Σαμαρίνα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
μ replace archive.today -> archive.is (domain archive.today blocked by onlinenic) |
||
| Γραμμή 25: | Γραμμή 25: | ||
| ονομασία κατοίκων = |
| ονομασία κατοίκων = |
||
}} |
}} |
||
Η '''Σαμαρίνα''' είναι χωριό του [[Νομός Γρεβενών|νομού Γρεβενών]] της [[Μακεδονία (διαμέρισμα)|Μακεδονία]]ς και πριν την ένταξή της στο [[Δήμος Γρεβενών|Δήμο Γρεβενών]] με το πρόγραμμα Καλλικράτης αποτελούσε ομώνυμη κοινότητα. Βρίσκεται στην βόρεια [[Πίνδος|Πίνδο]] στις ανατολικές πλαγιές του [[Σμόλικας|Σμόλικα]] σε υψόμετρο 1350 με 1650 μέτρων. Θεωρείται ως ένα από τα ψηλότερα χωριά της Ελλάδας αλλά και των Βαλκανίων.<ref>{{cite web|author = Ντίνος Κιούσης |url = http://trans.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_taxgreece_1_24/01/2012_423855 |title = Σαμαρίνα / Ν. Γρεβενών: Στα ψηλά της Ελλάδας |publisher = Εφημ. [[Καθημερινή]] |date = 07/01/2012 |archiveurl = http://archive. |
Η '''Σαμαρίνα''' είναι χωριό του [[Νομός Γρεβενών|νομού Γρεβενών]] της [[Μακεδονία (διαμέρισμα)|Μακεδονία]]ς και πριν την ένταξή της στο [[Δήμος Γρεβενών|Δήμο Γρεβενών]] με το πρόγραμμα Καλλικράτης αποτελούσε ομώνυμη κοινότητα. Βρίσκεται στην βόρεια [[Πίνδος|Πίνδο]] στις ανατολικές πλαγιές του [[Σμόλικας|Σμόλικα]] σε υψόμετρο 1350 με 1650 μέτρων. Θεωρείται ως ένα από τα ψηλότερα χωριά της Ελλάδας αλλά και των Βαλκανίων.<ref>{{cite web|author = Ντίνος Κιούσης |url = http://trans.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_taxgreece_1_24/01/2012_423855 |title = Σαμαρίνα / Ν. Γρεβενών: Στα ψηλά της Ελλάδας |publisher = Εφημ. [[Καθημερινή]] |date = 07/01/2012 |archiveurl = http://archive.is/V1li |archivedate = 15 Ιουλίου 2012}}</ref> |
||
Οι μόνιμοι κάτοικοί της, που τον χειμώνα παραχειμάζουν σε χαμηλότερους τόπους της [[Θεσσαλία]]ς και της [[Μακεδονία]]ς είναι στο μεγαλύτερό τους μέρος [[Βλάχοι]] ή Κουτσόβλαχοι, όπως θέλουν να τους αποκαλούν άλλοι. Η γλώσσα τους είναι η κουτσοβλαχική διάλεκτος. Κύρια απασχόληση των κατοίκων της είναι η [[κτηνοτροφία]] και η [[υλοτομία]]. Οι γυναίκες υφαίνουν χοντρά μάλλινα υφάσματα, κουβέρτες και χαλιά.<ref>[[#Συμεωνίδης|Συμεωνίδης]], σελ. 200.</ref> |
Οι μόνιμοι κάτοικοί της, που τον χειμώνα παραχειμάζουν σε χαμηλότερους τόπους της [[Θεσσαλία]]ς και της [[Μακεδονία]]ς είναι στο μεγαλύτερό τους μέρος [[Βλάχοι]] ή Κουτσόβλαχοι, όπως θέλουν να τους αποκαλούν άλλοι. Η γλώσσα τους είναι η κουτσοβλαχική διάλεκτος. Κύρια απασχόληση των κατοίκων της είναι η [[κτηνοτροφία]] και η [[υλοτομία]]. Οι γυναίκες υφαίνουν χοντρά μάλλινα υφάσματα, κουβέρτες και χαλιά.<ref>[[#Συμεωνίδης|Συμεωνίδης]], σελ. 200.</ref> |
||
Έκδοση από την 05:34, 14 Φεβρουαρίου 2016
| Σαμαρίνα | |
|---|---|
.jpg) | |
Χάρτης  | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Δυτικής Μακεδονίας |
| Περιφερειακή Ενότητα | Γρεβενών |
| Δήμος | Γρεβενών |
| Δημοτική Ενότητα | Μήθυμνας |
| Δημοτική Κοινότητα | Σαμαρίνας |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Μακεδονία |
| Νομός | Γρεβενών |
| Υψόμετρο | 1450 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 51100 |
| Τηλ. κωδικός | 2462 |
| https://samarina.gr/ | |
Η Σαμαρίνα είναι χωριό του νομού Γρεβενών της Μακεδονίας και πριν την ένταξή της στο Δήμο Γρεβενών με το πρόγραμμα Καλλικράτης αποτελούσε ομώνυμη κοινότητα. Βρίσκεται στην βόρεια Πίνδο στις ανατολικές πλαγιές του Σμόλικα σε υψόμετρο 1350 με 1650 μέτρων. Θεωρείται ως ένα από τα ψηλότερα χωριά της Ελλάδας αλλά και των Βαλκανίων.[1]
Οι μόνιμοι κάτοικοί της, που τον χειμώνα παραχειμάζουν σε χαμηλότερους τόπους της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας είναι στο μεγαλύτερό τους μέρος Βλάχοι ή Κουτσόβλαχοι, όπως θέλουν να τους αποκαλούν άλλοι. Η γλώσσα τους είναι η κουτσοβλαχική διάλεκτος. Κύρια απασχόληση των κατοίκων της είναι η κτηνοτροφία και η υλοτομία. Οι γυναίκες υφαίνουν χοντρά μάλλινα υφάσματα, κουβέρτες και χαλιά.[2]
Ιστορικά στοιχεία
Ιδρυτές και πρώτοι άποικοι της Σαμαρίνας πρέπει να θεωρηθούν οι κάτοικοι του χωριού Πραιτώρι της Θεσσαλίας: ιστορικοί χάρτες της περιοχής που τοποθετούνται τον 16ο και 17ο αιώνα αναφέρουν τη θέση της Σαμαρίνας ως Santa Maria de Praitoria. H πρώτη μνεία γίνεται σε χάρτη του 1560, οπότε τότε ήδη πρέπει να θεωρηθεί οικισμένη.[3] Στη συνέχεια η πρώτη αναφορά του νεώτερου τύπου ΄΄Σαμαρίνα΄΄, βρίσκεται στα 1819 σε επιγραφή του ναού του Αγίου Σωτήρος στο μοναστήρι της Σαμαρίνας. Η παλαιότερη γραπτή αναφορά του πατριδωνυμικού ΄΄σαμαρνιώτες΄΄ είναι σε ενθύμηση του 1786,[4] σύμφωνα με τη βόρεια ελληνική ιδιωματική προφορά, ΄΄Σαμαρ' νιώτ' ς και με μετάθεση του ΄΄ρ΄΄ ΄΄Σαρμανιώτ' ς΄΄. Οι ετυμολογήσεις της λέξης που έχουν προταθεί είναι, ή από τη λέξη σαμάρι ή από την Αγία Μαρίνα, στα Βλάχικα Sta Marina. Η πρώτη είναι αυθαίρετη καθώς προέρχεται από τη φαινομενική εξωτερική-ηχητική συγγένεια των δύο λέξεων. H δεύτερη ετυμολογική εκδοχή είναι πιο πιθανή λόγω του αρχικού τύπου του ονόματος της κωμόπολης Santa Maria και επειδή η κωμόπολη είναι βλάχικη είχαμε την εξής εξέλιξη: sta Maria >Sta Marina (σύγχηση ονομάτων Μaria- Marina καθώς θεωρούνται ισοδύναμα σε ορισμένα μέρη της Ελλάδος και εναλλάσονται) ή Sta Marina έχει την τοπωνυμική κατάληξη -ινα , η οποία επιχωριάζει στα ηπειρώτικα τοπωνύμια, όπως Σαρακίνα, Βοστίνα κ.α.[5]
Τις δεκαετίες 1740 - 1750 έδρασε στην περιοχή ο Σαμαριναίος κλεφταρματολός Ιωάννης Πρίφτης. Στα Ορλωφικά η Σαμαρίνα συμμετέχει με τους οπλαρχηγούς Άκαρμο Χατζημάτη και Ιωάννη Φλώρο. Ο τελευταίος σκοτώθηκε στην Πελοπόννησο.
Κατεξοχήν κτηνοτροφικό χωριό, άκμασε κατά τα τέλη του 19ου αιώνα. Σπουδαίος κλεφταρματολός από τη Σαμαρίνα, ήταν επίσης, ο Μίχος Σαρμανιώτης. Σπουδαία φυσιογνωμία της επανάστασης του 1808, ήταν ο νεομάρτυρας Άγιος Δημήτριος ο Σαμαριναίος. Κατά την Ελληνική επανάσταση του 1821 σπουδαίοι Σαμαριναίοι ολαρχηγοί ήταν ο Βούλης Γιώτσας, ο Μίχας Γκριζιώτης και ο Νίκος Γκριζιώτης (ο μετέπειτα στρατηγός), που πολέμησαν στη Μάχη του Μανιακίου. Κατά την πολιορκία του Μεσολογγίου οι Σαμαριναίοι συμμετείχαν με σώμα 120 μαχητών υπό τον Μίχο Φλώρο. Κατά την έξοδο του Μεσολογγίου η Μακεδονική Φρουρά ήταν η εμπροσθοφυλακή των πολιορκημένων με αποτέλεσμα να έχουν τα περισσότερα θύματα από τα πυρά των Οθωμανών. Οι επιζήσαντες Σαμαριναίοι της εξόδου ήταν 33 και προς τιμή τους τραγουδιέται ακόμη το γνωστό δημοτικό τραγούδι "Παιδιά της Σαμαρίνας". Κατά το Μακεδονικό Αγώνα, σημαντική ήταν η προσφορά των Σαμαριναίων. Σπουδαία μορφή της περιόδου, ήταν ο οπλαρχηγός Γεώργιος Λεπιντάτος (καπετάν Αρκούδας).[6]
Σήμερα, η Σαμαρίνα είναι ένα παραθεριστικό χωριό, ως επί το πλείστον, με ανοικτή πρόσβαση όλες τις εποχές του χρόνου. Συνδέεται με ασφαλτοστρωμένο δρόμο με τα Γρεβενά (52 χλμ) και με το χιονοδρομικό κέντρο της Βασιλίτσας (περίπου 15χλμ).
Στις 15 Αυγούστου γίνεται 3ήμερο πανηγύρι της Παναγίας συγκεντρώνοντας περίπου 3.000 κόσμο.
Παραπομπές
- ↑ Ντίνος Κιούσης (07/01/2012). «Σαμαρίνα / Ν. Γρεβενών: Στα ψηλά της Ελλάδας». Εφημ. Καθημερινή. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιουλίου 2012. Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο:
|date=(βοήθεια) - ↑ Συμεωνίδης, σελ. 200.
- ↑ Συμεωνίδης, σελ. 200, υποσ. 1, αναφορά στην μελέτη του Θ. Κ. Σαράντη, "Η Δυτική Μακεδονία εις τους χάρτας του ΙΕ-ΙΗ αιώνος", Ημερολόγιον Δυτ. Μακεδονίας, Κοζάνη 1961, ΙΙ, σελ. 29.
- ↑ Συμεωνίδης, σελίδες 201–202, υποσ. 2.
- ↑ Συμεωνίδης, σελίδες 204, 207.
- ↑ "Ο καπετάν Αρκούδας τιμάται από τους Γιαννιώτες", 25 Νοεμβρίου 2009, Αχχιλέας Γεωργόπουλος
Πηγές
- Ντίνας, Κωνσταντίνος (1980). «Το τοπωνυμικό της Σαμαρίνας Γρεβενών» (pdf). Μακεδονικά (Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών) 20: 307–341. doi:. http://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/makedonika/article/view/5971.
- Συμεωνίδης, Χ.Π. (1967). «Σαμαρίνα» (pdf). Μακεδονικά (Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών) 7: 200–209. doi:. http://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/makedonika/article/view/6531.
- A.J.B. Wace, The Nomads of the Balkans: an account of life and customs among the Vlachs of Northern Pindus, London 1914 (Πρόκειται για έκθεση περί της Σαμαρίνας και των Βλάχων κατοίκων της)