Βενζοϊκός μεθυλεστέρας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Vchorozopoulos (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Vchorozopoulos (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 100: Γραμμή 100:


Ο '''βενζοϊκος μεθυλεστέρας''' ή '''νιοβέλαιο''' είναι ο [[εστέρες|μεθυλεστέρας]] του [[βενζοϊκό οξύ|βενζοϊκού οξέος]] και ένας [[αρωματικές ενώσεις|αρωματικός]] καρβοξυλκός εστέρας.
Ο '''βενζοϊκος μεθυλεστέρας''' ή '''νιοβέλαιο''' είναι ο [[εστέρες|μεθυλεστέρας]] του [[βενζοϊκό οξύ|βενζοϊκού οξέος]] και ένας [[αρωματικές ενώσεις|αρωματικός]] καρβοξυλκός εστέρας.

== Παραγωγή ==

=== Εστεροποίηση ===

Ο βενζοϊκος μεθυλεστέρας μπορεί να παραχθεί με [[χημική αντίδραση|αντίδραση]] [[εστεροποίηση|εστεροποίησης]] [[μεθανόλη|μεθανόλης]] (CH<sub>3</sub>OH) και [[βενζοϊκό οξύ|βενζοϊκού οξέος]] (PhCOOH) σε όξινο περιβάλλον<ref>Ως μέσο οξίνισης χρησιμοποιείται συνήθως το [[θειικό οξύ]] (H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>), για να απορροφά το παραγόμενο [[νερό]] (H<sub>2</sub>O) και έτσι να μετακινεί το σημείο ισορροπίας της [[αμφίδρομη αντίδραση|αμφίδρομης αντίδρασης]] προς τα δεξιά, και έτσι να την κάνει πρακτικά μονόδρομη:</ref><ref>Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ. 298, §13.3Α1.</ref>:

<div style='text-align: center;'>
<math>\mathrm{PhCOOH + CH_3OH \xrightarrow{H^+} PhCOOCH_3 + H_2O}</math>
</div>

=== Αλκυλίωση ===

Ο βενζοϊκος μεθυλεστέρας μπορεί να παραχθεί με [[χημική αντίδραση|αντίδραση]] [[αλκυλίωση|αλκυλίωσης]] [[βενζοϊκό οξύ|βενζοϊκού νατρίου]] (PhCOONa) με [[αλκυλαλογονίδια|μεθυλαλογονίδιο]] (CH<sub>3</sub>X)<ref>Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ. 298, §13.3Α2.</ref>:

<div style='text-align: center;'>
<math>\mathrm{PhCOONa + CH_3X \xrightarrow{} PhCOOCH_3 + NaX}</math>
</div>

=== Ακυλίωση ===

Ο μεθανικός φαινυλεστέρας μπορεί να παραχθεί με [[χημική αντίδραση|αντίδραση]] [[ακυλίωση|ακυλίωσης]] [[φαινόλη|φαινόλης]] (PhOH), με τις ακόλουθες [[χημική ένωση|χημικές ενώσεις]]<ref>Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ. 298, §13.3Α3.</ref>:

1. Με [[ακυλαλογονίδια|βενζοϋλαλογονίδιο]] (PhCOX):
<div style='text-align: center;'>
<math>\mathrm{PhCOX + CH_3OH \xrightarrow{} PhCOOCH_3 + HX}</math>
</div>

2. Με άλλον [[εστέρες|βενζοϊκό αλκυλεστέρα]] ([[μετεστεροποίηση]], PhCOOR):
<div style='text-align: center;'>
<math>\mathrm{PhCOOR + CH_3OH \overrightarrow\longleftarrow PhCOOCH_3 + ROH}</math>
</div>





Έκδοση από την 14:43, 14 Ιουλίου 2011

Βενζοϊκός μεθυλεστέρας
Γενικά
Όνομα IUPAC Βενζοϊκός μεθυλεστέρας
Άλλες ονομασίες Νιοβέλαιο
Χημικά αναγνωριστικά
Χημικός τύπος C8H8O2
Μοριακή μάζα 136,15 amu[1]
Σύντομος
συντακτικός τύπος
C6H5COOCH3
Συντομογραφίες PhCOOMe
Αριθμός CAS 93-58-3
SMILES COC(=O)c1ccccc1
InChI 1S/C8H8O2/c1-10-8(9)7-5-3-2-4-6-7/h2-6H,1H3 [2]
Φυσικές ιδιότητες
Σημείο τήξης -12°C
Σημείο βρασμού 198-200°C
Πυκνότητα 1.090 kg/m3
Χημικές ιδιότητες
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa).

Ο βενζοϊκος μεθυλεστέρας ή νιοβέλαιο είναι ο μεθυλεστέρας του βενζοϊκού οξέος και ένας αρωματικός καρβοξυλκός εστέρας.

Παραγωγή

Εστεροποίηση

Ο βενζοϊκος μεθυλεστέρας μπορεί να παραχθεί με αντίδραση εστεροποίησης μεθανόλης (CH3OH) και βενζοϊκού οξέος (PhCOOH) σε όξινο περιβάλλον[3][4]:

Αλκυλίωση

Ο βενζοϊκος μεθυλεστέρας μπορεί να παραχθεί με αντίδραση αλκυλίωσης βενζοϊκού νατρίου (PhCOONa) με μεθυλαλογονίδιο (CH3X)[5]:

Ακυλίωση

Ο μεθανικός φαινυλεστέρας μπορεί να παραχθεί με αντίδραση ακυλίωσης φαινόλης (PhOH), με τις ακόλουθες χημικές ενώσεις[6]:

1. Με βενζοϋλαλογονίδιο (PhCOX):

2. Με άλλον βενζοϊκό αλκυλεστέρα (μετεστεροποίηση, PhCOOR):


Αναφορές και σημειώσεις

  1. Διαδικτυακός τόπος BioSite
  2. Διαδικτυακός τόπος NIST
  3. Ως μέσο οξίνισης χρησιμοποιείται συνήθως το θειικό οξύ (H2SO4), για να απορροφά το παραγόμενο νερό (H2O) και έτσι να μετακινεί το σημείο ισορροπίας της αμφίδρομης αντίδρασης προς τα δεξιά, και έτσι να την κάνει πρακτικά μονόδρομη:
  4. Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ. 298, §13.3Α1.
  5. Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ. 298, §13.3Α2.
  6. Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ. 298, §13.3Α3.

Πηγές

  • Γ. Βάρβογλη, Ν. Αλεξάνδρου, Οργανική Χημεία, Αθήνα 1972
  • Α. Βάρβογλη, «Χημεία Οργανικών Ενώσεων», παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1991
  • SCHAUM'S OUTLINE SERIES, ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ, Μτφ. Α. Βάρβογλη, 1999
  • Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982
  • Δημήτριου Ν. Νικολαΐδη: Ειδικά μαθήματα Οργανικής Χημείας, Θεσσαλονίκη 1983.