Χανδρηνός
| Χανδρηνός | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 13ος αιώνας |
| Θάνατος | 14ος αιώνας[1] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | στρατιωτικός ηγέτης |
Ο Χανδρηνός (άκμασε 1305–1310/11) ήταν Βυζαντινός στρατηγός, που διακρίθηκε στις επιτυχημένες εκστρατείες του κατά της Καταλανικής Εταιρείας. Πολύ λίγα είναι γνωστά για τον Χανδρηνό, καθώς η ζωή και τα έργα του καταγράφονται μόνο σε μία ομιλία προς τον Αυτοκράτορα Ανδρόνικο Β΄ Παλαιολόγο του πιθανώς συγγενή του Θωμά Μάγιστρου, που συντάχθηκε για να τον υπερασπιστεί από τις κατηγορίες για προδοσία, κάπου στη δεκαετία του 1310. [2] [3]
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννημένος σε οικογένεια γαιοκτημόνων στη Μ. Ασία, πολέμησε εναντίον των Τούρκων με κάποια επιτυχία, έτσι ώστε, σύμφωνα με τον Θωμά, ακόμη και αυτοί εκτιμούσαν την ανδρεία του. Ωστόσο, δεν μπόρεσε να ανακόψει το κύμα της Τουρκικής κατάκτησης και εγκατέλειψε τη Μ. Ασία μετά την πτώση των προγονικών του εδαφών. [4] Στη συνέχεια, συμμετείχε ως ένας από τους διοικητές του Αυτοκρατορικού στρατού στη μάχη της Άπρω στις 10 Ιουλίου 1305, εναντίον της Καταλανικής Εταιρείας. Ο Χανδρηνός πολέμησε με γενναιότητα και διάκριση, αλλά οι Βυζαντινοί κατατροπώθηκαν από τους Καταλανούς. [2] [5]
Το 1308–09 στάλθηκε στη Μακεδονία, όπου είχαν μεταβεί τώρα οι Καταλανοί, υπό τη γενική διοίκηση του Άγγελου Παλαιολόγου μεγάλου Στρατοπεδάρχη. Εδώ ο Χανδρηνός πιστώθηκε, ότι βοήθησε στην απόκρουση της επίθεσης των Καταλανών στη Θεσσαλονίκη, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, πιθανώς με επιδρομές στις γραμμές πολιορκίας τους. Αφού οι Καταλανοί εγκατέλειψαν την πολιορκία της πόλης στις αρχές του 1309, οι εκστρατείες του τούς περιόρισαν στη βάση τους στην Κασσάνδρεια, κόβοντας τις προμήθειες τους και τερματίζοντας τις καταστροφικές επιδρομές τους στη γύρω ύπαιθρο, όπου είχαν απειλήσει ακόμη και τα μοναστήρια του Αγίου Όρους. [2] [5] Ως αποτέλεσμα, την άνοιξη του 1309 οι σκληρά πιεσμένοι Καταλανοί εγκατέλειψαν την Κασσάνδρεια και εισέβαλαν στη Θεσσαλία, την οποία κυβερνούσε ο αδύναμος Ιωάννης Β΄ Δούκας. Οι Καταλανοί λεηλάτησαν την περιοχή, αναγκάζοντας τον Ιωάννη Β΄ να κάνει έκκληση στους Βυζαντινούς για βοήθεια. Ο Χανδρηνός βάδισε νότια από τη Θεσσαλονίκη και ενώθηκε με ντόπιους εθελοντές, παρακινούμενος από εκκλήσεις και υποσχέσεις ανταμοιβής από τον Βυζαντινό Αυτοκράτορα. Οι Καταλανοί ηττήθηκαν σε μικρές συμπλοκές και εκδιώχθηκαν νότια από τη Θεσσαλία. Εκεί εισήχθησαν στην υπηρεσία του δουκάτου των Αθηνών και γυρνώντας προς τα βόρεια κατέκτησαν μεγάλο μέρος της Θεσσαλίας, αναγκάζοντας τον Ιωάννη Β΄ να ζητήσει ειρήνη. Ο Βάλτερ του Μπριέν δούκας των Αθηνών προσπάθησε να τους απολύσει, ωστόσο, επιτέθηκαν στο δουκάτο και ανέλαβαν την εξουσία μετά τη συντριπτική τους νίκη επί του στρατού του Βάλτερ στη Μάχη του Αλμυρού το 1311. [5] [6]
Εν τω μεταξύ, το 1309 ο Χανδρηνός είχε νικήσει και απωθήσει μία Σερβική εισβολή στη Μακεδονία, που έγινε από 1.500 Τούρκους, οι οποίοι υπό τον αρχηγό τους τον Μαλίκ είχαν εγκαταλείψει την Καταλανική Εταιρεία και είχαν αναζητήσει καταφύγιο στη Σερβία. [2] [7] Κάποια στιγμή στη δεκαετία του 1310 (πιθανόν περί το 1310/11) ο Χανδρηνός βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη, όπου κατηγορήθηκε από μέλη της Αυτοκρατορικής Αυλής για προδοσία —πιθανότατα ως αποτέλεσμα φθόνου για τις στρατιωτικές του επιτυχίες— και τον υπερασπίστηκε ενώπιον του Αυτοκράτορα ο Θωμάς Μάγιστρος. Τίποτε περαιτέρω δεν είναι γνωστό γι' αυτόν. [2] [3]
Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Νυμφεύτηκε τη Θεοδότη Γλαβά Δούκα Ταρχανειώτη, και είχε τέκνο:
- Θεοδώρα Χανδρηνού, παντρεύτηκε τον Μιχαήλ Καντακουζηνό, πρώτο επίτροπο του Μωρέως.
- Ιωάννης ΣΤ΄ Καντακουζηνός Αυτοκράτορας των Ρωμαίων.
Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 PLP.
- ↑ 3,0 3,1 Laiou 1972, σελ. 351.
- ↑ Laiou 1972, σελ. 221.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Laiou 1972.
- ↑ Nicol 1993, σελ. 135.
- ↑ Laiou 1972, σελ. 232.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Laiou, Angeliki E. (1972). Constantinople and the Latins: The Foreign Policy of Andronicus II, 1282–1328. Harvard University Press. ISBN 0-674-16535-7.
- Nicol, Donald M. (1993). The Last Centuries of Byzantium, 1261–1453 (Second ed.). London: Rupert Hart-Davis Ltd. ISBN 0-246-10559-3.
- Trapp, Erich; Beyer, Hans-Veit; Kaplaneres, Sokrates; Leontiadis, Ioannis (1994). Prosopographisches Lexikon der Palaiologenzeit (in German). Vol. 12. Vienna: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften. ISBN 3-7001-3003-1.