Όστρουφ Βιελκοπόλσκι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 51°39′N 17°42′E / 51.650°N 17.700°E / 51.650; 17.700

Όστρουφ Βιελκοπόλσκι

Σημαία

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Όστρουφ Βιελκοπόλσκι
51°39′0″N 17°42′0″E
ΧώραΠολωνία
Διοικητική υπαγωγήΠόβιατ Όστρουφ
Ίδρυση1711
Έκταση41,9 km²
Πληθυσμός70.725 (31  Μαρτίου 2021)[1]
Ταχ. κωδ.63-400 à 63-417
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Όστρουφ Βιελκοπόλσκι (προηγουμένως γνωστό απλά ως Όστρουφ, πολωνικά: Ostrów Wielkopolski, γερμανικά: Ostrowo‎‎, λατινικά: Ostrovia) είναι πόλη στο Βοεβοδάτο Μείζονος Πολωνίας της δυτικής-κεντρικής Πολωνίας. Είναι η πέμπτη μεγαλύτερη πόλη του βοεβοδάτου μετά το Πόζναν, το Κάλις, το Κόνιν και την Πίουα. Ο πληθυσμός του είναι 71.254 κάτοικοι (2020).[2]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οδός Παρτιζάντσκα στο Όστρουφ Βιελκοπόλσκι

Πρόσφατα, μια μικρή οχυρή κατοικία που χρονολογείται από τον 10ο αιώνα ανακαλύφθηκε στη βορειοανατολική πλευρά των ορίων της πόλης. Η αρχαιολογική ανασκαφή βρίσκεται πλέον σε εξέλιξη. Ήταν μέρος της Πολωνίας από την ίδρυση του κράτους τον 10ο αιώνα.

Η παλαιότερη γνωστή αναφορά του Όστρουφ προέρχεται από ένα έγγραφο του 1293. Το Όστρουφ έλαβε προνόμια πόλης το 1404, αλλά η οικονομική στασιμότητα που προκλήθηκε από πυρκαγιές, πολέμους και μια αδύναμη αριστοκρατία του 16ου αιώνα, οδήγησε τους αξιωματούχους της πόλης να εγκαταλείψουν το καθεστώς της πόλης το 1711. Διοικητικά βρισκόταν στο Βοεβοδάτο Κάλις (1314-1793) στην Επαρχία Μείζονος Πολωνίας του Πολωνικού Στέμματος. Το 1714, ένας από τους ευγενείς του Όστρουφ, ο Γιαν Γέζι Πσεμπεντόφσκι, παρενέβη στη βασιλική αυλή, για να αποκατασταθεί το καθεστώς. Για να βοηθήσουν την πόλη να αναπτυχθεί, οι νέοι έποικοι απαλλάχθηκαν από φόρους για έξι χρόνια.[3] Με τη δύναμη του Μεγάλου Στρατάρχη Φραντσίσεκ Μπιελίνσκι, η πόλη έλαβε πίσω το καθεστώς της με μεγαλύτερα προνόμια. Μια άλλη ευγενής οικογένεια, η οικογένεια Ραντζίβιουου ανέλαβε την προστασία της πόλης και εξέτασε τις πολλές επενδύσεις της. Η φροντίδα των ιδιοκτητών της πόλης, η εργασία των ανθρώπων της και η αφοσίωση των υπαλλήλων της, καθώς και η τοποθεσία της, ευνόησαν τη συνεχή ανάπτυξη της πόλης.

Κατά το δεύτερο διαμελισμό της Πολωνίας, το 1793, η πόλη προσαρτήθηκε από το Βασίλειο της Πρωσίας. Ήταν υπό την πολωνική κυριαρχία ως μέρος του βραχύβιου Δουκάτου της Βαρσοβίας μεταξύ 1807 και 1815, προσαρτήθηκε εκ νέου από την Πρωσία, για να συμπεριληφθεί στο αρχικά αυτόνομο Μεγάλο Δουκάτο του Πόζναν το 1815. Η βιομηχανία υφασμάτων άκμασε στο Όστρουφ μέχρι το 1825, όταν η Ρωσική Αυτοκρατορία επέβαλε δασμούς στα εισαγόμενα υφάσματα, με αποτέλεσμα πολλοί κατασκευαστές κλωστοϋφαντουργικών να μετακινηθούν ανατολικά στο Ρωσικό Διαμελισμό της Πολωνίας.[3] Το 1828, ο ντόπιος ευγενής Αντόνι Ραντζίβιουου χρηματοδότησε την κατασκευή ενός νέου δημαρχείου. Το 1845 ιδρύθηκε το Βασιλικό Καθολικό Γυμνάσιο, ένα σημαντικό πολωνικό σχολείο στον Πρωσικό Διαμελισμό της Πολωνίας,[3] το οποίο παραμένει ένα από τα πιο γνωστά λύκεια στη Μείζων Πολωνία. Στη συνέχεια, το Όστρουφ έγινε ένα σημαντικό κέντρο της πολωνικής εκπαίδευσης, του τύπου και των εκδόσεων στην περιοχή. Μεταξύ των ντόπιων Πολωνών ελίτ ήταν ο Αντόνι Μπρονικόφσκι, ένας εξαιρετικός ελληνιστής που μετέφρασε τα έργα του Πλάτωνα, του Ομήρου, του Θουκυδίδη και του Ξενοφώντα στα πολωνικά, καθώς και ο ποιητής Αναστάζι Τσιβίνσκι.[3] Η ίδρυση ενός σιδηροδρομικού κόμβου στο Όστρουφ ήταν ένα ζωτικό σημείο καμπής στην ανάπτυξή του, βοηθώντας να προσδώσει στην πόλη εξέχουσα θέση στην τοπική και εθνική σκηνή. Το 1875 άνοιξαν οι πρώτες σιδηροδρομικές συνδέσεις, με το Πόζναν και το Κλούτσμπορκ.[3] Ο Προκαθήμενος της Πολωνίας, Καρδινάλιος Μιετσίσουαφ Λεντουχόφσκι, φυλακίστηκε στην τοπική φυλακή για δύο χρόνια από τους Πρώσους, προτού τελικά τον εκδιώξουν από τη χώρα.[4] Μετά την ανάκτηση της ανεξαρτησίας της Πολωνίας, τιμήθηκε με ένα μνημείο στην πόλη.

Ο Στρατάρχης Γιούζεφ Πιουσούτσκι κατά την επίσκεψή του στο Όστρουφ το 1919

Το Όστρουφ ήταν ένα σημαντικό κέντρο της πολωνικής αντίστασης και των εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων.[3] Ένα από τα ιστορικά επεισόδια της πόλης ήταν η λεγόμενη Δημοκρατία του Όστρουφ (Republika Ostrowska), η οποία ήταν η αναταραχή των πολιτών του 1918. Δεν χύθηκε αίμα σε εκείνη την αναταραχή και όλες οι πολιτικές εξουσίες ανελήφθησαν από τις πρωσικές αρχές. Η επέτειος της αναταραχής, η 10η Νοεμβρίου, εορτάζεται ως η επίσημη Ημέρα της Πόλης του Όστρουφ Βιελκοπόλσκι.[3] Ο πρώτος Πολωνός δήμαρχος του Όστρουφ μετά την ανάκτηση της ανεξαρτησίας ήταν ο Στέφαν Ροβίνσκι, ένας από τους κορυφαίους ακτιβιστές και εκδότες της ανεξαρτησίας στο Όστρουφ πριν από το 1918.[3] Στο μεσοπόλεμο, το Όστρουφ ήταν μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες πόλεις: ο αριθμός των κατοίκων διπλασιάστηκε, χτίστηκαν εντυπωσιακά σπίτια, καθώς και νέα σχολεία, στάδια και μια πισίνα.[3] Ιδρύθηκαν τρεις νέες συνοικίες με βίλες και ξεκίνησε μια σύγχρονη κατασκευή σιδηροδρομικών βαγονιών (Fabryka Wagon).[3] Το 1934 τα όρια της πόλης επεκτάθηκαν ευρέως και τα χωριά Στάρε Καμιενίτσε, Ζέμπτσουφ, Βενέτσια και Κρένπα έγιναν νέες συνοικίες του Όστρουφ.

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναμνηστική πλακέτα στο πρώην γερμανικό στρατόπεδο εργασίας που υπήρχε κατά τη διάρκεια της κατοχής της Πολωνίας

Κατά τη διάρκεια της γερμανικής εισβολής στην Πολωνία, που ξεκίνησε το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Einsatzgruppe III εισήλθε στην πόλη στις 7-9 Σεπτεμβρίου 1939 για να διαπράξει διάφορα εγκλήματα κατά των Πολωνών, και επίσης η SS-Totenkopf-Standarte Brandenburg επιχείρησε στην πόλη.[5] Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής της Πολωνίας, οι ντόπιοι Πολωνοί υποβλήθηκαν σε μαζικές συλλήψεις, φυλακίσεις, εκτοπίσεις σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, απελάσεις, καταναγκαστική εργασία και σφαγές.

Στα τέλη του 1939 και στις αρχές του 1940, πολλοί Πολωνοί συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια του Ιντελιγκέντσακτιον, στη συνέχεια φυλακίστηκαν στο Κάλις και δολοφονήθηκαν σε μεγάλες σφαγές στο δάσος Βινιάρι κοντά στο Κάλις.[6] Μεταξύ των θυμάτων ήταν ακτιβιστές, διευθυντές σχολείων, πρώην συμμετέχοντες στην πολωνική Εξέγερση της Μείζονος Πολωνίας (1918-1919) κατά της Γερμανίας και ο προπολεμικός δήμαρχος, Στανίσουαφ Μουσιέλακ.[7] Οι Γερμανοί ίδρυσαν επίσης ναζιστική φυλακή για Πολωνούς στο Όστρουφ.[8][9] Περαιτέρω μαζικές συλλήψεις περίπου 400 Πολωνών από την κομητεία πραγματοποιήθηκαν τον Απρίλιο–Μάιο του 1940 και πολλά από τα θύματα φυλακίστηκαν στη συνέχεια στην τοπική φυλακή.[10] Δάσκαλοι από το Όστρουφ ήταν μεταξύ των Πολωνών δασκάλων που δολοφονήθηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν.[11] Ένα ναζιστικό στρατόπεδο εργασίας, το Staatspolizeistelle Litzmannstadt Arbeitserziehungslager Ostrowo,[12] λειτουργούσε εντός των ορίων της πόλης, στο οποίο πέθαναν 193 άτομα.

Οι Γερμανοί πραγματοποίησαν τις πρώτες απελάσεις Πολωνών τον Οκτώβριο του 1939, εστιάζοντας σε ιδιοκτήτες αρτοποιείων, καφενείων, εργαστηρίων και μεγάλων διαμερισμάτων, τα οποία στη συνέχεια παραδόθηκαν σε Γερμανούς αποίκους ως μέρος της πολιτικής Lebensraum (Ζωτικός χώρος), ενώ οι εκδιωχθέντες Πολωνοί κρατήθηκαν σε στρατόπεδο διέλευσης στο κοντά στο Νόβε Σκαλμιεζίτσε για αρκετές εβδομάδες, και στη συνέχεια απελάθηκαν στο Γενικό Κυβερνείο (γερμανοκρατούμενη κεντρική Πολωνία).[13] Περαιτέρω 160 Πολωνοί εκδιώχθηκαν τον Δεκέμβριο του 1939 στην περιοχή Ράντομ του Γενικού Κυβερνείου.[14] Επίσης, ένα στρατόπεδο διέλευσης για Πολωνούς που εκδιώχθηκαν από τα κοντινά χωριά ιδρύθηκε στην τοπική εκκλησία.[14] Περαιτέρω απελάσεις Πολωνών πραγματοποιήθηκαν το 1940-1941.[15]

Η πόλη ήταν ένα από τα μεγαλύτερα πολωνικά κέντρα αντίστασης στην περιοχή της Μείζονος Πολωνίας. Η Πολωνική Μυστική Στρατιωτική Οργάνωση ιδρύθηκε στο Όστρουφ τον Οκτώβριο του 1939 και υπήρχαν επίσης δομές του Πολωνικού Υπόγειου Κράτους στην πόλη. Το 1941, μετά την καταστολή της Γκεστάπο στα κεντρικά γραφεία του παραρτήματος του Πόζναν της υπόγειας στρατιωτικής Ένωσης για τον Ένοπλο Αγώνα, το αρχηγείο μεταφέρθηκε στο Όστρουφ. Από εκεί πραγματοποιήθηκε η αναδιάρθρωση της περιφέρειας του Πόζναν της Ένωσης. Το Όστρουφ απελευθερώθηκε από τη γερμανική κατοχή στις 23 Ιανουαρίου 1945.[16] Η πόλη αποκαταστάθηκε στην Πολωνία, αν και με ένα σοβιετικό κομμουνιστικό καθεστώς, το οποίο στη συνέχεια παρέμεινε στην εξουσία μέχρι την πτώση του κομμουνισμού στη δεκαετία του 1980.

Πρόσφατη περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στρατώνες του Πολωνικού Στρατού το 1971

Μετά τον πόλεμο, το Όστρουφ Βιελκοπόλσκι ήταν μέρος του Βοεβοδάτου Πόζναν, και από το 1975 έως το 1998 ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Βοεβοδάτου Κάλις (πίσω από το Κάλις).

Τον Σεπτέμβριο του 1945, το πολωνικό κίνημα αντίστασης έκανε μια ανεπιτυχή προσπάθεια να καταλάβει την τοπική κομμουνιστική φυλακή και να απελευθερώσει τους κρατούμενους. Τον Ιούλιο–Αύγουστο 1980, υπάλληλοι τοπικών εργοστασίων συμμετείχαν στις πανεθνικές αντικομμουνιστικές απεργίες, που οδήγησαν στην ίδρυση της οργάνωσης «Αλληλεγγύη».

Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αθλητισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διεθνείς σχέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αδελφοποιημένες πόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Όστρουφ Βιελκοπόλσκι είναι αδελφοποιημένο με τις:

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/023015717011-0937132?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 6  Οκτωβρίου 2022.
  2. «Najwieksze miasta w Polsce pod wzgledem liczby ludnosci» [Οι μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας από άποψη πληθυσμού]. polskawliczbach.pl (στα Πολωνικά). 
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 Βίτολντ Μπάναχ. «Historia kołem się toczy». UMOstrów.pl (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2020. 
  4. Μπερναντέτα Κρούσικ. «Mieczysław Ledóchowski». Archidiecezja Gnieźnieńska (στα Πολωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2020. 
  5. Βαρντζίνσκα, Μάρια (2009). Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης. σελ. 56-57, 61-62. 
  6. Βαρντζίνσκα (2009), σελ. 205-206
  7. Βαρντζίνσκα (2009), σελ. 206
  8. Βαρντζίνσκα (2009), σελ. 117
  9. «NS-Gefängnis Ostrowo». Bundesarchiv.de (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2020. 
  10. Βαρντζίνσκα (2009), σελ. 212-213
  11. Βαρντζίνσκα (2009), σελ. 213-214
  12. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2022. 
  13. Βαρντζίνσκα, Μάρια (2017). Wysiedlenia ludności polskiej z okupowanych ziem polskich włączonych do III Rzeszy w latach 1939-1945 (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: ΙΕΜ. σελ. 145. ISBN 978-83-8098-174-4. 
  14. 14,0 14,1 Βαρντζίνσκα (2017), σελ. 181
  15. Βαρντζίνσκα (2017), σελ. 268, 319
  16. Marek Weiss, Przed 73 laty w Ostrowie okupacja dobiegła końca, „Ziemia Kaliska”, No. 4, 2018, σελ. 10 (πολωνικά)
  17. «Brantford Expositor - City gets a twin». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2009. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]