Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κεντρικός σιδηροδρομικός σταθμός Βαρσοβίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 52°13′43″N 21°0′11″E / 52.22861°N 21.00306°E / 52.22861; 21.00306

Κεντρικός σιδηροδρομικός σταθμός Βαρσοβίας
Warszawa Centralna
Χάρτης
Είδοςthrough station, underground railway station, κεντρικός σιδηροδρομικός σταθμός και σιδηροδρομικός σταθμός
Διεύθυνσηal. Jerozolimskie 54, 00-019 Warszawa
Γεωγραφικές συντεταγμένες52°13′43″N 21°0′11″E
Διοικητική υπαγωγήΒαρσοβία
ΧώραΠολωνία
Έναρξη κατασκευής1975
Ολοκλήρωση8  Δεκεμβρίου 1975
ΙδιοκτήτηςΠολωνικοί Κρατικοί Σιδηρόδρομοι
ΑρχιτέκτοναςArseniusz Romanowicz
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα

Ο κεντρικός σιδηροδρομικός σταθμός Βαρσοβίας, με επίσημη ονομασία από το 2019 ως Κεντρικός Σιδηροδρομικός Σταθμός «Στανίσουαφ Μονιούσκο» (πολωνικά: Dworzec Centralny im. Stanisława Moniuszki), ευρέως γνωστός ως Βαρσάβα Τσεντράλνα (Warszawa Centralna, δηλ. «Κεντρικός Βαρσοβίας»), είναι ο κύριος σιδηροδρομικός σταθμός στη Βαρσοβία της Πολωνίας. Ο σταθμός ολοκληρώθηκε το 1975, βρίσκεται στη γραμμή Cross-City της Βαρσοβίας και διαθέτει τέσσερις υπόγειες αποβάθρες, με οκτώ συνολικά διαδρομές. Εξυπηρετείται από τα εγχώρια και διεθνή τρένα μεγάλων αποστάσεων των PKP Intercity και Polregio, καθώς και μερικά από τα περιφερειακά τρένα που εκμεταλλεύονται οι Σιδηρόδρομοι Μασοβίας (Koleje Mazowieckie). Δίπλα στη βόρεια πλευρά του κτηρίου βρίσκεται ένας σταθμός λεωφορείων που χρησιμεύει ως κεντρικός κόμβος για νυχτερινές γραμμές λεωφορείων και το εμπορικό κέντρο Złote Tarasy.

Πλακέτα γρανίτη με το όνομα του σταθμού, Στανίσουαφ Μονιούσκο, που τοποθετήθηκε μετά την ανακαίνιση του 2010-12.
Ο σταθμός το 1975. Το ελβετικό μηνιαίο περιοδικό Hochparterre τον βαθμολόγησε ως «Εξαιρετικός δημόσιος χώρος: η κύρια αίθουσα του κεντρικού σιδηροδρομικού σταθμού Βρασοβίας στο αρχικό της σχήμα».[1] Ο σιδηροδρομικός σταθμός καταχωρήθηκε ως ιστορικό μνημείο σύγχρονης αρχιτεκτονικής από τον επαρχιακό συντηρητή μνημείων (2019).
Κύρια αίθουσα. Ο φουτουριστικός ημιώροφος προστέθηκε μεταξύ 2015 και 2016.

Ο Κεντρικός Σταθμός κατασκευάστηκε ως εμβληματικό έργο της Λαϊκής Δημοκρατίας της Πολωνίας κατά τη διάρκεια της οικονομικής άνθησης της δεκαετίας του 1970 και προοριζόταν να αντικαταστήσει τον ανεπαρκή και απαρχαιωμένο σιδηροδρομικό σταθμό Βαρσοβίας-Γκουούβνα.

Ωστόσο, το έργο αντιμετώπισε ουσιαστικά προβλήματα από την αρχή. Ο σχεδιασμός του σταθμού ήταν καινοτόμος, αλλά η κατασκευή μαστιζόταν από συνεχείς αλλαγές στο εύρος των εργασιών, που με τη σειρά τους έβλαπταν τη λειτουργικότητα και τις λειτουργίες μετά την ολοκλήρωση. Αυτά τα προβλήματα ήταν εν μέρει αποτέλεσμα ενός βιαστικού προγράμματος ολοκλήρωσης, με την ημερομηνία έναρξης να συμπίπτει με την επίσκεψη του Λεονίντ Μπρέζνιεφ το 1975[2] στη Βαρσοβία. Τα προβλήματα σχεδιασμού και κατασκευής απαιτούσαν άμεσες επισκευές που θα συνεχίζονταν μέχρι τη δεκαετία του 1980. Παρά τις ελλείψεις, η κατασκευή ήταν αρκετά προηγμένη για την εποχή της και ενσωμάτωσε χαρακτηριστικά όπως αυτόματες πόρτες, καθώς και κυλιόμενες σκάλες και ανελκυστήρες για κάθε αποβάθρα. Επιπλέον, κάθε πλατφόρμα ήταν εξοπλισμένη με WC, δημόσια τηλέφωνα και γυάλινα δωμάτια αναμονής.[3][4]

Ο σταθμός ήταν ένα από τα ελάχιστα δημόσια κτίρια στη Βαρσοβία που υπέστη ένα τεχνικό σφάλμα ως αποτέλεσμα του σφάλματος της χιλιετίας. Η πλακέτα ένδειξης απενεργοποιήθηκε για περίπου 24 ώρες την 1η Ιανουαρίου 2000, ενώ το τσιπ χρονισμού αντικαταστάθηκε. Στο μεταξύ, όλες οι αναχωρήσεις ανακοινώθηκαν μέσω του συστήματος Tannoy. Η συνήθης πρακτική είναι να ανακοινώνονται με αυτόν τον τρόπο μόνο οι διεθνείς αναχωρήσεις. Η ιστορία αναφέρθηκε αρχικά στη Gazeta Wyborcza στις 4 Ιανουαρίου 2000.

Μετά από μια περίοδο παρακμής, ολοκληρώθηκε έγκαιρα για το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου 2012, με μια αισθητική αναβάθμιση του σταθμού το 2010-2011.[5] Μεταξύ 2015 και 2016, κατασκευάστηκε ένας ημιώροφος που συνδέει την αίθουσα αναμονής στη δυτική πτέρυγα με τα εστιατόρια στην ανατολική πτέρυγα. Έχει επαινεθεί τόσο για τη βελτίωση της αξιοποίησης του χώρου στην κύρια αίθουσα όσο και επικρίθηκε για τον φουτουριστικό σχεδιασμό του, ο οποίος έρχεται σε σύγκρουση με τη μοντερνιστική αρχιτεκτονική του κτιρίου.[6] Η κυβέρνηση της πόλης της Βαρσοβίας σκέφτεται να κατεδαφίσει και να αντικαταστήσει τον σταθμό, είτε στην ίδια τοποθεσία είτε πιο μακριά από το κέντρο της πόλης.[7] Ορισμένα στοιχεία του Τύπου της Βαρσοβίας (π.χ. Gazeta Wyborcza και Architektura Murator, 2012), καθώς και ο Ελβετός αρχιτέκτονας και δημοσιογράφος Βέρνερ Χούμπερ, έχουν υποστηρίξει κατά της κατεδάφισης, υποστηρίζοντας ότι ο σημερινός σταθμός είναι εξαιρετικό παράδειγμα και αριστούργημα μοντερνισμού στην Πολωνία.[8]

Ο σταθμός είναι πλήρως προσβάσιμος σε άτομα με ειδικές ανάγκες, καθώς και σε επιβάτες με βαριές αποσκευές.[4]

Κεντρικός σταθμός της Βαρσοβίας στο χάρτη του σιδηροδρομικού δικτύου της πόλης.

Τον Ιανουάριο του 2019, το όνομα του Πολωνού συνθέτη Στανίσουαφ Μονιούσκο προσαρτήθηκε στον σταθμό, για τον εορτασμό της 200ης επετείου από τη γέννησή του.[9]

Ο Κεντρικός Σταθμός συνδέεται με ένα υπόγειο πέρασμα με δύο άλλους σιδηροδρομικούς σταθμούς: στα δυτικά βρίσκεται ο σιδηροδρομικός σταθμός Βαρσοβίας-Σρουντμιέστσιε WKD, ο τερματικός σταθμός της γραμμής προαστιακού ελαφρού σιδηροδρόμου WKD, και στα ανατολικά βρίσκεται ο σιδηροδρομικός σταθμός Βαρσοβίας-Σρουντμιέστσιε για τρένα που διαχειρίζονται οι Σιδηρόδρομοι Μασοβίας και Szybka Kolej Miejska.[10] Από το σταθμό μπορείτε επίσης να έχετε εύκολη πρόσβαση στο εμπορικό κέντρο Złote Tarasy, στο Centrum LIM, στο Παλάτι του Πολιτισμού και της Επιστήμης και στον Πύργο Varso.

Υπηρεσίες τρένων εσωτερικού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο σταθμός εξυπηρετείται από τις ακόλουθες υπηρεσίες:

  • Υπηρεσίες Express Intercity Premium (EIP) Γκντύνια - Βαρσοβία
  • Υπηρεσίες Express Intercity Premium (EIP) Βαρσοβία - Βρότσλαβ
  • Υπηρεσίες Express Intercity Premium (EIP) Βαρσοβία - Κατοβίτσε - Μπιέλσκο-Μπιάουα
  • Υπηρεσίες Express Intercity Premium (EIP) Γκντύνια - Βαρσοβία - Κατοβίτσε - Γκλιβίτσε/Μπιέλσκο-Μπιάουα
  • Υπηρεσίες Express Intercity Premium (EIP) Βαρσοβία - Κρακοβία
  • Υπηρεσίες Express Intercity Premium (EIP) Γκντύνια/Κοουόμπζεγκ - Βαρσοβία - Κρακοβία (- Ζέσουφ)
  • Υπηρεσίες Express Intercity (EIC) Στσέτσιν — Βαρσοβία[11]
  • Υπηρεσίες Express Intercity (EIC) Βαρσοβία - Βρότσλαβ[12]
  • Υπηρεσίες Express Intercity (EIC) Βαρσοβία - Κρακοβία - Ζακοπάνε[13]
  • Υπηρεσίες υπεραστικών υπηρεσιών (IC) Βρότσλαβ - Οπόλε - Τσενστοχόβα - Βαρσοβία[14][15]
  • Υπηρεσίες υπεραστικών υπηρεσιών (IC) Βρότσλαβ - Όστρουφ Βιελκοπόλσκι - Λοτζ - Βαρσοβία[16]
  • Υπεραστικές υπηρεσίες (IC) Μπιαουίστοκ - Βαρσοβία - Τσενστοχόβα - Οπόλε - Βρότσλαβ[17]
  • Υπηρεσίες υπεραστικών υπηρεσιών (IC) Μπιαουίστοκ - Βαρσοβία - Λοτζ - Όστρουφ Βιελκοπόλσκι - Βρότσλαβ[18]
  • Υπηρεσίες υπεραστικών υπηρεσιών (IC) Έουκ - Μπιαουίστοκ - Βαρσοβία - Λοτζ - Όστρουφ Βιελκοπόλσκι - Βρότσλαβ[19]
  • Υπεραστικές υπηρεσίες (IC) Όλστιν - Βαρσοβία - Σκιερνιεβίτσε - Τσενστοχόβα - Κατοβίτσε - Γκλιβίτσε - Ρατσίμπους[20]
  • Υπεραστικές υπηρεσίες (IC) Όλστιν - Βαρσοβία - Σκιερνιεβίτσε - Λοτζ[21]
  • Υπεραστικές υπηρεσίες (IC) Όλστιν - Βαρσοβία - Σκιερνιεβίτσε - Τσενστοχόβα - Κατοβίτσε - Μπιέλσκο-Μπιάουα[22]
  • Υπεραστικές υπηρεσίες (IC) Όλστιν - Βαρσοβία - Σκιερνιεβίτσε - Τσενστοχόβα - Κατοβίτσε - Γκλιβίτσε - Ρατσίμπους[20]
  • Υπεραστικές υπηρεσίες (TLK) Βαρσοβία - Τσενστοχόβα - Λουμπλίνιετς - Οπόλε - Βρότσλαβ - Σκλάρσκα Πορέμπα[23]
  • Υπεραστικές υπηρεσίες (TLK) Βαρσοβία - Τσενστοχόβα - κατοβίτσε - Οπόλε - Βρότσλαβ - Σκλάρσκα Πορέμπα[24]
  • Υπεραστικές υπηρεσίες (TLK) Γκντύνια — Ζακοπάνε[25][26]
  • Περιφερειακές υπηρεσίες (ŁKA) Λοτζ - Βαρσοβία
  1. Werner Huber „Die Stadt und ihr Herz” Hochparterre: Zeitschrift für Architektur und Design 28/2015.
  2. «How political revolutions shaped Warsaw's postwar architecture». Financial Times. 6 February 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-12-11. https://ghostarchive.org/archive/20221211221257/https://www.ft.com/content/5a5325d6-a872-11e4-bd17-00144feab7de. Ανακτήθηκε στις 2024-04-01. 
  3. A.Romanowicz "Warszawski Dworzec Centralny" DOKP Warszawa 1975
  4. 4,0 4,1 «Warsaw Central». Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2015. 
  5. Ryszard Piech (17 Νοεμβρίου 2008). «Euro 2012 deadline catalyses network upgrade». Railway Gazette International. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2024. 
  6. «Antresola na Dworcu Centralnym już otwarta. Co o niej sądzicie? [ZDJĘCIA i WIDEO]» (στα Πολωνικά). 23 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2017. 
  7. Gazeta Wyborcza article: Dworzec Centralny. Burzyć czy zachować?
  8. «How political revolutions shaped Warsaw's postwar architecture». FT Now. 6 Φεβρουαρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2015. 
  9. https://www.rdc.pl/public/aktualnosci/dworzec-centralny-bedzie-nosil-imie-stanislawa-moniuszki_OyXumGbQpOTg1RohKFbD
  10. «Photo of location». fotopolska.eu. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2015. 
  11. PKP EIC Szczecin Główny — Warszawa Wschodnia Timetable. https://koleo.pl/en/pociag/EIC/8100-CHROBRY/09-02-2023
  12. PKP EIC Warszawa Wschodnia — Wrocław Główny Timetable. https://koleo.pl/en/pociag/EIC/1600-PANORAMA
  13. PKP EIC Warsaw - Kraków - Zakopane Timetable. https://koleo.pl/en/pociag/EIC/1350-TATRY
  14. Koleo. PKP IC 6128 OLEŃKA Wrocław Główny — Warszawa Gdańska. Timetable. https://koleo.pl/pociag/IC/6128-OLE%C5%83KA/
  15. Koleo. PKP IC 6124 FREDRO Wrocław Główny — Warszawa Wschodnia. Timetable. https://koleo.pl/pociag/IC/6124-FREDRO/
  16. Koleo. PKP IC 6122 BACZYŃSKI Wrocław Główny — Warszawa Wschodnia https://koleo.pl/pociag/IC/6122-BACZY%C5%83SKI/
  17. Koleo. PKP IC 16104 NAŁKOWSKA Białystok — Wrocław Główny. Timetable. https://koleo.pl/pociag/IC/16104-NA%C5%81KOWSKA/
  18. Koleo. PKP IC 16102 DĄBROWSKA Białystok — Wrocław Główny. Timetable. https://koleo.pl/pociag/IC/16102-D%C4%84BROWSKA/
  19. Koleo. PKP IC 6520 SŁOWACKI Białystok — Wrocław Główny. Timetable. https://koleo.pl/pociag/IC/6520-S%C5%81OWACKI/
  20. 20,0 20,1 Koleo. PKP IC 5422 SKARBEK Olsztyn Główny — Racibórz. Timetable. https://koleo.pl/pociag/IC/5422-SKARBEK/
  21. Koleo. PKP IC 5122 MAZURY Olsztyn Główny — Łódź Fabryczna. Timetable. https://koleo.pl/pociag/IC/5122-MAZURY/
  22. Koleo. PKP IC 5424 KORMORAN Olsztyn Główny — Bielsko-Biała Główna. Timetable. https://koleo.pl/pociag/IC/5424-KORMORAN/27-01-2023
  23. Koleo. TLK 61100 ORZESZKOWA. Szklarska Poręba Górna — Warszawa Gdańska. Timetable. https://koleo.pl/en/pociag/TLK/61100-ORZESZKOWA
  24. Koleo. TLK 61190 KARKONOSZE. Szklarska Poręba Górna — Warszawa Gdańska. Timetable. https://koleo.pl/en/pociag/TLK/61190-KARKONOSZE
  25. Koleo. PKP TLK 53170 KARPATY Gdynia Główna — Zakopane. Timetable. https://koleo.pl/en/pociag/TLK/53170-KARPATY
  26. Koleo. PKP TLK 53104 MAŁOPOLSKA Gdynia Główna — Zakopane. Timetable. https://koleo.pl/en/pociag/TLK/53104-MA%C5%81OPOLSKA

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]