Λάζαρ Κολισέφσκι
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο Λάζαρ Κολισέφσκι (Лазар Колишевски, 12 Φεβρουαρίου 1914 - 6 Ιουλίου 2000) ήταν κομμουνιστής πολιτικός ηγέτης στη Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας και τη Σοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας. Τον συνέδεε στενή σχέση συνεργασίας με τον Γιόσιπ Μπροζ Τίτο.
Τα πρώτα χρόνια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Λάζαρ γεννήθηκε στο Σβέτι Νίκολε, πόλη που ανήκε στο βασίλειο της Σερβίας το 1914. Η οικογένεια του ήταν φτωχοί αγρότες. Η μητέρα του Κολισέβσκι ήταν βλάχικης καταγωγής και ο πατέρας του ήταν Βούλγαρος. Το 1915, κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, η περιοχή καταλήφθηκε από το Βασίλειο της Βουλγαρίας. Ο πατέρας του επιστρατεύτικε και κατά τη διάρκεια του πολέμου οι γονείς του πέθαναν. Αφού έμεινε ορφανός, μετά τον πόλεμο η περιοχή παραχωρήθηκε εκ νέου στη Σερβία, τον παρέλαβαν και βρήκε θαλπωρή από τους βλάχους συγγενείς από την πλευρά της μητέρας του στο Μοναστήρι. Εκεί ανατράφηκε μέχρι την σχολική ηλικία και ολοκλήρωσε την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Αργότερα ο Κολισέβσκι στάλθηκε σε τεχνική σχολή στο Κραγκούγιεβατς. Εδώ, ο Λαζάρ άρχισε να παρακολουθεί την πολιτική και να μαθαίνει για τον κομμουνισμό. Λόγω των πολιτικών δραστηριοτήτων του συνελήφθη και απελύθηκε από το εργοστάσιο πυρομαχικών όπου εργαζόταν. Κατά τη δεκαετία του 1930 έγινε εξέχων ακτιβιστής του Γιουγκοσλαβικού Κομμουνιστικού Κόμματος στο τότε Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας.
Η πορεία του
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Καθώς οι δυνάμεις των Γερμανών έμπαιναν στο Βελιγράδι, τον Απρίλιο του 1941, η Βουλγαρία, σύμμαχος των Γερμανών ναζί, κατέλαβε ένα μέρος της Μπανόβινας του Βαρδάρη, με τις δυτικές πόλεις Τέτοβο, Γκόστιβαρ και Δίβρη να βρίσκονται εντός της ιταλικής ζώνης που ενσωματώθηκαν στην Αλβανία. Ο Λάζαρ, τότε 27 ετών, ενώθηκε με τους Γιουγκοσλάβους Παρτιζάνους για να αντιμετωπίσουν τους Βούλγαρους και τους τοπικούς υποστηρικτές τους. Αφότου οι Βούλγαροι κατέλαβαν το ανατολικό μέρος της πρώην Μπανόβινας του Βαρδάρη, ο ηγέτης του τοπικού γραφείου του κομμουνιστικού κόμματος Γιουγκοσλαβίας, Μέτοντι Σατόρωφ αποσκίρτησε στο κομμουνιστικό κόμμα Βουλγαρίας και αποδυνάμωσε σημαντικά τους Παρτιζάνους. Η Μπανόβινα του Βαρδάρη σύντομα έγινε τόπος πάλης μεταξύ μικρών διαφορετικών ανταρτικών αποσπασμάτων. Στο τέλος του 1941, ο Κολισέφσκι έγινε γραμματέας της τοπικής επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος Γιουγκοσλαβίας.Την ίδια χρονιά συνελήφθη και καταδικάστηκε σε θάνατο από βουλγαρικό στρατιωτικό δικαστήριο. Έγραψε γράμμα όπου υποστήριξε ότι είναι "... γιος Βουλγάρων γονέων που πάντα ένιωθαν και νιώθουν Βούλγαροι και, παρά την τρομερή σκλαβιά, έχει διατηρήσει τον βουλγάρικο τρόπο ζωής, τη γλώσσα και τα ήθη"[8] και η ποινή του μετατράπηκε σε ισόβια φυλάκιση. Στα τέλη του 1944,ο Κολισέφσκι ελευθερώθηκε από τη νέα βουλγαρική κυβέρνηση,και γρήγορα έγινε πρόεδρος του τοπικού παραρτήματος του ΚΚΓ. Κοντά στο τέλος του πολέμου ο Κολισέφσκι έγινε πρωθυπουργός της ΣΔΜ και ομοσπονδιακό μέλος της λαοκρατικής ομοσπονδιακής Γιουγκοσλαβίας. Για τη δράση του στον πόλεμο, του απονεμήθηκε το μετάλλιο του ήρωα της Γιουγκοσλαβίας.
Γιουγκοσλαβία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά το τέλος του Β΄ΠΠ, ο Κολισέφσκι έγινε ο πιο ισχυρός άνθρωπος στη σοσιαλιστική Γιουγκοσλαβική Μακεδονία και ένας από τους ισχυρότερους σε ολόκληρη τη Γιουγκοσλαβία. Άρχισε μαζικές οικονομικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις και κατάφερε να φέρει τη βιομηχανική επανάσταση στην χώρα.Το 1955 τα Σκόπια ήταν μία από τις πιο γρήγορα αναπτυσσόμενες πόλεις στην περιοχή και η τρίτη μεγαλύτερη στη Γιουγκοσλαβία. Χάρη στις μεταρρυθμίσεις του Κολισέφσκι, η μικρή δημοκρατία που το 1945 ήταν η φτωχότερη στη Γιουγκοσλαβία είχε την γρηγορότερη οικονομική ανάπτυξη. Μετά το δεύτερο πενταετές οικονομικό πλάνο, η οικονομία της χώρας αναπτύσσοταν ραγδαία.
Στις 19 Δεκεμβρίου 1953,ο Κολισέφσκι παραιτήθηκε από πρωθυπουργός της χώρας και ανέλαβε πρόεδρος του Γραφείου του Συνδέσμου του Λαού. Έπειτα, έγινε αρχηγός του κράτους της σοσιαλιστικής Μακεδονίας αλλά δεν είχε άμεση πολιτική δύναμη.Ωστόσο, παρέμεινε πρόεδρος του συνασπισμού των κομμουνιστών της Μακεδονίας, εκπροσώπου του συνασπισμού των κομμουνιστών της Γιουγκοσλαβίας. Ήταν ακόμα ο ισχυρότερος άνθρωπος της χώρας εξαιτίας της επιρροής του στο γιουγκοσλαβικό κομμουνιστικό κόμμα. Αποσύρθηκε σιγά-σιγά από την πολιτική και ξεκίνησε να ταξιδεύει σε άλλες χώρες ως Γιουγκοσλάβος διπλωμάτης. Έκανε πολλά σημαντικά ταξίδια στα τέλη της δεκαετίας του 50 και στην αρχή της δεκαετίας του 60 σε χώρες όπως η Αίγυπτος,η Ινδία,η Ινδονησία και άλλα έθνη που αργότερα θα σχηματίσουν τα "μη συμμαχικά έθνη". Αυτά τα διπλωματικά ταξίδια έδειχναν ότι ο Τίτο είχε εμπιστοσύνη στον Κολισέφσκι. Ακόμα και αφότου ο Τίτο άρχισε να έχει σοβαρές διαφωνίες με τους πιο έμπιστους συνεργάτες του, ο Κολισέφσκι παρέμεινε κοντά του.
Ακόμη και αφού η γιουγκοσλαβική συγκρότηση του 1974 αποτέλεσε παρελθόν, ο Κολισέφσκι ασκούσε ακόμα ισχυρή στον γιουγκοσλάβικο πολιτικό κόσμο. Η νέα συγκρότηση απαιτούσε εκ περιτροπής αντιπροεδρία της Γιουγκοσλαβίας. Ο Κολισέφσκι επιλέχθηκε από την ηγεσία της πρώην σοσιαλιστικής Γιουγκοσλαβικής Μακεδονίας ως εκπρόσωπος της χώρας στην προεδρία. Στις 15 Μαϊου του 1979 ο Λάζαρ ψηφίστηκε από τα άλλα μέλη της προεδρίας ως αρχηγός της προεδρίας και αντιπρόεδρος της Γιουγκοσλαβίας.Στις πρώτες μέρες του 1980 ο Τίτο αρρώστησε, αφήνοντας τον Κολισέφσκι στη θέση του. Ο Τίτο πέθανε πέντε μήνες αργότερα,στις 4 Μαϊου 1980. Ο Κολισέφσκι έγινε πρόεδρος για 10 μόνο μέρες, αμέσως μετά η θέση του προέδρου πέρασε στον Σβιγετίν Μιγιάτοβιτς
Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, έζησε στα Σκόπια, την πρωτεύουσα της νεοανακηρυχθείσας Βόρειας Μακεδονίας (τότε Δημοκρατία της Μακεδονίας), και αντιτάχθηκε στην αντι-Σερβική και φιλο-Βουλγαρική πολιτική του κυβερνώντος δεξιού κόμματος VMRO-DPMNE στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Πέθανε στις 6 Ιουλίου 2000 και το 2002 ένα μνημείο του Κολεσέφσκι ανεγέρθηκε στη γενέτειρά του από τον αριστερό τοπικό δήμο.
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12979132h.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Dalibor Brozović, Tomislav Ladan: «Hrvatska enciklopedija» (Κροατικά) Ινστιτούτο Λεξικογραφίας «Μίροσλαβ Κρλέζα». 1999. 32427.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 (Γερμανικά) Munzinger Personen. 00000016041. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js20231205786. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2024.
- ↑ «Identifiants et Référentiels» (Γαλλικά) Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. 082053928. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2020.
- ↑ CONOR.SI. 18580323.
- ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js20231205786. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2024.
- ↑ Αποψη: Γιατί δεν υπάρχουν «Σλαβομακεδονική» γλώσσα και «Σλαβομακεδόνες», kathimerini.gr