Τυφλοκώφωση

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η τυφλοκωφή Αμερικανίδα συγγραφέας και ακτιβίστρια Έλεν Κέλερ το 1904. Η Κέλερ έχασε την όρασή και την ακοή της από μηνιγγίτιδα σε ηλικία 19 μηνών.

Η τυφλοκώφωση είναι η κατάσταση μειωμένης ή μηδενικής λειτουργικής ακοής και μειωμένης ή μηδενικής λειτουργικής όρασης.[1][2][3] Διαφορετικοί βαθμοί απώλειας όρασης και ακουστικής απώλειας συνυπάρχουν σε κάθε άτομο.[4] Λόγω αυτής της εγγενούς ποικιλομορφίας, οι ανάγκες κάθε τυφλοκωφού ατόμου σχετικά με τον τρόπο ζωής, την επικοινωνία, την εκπαίδευση και την εργασία πρέπει να αντιμετωπιστούν με βάση τον βαθμό της διπλής αυτής στέρησης, ώστε να βελτιωθεί η ικανότητά του να ζει αυτόνομα. Η Έλεν Κέλερ ήταν ένα πολύ γνωστό παράδειγμα τυφλοκωφού ατόμου.[5] Για να βοηθήσει την κοινότητα των τυφλοκωφών να επεκτείνει τους ορίζοντές της και να αποκτήσει ευκαιρίες, ιδρύθηκε το Helen Keller National Center for Deaf-Blind Youths and Adults, στο Σαντς Πόιντ της Νέας Υόρκης, στις ΗΠΑ, το 1967. Σύμφωνα με την Ομοσπονδία Τυφλών Ελλάδος, «Ένα πρόσωπο είναι τυφλοκωφό όταν έχει μια συνδυασμένη οπτική και ακουστική αναπηρία. Μερικοί τυφλοκωφοί είναι εντελώς κωφοί και τυφλοί, ενώ άλλοι πάλι, διαθέτουν περιορισμένη ακοή ή όραση. Η σοβαρότητα της ακουστικής και της οπτικής αναπηρίας συνεπάγεται ότι οι τυφλοκωφοί δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες που δημιουργήθηκαν για πρόσωπα με ακουστική ή οπτική αναπηρία».[6]

Η κοινότητα των τυφλοκωφών έχει τη δική της κουλτούρα, συγκρίσιμη με αυτή της κοινότητας κωφών. Τα μέλη της κοινότητας τυφλοκωφών έχουν διαφορετικά υπόβαθρα, αλλά τα ενώνουν παρόμοιες εμπειρίες και μια κοινή, ομοιογενής κατανόηση του τι σημαίνει να είσαι τυφλοκωφός.[7] Μερικά τυφλοκωφά άτομα θεωρούν την κατάστασή τους μέρος της ταυτότητάς τους.[8]

Επιδημιολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ιατρική κατάσταση της τυφλοκώφωσης εμφανίζεται με διάφορες μορφές.[4] Σε ορισμένους, αυτή η κατάσταση μπορεί να συμβεί εκ γενετής ως αποτέλεσμα γενετικής διαταραχής, ενώ σε άλλους συμβαίνει ξαφνικά λόγω ασθένειας ή ατυχήματος που οδηγεί σε στέρηση της όρασης ή της ακοής ή και των δύο.[9] Ένα άτομο μπορεί να γεννηθεί κωφό και να τυφλωθεί σε μεταγενέστερο στάδιο της ζωής ή το αντίστροφο. Σε κάθε δεδομένη περίπτωση τυφλοκώφωσης, υπάρχουν πολλές πιθανές ενάρξεις και αιτίες αυτής της κατάστασης. Άλλες συμβαίνουν σταδιακά, άλλες συμβαίνουν απροσδόκητα και ξαφνικά.[10] Η διάγνωση της τυφλοκώφωσης θα μπορούσε ιατρικά να ταξινομηθεί σε συγκεκριμένους τύπους με βάση τα συμπτώματα και τις αιτίες κάθε περίπτωσης.[11]

Οι δύο βασικές κατηγορίες τυφλοκώφωσης είναι η συγγενής και η επίκτητη.[10][12]

Συγγενής τυφλοκώφωση: η κατάσταση της τυφλοκώφωσης από τη γέννηση

Επίκτητη τυφλοκώφωση: κατάσταση τυφλοκώφωσης που αναπτύσσεται αργότερα στη ζωή

Επικοινωνία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι τυφλοκωφοί επικοινωνούν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, που καθορίζονται από τη φύση της κατάστασής τους, την ηλικία έναρξης και τους διαθέσιμους πόρους τους. Για παράδειγμα, κάποιος που μεγάλωσε κωφός και παρουσίασε απώλεια όρασης αργότερα στη ζωή του είναι πιθανό να χρησιμοποιεί νοηματική γλώσσα (σε οπτικά τροποποιημένη ή απτική μορφή). Άλλοι που μεγάλωσαν τυφλοί και αργότερα έγιναν κωφοί είναι πιο πιθανό να χρησιμοποιούν έναν απτικό τρόπο προφορικής/γραπτής γλώσσας. Κάποιοι τρόποι επικοινωνίας είναι:

  • Χρήση υποβοηθούμενης ακοής (καθαρή ομιλία, ακουστικά βαρηκοΐας ή κοχλιακά εμφυτεύματα) ή όρασης (νοηματισμός εντός περιορισμένου οπτικού πεδίου, γραφή με μεγάλα γράμματα)
  • Απτικός νοηματισμός, νοηματική γλώσσα ή δακτυλοσυλλαβισμός με απτικές ή οπτικές παραλλαγές
  • Υπηρεσίες διερμηνείας
  • Συσκευές επικοινωνίας όπως το Tellatouch ή οι ηλεκτρονικές εκδόσεις (TeleBraille και Screen Braille Communicator)
  • Protactile, μια απτική γλώσσα

Πολυαισθητηριακές μέθοδοι έχουν χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσουν τους τυφλοκωφούς να βελτιώσουν τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες. Αυτές μπορούν να διδαχθούν σε πολύ μικρά παιδιά με αναπτυξιακή υστέρηση (για να βοηθήσουν εκ των προτέρων στην επικοινωνία), σε νέους με μαθησιακές δυσκολίες και σε μεγαλύτερα άτομα, συμπεριλαμβανομένων ασθενών με άνοια.

Οι τυφλοκωφοί χρησιμοποιούν συχνά τη βοήθεια ατόμων που είναι γνωστά ως πάροχοι υπηρεσιών υποστήριξης, οι οποίοι βοηθούν τους τυφλοκωφούς σε συνηθισμένες δραστηριότητες, τους καθοδηγούν σε άγνωστα περιβάλλοντα και διευκολύνουν την επικοινωνία μεταξύ τυφλοκωφών και άλλων ατόμων.[14]

Τεχνολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο εξοπλισμός Μπράιγ περιλαμβάνει μια ποικιλία συσκευών πολλαπλών χρήσεων, οι οποίες βελτιώνουν την πρόσβαση στην εξ αποστάσεως επικοινωνία. Ορισμένες μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αυτόνομες συσκευές συνδεδεμένες μέσω Wi-Fi, ενώ άλλες συνδέονται με μια κινητή συσκευή για να παρέχουν απτική πρόσβαση σε e-mail, γραπτά μηνύματα και άλλους σύγχρονους τρόπους επικοινωνίας. Για να χειριστεί εξοπλισμό Μπράιγ, ένας καταναλωτής πρέπει να γνωρίζει καλά τη γραφή Μπράιγ και να έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο ή σε υπηρεσία κινητής τηλεφωνίας.

Στη λαϊκή κουλτούρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το έργο Το θαύμα της Άννι Σάλιβαν (1959), το οποίο διασκευάστηκε στην ομώνυμη ταινία (1962), αφηγείται τις προσπάθειες της Άννι Σάλιβαν να βγάλει την Έλεν Κέλερ από τον κόσμο της τύφλωσης και της κώφωσης.[15]

Το άλμπουμ Tommy (1969) των Who αφηγείται την ιστορία της ζωής ενός τυφλοκωφού αγοριού που ονομάζεται Τόμι μέσα από τα τραγούδια.

Η ταινία Black (2005) του Μπόλιγουντ είχε πρωταγωνίστρια τη Ράνι Μούκερτζι στον ρόλο μιας τυφλοκωφής ονόματι Μισέλ Μακνάλι.

Η ταινία Marie's Story (2014) αφηγείται την παιδική ηλικία και την εκπαίδευση της Μαρί Ερτάν (1885–1921), μιας τυφλοκωφής γυναίκας.

Η Χέιμπεν Γκίρμα, το πρώτο τυφλοκωφό άτομο που αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Χάρβαρντ, κυκλοφόρησε μια αυτοβιογραφία με τίτλο Haben: The Deafblind Woman Who Conquered Law Harvard (2019).[16]

Το Feeling Through (2019) είναι μια αμερικανική δραματική ταινία μικρού μήκους σε σκηνοθεσία του Νταγκ Ρόλαντ που ήταν το πρώτο έργο με πρωταγωνιστή τυφλοκωφό ηθοποιό (Ρόμπερτ Ταράνγκο). Ήταν υποψήφια για Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας Μικρού Μήκους το 2021.[17][18]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Keller, Helen (1938). Helen Keller's Journal, 1936-1937. Garden City, NY: Doubleday, Doran & Co. 
  2. Kudlick, Catherine; Nielsen, Kim E. (2005). «Review of the Radical Lives of Helen Keller». Journal of American History. 4 91 (4): 1533. doi:10.2307/3660309. https://archive.org/details/sim_journal-of-american-history_2005-03_91_4/page/1533. 
  3. «Τι είναι η τυφλοκώφωση και ένα υπέροχο βίντεο για το πως εκπαιδεύονται τα τυφλόκωφα παιδιά». ΑμεΑ Care. 25 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2024. 
  4. 4,0 4,1 Dammeyer, Jesper (November 2014). «Deafblindness: a review of the literature». Scandinavian Journal of Public Health 42 (7): 554–562. doi:10.1177/1403494814544399. ISSN 1651-1905. PMID 25114064. 
  5. «NCDB Selected Topics: Deaf-Blindness Overview». Nationaldb.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2012. 
  6. Δημητρέλλος, Γιάννης. «Πώς είναι να ζεις με τύφλωση και κώφωση ταυτόχρονα;». Μικροπράγματα. 
  7. Deaf-Blindness, NCDB: National Center on. «Culture and Community». nationaldb.org (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2018. 
  8. «Identity – DeafBlind Connection – Minnesota State Academies». www.msa.state.mn.us (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2018. 
  9. 9,0 9,1 «Conditions/Syndromes | Deafblind Information» (στα αγγλικά). Deafblindness Support Services. https://www.deafblindinformation.org.au/about-deafblindness/causes/conditions-syndromes/. Ανακτήθηκε στις 2018-03-27. 
  10. 10,0 10,1 «Causes». nhs.uk (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2018. 
  11. Deaf-Blindness, NCDB: National Center on. «Overview on Deaf-Blindness». nationaldb.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2018. 
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 Heller, Kathryn· Kennedy, Cheryl. Etiologies and Characteristics of Deaf-Blindness (PDF). National Center on Deaf-Blindness. 
  13. «HKNC: Common Causes of Combined Vision and Hearing Loss». www.helenkeller.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2018. 
  14. «What is a SSP?». Helen Keller National Center. Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2021. 
  15. «The Miracle Worker (2000)». imdb.com. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2017. 
  16. Bobrow, Emily (2 Αυγούστου 2019). «Haben Girma Is a Trailblazer for the Deaf and Blind». The Wall Street Journal. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2020. 
  17. Zapke, Angela (29 Νοεμβρίου 2019). «New Film Features First DeafBlind Actor in a Lead Role». Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2021. 
  18. «Feeling Through 2019 Full Cast and Crew». IMDb. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2021. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]