Τουρκικές βουλευτικές εκλογές 1950

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τουρκικές βουλευτικές εκλογές 1950

1946 ←
14 Μαΐου 1950 (1950-05-14)
→ 1954

487 της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης της Τουρκίας
244 έδρες χρειάζονται για την απόλυτη πλειοψηφία
Συμμετοχή 7,953,394
  Πρώτο κόμμα Δεύτερο κόμμα
 
Επικεφαλής Τζελάλ Μπαγιάρ Ισμέτ Ινονού
Κόμμα ΔΚ Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό
Έδρες 416 69
Ποσοστό 55,22% 39,59%
Μεταβολή Αύξηση352 Μείωση326


Απερχόμενος Πρωθυπουργός

Τσεσμετίν Γκιουναλάι
Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό

Επόμενος Πρωθυπουργός

Αντνάν Μεντερές
ΔΚ


Τουρκικές βουλευτικές εκλογές διενεργήθησαν στις 14 Μαΐου 1950, με σκοπό την πλήρωση των 457 εδρών της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης και την ανάδειξη (μέσω εμμέσων εκλογών), Προέδρου της Δημοκρατίας.
Κατά τη διάρκεια αυτών των εκλογών έλαβε χώρα και η πρώτη πραγματική προεκλογική εκστρατεία. Ραδιοφωνικοί σταθμοί στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη έδωσαν χρόνο για προεκλογικές ομιλίες και ειδήσεις. Ένώ μέλη του Δημοκρατικού Κόμματος καθιέρωσαν για πρώτη φορά τις ομιλίες σε ανοιχτές συγκεντρώσεις καθώς και τις συνεντεύξεις Τύπου. Εκτός από το ραδιόφωνο και οι εφημερίδες αφιέρωσαν χώρο στην προεκλογική εκστρατεία ενώ πρωτο-εμφανίστηκαν και οι προεκλογικές αφίσες.

Οι εκλογές χαρακτηρίστηκαν από μια ευρείας κλίμακας νίκη του Δημοκρατικού Κόμματος - νίκη που σηματοδότησε το τέλος της 27χρονης διακυβέρνησης του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος. Οι εκλογές έχουν χαρακτηριστεί και ως «Λευκή επανάσταση» λόγω των ήρεμων αλλά κοσμογονικών αλλαγών που συνέβησαν στην τουρκική πολιτική ιστορία.[1]

Με τον νέο εκλογικό νόμο 5545 που ψηφίστηκε στις 16 Φεβρουαρίου του 1950 αυξήθηκαν οι έδρες της Εθνοσυνέλευσης, ρυθμίστηκε το εκλογικό σύστημα - (Πλειοψηφικό), μυστική ψηφοφορία, ανοιχτή καταμέτρηση - ενώ καθορίστηκε ο έλεγχος των αποτελεσμάτων από δικαστικούς υπαλλήλους.[2]

Στις 22 Μαΐου, ξεκίνησε η 9η κοινοβουλευτική περίοδος της Τουρκίας με την εκλογή του Ρεφίκ Κοραλτάν ως Προέδρου της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης και την εκλογή του Τζελάλ Μπαγιάρ, βουλευτή Σμύρνης και αρχηγό του Δημοκρατικού Κόμματος, ως Προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας. Ο δε βουλευτής Αϊδινίου, Αντνάν Μεντερές, επιλέχτηκε από το κόμμα του για να σχηματίσει την 19η κυβέρνηση της χώρας. Στις 9 Ιουνίου ανέλαβε και την προεδρία του Δημοκρατικού Κόμματος. [1]

Στις εκλογές έλαβαν μέρος εκτός από τα δυο κύρια κόμματα, και το Εθνικό Κόμμα, αποτελούμενο από δυσαρεστημένα μέλη του Δημοκρατικού Κόμματος με εθνικιστικό προσανατολισμό, που έλαβε 250,414 ψήφους [3] και εξέλεξε έναν (1) βουλευτή, τον Οσμάν Μπουλούκμπασι (Osman Bölükbaşı) και διάφοροι ανεξάρτητοι υποψήφιοι εκ των οποίων εξελέγη ένας (1).

Ποσοστά ψήφων
ΔΚ
  
55.22%
ΡΛΚ
  
39.59%
Εθνικό Κόμμα
  
4.63%

Η πρώτη ενέργεια της κυβέρνησης Μεντερές ήταν να επαναφέρει το αδδάν το κάλεσμα για προσευχή στα αραβικά, που είχε απαγορευτεί κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του ΡΛΚ. Η απόφαση του Μεντερές βασίστηκε και στην απαίτηση του λαού που είχε συγκεντρωθεί έξω από την Εθνοσυνέλευση, τις μέρες που συζητούνταν η πρόταση, ζητώντας την επαναφορά του. Η πρόταση υπερψηφίστηκε στις 16 Ιουνίου του 1950. [4]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 «1950 seçimleri Beyaz Devrim mi?». dunyabulteni.net. 14 Μαΐου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Αυγούστου 2015. (η σελίδα προσπελάστηκε μέσω του google translate)
  2. https://www.ysk.gov.tr/doc/dosyalar/1923-2011-MVSecimleri-Tuik.pdf, σελ.xii
  3. https://www5.tbmm.gov.tr//develop/owa/secimler.secimdeki_partiler?p_secim_yili=1950 (η σελίδα προσπελάστηκε μέσω του google translate)
  4. «Yeter söz milletin:1950 genel seçimleri». Yeni Şafak. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Φεβρουαρίου 2018. (η σελίδα προσπελάστηκε μέσω του google translate)