθε φατρία χρόνο να ανασυνταχθεί. Ωστόσο, μπόρεσε να εδραιώσει την εξουσία του και να εφαρμόσει τις πολιτικές του. Συγκεκριμένα, επιδίωξε και κατάφερε να απομακρύνει το κόμμα από τους κομμουνιστές, φέρνοντάς το σε συμμαχία με τη Χριστιανοδημοκρατία και σε άλλα κεντρώα κόμματα, διατηρώντας παράλληλα ένα αριστερό και μεταρρυθμιστικό προφίλ.[42]

Ο Κράξι ήταν πάντα αντίθετος στον Ιστορικό Συμβιβασμό του Μόρο και του Μπερλίνγκουερ, μια πολιτική συμμαχία και μια συμφωνία μεταξύ των Χριστιανοδημοκρατών και των Κομμουνιστών. Η συμμαχία αυτή θα έβαζε αναπόφευκτα τους Σοσιαλιστές στο περιθώριο. Γι' αυτό ο Κράξι σκιαγράφησε μια γραμμή εναλλαγής μεταξύ τη Χριστιανοδημοκρατία και της αριστεράς, που εκπροσωπείται από το κόμμα του, λόγω των στενών σχέσεων μεταξύ του Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος και της Σοβιετικής Ένωσης.[43]

Το πρωί της 16ης Μαρτίου 1978, την ημέρα κατά την οποία το νέο υπουργικό συμβούλιο με επικεφαλής τον Τζούλιο Αντρεότι ζήτησε ψήφο εμπιστοσύνης από το ιταλικό κοινοβούλιο, το αυτοκίνητο του Άλντο Μόρο, του πρώην πρωθυπουργού και τότε προέδρου της Χριστιανοδημοκρατίας δέχτηκε ένοπλη επίθεση από μία ομάδα τρομοκρατών των Ερυθρών Ταξιαρχιών στη Βία Φάνι στη Ρώμη.[44] Πυροβολώντας με αυτόματα όπλα, οι τρομοκράτες σκότωσαν τους σωματοφύλακες του Μόρο και τον απήγαγαν. Ο Κράξι ήταν ο μόνος πολιτικός ηγέτης, μαζί με τον Αμιντόρε Φανφάνι και τον Μάρκο Πανέλλα, που δήλωσαν ότι είναι διαθέσιμοι σε μια «ανθρωπιστική λύση» που θα επέτρεπε την απελευθέρωση του χριστιανοδημοκράτη πολιτικού, ασκώντας έντονη κριτική στο λεγόμενο «κόμμα της σταθερότητας», που κυριαρχούνταν κυρίως από τους κομμουνιστές.[45] Στις 9 Μαΐου 1978 η σορός του Μόρο βρέθηκε στο πορτμπαγκάζ ενός Renault στη Βία Γκαετάνι μετά από 55 ημέρες ομηρίας, κατά τις οποίες ο Μόρο υποβλήθηκε σε πολιτική δίκη από το λεγόμενο «λαϊκό δικαστήριο» που είχαν συστήσει οι Ερυθρές Ταξιαρχίες και ζητήθηκε από την ιταλική κυβέρνηση η ανταλλαγή αιχμαλώτων.[46]

Το 1978 ο Κράξι αποφάσισε να αλλάξει το λογότυπο του κόμματος. Επέλεξε ένα κόκκινο γαρύφαλλο για να αντιπροσωπεύσει τη νέα πορεία του κόμματος, προς τιμήν της Επανάστασης του Γαρύφαλλου στην Πορτογαλία. Το κόμμα μίκρυνε το μέγεθος του παλιού σφυροδρέπανου στο κάτω μέρος του συμβόλου. Τελικά εξαλείφθηκε εντελώς το 1985.[47]

Ο Κράξι κατά τη διάρκεια μιας συγκέντρωσης του PSI.

Τον Ιούλιο του 1978, μετά την παραίτηση του Προέδρου Τζοβάνι Λεόνε, μετά από μια μακρά κοινοβουλευτική μάχη, ο Κράξι κατάφερε να συγκεντρώσει μεγάλο αριθμό ψήφων, εκλέγοντας τον Σάντρο Περτίνι ως νέο Πρόεδρο. Ο Μπερτίνι ήταν ο πρώτος σοσιαλιστής που κατείχε αυτή τη θέση και υποστηρίχθηκε επίσης από τους κομμουνιστές, οι οποίοι θεωρούσαν ότι ως παλιός σοσιαλιστής δεν θα ευνοούσε τη «νέα πορεία» του Κράξι.[48] Ο Κράξι, αφενός, αποστασιοποιήθηκε από τον λενινισμό αναφερόμενος σε μορφές αυταρχικού σοσιαλισμού, και αφετέρου έδειξε υποστήριξη στα κινήματα της κοινωνίας των πολιτών και στις μάχες για τα πολιτικά δικαιώματα, που πρότεινε κυρίως το Ριζοσπαστικό Κόμμα, όπου επέβλεπε την εικόνα του μέσω των μέσων μαζικής ενημέρωσης.[49]

Ως ηγέτης του PSI, προσπάθησε να υπονομεύσει το Κομμουνιστικό Κόμμα, το οποίο μέχρι τότε αύξανε συνεχώς τα ποσοστά του στις εκλογές, και να εδραιώσει το PSI ως ένα σύγχρονο, έντονα φιλοευρωπαϊκό μεταρρυθμιστικό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, με βαθιές ρίζες στην δημοκρατικό αριστερή πτέρυγα. [50] Αυτή η στρατηγική απαιτούσε τον τερματισμό των περισσότερων ιστορικών παραδόσεων του κόμματος που βασίζονταν στην εργατική συνδικαλιστική τάξη και προσπάθησε να κερδίσει μία νέα υποστήριξη μεταξύ των υψηλοβάθμων υπαλλήλων και του δημόσιου τομέα. Ταυτόχρονα, το PSI αύξησε την παρουσία του στις μεγάλες κρατικές επιχειρήσεις και ενεπλάκη σε μεγάλο βαθμό στη διαφθορά και στην παράνομη πολιτική χρηματοδότηση που τελικά θα κατέληγε στις δικαστικές έρευνες.[51]

Ακόμα κι αν το PSI δεν αμφισβήτησε ποτέ την πολιτική είτε του Κομμουνιστικού Κόμματος είτε των Χριστιανοδημοκρατών, η κομβική του θέση στη πολιτική σκηνή του επέτρεψε να διεκδικήσει τη θέση του πρωθυπουργού για τον Κράξι μετά τις γενικές εκλογές του 1983. [52] Η εκλογική υποστήριξη προς τους Χριστιανοδημοκράτες αποδυναμώθηκε σημαντικά, αφήνοντάς τους με 32,9% των ψήφων, σε σύγκριση με το 38,3% που κέρδισε το 1979 . Το PSI, που είχε συγκεντρώσει μόνο 11%, απείλησε να αποχωρήσει από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία αν ο Κράξι δεν γινόταν πρωθυπουργός. Οι Χριστιανοδημοκράτες αποδέχθηκαν αυτόν τον συμβιβασμό για να αποφύγουν νέες εκλογές. Έτσι ο Κράξι έγινε ο πρώτος Σοσιαλιστής Πρωθυπουργός στην ιστορία της Ιταλικής Δημοκρατίας.[53]

Πρωθυπουργός της Ιταλίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κράξι το 1987.

Ο Κράξι ηγήθηκε της τρίτης μακροβιότερης κυβέρνησης της Ιταλίας κατά τη διάρκεια της δημοκρατικής εποχής (μετά τις δύο κυβερνήσεις του Σίλβιο Μπερλουσκόνι) και είχε ισχυρή επιρροή στην ιταλική πολιτική καθ' όλη τη δεκαετία του 1980.[54] Για ένα διάστημα, ήταν στενός σύμμαχος δύο βασικών προσωπικοτήτων της Χριστιανοδημοκρατίας, του Τζούλιο Αντρεότι και του Αρνάλντο Φορλάνι, σε μια χαλαρή διακομματική συμμαχία που συχνά ονομαζόταν "ΚΑΦ" (από το πρώτο γράμμα των επωνύμου του Κράξι, του Αντρεότι και του Φορλάνι). [55][56] Ο Κράξι είχε μια σταθερή αντίληψη για το κόμμα του που προηγουμένως ταλανιζόταν από τον φραξιονισμό, και προσπάθησε να το απομακρύνει από τους κομμουνιστές και να το φέρει πιο κοντά στους Χριστιανοδημοκράτες και σε άλλα κόμματα. Ο στόχος του ήταν να δημιουργήσει μια ιταλική εκδοχή των ευρωπαϊκών μεταρρυθμιστικών σοσιαλιστικών κομμάτων, όπως το γερμανικό SPD ή το Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα.[57] Το Ιταλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα έφτασε στο μεταπολεμικό του αποκορύφωμα όταν αύξησε το μερίδιό του στις ψήφους του στις γενικές εκλογές του 1987. Ωστόσο, το Ιταλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα δεν ξεπέρασε ποτέ το πολύ μεγαλύτερο Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα, του οποίου ο εξαιρετικά χαρισματικός ηγέτης, ο Ενρίκο Μπερλιγκουέρ, ήταν ένας σκληρός αντίπαλος των πολιτικών του Κράξι όλα αυτά τα χρόνια.[58]

Η κύρια δυναμική της ιταλικής μεταπολεμικής πολιτικής ήταν να βρει έναν τρόπο να κρατήσει το Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα εκτός εξουσίας. Αυτό οδήγησε στον συνεχή σχηματισμό πολιτικών συμμαχιών μεταξύ κομμάτων που επιθυμούσαν να κρατήσουν μακριά τους κομμουνιστές. Τα πράγματα περιπλέκονταν περαιτέρω από το γεγονός ότι πολλά κόμματα είχαν εσωτερικά ρεύματα που θα υποδεχόνταν τους κομμουνιστές στον κυβερνητικό συνασπισμό, ιδιαίτερα στο εσωτερικό της Χριστιανοδημοκρατίας, του μεγαλύτερου κόμματος στην Ιταλία από το 1945 έως το τέλος της Πρώτης Δημοκρατίας.[59]

Εσωτερική πολιτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια της θητείας του Κράξι ως Πρωθυπουργού, η Ιταλία έγινε το πέμπτο μεγαλύτερο βιομηχανικό έθνος και μπήκε στην ομάδα G7 των πιο βιομηχανοποιημένων εθνών.[60] Ωστόσο, ο πληθωρισμός ήταν συχνά διψήφιος. Ενάντια στην αντίσταση των συνδικάτων, η κυβέρνηση Κράξι αντέδρασε καταργώντας την τιμαριθμική αναπροσαρμογή μισθών-τιμών, σύμφωνα με τον οποίο οι μισθοί αυξάνονταν αυτόματα ανάλογα με τον πληθωρισμό.[61] Η κατάργηση αυτού του συστήματος όντως βοήθησε στη μείωση του πληθωρισμού, ο οποίος επίσης έπεφτε σε άλλες μεγάλες χώρες, αλλά μακροπρόθεσμα αύξησε αναπόφευκτα τις βιομηχανικές απεργίες καθώς οι εργαζόμενοι έπρεπε να διαπραγματεύονται για καλύτερους μισθούς. Σε κάθε περίπτωση, η νίκη της εκστρατείας του «Όχι» στο δημοψήφισμα που προκήρυξε το Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα ήταν μια σημαντική νίκη για τον Κράξι. Κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του το Σοσιαλιστικό Κόμμα κέρδισε δημοτικότητα. Αύξησε με επιτυχία το ΑΕΠ της χώρας και έλεγξε τον πληθωρισμό.[62][63]

Ο Κράξι με τον υπουργό Εξωτερικών και ηγέτη της Χριστιανοδημοκρατίας, Τζούλιο Αντρεότι.

Στην εσωτερική πολιτική, μια σειρά από μεταρρυθμίσεις ξεκίνησαν κατά τη διάρκεια της θητείας του Κράξι. Το 1984 καθιερώθηκαν οι συλλογικές συμβάσεις αλληλεγγύης (ρυθμίσεις επιμερισμού εργασίας για την αποφυγή απολύσεων), ενώ χαλωρώσαν οι περιορισμοί στη μερική απασχόληση.[64] Στον τομέα της οικογενειακής πολιτικής, θεσπίστηκαν νόμοι το 1984 και το 1986 που άλλαξαν το σύστημα οικογενειακών επιδομάτων έτσι ώστε τα άτομα που είχαν μεγαλύτερη ανάγκη να λάμβαναν μεγαλύτερα ποσά και η κάλυψη μειώθηκε σταδιακά μέχρι το σημείο τερματισμού όταν ξεπερνούσαν ορισμένα εισοδηματικά επίπεδα.[65]

Εξωτερική πολιτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κράξι με τον Ρουμάνο Πρόεδρο Νικολάε Τσαουσέσκου.

Στη διεθνή σκηνή, ο Κράξι βοήθησε αντιφρονούντες και σοσιαλιστικά κόμματα σε όλο τον κόσμο να οργανωθούν και να γίνουν ανεξάρτητα. Αξιοσημείωτοι αποδέκτες της υλικοτεχνικής του βοήθειας ήταν το Ισπανικό Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα (PSOE) κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Φρανσίσκο Φράνκο και ο Τζίρι Πέλικαν, στην πρώην Τσεχοσλοβακία.[66] Σπάνιο υλικό του Κράξι να προσπαθεί να βάλει λουλούδια στον τάφο του Σαλβαντόρ Αλιέντε ανακαλύφθηκε από τα αρχεία της ιταλικής δημόσιας τηλεόρασης RAI.[67]

Υπάρχουν επίσης στοιχεία ότι μέρος των παράνομα κερδισμένων χρημάτων του Κράξι δόθηκαν κρυφά στην αριστερή πολιτική αντιπολίτευση στην Ουρουγουάη κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας, στο σωματείο Αλληλεγγύη του Λεχ Βαλέσα κατά την περίοδο της διακυβέρνησης Γιαρουζέλσκι στην Πολωνία, και στον Γιάσερ Αραφάτ και την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης λόγω της συμπάθειας του Κράξι για το παλαιστινιακό ζήτημα.[68] Έπαιξε επίσης έναν σημαντικό ρόλο στην κατάληψη της εξουσίας στην Τυνησία το 1987 από τον Zine el Abidine Ben Ali .[69]

Παραίτηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Απρίλιο του 1987, ο Γραμματέας της Χριστιανοδημοκρατίας Κιριάκο Ντε Μίτα αποφάσισε να αποσύρει την υποστήριξή του στην κυβέρνηση του Κράξι.[70] Αυτό προκάλεσε την άμεση πτώση της ιταλικής κυβέρνησης και το σχηματισμό μιας νέας με επικεφαλής τον επί μακρόν Χριστιανοδημοκρατικό πολιτικό Αμιντόρε Φανφάνι, ο οποίος αν και ήταν στενός φίλος και σύμμαχος του Κράξι, δεν συμμετείχε στην ορκωμοσία, στέλνοντας τον υφυπουργό Προεδρίας της κυβέρνησης Τζουλιάνο Αμάτο.[71]

Μετά την πρωθυπουργία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις γενικές εκλογές του 1987 το Ιταλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα κέρδισε το 14,3% των ψήφων, ένα καλό αποτέλεσμα αλλά λιγότερο καλό από αυτό που ήλπιζε ο Κράξι, και αυτή τη φορά ήταν η σειρά των Χριστιανοδημοκρατών να κυβερνήσουν.[52] Από το 1987 έως το 1992 το Σοσιαλιστικό Κόμμα συμμετείχε σε τέσσερις κυβερνήσεις, επιτρέποντας στον Τζούλιο Αντρεότι να πάρει την πρωθυπουργία το 1989 και να κυβερνήσει μέχρι το 1992. Ωστόσο οι Σοσιαλιστές είχαν ισχυρή ισορροπία δυνάμεων, γεγονός που τους έκανε πιο ισχυρούς από τους Χριστιανοδημοκράτες, οι οποίοι έπρεπε να εξαρτώνται από αυτούς για να σχηματίσουν την πλειοψηφία στη Βουλή. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα διατήρησε αυστηρό έλεγχο αυτού του πλεονεκτήματος.[72]

Η εναλλακτική που τόσο πολύ ήθελε ο Κράξι διαμορφωνόταν ως ιδέα μιας «Κοινωνικής Ενότητας» με τα άλλα αριστερά πολιτικά κόμματα, συμπεριλαμβανομένου του Σοσιαλιστικού Κόμματος, που πρότεινε ο Κράξι το 1989 μετά την πτώση του κομμουνισμού. Πίστευε ότι η κατάρρευση του κομμουνισμού στην ανατολική Ευρώπη είχε υπονομεύσει το Σοσιαλιστικό Κόμμα και είχε κάνει την Κοινωνική Ενότητα αναπόφευκτη.[73] Στην πραγματικότητα, το Σοσιαλιστικό Κόμμα επρόκειτο να γίνει το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα της Ιταλίας και να γίνει η κυρίαρχη δύναμη ενός νέου αριστερού συνασπισμού σε αντίθεση με αυτό υπό την ηγεσία των Χριστιανοδημοκρατών. Αυτό στην πραγματικότητα δεν συνέβη λόγω της ανόδου της Λέγκας του Βορρά και των σκανδάλων διαφθοράς.[74]

Εμπλοκή σε σκάνδαλο διαφθοράς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριο λήμμα: Επιχείρηση καθαρά χέρια

Η τελευταία μεγάλη καμπή της καριέρας του Κράξι ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 1992, όταν ο σοσιαλιστής βουλευτής Μάριο Κιέζα συνελήφθη από την αστυνομία με την κατηγορία της δωροδοκίας ύψους 7 εκατομμυρίων λιρών από μια εταιρεία καθαρισμού. Ο Κιέζα ζητούσε την προστασία του Κράξι για σχεδόν ένα μήνα, αλλά ο Κράξι την αρνήθηκε κατηγορώντας τον, ότι λέρωσε το «πιο έντιμο κόμμα της Ιταλίας». Νιώθοντας περιθωριοποιημένος, ο Κιέζα αποκάλυψε όλα όσα γνώριζε στους εισαγγελείς. Οι αποκαλύψεις του έφεραν τους μισούς Σοσιαλιστές και βιομήχανους του Μιλάνου υπό δικαστική έρευνα, ακόμη και ο Πάολο Πιλιτιέρι, κουνιάδος του Κράξι και δήμαρχος του Μιλάνου, ερευνήθηκε παρά τη βουλευτική του ασυλία. Ως αποτέλεσμα, μια ομάδα Μιλανέζων δικαστών άρχισε να ερευνά συγκεκριμένα το σύστημα χρηματοδότησης του κόμματος.

Τον Ιούλιο του 1992, ο Κράξι συνειδητοποίησε τελικά ότι η κατάσταση ήταν σοβαρή και ότι ο ίδιος επρόκειτο να πληγεί από το σκάνδαλο που εκτυλίσσονταν. Προχώρησε σε προσφυγή ενώπιον της Βουλής στην οποία ισχυρίστηκε ότι όλοι γνώριζαν για τις εκτεταμένες παρατυπίες στη δημόσια χρηματοδότηση των ιταλικών κομμάτων, όπου κατηγόρησε τους βουλευτές για υποκρισία και δειλία και κάλεσε όλους τους βουλευτές να προστατεύσουν τους Σοσιαλιστές από τη δίωξη ως επίδειξη της αλληλεγγύης. Ωστόσο, η έκκλησή του αγνοήθηκε.

Ο Κράξι έλαβε την πρώτη του κλήτευση της ποινικής δίωξης τον Δεκέμβριο του 1992. Ακολούθησαν περισσότερες τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, οπότε το Δικαστήριο του Μιλάνου ζήτησε ρητά από το Κοινοβούλιο να προχωρήσει σε άρση ασυλίας για τη δίωξη του Κράξι για δωροδοκία και διαφθορά (τότε, οι Ιταλοί βουλευτές είχαν ασυλία από τη δίωξη εκτός εάν την ενέκρινε το Κοινοβούλιο). Η άρση ασυλίας απορρίφθηκε στις 29 Απριλίου 1993 μετά από μια συναισθηματική ομιλία του Κράξι. Ωστόσο, όταν βγήκε από το ξενοδοχείο Raphael, όπου έμενε, έλαβε ένα σάκο με νομίσματα από μέλη του Δημοκρατικού Κόμματος της Αριστεράς και του δεξιού Ιταλικού Κοινωνικού Κινήματος που του πέταξαν ως ένδειξη της απέχθειάς τους.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11962941n. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Bettino-Craxi. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6p69qkt. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ (Αγγλικά) Find A Grave. 20844. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. ↑ CONOR.SI. 133532259.
  6. ↑ Ανακτήθηκε στις 10  Ιουλίου 2019.
  7. ↑ (Ιταλικά) storia.camera.it. benedetto-craxi-19340224. Ανακτήθηκε στις 2  Απριλίου 2022.
  8. ↑ www.lastampa.it/2007/11/16/italia/politica/con-bettino-lamore-aveva-pi-gusto-vfiF7aGri0pqpdGjaGNb8M/pagina.html.
  9. ↑ 1940.
  10. ↑ 10,0 10,1 www.europarl.europa.eu/meps/en/1118.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 1940. Ανακτήθηκε στις 29  Ιανουαρίου 2022.
  12. ↑ BOE-A-1985-5497.
  13. ↑ www.ordens.presidencia.pt?idc=154.
  14. ↑ "Profile of Bettino Craxi" Ανακτήθηκε στις 20/8/2019
  15. ↑ "I TRE PIU' POTENTI? AGNELLI, CRAXI, DE MITA" Ανακτήθηκε στις 20/8/2019
  16. ↑ Craxi, tutti i processi e le condanne
  17. ↑ Bettino Craxi, discorso sul finanziamento politico, Camera dei Deputati, 3 luglio 1992
  18. ↑ Scarano, Angelo (19 Ιανουαρίου 2017). «Craxi, il ricordo di Berlusconi: "Mi manca, simbolo di dignità"». il Giorniale (στα Ιταλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2022. 
  19. ↑ Berlusconi, 20 anni fa la discesa in campo. Con la regia di Craxi e Dell'Utri
  20. ↑ Tobias Apse, "Italy: A New Agenda" in "Mapping the West European Left", edited by Perry Anderson and Patrick Camiller, 1994, pp. 189-233
  21. ↑ Craxi, González y Soares coinciden en que la incorporación de España y Portugal supone un nuevo impulso para la CEE
  22. ↑ La politica estera di Bettino Craxi nel Mediterraneo: dalla segreteria al governo.
  23. ↑ "Craxi, Benedetto (Bettino)" in Mark Gilbert, Robert K. Nilsson, "The A to Z of Modern Italy", pp. 119-120, 2010
  24. ↑ E Feltri esaltava Di Pietro contro il Cinghialone
  25. ↑ Io che azzannai il Cinghialone e non vidi gli orrori dei giudici
  26. ↑ «Le lettere inedite di Craxi, così pregavano "il Cinghialone"». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2023. 
  27. ↑ 27,0 27,1 Jessup, John E. (1998). An Encyclopedic Dictionary of Conflict and Conflict Resolution, 1945–1996. Westport, CT: Greenwood Press. σελ. 140. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2017. 
  28. ↑ Craxi, Bettino – Enciclopedia Treccani
  29. ↑ Bettino Craxi – Scheda biografica
  30. ↑ La Biografia di Bettino Craxi
  31. ↑ «Biografie in breve: Bettino Craxi». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2023. 
  32. ↑ Milano–Hammamet, viaggio di sola andata Αρχειοθετήθηκε 13 March 2016 στο Wayback Machine.
  33. ↑ Bettino Craxi – Opera Omnia
  34. ↑ «L'attività dell'Amministrazione comunale da Cassinis ad Aniasi». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2023. 
  35. ↑ La formazione di Craxi nel contesto milanese
  36. ↑ «Bettino Craxi – La Storia siamo noi». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Ιουνίου 2017. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2017. 
  37. ↑ L'era di Craxi, in 16 anni dagli altari alla polvere
  38. ↑ Craxi e il PSI
  39. ↑ Conferito il premio Salvador Allende alla memoria di Bettino Craxi
  40. ↑ Craxi, Benedetto detto Bettino
  41. ↑ «PSI 1976: Comitato centrale al Midas e Craxi segretario». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2018. 
  42. ↑ «Bettino Craxi – L'intellettuale dissidente». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2023. 
  43. ↑ A new band of brothers. The Economist (London, England), Saturday, 18 October 1980; pg. 47; Issue 7155.
  44. ↑ «Quella volta che Craxi mi abbracciò e disse: «Lo dobbiamo salvare»». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2023. 
  45. ↑ Acquaviva, Gennaro, and Luigi Covatta. Moro-Craxi: fermezza e trattativa trent'anni dopo / a cura di Gennaro Acquaviva e Luigi Covatta ; prefazione di Piero Craveri. n.p.: Venezia : Marsilio, 2009.
  46. ↑ Fasanella, Giovanni· Giuseppe Roca (2003). The Mysterious Intermediary. Igor Markevitch and the Moro affair. Einaudi. 
  47. ↑ Qualcuno era comunista
  48. ↑ Buonomo, Giampiero (2015). «Il rugby e l'immortalità del nome». L'Ago e Il Filo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-08-01. https://web.archive.org/web/20120801002834/http://www.questia.com/projects#!/project/89427056. Ανακτήθηκε στις 21 March 2016. 
  49. ↑ Il primo riformista italiano
  50. ↑ Il socialismo liberale di Craxi[νεκρός σύνδεσμος]
  51. ↑ Il vangelo socialista di Craxi
  52. ↑ 52,0 52,1 Nohlen, D & Stöver, P (2010) Elections in Europe: A data handbook, p1048 (ISBN 978-3-8329-5609-7)
  53. ↑ Craxi, storia di un riformista
  54. ↑ Composizione del Governo Craxi I
  55. ↑ I quattro anni che sconvolsero l'Italia. Ascesa e crollo dell'impero del CAF
  56. ↑ La stagione del CAF
  57. ↑ Bettino Craxi, il riformista e la sinistra italiana
  58. ↑ La via di Craxi è il riformismo
  59. ↑ Bettino Craxi e l'asse con la DC
  60. ↑ Le conseguenze economiche di Craxi
  61. ↑ La storia del PSI. La riforma della scala mobile
  62. ↑ Il libro che racconta di Craxi e di quando tagliò la scala mobile
  63. ↑ La scala mobile
  64. ↑ The Power to Dismiss
  65. ↑ European Observatory On Family Policies: National Family Policies In EC-Countries In 1990 by Wilfred Dumon in collaboration with Françoise Bartiaux, Tanja Nuelant, and experts from each of the member states
  66. ↑ «Craxi al congresso del PSOE: "Obiettivo unità socialista». La Repubblica (στα Ιταλικά). 10 Νοεμβρίου 1990. Ανακτήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2022. 
  67. ↑ «Domani il vertice Craxi–Gonzales». La Repubblica (στα Ιταλικά). 19 Ιανουαρίου 1986. Ανακτήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2022. 
  68. ↑ «Craxi sfida Israele e Washington». La Repubblica (στα Ιταλικά). 8 Δεκεμβρίου 1984. Ανακτήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2022. 
  69. ↑ «L'amore Craxi–Tunisia». La Repubblica (στα Ιταλικά). 30 Ιουλίου 1995. Ανακτήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2022. 
  70. ↑ Craxi e De Mita, quando la staffetta era guerra
  71. ↑ Quando Bettino disertò il passaggio di consegne mandandoci Amato
  72. ↑ Il PSI contro Andreotti: "Ci vuole strangolare"
  73. ↑ Il socialismo liberale di Bettino Craxi
  74. ↑ Bettino Craxi, tangenti per miliardi a domicilio. Ecco perché fu condannato
π • σ • ε Πρωθυπουργοί της Ιταλικής Δημοκρατίας (1946-)
Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μπετίνο_Κράξι&oldid=10527515"