Γιώργος Γούσιας
| Γιώργος Γούσιας | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Γιώργος Γούσιας (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 1912 ή 1915 Συρράκο Ιωαννίνων |
| Θάνατος | 15 Δεκεμβρίου 1979 Αθήνα |
| Αιτία θανάτου | τροχαίο ατύχημα |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Μητρική γλώσσα | νέα ελληνική γλώσσα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Πολιτική τοποθέτηση | |
| Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας |
Ο Γιώργος Γούσιας (πραγματικό όνομα Γεώργιος Βοντίτσος, 1912 ή 1915 — 15 Δεκεμβρίου 1979) ήταν Έλληνας πολιτικός, ηγετικό στέλεχος και μέλος του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ, βασικός συνεργάτης του Νίκου Ζαχαριάδη κατά την περίοδο του εμφυλίου πολέμου.
Βίος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Γούσιας γεννήθηκε το 1915 (σύμφωνα με τα απομνημονεύματά του)[1] ή το 1912 (σύμφωνα με την νεκρολογία του «Ριζοσπάστη»)[2] στο Συρράκο Ιωαννίνων, ως Γεώργιος Βοντίτσιος, αν και ο ίδιος προτιμούσε την απλούστερη γραφή Βοντίτσος.[1] Ήταν παιδί φτωχής οικογένειας και εργαζόταν ως μπαλωματής ή τσαγκάρης.[3]
Το 1928 έγινε μέλος της ΟΚΝΕ, της οποίας και αναδείχθηκε ηγετικό στέλεχος. Μετά την επιβολή της δικτατορίας του Μεταξά, αρχικά κατάφερε να αποφύγει την σύλληψη και έδρασε στην παρανομία, τελικά όμως εντοπίστηκε, συνελήφθη και κλείστηκε στην Ακροναυπλία.[1] Κατάφερε να αποδράσει, και εντάχθηκε στον ΕΛΑΣ. Διατέλεσε διοικητής της 2ης Ταξιαρχίας του ΕΛΑΣ, ενώ το 1944 συμμετείχε στις μάχες που έγιναν στην Ήπειρο για την εκκαθάριση της περιοχής από τις δυνάμεις του ΕΔΕΣ.[1] Με το ξεκίνημα του εμφυλίου πολέμου το 1946, ορίστηκε από τον Νίκο Ζαχαριάδη διοικητής του Αρχηγείου Ρούμελης, και αργότερα, το 1948, διοικητής της 470 Μονάδας Γράμμου, η οποία ήταν από τις καλύτερα εξοπλισμένες και εκπαιδευμένες του ΔΣΕ.[1] Μετά την καθαίρεση του Βαφειάδη από την αρχιστρατηγία του ΔΣΕ, στις αρχές του 1949 ο Γούσιας μαζί με τον Ζαχαριάδη και τον Μπαρτζιώτα ανέλαβαν την ανώτατη διοίκησή του.
Ο Γούσιας ήταν αυτοδίδακτος στρατιωτικά, όπως και πολλοί άλλοι ηγέτες του ΔΣΕ (ο οποίος βέβαια διέθετε και κανονικά εκπαιδευμένους πρώην αξιωματικούς του Ελληνικού Στρατού όπως οι Βενετσανόπουλος, Παπαγιάννης) και για την απόδοσή του ως διοικητή διατυπώθηκαν πολλές επικρίσεις. Για παράδειγμα, ο στρατηγός των κυβερνητικών δυνάμεων (και μετέπειτα αρχηγός ΓΕΣ) Θρασύβουλος Τσακαλώτος, ο οποίος έγραφε με σεβασμό και θαυμασμό για τις ικανότητες του Μάρκου Βαφειάδη, αναφέρεται επικριτικά και απαξιωτικά στον Γούσια.[3]
Ο Γούσιας κατηγορήθηκε από πολλούς για τις εκτελέσεις των αξιωματικών του ΔΣΕ, Λευτέρη Χρυσιώτη στη Ρούμελη τον Δεκέμβριο του 1947[4] και του Γιώργου Γιαννούλη στο Γράμμο τον Αύγουστο του 1948.[5] Επίσης, κατηγορήθηκε για απαξιωτική συμπεριφορά προς τους συνεργάτες του και θέματα ηθικής τάξεως[6]
Μετά την ήττα του ΔΣΕ το 1949, ο Γούσιας κατέφυγε αρχικά στις ανατολικές χώρες. Μαζί με τους Βασίλη Μπαρτζιώτα, Πέτρο Κόκκαλη, Πέτρο Ρούσο και Μιλτιάδη Πορφυρογένη αποτέλεσε βασικό υποστηρικτή -και υπερασπιστή- όλων των θέσεων του Ζαχαριάδη.
Το 1953 εισήλθε κρυφά στην Ελλάδα με πλαστά χαρτιά, όπου και παρέμεινε -χωρίς να εντοπιστεί από τις κρατικές αρχές- μέχρι και το 1956, ως εκπρόσωπος του Πολιτικού Γραφείου και καθοδηγητής του Γραφείου Εσωτερικού.[1] Επέδειξε αξιόλογο έργο, με την οργανωτική ανάπτυξη της ΕΔΑ και την σύσταση του περίφημου «Λαϊκού Μετώπου» (Δημοκρατική Ένωσις) στις βουλευτικές εκλογές του Φεβρουαρίου του 1956.[1]
Ο Γούσιας επέστρεψε στην Σοβιετική Ένωση το 1956. Την ίδια χρονιά, το ΚΚΕ συνταράχθηκε από τις βίαιες συγκρούσεις ζαχαριαδικών και αντιζαχαριαδικών, με τους δεύτερους τελικά να επικρατούν (έχοντας και την στήριξη της νέας σοβιετικής ηγεσίας υπό τον Χρουστσώφ). Μετά την οριστική καθαίρεση του Ζαχαριάδη και την επικράτηση της ομάδας του Κώστα Κολιγιάννη, ο Γούσιας -ως ακραιφνής ζαχαριαδικός- καθαιρέθηκε από όλα τα πόστα του, διεγράφη από το ΚΚΕ, και εξορίστηκε στα Καρπάθια της Ρουμανίας.[2]
Γύρισε στην Ελλάδα μεταπολιτευτικά, το 1976, και εγκαταστάθηκε στο κέντρο της Αθήνας. Προσχώρησε στο Μαοϊκό Επαναστατικό Κομμουνιστικό Κίνημα Ελλάδας (ΕΚΚΕ) και δύο χρόνια αργότερα, το 1978, εκδόθηκαν σε δύο τόμους τα απομνημονεύματά του (από τις εκδόσεις «Να υπηρετούμε το λαό» του ΕΚΚΕ) με τίτλο «Οι αιτίες για τις ήττες, τη διάσπαση του ΚΚΕ και της ελληνικής αριστεράς».
Ο Γούσιας σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα στις 15 Δεκεμβρίου 1979, καθώς παρασύρθηκε από διερχόμενο αυτοκίνητο ενώ διέσχιζε την λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας βγαίνοντας από το Ιπποκράτειο Νοσοκομείο, όπου είχε πάει για να υποβληθεί σε εξετάσεις. Το ΚΚΕ χαρακτήρισε ύποπτο το δυστύχημα: η οδηγός του ΙΧ που παρέσυρε τον Γούσια, Βιολέτα Σμπαρούνη, αρχικά συνελήφθη από την Αστυνομία Πόλεων, αλλά δεν προέκυψε κάτι σε βάρος της.[2]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Γιώργης Βοντίτσος-Γούσιας, Οι αιτίες για τις ήττες, τη διάσπαση του ΚΚΕ και της ελληνικής αριστεράς, Τόμος Α΄, σελ. 5-7, Εκδόσεις ΕΚΚΕ «Να υπηρετούμε το λαό», Αθήνα 1978
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Ριζοσπάστης, 16 Δεκεμβρίου 1979
- ↑ 3,0 3,1 Θρασύβουλος Τσακαλώτος, Δημοκρατία και Ολοκληρωτισμός: Το χρονικό του Συμμοριτοπολέμου 1946-1949, σελ. 119-120, Εθνικό Ίδρυμα Αμύνης, Αθήνα 1978
- ↑ Γ. Χουλιάρας (2006), σελ.566
- ↑ Α. Παπαϊωάννου (1990), σελ.241
- ↑ Γ. Χουλιάρας (2006), Αποστολόπουλος (2005), Παπαϊωάννου (1990) κλπ