Χούναλντ Α΄

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χούναλντ Α΄
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση705
Θάνατος774
Παβία
Αιτία θανάτουΛιθοβολισμός
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααριστοκράτης
Οικογένεια
ΤέκναΟυάιφερ
ΓονείςΕύδης ο Μέγας
ΑδέλφιαHatto of Aquitaine
Remistan
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαduke of Aquitaine (735–744)
Duke of Gascony (735–744)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Χούναλντ Α΄ της Ακουιτανίας (πέθανε το 756) ήταν Δούκας της Ακουιτανίας (735 - 745). Η Ακουιτανία κυβερνήθηκε αρχικά από ηγεμόνες οι οποίοι διορίζονταν από τους Φράγκους βασιλείς της Δυναστείας των Μεροβίγγειων. Όταν η ηγεμονία της περιοχής έγινε κληρονομική, η Ακουιτανία ανεξαρτητοποιήθηκε. Το δουκάτο αντιστοιχούσε στα νότια εδάφη των Μεροβιγγείων ιδιαίτερα την εποχή που ασκούσε την πραγματική εξουσία ο Μαγιορδόμος των Ανακτόρων. Ο Μαγιορδόμος στην Αυστρασία προσπάθησε να τον ανατρέψει τρεις φορές με ανοιχτές εξεγέρσεις που οργάνωσε (736, 742, 745), ήταν όλες ανεπιτυχείς, το Δουκάτο διατηρήθηκε αδιαίτερο. Αποσύρθηκε σε μοναστήρι (745) αφήνοντας τον θρόνο στον γιο του Ουάιφερ, μετέβη στην Ρώμη όπου και πέθανε στην διάρκεια μιας επίθεσης (756). Πολλοί ιστορικοί ισχυρίζονται ότι εγκατέλειψε το μοναστήρι και ανέλαβε ξανά την διοίκηση της Ακουιτανίας (768), η άποψη πιθανότατα είναι εσφαλμένη, τον συγχέουν με τον εγγονό του Χούναλντ Β΄ που ηγήθηκε στην εξέγερση που ξέσπασε με τον θάνατο του Ουάιφερ.[1][2] Ο Χούναλντ Α΄ διαδέχθηκε τον πατέρα του Εύδη τον Μέγα με τον θάνατο του (735), κυβέρνησε στην αρχή με τον αδελφό του Χάττο.[3][4] Τα ονόματα της οικογένειας του υποδηλώνουν Γερμανική καταγωγή.[5] Την επαρχία της Ακουιτανίας κληρονόμησε από τον πατέρα του, περιείχε περιοχές όπως η Κοιλάδα του Λίγηρα στην Νευστρία και η Ωβέρνη στην Αυστρασία.[6]

Σχέσεις με Κάρολο Μαρτέλο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κάρολος Μαρτέλος ξεκίνησε την πρώτη εκστρατεία του στην Ακουιτανία (735), κατέλαβε την οχυρωμένη πόλη του Μπορντώ χωρίς αντίσταση.[7] Ο στόχος της εκστρατείας του ήταν να κάνει ξανά υποτελές το δουκάτο στην Αυστρασία μετά τον θάνατο του Εύδη ο οποίος το είχε ανεξαρτητοποιήσει (735). Ο Κάρολος Μαρτέλος ανάγκασε τον Χούναλντ Α΄ και τον αδελφό του Χάττο να δώσουν όρκο υποτέλειας και να υποσχεθούν ότι θα δώσουν φόρο στους γιους του Καρλομάν και Πιπίνο τον Βραχύ.[8][9] Μετά από την μεγάλη επιτυχία ο Κάρολος Μαρτέλος επέστρεψε στην Αυστρασία χωρίς να καταλάβει ούτε το Μπορντώ ούτε καμιά άλλη περιοχή της Ακουιτανίας που είχε κατακτηθεί από τον Εύδη.[10][11] Το έργο "Η ζωή του Παντούλφ" που είχε συγγραφεί στις αρχές του 8ου αιώνα γράφει ότι ο Χούναλντ Α΄ δέχτηκε τον πατέρα του σαν πρίγκιπας χωρίς βασιλική στέψη και υπηρέτησε αργότερα τον Κάρολο σαν Λεγάτος.[12] Ο Χούναλντ και ο Χάττο επαναστάτησαν ωστόσο εναντίον του Καρόλου Μαρτέλου (736), ο Χάττο συνελήφθη από τις δυνάμεις της Αυστρασίας και παραδόθηκε στον Αϊμάρ, επίσκοπο της Οσέρ. Ο Χάττο δραπέτευσε, ο Αϊμάρ κατηγορήθηκε ως υπεύθυνος εκθρονίστηκε και φυλακίστηκε, αργότερα δολοφονήθηκε στις προσπάθειες του να δραπετεύσει. Ο Χάττο προδόθηκε τελικά από τον ίδιο τον αδελφό του Χούναλντ Α΄, σε μια συνάντηση παγίδα στο Πουατιέ τον τύφλωσε και τον έκλεισε σε ένα μοναστήρι. Η πράξη αυτή του Χούναλντ Α΄ απέναντι στον αδελφό του ικανοποίησε τον Κάρολο Μαρτέλο, του επέτρεψε να διατηρήσει το δουκάτο του.[13][14][15]

Η ειρήνη που έκλεισε ανάμεσα στον Χούναλντ Α΄ και τον Κάρολο Μαρτέλο φαίνεται ότι διατηρήθηκε και μετά τον θάνατο του Καρόλου (741), αν και υπήρχαν μικρές τοπικές συγκρούσεις. Την περίοδο 736-739 ο Κάρολος Μαρτέλος και ο αδελφός του Χίλντεμπραντ Α΄ προχώρησαν σε εκστρατεία στο Χαλιφάτο των Ομεϋαδών καταλαμβάνοντας τμήματα από περιοχές όπως η Σεπτιμανία και η Προβηγκία. Τα "Χρονικά του Ανιάν" γράφουν ότι ο γιος του Ουάιφερ λεηλάτησε τις δυνάμεις του Πεπίνου του Βραχέως γιου του Καρόλου του Μαρτέλου την εποχή που ο τελευταίος είχε προχωρήσει σε εκστρατεία στην Ναρμπόν, "σύμφωνα με το παράδειγμα του πατέρα του". Η αναφορά αυτή υποδηλώνει ότι και ο ίδιος ο Χούναλντ Α΄ έκανε πολλές παρόμοιες κινήσεις την περίοδο 736-739 εναντίον του Καρόλου Μαρτέλου. Ο Κάρολος δεν κατέλαβε ποτέ την Ναρμπόν παρά την νίκη του απέναντι στους Ομεϋάδες πιθανότατα επειδή οι επιδρομές του Χούναλντ Α΄ είχαν διακόψει τις γραμμές επικοινωνίας στον στρατό του.[16]

Επανάσταση του 742[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πιο σοβαρή από τις επαναστάσεις του Χούναλντ πραγματοποιήθηκε σε συμμαχία με τους δούκες της Βαυαρίας και της Αλαμανίας (742), αναζήτησαν την αυτονομία τους μετά τον θάνατο του Καρόλου Μαρτέλου. Την ίδια εποχή είχε πεθάνει πρόωρα ο Θευδέριχος Δ΄ (737), αυτό δημιούργησε κενό στον θρόνο του βασιλιά των Φράγκων.[17] Τα αδέλφια διέσχισαν την κοιλάδα του Λίγηρα στην Ορλεάνη, λεηλάτησαν την Μπουρζ και το κάστρο του Λος, τα "Χρονικά του Φρέντεγκαρ" γράφουν :[18]

"Οι κάτοικοι της Γασκώνης επαναστάτησαν με τον δούκα Χούναλντ, γιο του Εύδη, τα αδέλφια Καρλομάν και Πεπίνος διέσχισαν την κοιλάδα του Λίγηρα στην Ορλεάνη. Τα αδέλφια καταδίωξαν σκληρά τον πρίγκιπα Χούναλντ και έκαψαν τα περίχωρα της Μπουρζ, κατέλαβαν τα οχυρά της Λος και φυλάκισαν την φρουρά, η νίκη τους ήταν ολοκληρωτική, αιχμαλώτισαν τους κατοίκους και επέστρεψαν στην πατρίδα τους το φθινόπωρο".[19]

Η αναφορά στους κατοίκους της Γασκώνης δηλαδή τους Βάσκους δείχνει ότι ο Χούναλντ τους είχε σαν συμμάχους, η Γασκώνη ήταν ξεχωριστή περιοχή που δεν ανήκε στην Ακουιτανία.[20] Ο Καρλομάνος και ο Πεπίνος συναντήθηκαν στο Πουατιέ για να μοιράσουν μεταξύ τους την Φραγκία αφού πρώτα φυλάκισαν τον ετεροθαλή αδελφό τους Γκρίφο.[21] Η διαίρεση αυτή δεν περιείχε την Ακουιτανία, αναγνώρισαν με τον τρόπο αυτό την ανεξαρτησία της.[22] Το φθινόπωρο του 742 ο Καρλομάν και ο Πεπίνος έφυγαν, ο Χούναλντ διέσχισε τον Λίγηρα για να υποστηρίξει την επανάσταση του δούκα Οντίλο της Βαυαρίας, λεηλάτησε την Σαρτρ και πιθανότατα ισοπέδωσε την εκκλησία της Αγίας Μαρίας.[23] Αυτή ήταν η πρώτη αναφορά στην εκκλησία της Σαρτρ που έγινε ο Καθεδρικός ναός της πόλης, ο Χούναλντ δεν φαίνεται να αντιστάθηκε.[24] Στις αρχές του 743 ο Καρλομάν και ο Πεπίνος τοποθέτησαν στον θρόνο των Φράγκων τον Χιλδέριχο Γ΄ τερματίζοντας ένα εξαετές κενό εξουσίας. Η κίνηση αυτή πιθανότατα ήταν απάντηση στις μικρές αντιδράσεις των κομήτων απέναντι στις επιδρομές του Χούναλντ, τα αδέλφια θα μπορούσαν να πουν πλέον ότι αντιδρούν στο όνομα του βασιλιά.[25]

Παραίτηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Καρλομάν και ο Πεπίνος αποφάσισαν να επιτεθούν στην Ακουιτανία με στόχο να τιμωρήσουν τον Χούναλντ για τις επιδρομές του 742, ο ίδιος αναγνώρισε ότι δεν μπορούσε να αντισταθεί, τους παρέδωσε όλους τους ομήρους, τους έδωσε όρκο υποτέλειας και πληρωμή φόρων. Η κίνηση αυτή θεωρήθηκε από τον ίδιο αρκετά υποτιμιτική, παραιτήθηκε και αποσύρθηκε σε μοναστήρι στο Ιλ ντε Ρε.[26] Τα Χρονικά καταγράφουν "έβγαλε το στέμμα από το κεφάλι του, πήρε τον όρκο του μοναχού και αποσύρθηκε στο Ιλ ντε Ρε, τον διαδέχθηκε ο γιος του Ουάιφερ.[27] Ο Χούναλντ Α΄ μετέβη στην Ρώμη (752) και αποσύρθηκε σε ένα μοναστήρι που ανήκε στην Βασιλική του Αγίου Πέτρου. Ο βασιλιάς των Λομβαρδών Αϊστούλφος επιτέθηκε στην Ρώμη, τα προάστεια ήταν ανυπεράσπιστα και ο Χούναλντ έπεσε στην μάχη υπερασπιζόμενος την βασιλική του Αγίου Πέτρου.[28] Μερικές πηγές αναφέρουν ότι λιθοβολήθηκε μέχρι θανάτου.[29][30]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Pfister 1911, σ. 892
  2. Higounet 1963, σ. 291
  3. Lewis 1965, σσ. 22–24
  4. Bachrach 2001, σσ. 30–33
  5. Higounet 1963, σ. 204
  6. Lewis 1976, σ. 401
  7. Lewis 1965, σσ. 22–24
  8. Bachrach 2001, σσ. 30–33
  9. Bachrach 2001, σσ. 39–41
  10. Lewis 1965, σσ. 22–24
  11. Lewis 1976, σ. 401
  12. Wood 1994, σ. 284
  13. Bachrach 2001, σσ. 30–33
  14. Wood 1994, σ. 284
  15. Higounet 1963, σσ. 23–24
  16. Lewis 1965, σσ. 22–24
  17. Bachrach 2001, σσ. 39–41
  18. Wood 1994, σ. 288
  19. Wallace-Hadrill 1906, σ. 98
  20. Lewis 1965, σ. 11
  21. Bachrach 2001, σσ. 39–41
  22. McKitterick 1983, σ. 50
  23. Bachrach 2001, σσ. 39–41
  24. Knitter 2000, σ. 1
  25. Bachrach 2001, σσ. 39–41
  26. Bachrach 2001, σσ. 39–41
  27. Lewis 1965, σσ. 22–24
  28. Duchesne 1914, σσ. 317–318
  29. Pfister 1911, σ. 892
  30. Duchesne 1886, σ. 441

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Bachrach, Bernard (2001). Early Carolingian Warfare: Prelude to Empire. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
  • Bellarbre, Julien (2014). "La « nation » aquitaine dans l'historiographie monastique du sud de la Loire (VIIIe–XIIe siècles)"". Revue de l'Institut Français d'Histoire en Allemagne. 6. Retrieved 21 May 2018.
  • Collins, Roger (1990). The Basques. London: Blackwell.
  • Duchesne, Louis, ed. (1886). Le Liber Pontificalis: Texte, introduction et commentaire. Vol. 1. Paris: Ernest Thorin.
  • Duchesne, Louis (1914). "Notes sur la topographie de Rome au moyen-âge — XII, Vaticana (suite)". Mélanges de l'école française de Rome. 34: 307–56.
  • Higounet, Charles (1963). Bordeaux pendant le Haut Moyen Âge. Bordeaux: Fédération historique du Sud-Ouest.
  • James, Edward (1982). The Origins of France: From Clovis to the Capetians, 500–1000. Basingstoke: Macmillan.
  • Knitter, Brian John (2000). Thierry of Chartres and the West Façade Sculpture of Chartres Cathedral (Master's thesis). San Jose State University.
  • Lewis, Archibald Ross (1965). The Development of Southern French and Catalan Society, 718–1050. Austin: University of Texas Press.
  • Lewis, Archibald Ross (1976). "The Dukes in the Regnum Francorum, A.D. 550–751". Speculum. 51 (3): 381–410.
  • McKitterick, Rosamond (1983). The Frankish Kingdoms under the Carolingians, 751–987. London: Longman.
  • Pfister, Christian (1911). "Hunald, Duke of Aquitaine". Encyclopædia Britannica. Vol. 13 (11th ed.). Cambridge University Press.
  • Wallace-Hadrill, J. M., ed. (1960). The Fourth Book of the Chronicle of Fredegar. London: Thomas Nelson.
  • Wood, Ian N. (1994). The Merovingian Kingdoms, 450–751. London: Longman.
Χούναλντ Α΄
 Θάνατος: 756
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Εύδης ο Μέγας
Δούκας της Ακουιτανίας

735 - 745
Διάδοχος
Ουάιφερ