Κόλπος του Κάδιθ
Ο Κόλπος του Κάδιθ (ισπανικά: Golfo de Cádiz, πορτογαλικά: Golfo de Cádis) είναι κόλπος του βορειο-ανατολικού Ατλαντικού Ωκεανού, στη νοτιοδυτική ακτή της Ιβηρικής χερσονήσου. Βρίσκεται μεταξύ του ακρωτηρίου Σάο Βισέντε της Πορτογαλίας και του ακρωτηρίου Τραφάλγκαρ δυτικά των στενών του Γιβραλτάρ, έτσι τα νερά του βρέχουν τη νότια ακτή του πορτογαλικού Αλγκάρβε και τις νότιες ακτές των ισπανικών επαρχιών της Ουέλβα και του Κάδιθ.
Γεωγραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο κόλπος του Κάδιθ βρίσκεται μεταξύ 34° και 37°15′ βόρειου πλάτους και μεταξύ 6° έως 9°45′ δυτικού μήκους, το δε μήκος του φτάνει τα 320χλμ. Η πορτογαλική ακτογραμμή αποτελείται από ψηλούς κάθετους βράχους που διακόπτονται από παραλίες και εκβολές μικρών ποταμών. Κατά μήκος της ισπανικής ακτής, το πιο επαναλαμβανόμενο χαρακτηριστικό είναι τα μεγάλα έλη πίσω από τους παράκτιους αμμόλοφους, οι οποίοι διακόπτονται από τα δέλτα μεγάλων ποταμών[1]. Είναι μια περιοχή με συνεχή σεισμική δραστηριότητα, λόγω της θέσης της στη ζώνη επαφής μεταξύ της αφρικανικής πλάκας και της ευρασιατικής πλάκας. Οι συχνοί σεισμοί είναι χαμηλής έντασης, αν και πιο βίαια φαινόμενα συμβαίνουν κατά διαστήματα.[2] Δυο μεγάλα ποτάμια, ο Γουαδαλκιβίρ και ο Γουαδιάνα, καθώς και άλλα μικρότερα όπως ο Οδιέλ, ο Τίντο e ο Γουαδαλέτε έχουν τις εκβολές τους στον κόλπο του Κάδιθ.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Στράβωνας [σημ. 1] ανέφερε το δυτικό όριο του κόλπου, δηλαδή το τωρινό Σάο Βισέντε (Οφιούσα για τους αρχαίους Έλληνες) ως το τέλος της οικουμένης. Ο κόλπος του Κάδιθ βρίσκεται σε προνομιακή θέση καθώς αποτελεί την είσοδο στη Μεσογείο Θάλασσα και έχει ανοιχτή πρόσβαση στον Ατλαντικό. Οι πλωτοί ποταμοί, που εκβάλουν στον κόλπο, εξασφαλίζουν σύνδεση με την ενδοχώρα. Αυτά τα χαρακτηριστικά οδήγησαν στη δημιουργία ενός μεγάλου αριθμού λιμένων ανά τους αιώνες, Η προνομιακή τοποθεσία του κόλπου εξηγεί, μαζί με άλλους ιστορικούς παράγοντες, την επιλογή της πόλης Πάλος δε λα Φροντέρα για την αναχώρηση της πρώτης αποστολής του Χριστόφορου Κολόμβου το 1492, που οδήγησε στην ανακάλυψη της Αμερικής.[3] Τα πρώτα χρόνια, ως κέντρο της εμπορικής αποικιοκρατίας με τον Νέο Κόσμο, επιλέχτηκε η Σεβίλλη χάρη στην πρόσβαση της στον Κόλπο μέσω του Γουαδαλκιβίρ, ενώ στη συνέχεια τη σκυτάλη πήρε η πόλη του Κάδιθ.
Λόγω της έντονης θαλάσσιας κυκλοφορίας στην περιοχή, ο κόλπος είναι ένα πραγματικό νεκροταφείο πλοίων. Πιστεύεται ότι υπάρχουν περίπου 500 με 800 ναυάγια, εκ των οποίων περίπου εκατό είναι φορτωμένα με πολύτιμα μέταλλα.[4] Σε μια μόνο επιδρομή του ο κουρσάρος Φράνσις Ντρέικ στις 29 Απριλίου 1587 βύθισε εκεί τουλάχιστον 23 πλοία του ισπανικού στόλου. Η στρατηγική θέση του Κόλπου τον έκανε στο παρελθόν προνομιακό μέρος μαχών, με πιο διάσημη τη Ναυμαχία του Τραφάλγκαρ, η οποία έλαβε χώρα το 1805.
Οικονομία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η αλιεία και το εμπόριο αποτελούν τις κύριες δραστηριότητες αυτού του θαλάσσιου χώρου. Υπάρχουν 314 είδη αλιευμάτων στον Κόλπο του Κάδιθ, όπως τα οστρακοειδή, ο γαύρος, οι σαρδέλες, τα μπαρμπούνια, οι τσιπούρες, τα κοκκινόψαρα, οι γλώσσες και ο τόνος. Ο τόνος είναι ιδιαίτερα σημαντικός, από οικονομική και πολιτιστική άποψη, καθώς περιλαμβάνει διαφορετικές τεχνικές αλιείας, όπως τα θυννεία[5].
Στον κόλπο του Κάδιθ έχουν εντοπιστεί μικρά αποθέματα φυσικού αερίου.[6] Παρόλο που η εξαγωγή απορρίφθηκε στο παρελθόν επειδή θεωρήθηκε ότι η παραγωγή θα ήταν πενιχρή και δεν θα εξασφάλιζε σημαντική κερδοφορία, προς το παρόν συνεχίζεται η εξόρυξη για την αποφυγή εξωτερικής εξάρτησης. Η Repsol διεξάγει εξορύξεις σήμερα 30 χιλιόμετρα από τη Μαζαγκόν, κοντά στη Χουέλβα.
Σημειώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Γεωγραφικά, Γ΄, 1, 4 «τοῦτο δέ ἐστι τὸ δυτικώτατον οὐ τῆς Εὐρώπης μόνον ἀλλὰ καὶ τῆς οἰκουμένης ἁπάσης σημεῖον»
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Gulf of Cádiz». Encyclopaedia Britannica. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2021.
- ↑ García-Mayordomo· και άλλοι. (2015). «Geology and tectonics of Gulf of Cadiz». Instituto Geográfico Nacional. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2021.
- ↑ Νίκος Κ. Χάκας (επιμ.). «Χριστόφορος Κολόμβος». Νέα Ελληνική εγκυκλοπαίδεια. Αθήνα: Χάρης Πάτσης. σελίδες 812–815 (Τόμος 15ος).
- ↑ Giles Tremlett (6 Οκτωβρίου 2010). «Spanish armada sets sail to claim deep-sea treasure». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2021.
- ↑ Nick Nutter (30 Αυγούστου 2021). «The Story of the Almadraba». Visit-Andalucia.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2021.
- ↑ J. JIMÉNEZ GÁLVEZ (30 Ιανουαρίου 2012). «Hallan indicios de acumulación de hidrocarburos en el Golfo de Cádiz». Diario di Jerez. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2021.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Gulf of Cadiz στο Wikimedia Commons
