Χίντι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Χίντι γλώσσα)
Χίντι
हिन्दी και मानक हिन्दी‎
Φυσικοί ομιλητές322 εκατομμύρια (2011)[1]
120 εκατομμύρια ομιλητές ως δεύτερη γλώσσα (1999)
ΤαξινόμησηΙνδοευρωπαϊκές
Σύστημα γραφήςδεβαναγαρικό αλφάβητο
Κατάσταση
Επίσημη γλώσσα Ινδία
Αναγνωρισμένη μειονοτική γλώσσα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα[3]
ΡυθμιστήςΚεντρική Διεύθυνση Χίντι[2]
ISO 639-1hi
ISO 639-2hin
ISO 639-3hin
SILhin
Εξάπλωση των Χίντι στην Ινδική υποήπειρο

Τα Χίντι (हिन्दी), Ινδικά ή ακριβέστερα σύγχρονο πρότυπο Χίντι (मानक हिन्दी μάνακ χίντι), είναι γνωστή διαδεδομένη γλώσσα στην Ινδία, η οποία ομιλείται στην πλειονότητα των πολιτειών της Ινδίας. Ανήκει στην ομάδα των Ινδοευρωπαϊκών γλωσσών. Κατατάσσεται τρίτη γλώσσα σε αριθμό ομιλητών [4] αλλά έχει μικρό αριθμό χρηστών στο διαδίκτυο.[5] Αποτελεί διάλεκτο της ινδουστανικής γλώσσας, με την άλλη μεγάλη διάλεκτο να είναι τα Ούρντου.

Στις 26 Ιανουαρίου 1965 τα Χίντι έγιναν η επίσημη γλώσσα της Ινδίας (μαζί με τα αγγλικά). Έχουν μεγάλη συγγένεια με τη γλώσσα ούρντου, ενώ παραδοσιακή γραφή των Χίντι είναι η γραφή Ντεβανάγκαρι .

Ως γλωσσική ποικιλία, τα Χίντι είναι η τέταρτη πιο ομιλούμενη γλώσσα στον κόσμο, μετά τα μανδαρινικά, ισπανικά και αγγλικά.[6] Τα Ούρντου, όταν θεωρούνται ενιαία με τα Χίντι, είναι η τρίτη πιο ομιλούμενη γλώσσα στον κόσμο, μετά την κινεζική και αγγλική γλώσσα.[7]

Ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο όρος Χιντί χρησιμοποιήθηκε αρχικά για να αναφερθεί σε κατοίκους της περιοχής ανατολικά του Ινδού. Ήταν δανεικό από την κλασική περσική λέξη Χιντί (Χεντί στα ιρανικά περσικά), που σημαίνει "Ινδός", από το ουσιαστικό Χιντ "Ινδία".[8]

Το όνομα Χινταβί χρησιμοποιήθηκε από τον Αμίρ Χουσρόου στην ποίησή του.[9]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όπως και άλλες ινδοάριες γλώσσες, τα Χίντι είναι ο άμεσος απόγονος μιας πρώιμης μορφής των Βεδικών Σανσκριτικών, μέσω των Πρακριτικών Σαουρασένι και Σαουρασένι Απαμπράμσα (από το Σανσκριτικό απαμπράμσα που σημαίνει "διεφθαρμένο"), η οποία εμφανίστηκε στον 7ο αιώνα μ.Χ.[10]

Το Σύγχρονο Πρότυπο Χίντι βασίζεται στην διάλεκτο Χαριμπόλι[10] (η γλώσσα του Δελχί και της γύρω περιοχής, η οποία αντικατέστησε παλαιότερες σημαντικές διαλέκτους όπως οι Αουάντι, Μαϊθίλι (μερικές φορές θεωρείται ξεχωριστή γλώσσα από το διαλεκτικό συνεχές Χίντι) και Μπρατζ. Τα Ούρντου είναι μια άλλη μορφή της ινδουστανικής, η οποία απέκτησε γλωσσικό κύρος στην εποχή της Μογγολικής αυτοκρατορίας της Ινδίας (1800) και υποβλήθηκε σε σημαντική περσική επιρροή. Η σύγχρονη Χίντι και η λογοτεχνική παράδοση της εξελίχθηκε προς το τέλος του 18ου αιώνα.[11] Ωστόσο, τα παλαιότερα λογοτεχνικά στάδια των σύγχρονων Χίντι πριν από την τυποποίηση μπορούν να αναχθούν στον 16ο αιώνα.[12] Στα τέλη του 19ου αιώνα, ξεκίνησε ένα κίνημα για την περαιτέρω ανάπτυξη των Χίντι ως μια τυποποιημένη μορφή της Ινδουστανικής ξεχωριστά από τα Ούρντου.[13] Το 1881, το Μπιχάρ υιοθέτησε τα Χίντι ως τη μόνη επίσημη γλώσσα, αντικαθιστώντας τα Ούρντου. Έτσι έγινε η πρώτη πολιτεία της Ινδίας που υιοθέτησε τα Χίντι.[14] Το σύγχρονο Πρότυπο Χίντι είναι μία από τις νεότερες Ινδικές γλώσσες σε αυτό.

Μετά την ανεξαρτησία, η κυβέρνηση της Ινδίας εξέδωσε τις ακόλουθες συμβάσεις:

  • τυποποίηση της γραμματικής: το 1954, η Κυβέρνηση της Ινδίας σύστησε επιτροπή για να προετοιμάσει γραμματική για τα Χίντι. Η έκθεση της επιτροπής κυκλοφόρησε το 1958 με το τίτλο Μια Βασική Γραμματική της Σύγχρονης Χίντι.
  • τυποποίηση της ορθογραφίας, χρησιμοποιώντας το αλφάβητο Ντεβαναγκάρ. Το έργο εκπονήθηκε από την Κεντρική Διεύθυνση Χίντι του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού και αποσκοπούσε την εισαγωγή ομοιομορφίας στη σύνταξη, στη βελτίωση του σχήματος μερικών χαρακτήρων του Ντεβανάγκαρι, και την εισαγωγή διακριτικών για ήχους από άλλες γλώσσες.

Στις 14 Σεπτεμβρίου 1949, η Συντακτική Συνέλευση της Ινδίας ενέκρινε τα Χίντι γραμμένα στο Ντεβαναγκάρι ως επίσημη γλώσσα της Δημοκρατίας της Ινδίας, αντικαθιστώντας τα Ούρντου που χρησιμοποιήθηκαν επί Βρετανικής Ινδίας.[15][16][17] Για το σκοπό αυτό, αρκετά άτομα συσπειρώθηκαν και εκστράτευσαν υπέρ των Χίντι, όπως ο Μπεοχάρ Ρατζέντρα Σίμχα μαζί με τους Χαζάρι Πρασάντ Ντουιβέντι, Κάκα Καλελκάρ, Μαϊθίλι Σαράν Γκουπτ και Σεθ Γκοβίντ Ντας, που έκαναν και συζήτηση στο Κοινοβούλιο σχετικά με αυτό το ζήτημα. Έτσι, στα 50α γενέθλια του Σίμχα στις 14 Σεπτεμβρίου 1949, οι προσπάθειες καρποφόρησαν και τα Χίντι έγιναν επίσημη γλώσσα.[18] Η 14η Σεπτεμβρίου είναι γνωστή ως μέρα Χίντι (Χίντι Ντιβάς).[19]

Χρήση έξω από τη Ζώνη Χίντι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη Βορειοανατολική Ινδία, μια κρεολή γνωστή ως Χαφλόνγκ Χίντι έχει αναπτυχθεί ως λίνγκουα φράνκα για τις διάφορες φυλές στο Άσαμ που μιλούν άλλες μητρικές γλώσσες.[20] Στο Αρουνάτσαλ Πραντές, τα Χίντι είναι η λίνγκουα φράνκα μεταξύ των ντόπιων που μιλούν πάνω από 50 διαλέκτους εγγενώς.[21]

Δείγμα κειμένου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείγματα κειμένου του άρθρου 1 της Οικουμενικής Διακήρυξης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στις αντίστοιχες γραφές:

अनुच्छेद १ — सभी मनुष्यों को गौरव और अधिकारों के विषय में जन्मजात स्वतन्त्रता प्राप्त हैं। उन्हें बुद्धि और अन्तरात्मा की देन प्राप्त है और परस्पर उन्हें भाईचारे के भाव से बर्ताव करना चाहिये।

Φωνητική μεταγραφή (στο Διεθνές Αλφάβητο Σανσκριτικής Μεταγραφής):

Anucched 1: Sabhī manushyoṇ ko gaurav aur adhikāroṇ ke vishay meṇ janm'jāt svatantratā prāpt haiṇ. Unheṇ buddhi aur antarātmā kī den prāpt hai aur paraspar unheṇ bhāīchāre ke bhāv se bartāv karnā chāhiye.

Μεταγραφή ΔΦΑ:

[ənʊtʃʰːed̪ ek səbʱi mənʊʂjõ ko ɡɔɾəʋ ɔr əd̪ʱɪkaɾõ ke viʂaj mẽ dʒənmdʒat̪ sʋət̪ənt̪ɾət̪a pɾapt̪ hɛ̃ ʊnʱẽ bʊd̪ʱːɪ ɔɾ ənt̪əɾat̪ma kiː d̪en pɾapt̪ hɛ ɔɾ pəɾəspəɾ ʊnʱẽ bʱaitʃaɾe keː bʱaʋ se bəɾt̪aʋ kəɾna tʃahɪe]

Απευθείας μετάφραση (λέξη προς λέξη):

Άρθρο 1—Όλα ανθρώπινα-πλάσματα στο αξιοπρέπεια και δικαιώματα σημαντικά σε από-γέννηση ελευθερία αποκτάται είναι. Αυτά προς συλλογισμό και συνείδησης προικισμένοι αποκτάται είναι και πάντα αυτά στο αδελφικότητας πνεύμα με συμπεριφορά τι να κάνουν θα έπρεπε.

Γραμματική μετάφραση:

Άρθρο 1—Όλα τα ανθρώπινα πλάσματα γεννιούνται ελεύθερα και ίσα στην αξιοπρέπεια και δικαιώματα. Είναι προικισμένα με λογική και συνείδηση και θα πρέπει να δρουν προς τους άλλους εντός πνεύματος αδελφοσύνης.

Πρωτότυπο στην ελληνική γλώσσα:

Άρθρο 1—Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα. Είναι προικισμένοι με λογική και συνείδηση, και οφείλουν να συμπεριφέρονται μεταξύ τους με πνεύμα αδελφοσύνης.[22]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθοδήγηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • «Selections Hindoe and Hindustanee, to which are prefixed the rudiments of Hindustanee and Braj Bhakha grammar, also Prem Sagur with vocabulary» (Καλκούτα, 1830)
  • Garcin de Tassy, «Chrestomathie Hindie et Hindouie» (1849)
  • Hall, «Hindi reader with vocabulary» (Hertford., 1870)
  • Browne, «A hindi primer roman character» (1882)
  • Pincott, «The Hindi manual comprising a grammar of the Hindi lang., exercises, dialogues etc.» (1890)
  • «First book. English and hindi» ([[]], 1894)
  • Julien Vinson, «Manuel de la langue Hindustani (Urdû et Hindî). Grammaire, textes, vocabulaires» (1899)

Γραμματική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ballantyne, «Elements of Hindi and Braj Bhakha grammar» (1869)
  • Garcin de Tassy, «Rudiments de la langue hindoui» (1863)
  • «A grammar of the Hindustani language», (Λονδίνο, 1847 και 1858)
  • Etherington, «Student’s Hindi grammar» (1873)
  • Kellogg, «Hindi grammar» (1876)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Scheduled Languages in descending order of speaker's strength - 2011» (PDF). Registrar General and Census Commissioner of India. 29 Ιουνίου 2018. 
  2. «Central Hindi Directorate: Introduction». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2014. 
  3. «The World Fact Book». Central Intelligence Agency. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2017. 
  4. 11 septembre 2008 - Palmarès des langues parlées dans le monde populationdata.net Αρχειοθετήθηκε 2009-03-15 στο Wayback Machine.
  5. stats7 internetworldstats.com
  6. Mikael Parkvall, "Världens 100 största språk 2007" (The World's 100 Largest Languages in 2007), in Nationalencyklopedin. Asterisks mark the 2010 estimates Σφάλμα στο πρότυπο webarchive: Ελέγξτε την τιμή |url=. Empty. for the top dozen languages.
  7. «Hindustani». Columbia University Press. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουλίου 2017. 
  8. Steingass, Francis Joseph (1892). A comprehensive Persian-English dictionary. London: Routledge & K. Paul. σελ. 1514. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2018. 
  9. Khan, Rajak. «Indo-Persian Literature and Amir Khusro». University of Delhi. Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2018. [νεκρός σύνδεσμος]
  10. 10,0 10,1 «Brief History of Hindi». Central Hindi Directorate. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 21 Μαρτίου 2012. 
  11. «Archived copy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Αυγούστου 2006. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2006. 
  12. «Rekhta: Poetry in Mixed Language, The Emergence of Khari Boli Literature in North India» (PDF). Columbia University. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 28 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2018. 
  13. Paul R. Brass (2005). Language, Religion and Politics in North India. iUniverse, Incorporated, ISBN 978-0-595-34394-2. ISBN 9780595343942. 
  14. Parthasarathy, Kumar, σελ.120
  15. Clyne, Michael (24 Μαΐου 2012). Pluricentric Languages: Differing Norms in Different Nations (στα Αγγλικά). Walter de Gruyter. ISBN 9783110888140. 
  16. Choudhry, Sujit· Khosla, Madhav (12 Μαΐου 2016). The Oxford Handbook of the Indian Constitution (στα Αγγλικά). Oxford University Press. ISBN 9780191058615. 
  17. Grewal, J. S. (8 Οκτωβρίου 1998). The Sikhs of the Punjab (στα Αγγλικά). Cambridge University Press. ISBN 9780521637640. 
  18. «हिन्दी दिवस विशेष: इनके प्रयास से मिला था हिन्दी को राजभाषा का दर्जा». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Σεπτεμβρίου 2017. 
  19. «Hindi Diwas celebration: How it all began». The Indian Express. 14 Σεπτεμβρίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2017. 
  20. Kothari, Ria, επιμ. (2011). Chutnefying English: The Phenomenon of Hinglish. Penguin Books India. σελ. 128. ISBN 9780143416395. 
  21. How Hindi became the language of choice in Arunachal Pradesh
  22. «OHCHR». www.ohchr.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2018. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Wikipedia
Wikipedia
Έκδοση της Βικιπαίδειας στην Χίντι