Συριακός Εμφύλιος Πόλεμος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Συριακός εμφύλιος πόλεμος)
Συριακός Εμφύλιος Πόλεμος
Μέρος της Αραβικής Άνοιξης, προέκταση της Ιρακινής εξέγερσης και της Κουρδοτουρκικής σύγκρουσης.

Τρέχουσα στρατιωτική κατάσταση:
Αραβική Δημοκρατία της Συρίας:
     Κυβέρνηση Άσαντ

Συριακή Αντιπολίτευση:
     Συριακή Προσωρινή Κυβέρνηση (Τουρκική κατοχή και τουρκόφιλοι αντάρτες)
     Ταχρίρ αλ Σαμ (Σαλαφιστές αντάρτες)
     Άλλοι αντάρτες & Ην. Πολιτείες

Ροζάβα:
     Κούρδοι επαναστάτες και άλλοι δημοκράτες
     Συγκυβέρνηση Ροζάβα και κυβέρνησης Άσαντ

Ισλαμικό Κράτος:
     Τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους

     Αμφισβητούμενες περιοχές (Περισσότερες πληροφορίες)

Ημερομηνία15 Μαρτίου 2011 - Σήμερα
ΤόποςΣυρία
ΈκβασηΣε εξέλιξη
Αντιμαχόμενοι
Ηγετικά πρόσωπα
Μπασάρ αλ Ζούμπι
Αμπού Γιαχιά αλ Χαμαουί
Αμπού Τζαμπέρ Σαΐχ

Ο Συριακός εμφύλιος πόλεμος (αραβικά: الحرب الأهلية السورية) είναι μια εμφύλια διαμάχη σε εξέλιξη από τον Μάρτιο του 2011 στη Συρία. Ο πόλεμος έχει τις απαρχές του στην εξέγερση που ξέσπασε στη Συρία στο πλαίσιο της Αραβικής Άνοιξης. Η συριακή κυβέρνηση ανέπτυξε τον στρατό για να καταστείλει την εξέγερση και αρκετές πόλεις πολιορκήθηκαν.[2][3] Σύμφωνα με μάρτυρες, στρατιώτες που αρνήθηκαν να ανοίξουν πυρ εναντίον αμάχων εκτελέστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες από τον στρατό της Συρίας.[4] Η κυβέρνηση της Συρίας αρνήθηκε τη φημολογία για αποστασίες και κατηγόρησε "ένοπλες συμμορίες" για την πρόκληση ταραχών.[5]

Έτος 2011[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δημιουργία του Συριακού Εθνικού Συμβουλίου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η σκληρή κυβερνητική καταστολή του Άσαντ μετέτρεψε τις τοπικές διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες σε μαζική λαϊκή εξέγερση. Στα τέλη του 2011, πολίτες και λιποτάκτες του στρατού σχημάτισαν μάχιμες μονάδες, οι οποίες ξεκίνησαν ένοπλες επιθέσεις κατά του συριακού στρατού. Οι αντάρτες ενοποιήθηκαν κάτω από τη σημαία του Ελεύθερου Συριακού Στρατού και αργότερα ενώθηκαν και δημιούργησαν το Συριακό Εθνικό Συμβούλιο (SNC) και πολέμησαν με πιο οργανωμένο τρόπο. Οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης που αντιτάσσονταν στο καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ και σχημάτισαν το Συμβούλιο είχαν ως στόχο την ανατροπή του. Το συμβούλιο ιδρύθηκε στην Κωνσταντινούπολη στις 2 Οκτωβρίου 2011.[6] Η σύγκρουση έχει θρησκευτικές προεκτάσεις, καθώς η αντιπολίτευση κυριαρχείται από σουνίτες μουσουλμάνους, ενώ τα κορυφαία στελέχη της κυβέρνησης είναι αλαουίτες μουσουλμάνοι.[7] Επίσης, στον πόλεμο εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα τα περισσότερα κράτη της Μέσης Ανατολής, καθώς και η Ρωσία, οι ΗΠΑ και αρκετά ευρωπαϊκά κράτη, δίνοντας στη σύγκρουση χαρακτήρα πολέμου δι' αντιπροσώπων.[8][9][10] Η Συρία έγινε ο τόπος αυτού που αποκαλούμε πόλεμος διά αντιπροσώπων.

Οι ΗΠΑ τάσσεται εναντίον της Ρωσίας, τα σουνιτικά θεοκρατικά κράτη της Σαουδικής Αραβίας και του Κατάρ είναι εναντίον του σιϊτικού θεοκρατικού κράτους του Ιράν και της Χεζμπολάχ και η Τουρκία εναντίον των Αράβων εθνικιστών λόγω της προσπάθειας αποκατάστασης της οθωμανικής κυριαρχίας στη Συρία όπως ήταν πριν από τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο.[11]

Έτος 2012[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η σύγκρουση κλιμακώθηκε γρήγορα σε ολοκληρωτικό εμφύλιο πόλεμο. Τον Ιανουάριο έκανε την εμφάνιση της μια νέα αντάρτική φράξια, η οποία συνδέεται με την Αλ Κάιντα, το μέτωπο Άλ Νούσρα. Ο Άλ Ζαουάχρι κάλεσε τους σουνίτες μουσουλμάνους να υποστηρίξουν τη Συριακή επανάσταση. Τον Φεβρουάριο, ο ΟΗΕ κάλεσε τον Άσαντ να παραιτηθεί, αλλά η Ρωσία και η Κίνα άσκησαν βέτο. Η ομάδα φίλων της Συρίας που αποτελείται από περισσότερες από 60 χώρες, μεταξύ των οποίων η Βρετανία, η Γαλλία, η Σαουδική Αραβία, η Τουρκία και οι ΗΠΑ, ανακήρυξαν το Συριακό συμβούλιο (SNC) νόμιμο εκπρόσωπο της Συρίας. [12] Η Σαουδική Αραβία και οι χώρες του Κόλπου ανακοίνωσαν τη στήριξη και την οικονομική ενίσχυση με τη δημιουργία ενός ταμείου για τη χρηματοδότηση του Ελεύθερου Συριακού Στρατού (FSA).[13] Τον Ιούλιο, οι επαναστατικές δυνάμεις ανατίναξαν στη Δαμασκό το κτήριο που στεγάζονται οι υπηρεσίες ασφαλείας, σκοτώνοντας αρκετούς ανώτερους αξιωματούχους, τον υφυπουργό και τον υπουργό Άμυνας. Οι ΗΠΑ και η Βρετανία ανακοίνωσαν νέες κυρώσεις για το καθεστώς, αλλά η Ρωσία και η Κίνα συνέχισαν να ασκούν βέτο. Οι δυνάμεις του Άσαντ αντεπιτέθηκαν.[14] Τον Οκτώβριο, η Υπουργός Εξωτερικών της ΗΠΑ, Χίλαρι Κλίντον έπαψε να αναγνωρίζει το Συριακό Συμβούλιο (SNC) καθώς στερείται λαϊκού ερείσματος και δεν μπορεί πλέον να θεωρείται ηγεσία της Αντιπολίτευσης στη Συρία. Επίσης, χαρακτήρισε το μέτωπο Αλ Νούσρα τρομοκρατική οργάνωση. Στα μέσα Ιανουαρίου του 2012, ο Άσαντ χορήγησε γενική αμνηστία για όλα τα εγκλήματα που τελέστηκαν από τις 15 Μαρτίου του 2011 μέχρι τις 15 Ιανουαρίου 2012. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η αμνηστία κάλυπτε όσους διαδήλωσαν ειρηνικά, αυτούς που έφεραν χωρίς άδεια όπλα αλλά και όσους τα παραδώσουν στις Αρχές ως τα τέλη του μήνα, ενώ αμνηστεύονταν και οι λιποτάκτες αν επέστρεφαν ως τις 31 Ιανουαρίου.[15]

Στις αρχές του 2012, οι χριστιανοί του Χαλεπίου ήταν με το μέρος του καθεστώτος του Άσαντ ή ουδέτεροι, με την πεποίθηση ότι θα διαφύγουν της προσοχής και των δυο πλευρών. Στη Συρία υπήρχαν 200 χιλ. Χριστιανοί Συριακής και Αραβικής καταγωγής.[16]

Έτος 2013[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δημιουργία Ισλαμικού κράτους και αυτονομία του Δυτικού Κουρδιστάν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Τζιχαντιστές κυριαρχούν περισσότερο στην Αντιπολίτευση και το καθεστώς Άσαντ ανακτά τη στρατιωτική πρωτοβουλία. Τον Απρίλιο, ο Συριακός Στρατός μαζί με την Οργάνωση Χεσμπολάχ εξαπολύουν επίθεση στην πόλη Κουσέιρ. Ο Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι, ηγέτης της Αλ Κάιντα στο Ιράκ, αναλαμβάνει την πατρότητα του μετώπου Αλ Νούσρα και ανακοινώνει τη συνένωση των δυο οργανώσεων με την ονομασία Ισλαμικό Χαλιφάτο στο Ιράκ και το Λεβάντε (ISIS). Τον Μάιο, δημοσιεύεται μια ψεύτικη φωτογραφία με τον ισχυρισμό ότι δείχνει τις σχέσεις της Αμερικής με τους Τζιχαντιστές. Συγκεκριμένα, ο Γερουσιαστής Τζον Μακέιν εμφανίζεται σε φωτογραφία με αντάρτες του Ελεύθερου Συριακού στρατού (FSA) ενώ ανάμεσά τους είναι και ο ηγέτης των τζιχαντιστών. Το 2016, αποδείχτηκε λανθασμένος ο ισχυρισμός αυτός, καθώς δίπλα στον γερουσιαστή βρισκόταν ένας πολεμιστής του FSA.[17]

Στις 30 Αυγούστου, το βρετανικό κοινοβούλιο ψηφίζει κατά της στρατιωτικής επέμβασης στη Συρία.[18] Σημαντικό ρόλο στην περιοχή απέκτησαν και οι Κούρδοι της Συρίας. Έχουν πετύχει σε μεγάλο βαθμό την αυτονομία τους από τον Νοέμβριο του 2013 ως μέρος της συνεχιζόμενης Κουρδικής εξέγερσης. Το Δυτικό Κουρδιστάν δεν αναγνωρίζεται επίσημα ως αυτόνομο κράτος από τη Συριακή κυβέρνηση, παρόλο που οι Κούρδοι μαχητές παίρνουν μέρος στις μάχες κατά του ISIS.[19]

Έτος 2014[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η μάχη της Μοσούλης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Ιανουάριο, το Ισλαμικό Κράτος καταλαμβάνει τη Φαλούτζα και άλλες μικρότερες πόλεις του δυτικού και κεντρικού Ιράκ, αποκομίζοντας χρήματα και σύγχρονο οπλισμό και εξοπλισμό. Η επόμενη πόλη που κατέλαβε το Ισλαμικό Κράτος ήταν τον Ιούλιο η Μοσούλη. Συγκεκριμένα, 2.500 μαχητές του Ισλαμικού Κράτους κατέλαβαν την πόλη που υπερασπίζονταν 60.000 υπερασπιστές. Στις 9 Ιουλίου, η ήττα κατέστη αναστρέψιμη, όταν οι τρεις ανώτατοι στρατηγοί -Ανμπούτ Κανμπάρ, Αλί Γαϊντάν, Μαχντί Γαράουϊ- επιβιβάστηκαν σε ένα ελικόπτερο και διέφυγαν στο Κουρδιστάν. Η ενέργεια αυτή έφερε την πλήρη κατάπτωση του ηθικού του στρατού.[20]

Εκεί, το Ισλαμικό Κράτος κυρίευσε και έβαλε χέρι στην κεντρική τράπεζα του Ιράκ αρπάζοντας δηνάρια αξίας 450 εκ. δολαρίων και έθεσε υπό τον έλεγχό του τις πετρελαιοπηγές της περιοχής[21] Οι επιτυχίες αυτές έφεραν στις τάξεις των τζιχαντιστών νέους μαχητές. Η CIA υπολόγιζε μέχρι εκείνη τη στιγμή ότι το Ισλαμικό Κράτος διέθετε 31.000 έμπειρους μαχητές, από τους οποίους 12.000 προέρχονται από 74 χώρες. Συγκεκριμένα, από την περιοχή των Βαλκανίων, Βόσνιοι αλλά και Αλβανοί τζιχαντιστές έχουν καταταχθεί στις τάξεις του Στρατού της Κατάκτησης (Army of Conquest ή Jaish al-Fatah (JaF). [22][23]

Ο Στρατός της Κατάκτησης, είναι μια οργάνωση υπό την ηγεσία του Μετώπου αλ Νούσρα και τη συμμετοχή άλλων μικρότερων ισχυρών Σουνίτικων ισλαμιστικών οργανώσεων όπως η:

  • Ajnad al-Sham
  • Ahrar ash-Sham
  • Harakat Nour al-Din al-Zenki[4]
  • Liwa al-Haqq
  • Jaysh al-Sunna

Ο εμφύλιος πόλεμος κλιμακώνεται[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε αυτήν την περίοδο όμως, φαίνεται ότι ο εμφύλιος έχει ξεσπάσει και στις δυνάμεις που είχαν ενωθεί κατά του Άσαντ. Η προέλαση του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ πυροδοτεί ριζική αλλαγή στις προτεραιότητες της διεθνούς κοινότητας. Μερικές ομάδες σαλαφιστών ανταρτών και ο Ελεύθερος Συριακός στρατός (FSA) επιτίθενται στον ISIS. Η Αλ Κάιντα αποστασιοποιείται από τον ISIS. Η Τουρκία χαρακτήρισε το μέτωπο Αλ Νούσρα τρομοκρατική οργάνωση μετά την κατάκτηση της πόλης Κεσάμπ. Ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός διασπάστηκε. Τον Μάιο, μετά από μάχη τριών ετών, ο Συριακός στρατός του Άσαντ καταλαμβάνει τη Χομς. Τον Ιούνιο, το ISIS καταλαμβάνει τη Μοσούλη και το Τικρίτ, αλλάζει το όνομα του σε Ισλαμικό Κράτος και κηρύσσει την ίδρυση του Παγκόσμιου Χαλιφάτου. Μετά από αυτή τη συμβολική κίνηση, διάφορες τζιχαντιστικές ομάδες και οργανώσεις, όπως η Ανσάρ Αλ Σαρία (Λιβύη), οι Ταλιμπάν, και η Μπόκο Χαράμ (Νιγηρία), ορκίστηκαν πίστη στον νέο χαλίφη. [24] Αρχικά, η Αλ Κάιντα τηρούσε εχθρική στάση προς το Ισλαμικό Κράτος, αργότερα όμως τάχθηκε υπέρ του. [25]

Στη Συρία, ο Άσαντ κέρδισε το 90% των ψήφων στις περιοχές που κατείχε και η ζωή φαινόταν να επιστρέφει σταδιακά σε πολλές περιοχές της χώρας. Οι ΗΠΑ βομβάρδισαν το Ισλαμικό Κράτος, το οποίο κατέστρεψε σημαντικές αρχαιότητες που χρονολογούνται από την εποχή του Χριστού. Αποκεφαλίζεται ο Πήτερ Κάσιγκ, ο οποίος μετείχε σε ανθρωπιστική αποστολή από το Ισλαμικό κράτος.[26].

Έτος 2015[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις αρχές του 2015, το Χαλέπι ήταν η σημαντικότερη περιοχή αντιπαράθεσης των αντιμαχόμενων δυνάμεων της Αντιπολίτευσης, που πλέον είχε διαχωριστεί, αλλά και κατά του Άσαντ. Το Χαλέπι είναι σημαντική πόλη και για τις δυο πλευρές, τόσο στρατιωτικά αλλά και σε πολιτικό επίπεδο.[27] Οι αντάρτες παρέδωσαν τη Χομς και υποχώρησαν, κρατώντας τον οπλισμό τους υπό την επίβλεψη των Ο.Η.Ε.. Οι Κούρδοι αντάρτες απώθησαν τους τζιχαντιστές από το Κομπάνι, ενώ, από τον Μάιο μέχρι τον Αύγουστο, το Ισλαμικό Κράτος κατέλαβε την Παλμύρα και κατέστρεψε αρχαιότητες. Η ολική καταστροφή του ναού του Βαάλ Σαμίν, που θεωρείται ο δεύτερος σημαντικότερος στην αρχαία Ελληνορωμαϊκή Παλμύρα, προκάλεσε αποτροπιασμό σε όλο τον κόσμο.[28]. Τον Σεπτέμβριο, η Ρωσία ξεκίνησε αεροπορικές επιδρομές εναντίον των ανταρτών στη Συρία. Τον Οκτώβριο, δημιουργήθηκαν οι Δημοκρατικές Δυνάμεις της Συρίας (FDS) οι οποίες πολεμούν κατά του ISIS και συγκεκριμένα κατά του ISIL. Το FDS Ιδρύθηκε με αποστολή να αγωνιστεί για τη δημιουργία μιας κοσμικής, δημοκρατικής και ομοσπονδιακής Συρίας, κατά μήκος των εδαφών της Επανάστασης της Rojava στη βόρεια Συρία. To FDS έχει συμμαχήσει με τις κουρδικές ομάδες YPG και YPJ. Το SDF διαθέτει 55.000 αξιόμαχους και εμπειροπόλεμους μαχητές, εκ των οποίων, οι 45.000 μαχητές είναι οι Κούρδοι της Συρίας, δηλαδή Μονάδες Προστασίας του Λαού του YPG (στα Κουρδικά Yekîneyên Parastina Gel‎), καθώς και 10.000 μαχητές από τις Αραβικές φυλές της Βόρειας περιοχής της Συρίας, που πολεμούν τους τζιχαντιστές μαζί με το YPG.

Έτος 2016[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκεχειρία και κατάπαυση του πυρός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Μάρτιο, ο Αραβικός Σύνδεσμος κατέταξε τη Χεζμπολάχ στη λίστα με τις τρομοκρατικές οργανώσεις. Η Χεζμπολάχ μάχεται στο πλευρό του Άσαντ. Στο πλευρό της Χεζμπολάχ τάχθηκε ο Ιρακινός υπουργός Εξωτερικών ενώ έντονες ενστάσεις διατύπωσαν το Ιράν και ο Λίβανος.[29] Οι ΗΠΑ δείχνουν να έχουν παραδώσει εργολαβικά τη Συρία στη Ρωσία. Η Ρωσία προσπαθεί να κερδίσει χρόνο μέχρι να έλθει ο επόμενος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ των ΗΠΑ για να δουν ποιες διαπραγματευτικές προοπτικές υπάρχουν.[30] Προσπαθούν να ενισχύσουν τον Άσαντ μέσα στη Συρία και να οδηγήσουν τα πράγματα, όχι σε de jure, αλλά σε de facto διάσπαση της Συρίας. Συγκεκριμένα, στη Συρία αυτή τη στιγμή υπάρχει ένα Αλαουιστάν ή Ασαντστάν, ένα Κουρδιστάν το οποίο ανακοινώθηκε τον Μάρτιο. Συγκεκριμένες περιοχές κατέχει επίσης ο ISIS.[31]. Τον Σεπτέμβριο, οι υπουργοί Εξωτερικών των Η.Π.Α. Τζον Κέρι και της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ ανακοίνωσαν ένα σχέδιο για την κήρυξη εκεχειρίας στη Συρία, έπειτα από μια ημέρα μαραθώνιων διαπραγματεύσεων στη Γενεύη. Η εκεχειρία έληξε μια εβδομάδα μετά, με τις Η.Π.Α. να είναι εξοργισμένες με τις ειδήσεις περί του βομβαρδισμού μιας πομπής φορτηγών με ανθρωπιστική βοήθεια κοντά στο Χαλέπι. Υπό τον έλεγχο των ανταρτών στο Χαλέπι παραμένουν μόνο δύο σημαντικές συνοικίες, η Σουκάρι και η αλ-Μασάντ, μαζί με ελάχιστες μικρές συνοικίες. Οι αντάρτες αποσύρθηκαν από άλλες έξι σημαντικές συνοικίες του Χαλεπίου έναντι της προέλασης του στρατού του Άσαντ. Η ανακατάληψη του Χαλεπίου, που είναι διαιρεμένο σε καθεστωτικούς και αντικαθεστωτικούς από το 2012, είναι η μεγαλύτερη νίκη του Άσαντ απέναντι στους αντάρτες αφότου ξεκίνησε ο πόλεμος στη Συρία.[32] Το Ισλαμικό Κράτος έχει εξαπολύσει επίθεση στην Παλμύρα σε αντίποινα για την επιτυχημένη προέλαση του Συριακού στρατού στο Χαλέπι.[33] Στις 22 Δεκεμβρίου, το Ισλαμικό Κράτος εκτελεί με βάναυσο τρόπο δυο Τούρκους στρατιώτες βάζοντάς τους φωτιά. Στο βίντεο που δόθηκε στη δημοσιότητα, πρωταγωνιστεί ο αρχηγός της οργάνωσης Αμπού Μπακρ αλ-Μπαγκντάντι ο οποίος καλεί σε εκδίκηση κατά της Τουρκίας. [34] Ο συριακός στρατός ανακοίνωσε την κατάπαυση του πυρός που θα τεθεί σε ισχύ στις 00.00 της 30ής Δεκεμβρίου, με εγγυήτριες δυνάμεις τη Ρωσία και την Τουρκία. [35] Από τη συμφωνία αποκλείεται το Ισλαμικό Κράτος, το πρώην Μέτωπο αλ-Νούσρα και οι ένοπλες οργανώσεις που συνδέονται με αυτά.

Κατά τη διάρκεια του 2016 οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις έχουν δημιουργήσει 3 ξεχωριστά Στρατιωτικά Συμβούλια των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων στην περιοχή Shahba, προκειμένου να διευκολύνουν την οργάνωση και τη διεξαγωγή στρατιωτικών επιχειρήσεων στην περιοχή. Από τα τέλη του 2016, τα τρία στρατιωτικά συμβούλια είναι το στρατιωτικό συμβούλιο της Μανμπίτζ, το στρατιωτικό συμβούλιο της Αλ Μπαμπ, και το στρατιωτικό συμβούλιο της Τζαραμπλούς.

Έτος 2017[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επιστροφή προσφύγων και οι τομείς ευθύνης ΗΠΑ-Ρωσίας και Τουρκίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Φεβρουάριο, η συριακή κυβέρνηση κατηγορήθηκε από τη Διεθνή αμνηστία ότι σε όλη την περίοδο της κρίσης εκτελέστηκαν σε συριακή φυλακή πάνω από 13.000 αιχμάλωτοι. Στην έκθεσή της η Διεθνής Αμνηστία αναφέρει ότι οι εκτελέσεις πραγματοποιήθηκαν στη φυλακή Σαϊντνάγια κυρίως από το 2011 έως το 2015, όμως είναι πιθανό να συνεχίζονται και ισοδυναμούν με εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Η πλειονότητα των εκτελεσμένων ήταν άμαχοι που ήταν αντίθετοι στο καθεστώς του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ. Η συριακή κυβέρνηση έχει διαψεύσει επανειλημμένως αυτές τις κατηγορίες.[36] Toν Φεβρουάριο, μετά την ανακατάληψη της πόλης Αλ Μπαμπ από τον τουρκικό στρατό, τελευταίου προπυργίου της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος στην επαρχία Χαλέπι (βόρεια Συρία), 70.000 Σύροι έχουν επιστρέψει σε αυτές τις επαρχίες που έχουν εκκαθαριστεί, ενώ 100.000 ακόμα πρόσφυγες αναμένεται να επιστρέψουν μέχρι τα τέλη του 2017.[37] Σημαντικό πλήγμα στον αγώνα κατά της ισλαμικής τρομοκρατίας δέχθηκε η Αλ Κάιντα όταν αμερικάνικο μη επανδρωμένο αεροσκάφος βομβάρδισε την περιοχή που βρισκόταν ο δεύτερος σε ιεραρχία της Αλ Κάιντα, Αμπού Αλ Χαΐρ Αλ Μάσρι. Ο Αλ Μάσρι ήταν γαμπρός του Οσάμα Μπιν Λάντεν και υπαρχηγός της οργάνωσης. Οι ΗΠΑ θεωρούν ότι η δολοφονία ενός τόσο σημαντικού στελέχους της Αλ Κάιντα θα οδηγήσει σε απάντηση από την πλευρά των τζιχαντιστών.[38]

Οι ΗΠΑ, το Μάρτιο, ανέπτυξαν αρκετές εκατοντάδες πεζοναύτες με πυροβόλα όπλα, στη Συρία, στο πλαίσιο της επιχείρησης για την εκδίωξη του Ισλαμικού Κράτους από την πρωτεύουσά του, τη Ράκα. Μέχρι στιγμής οι Αμερικανοί στρατιώτες περιορίζονταν στο να προσφέρουν συμβουλές στις δυνάμεις που μάχονται κατά του ΙΚ, κυρίως των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (FDS).[39] Κατά τη διάρκεια του Μαρτίου συναντήθηκαν οι στρατηγοί των τριών Αρχηγών Γενικών Επιτελείων, ΗΠΑ-Ρωσίας και Τουρκίας, στην τουρκική πόλη της Αντάλυας στις 7 Μαρτίου. Ο στρατηγός των ΗΠΑ, Τζόζεφ Ντάνφορν, ο στρατηγός της Ρωσίας Βαλερύ Γερασίμοφ και ο στρατηγός της Τουρκίας Χουλουσί Ακάρ συναντήθηκαν και συμφώνησαν για τον συντονισμό των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Συρία. Η απόφαση αυτή των ΗΠΑ να στηρίξει τους Κούρδους αντάρτες προκάλεσε πανικό και απογοήτευση στην Τουρκία, καθόσον οι Τούρκοι θεωρούν το YPG τρομοκρατική οργάνωση και παρακλάδι του Τουρκικού ΡΚΚ. Οι Τούρκοι στήριξαν από την αρχή τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό (FSA), ο οποίος έχασε πλέον την εμπιστοσύνη των Δυτικών, λόγω της ακραίας ριζοσπαστικοποίησής του στο Ισλάμ.

Μάλιστα ο σημερινός FSA αποτελείται από συμμορίες ισλαμιστών και Τουρκμένων, μιας τουρκικής φυλής της Συρίας, που πολεμάνε για να μετατρέψουν τη Συρία σε προτεκτοράτο της νέας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι δημοκρατικές στρατιωτικές οργανώσεις του FSA εγκαίρως είδαν την κατάσταση και έφυγαν από αυτόν και εντάχθηκαν στις SDF. Οι ΗΠΑ κατέρριψαν ολοσχερώς τις νεοθωμανικές επιδιώξεις του Ερντογάν στη Συρία και προανήγγειλε επισήμως τη δημιουργία του εφιάλτη της Τουρκίας, το μελλοντικό Κουρδικό κράτος στη Συρία. Οι τρεις Αρχηγοί, αποφάσισαν να διαιρέσουν τη Συριακή Ζώνη επιχειρήσεων σε τομείς ευθύνης. Έτσι θα αποφασίσουν σύντομα ποιες ζώνες επιχειρήσεων θα είναι υπό τον απόλυτο έλεγχο των Αμερικανών και δε θα εμπλέκονται οι Ρώσοι και ποιες ζώνες θα είναι υπό τον έλεγχο των Ρώσων χωρίς εμπλοκή των Αμερικανών. Το σημαντικό εδώ είναι ότι δεν αναφέρεται καν ο ρόλος της Τουρκίας, που προφανώς τίθεται εκτός των ζωνών ελέγχου Ρώσων και Αμερικανών, χωρίς να τους δίδεται περισσότερος χώρος ευθύνης, εκτός από την περιοχή που ήδη έχει καταλάβει ο Τουρκικός στρατός. [40]

Οι ΗΠΑ ξεκίνησαν προαναγγελθείσα από τον Ντόναλντ Τραμπ επίθεση κατά της Συρίας στις 07 Απριλίου 2017 κατά της αεροπορικής βάσης Σαϊράτ[41]. Ο βομβαρδισμός χαρακτηρίστηκε επίθεση κατά κυρίαρχου κράτους από τον πρόεδρο της Ρωσίας Βαλντιμίρ Πούτιν[42]. Η Ρωσία ανέστειλε τη συμφωνία αεροπορικής ασφάλειας πάνω από τη Συρία και ζήτησε επείγουσα σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ[43]. Η Γαλλία, με την υποστήριξη της Μεγάλης Βρετανίας, χαρακτήρισε την επίθεση των ΗΠΑ ως «Προειδοποίηση προς ένα εγκληματικό καθεστώς». Η Τουρκία με τη σειρά της, χαρακτήρισε ως θετική εξέλιξη την επίθεση, την οποία καταδίκασε το Ιράν[44].

Τον Μάιο η αντιπαράθεση Τουρκίας - ΗΠΑ οξύνθηκε με αφορμή την απόφαση του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, να εξοπλίσει με βαριά όπλα τους Κούρδους μαχητές των δυνάμεων YPG της Συρίας και να αναλάβουν αυτοί στο πλαίσιο των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), και όχι ο τουρκικός στρατός, την επιχείρηση για την ανακατάληψη της Ράκα.

Τον Ιούνιο του 2017 οι χώρες του Κόλπου (Σαουδική Αραβία, Αίγυπτος, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Υεμένη, Λιβύη και Μπαχρέιν) ανακοίνωσαν ότι διέκοψαν τις σχέσεις τους με το Κατάρ κατηγορώντας το πλούσιο αραβικό κράτος του Κόλπου ότι υποστηρίζει την Τρομοκρατία.[45] Τη διπλωματική εκπροσώπηση της Αιγύπτου στο Κατάρ ανέλαβε η Ελλάδα.

Στις 16 Ιουνίου 2017, η Ρωσία μετά από βομβαρδισμό ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος ανακοίνωσε ότι μάλλον σκοτώθηκε ο ηγέτης της οργάνωσης Αλ Μπαγκντάντι[46]. Τέτοιες πληροφορίες έχουν ανακοινωθεί και στο παρελθόν και διακινούνταν για λόγους προπαγάνδας.

Την 9η Ιουλίου 2017, ο αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων και πρωθυπουργός του Ιράκ, Χάιντερ αλ-Αμπάντι ανακοίνωσε τη νίκη κατά του Ισλαμικού Κράτους στην πόλη της Μοσούλης. Η μάχη της Μοσούλης, άρχισε στις 16 Οκτωβρίου 2016 και έληξε στις 9 Ιουλίου 2017, έπειτα από 8 μήνες περίπου. Οι μάχες εντάθηκαν σταδιακά, καθώς οι ιρακινές δυνάμεις, υποστηριζόμενες από τον συνασπισμό υπό τις ΗΠΑ, πλησίαζαν στο κέντρο της πόλης. Η πόλη είχε εγκαταλειφθεί από τις ιρακινές δυνάμεις στα χέρια των τζιχαντιστών από τον Ιούνιο του 2014.[47]

Μάχες μεταξύ Ιρακινού στρατού και Κούρδων Πεσμεργκά για τον έλεγχο του Κιρκούκ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 16 Οκτωβρίου ξέσπασαν μάχες νότια του πλούσιου σε κοιτάσματα πετρελαίου Κιρκούκ με ανταλλαγές πυρών πυροβολικού ανάμεσα στους Κούρδους μαχητές Πεσμεργκά και τις δυνάμεις της ιρακινής ομοσπονδιακής κυβέρνησης μετά την εντολή που έλαβαν οι τελευταίες από τον πρωθυπουργό Χαϊντάρ αλ Αμπάντι να επαναφέρουν την ασφάλεια στην κουρδική πόλη στον απόηχο του πρόσφατου δημοψηφίσματος για ανεξαρτησία. Οι Κούρδοι μαχητές είχαν καταλάβει το Κιρκούκ στα μέσα του 2014, όταν εγκατέλειψαν την περιοχή οι ιρακινές δυνάμεις καθώς προήλαυναν προς το μέρος τους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους. Η ιρακινή κρατική τηλεόραση ανέφερε ότι ο στρατός έθεσε υπό τον έλεγχό του τον σταθμό διανομής φυσικού αερίου, τη βιομηχανική περιοχή και το διυλιστήριο στο Κιρκούκ, ισχυρισμό που αμφισβητούν, ωστόσο, οι Κούρδοι.[48]

Ανακατάληψη της Ράκα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι άντρες των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), της συμμαχίας μεταξύ Κούρδων και Αράβων που στηρίζεται από τις δυνάμεις των ΗΠΑ, ανακοίνωσαν την απελευθέρωση της Ράκα στις 17 Οκτωβρίου 2017, ύστερα από τις πολύμηνες μάχες κατά των τζιχαντιστών του αυτοαποκαλούμενου Ισλαμικού Κράτους. Η επιχείρηση για την ανακατάληψη της Ράκας ξεκίνησε στις 6 Ιουνίου. Ο συνδυασμός αεροπορικών βομβαρδισμών και χερσαίων επιχειρήσεων υπό την καθοδήγηση του συνασπισμού με την ηγεσία των Αμερικανών, απομόνωσαν την πόλη. Δύο διαφορετικά συμβούλια διεκδικούν την εξουσία της πόλης. Το Πολιτικό Συμβούλιο της Ράκα (RCC), που ιδρύθηκε τον Απρίλιο και στηρίζεται από το SDF, και το Επαρχιακό Συμβούλιο της Ράκα (RPC), το οποίο έχει τη στήριξη του κύριου αντιπολιτευτικού σώματος της Συρίας, τον Συριακό Εθνικό Συνασπισμό (SNC). Παραμένει άγνωστο αν η Ράκα, τελικώς παραδοθεί στο RCC, θα είναι μέλος της αυτόνομης Ροζάβα, κάτι που ανησυχεί έντονα την Τουρκία. Η Άγκυρα έχει κηρύξει πόλεμο στο Κουρδικό Εργατικό Κόμμα (PKK), σε μία διαμάχη που μετρά ήδη 1.700 νεκρούς, μεταξύ 2016-2017.[49]

Στις 8 Νοεμβρίου ο Συριακός Αραβικός Στρατός με τη στήριξη των συμμάχων του, ανάμεσά τους και η σιίτικη λιβανέζικη παραστρατιωτική οργάνωση Χεζμπολάχ, απελευθέρωσε την Αμπού Καμάλ, τελευταία πόλη και προπύργιο της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος (ISIS) στη Συρία. Στις επιχειρήσεις, οι ιρακινές παραστρατιωτικές Μονάδες Λαϊκής Κινητοποίησης (Αλ Χασχντ Αλ Σαάμπι) βοήθησαν στην απελευθέρωση της Αμπού Καμάλ, που βρίσκεται κοντά στα σύνορα της Συρίας με το Ιράκ στον Ευφράτη ποταμό.[50]

Έτος 2018[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 19 Ιανουαρίου έχοντας ως κύριο λόγο την προφύλαξη των συνόρων με τη Συρία, εισέβαλε ο Τουρκικός στρατός στη Συρία με κύριο στόχο την πόλη Αφρίν. Η στρατιωτική αυτή επιχείρηση (Κλάδος Ελαίας) αποτελεί ένα ακόμη μέρος της μακροχρόνιας Κουρδο-τουρκικής σύγκρουσης που επικρατεί από το 1978 και προέκταση του Συριακού Εμφύλιου πολέμου. Εθελοντές από την Ευρώπη είχαν ξεκινήσει να μάχονται υπέρ των Κούρδων, προερχόμενοι από διάφορες χώρες του κόσμου. Στις 28 Ιανουαρίου μετά από μια σκληρή μάχη με τους Κούρδους, Σύριοι αντάρτες προσκείμενοι στις Τουρκικές δυνάμεις κατάφεραν να συμπεριλάβουν στον έλεγχο τους το όρος της Μπάρσας. Συνολικά, οι αντάρτες και ο Τούρκικος στρατός έχουν αιχμαλωτίσει περίπου 20 χωριά και όλα στα συριο-τουρκικά σύνορα.[51]

Ο Ισλαμικός φονταμενταλισμός από τα Βαλκάνια στη Συρία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 3 Ιουλίου 2017 ανακοινώθηκε στα ΜΜΕ ότι σκοτώθηκε ο αρχηγός των Αλβανών τζιχαντιστών που πολεμούν μέσα από τις γραμμές του ISIS, ο Κοσοβάρος Λαβντρίν Μουχατζέρι, ο οποίος έγινε διαβόητος από βίντεο που κυκλοφόρησε στο Διαδίκτυο και τον εμφάνιζε να αποκεφαλίζει έναν όμηρο. Καταγόταν από το Κάτσανεκ, ένα χωριό στα σύνορα του Κοσόβου με τη Βόρεια Μακεδονία, αφού προηγουμένως είχε κάψει δημόσια το διαβατήριό του, σε μια κίνηση που δήλωνε ότι αποποιείται την εθνικότητά του και εφεξής θα είναι μόνο πολεμιστής του Αλλάχ (μουτζαχεντίν). Τα χωριά της Βοσνίας με την πάροδο του χρόνου και καθώς ήταν αποκομμένα από τον κοινωνικό, οικονομικό και πολιτιστικό ιστό της ούτως ή άλλως παράλυτης χώρας, μετατράπηκαν σε εστίες καλλιέργειας ισλαμικού φανατισμού, όπου τους νόμους του κράτους υποκατέστησε η Σαρία (η πλειοψηφία των κατοίκων της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, και ειδικότερα οι Μποσνιάκοι, είναι στο θρήσκευμα Σουνίτες Μουσουλμάνοι). Οι τρομοκρατικές επιθέσεις ισλαμιστών σε στόχους στη Βοσνία άρχισαν από το 2002 και εξακολουθούν και σήμερα, με τη χώρα αυτή να είναι η μόνη στα Βαλκάνια στην οποία εκδηλώνονται τρομοκρατικές ενέργειες και η δεύτερη στην Ευρώπη, μετά το Βέλγιο, σε αριθμό πολιτών, που πολεμούν για λογαριασμό του ISIS στη Συρία και το Ιράκ. Η αστυνομία της Βοσνίας αποφεύγει να εμφανίζεται στα χωριά και μάλιστα, το 2010 χρειάστηκε δύναμη 600 οπλισμένων ανδρών των ειδικών δυνάμεων για να μπορέσει να εισβάλει σε δύο από αυτά, την Γκόρνια Μάοτσα και την Όβσα, που θεωρούνται προπύργια του ισλαμικού φονταμενταλισμού. Υπολογίζεται ότι γύρω στους 800 φανατικούς μουσουλμάνους από τα Δυτικά Βαλκάνια, εκ των οποίων οι 300 Βόσνιοι, πολεμούν σήμερα μέσα από τις γραμμές του Ισλαμικού Κράτους και τουλάχιστον 2.200 Τούρκοι πολεμούν μαζί με τους τζιχαντιστές στη Συρία και στο Ιράκ. Υπολογίζεται επίσης ότι 4.000 άτομα, υπήκοοι κρατών-μελών της Ε.Ε, υπηρετούν στις τάξεις των Τζιχαντιστών που δεν είναι καταγεγραμμένοι στα συστήματα ασφαλείας του Σένγκεν ως ύποπτοι για να εντοπισθούν.[52][53]

Χημικός πόλεμος (ΡΒΧ) στη Συρία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από την έναρξη του πολέμου, τον Μάρτιο του 2011, οι εμπλεκόμενες δυνάμεις έχουν κατηγορηθεί κατ' επανάληψη για χρήση χημικών όπλων εναντίον αμάχων. Στις 23 Ιουλίου 2012, η συριακή κυβέρνηση παραδέχτηκε για πρώτη φορά ότι διαθέτει χημικά όπλα. Στις 21 Αυγούστου 2013, εκδηλώθηκε η πρώτη επίθεση των συριακών δυνάμεων στην Ανατολική Γούτα και τη Μουανταμίγια αλ Σαμ, δύο ανταρτοκρατούμενους τομείς στην περιφέρεια της Δαμασκού. Η αντιπολίτευση κατηγόρησε το καθεστώς ότι έκανε χρήση τοξικών αερίων, κάτι που αργότερα διαψεύσθηκε από την κυβέρνηση. Η επίθεση, σύμφωνα με τις ΗΠΑ, στοίχισε τη ζωή σε 1.429 ανθρώπους. Τα 426 από τα θύματα ήταν παιδιά. Δυο μέρες νωρίτερα υπογράφτηκε στη Γενεύη, της Ελβετίας, μια συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας για την καταστροφή του χημικού οπλοστασίου της Συρίας ώστε να αποφευχθεί μια τιμωρία μέσω στρατιωτικών πληγμάτων στη Συρία, όπως ζητούσαν η Ουάσιγκτον και το Παρίσι.[ασαφές]

Στις 10 Σεπτεμβρίου 2014, οι εμπειρογνώμονες του Οργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (ΟΑΧΟ) επιβεβαίωσαν ότι χρησιμοποιήθηκε αέριο χλωρίου ως χημικό όπλο "συστηματικά και κατ' επανάληψη" στην Καφρ Ζέτα (στην επαρχία Χάμα) την Αλ Ταμάνα και την Ταλ Μίνις (επαρχία Ιντλίμπ), σε τρία ανταρτοκρατούμενα χωριά. Η επιτροπή ερευνών του ΟΗΕ κατηγόρησε τις συριακές αρχές ότι χρησιμοποίησαν χημικά όπλα, σε οκτώ περιπτώσεις στα δυτικά της χώρας. Η Ουάσιγκτον, το Λονδίνο και το Παρίσι κατηγόρησαν τον συριακό στρατό ότι επί 16 μήνες εξαπέλυε επιθέσεις με αέριο χλωρίου, ενώ για τη Ρωσία δεν υπήρχαν επαρκείς αποδείξεις για την ενοχή του συριακού καθεστώτος.[ασαφές] Άλλη μία επίθεση με χημικά σημειώθηκε στις 2 Αυγούστου 2016.[ασαφές] Συνολικά, από τις εννέα επιθέσεις που εξετάστηκαν από τους εμπειρογνώμονες, οι τρεις αποδόθηκαν στην κυβέρνηση Άσαντ και μία στο Ισλαμικό Κράτος, εκείνη της Μαρέα (επαρχία Χαλεπιού, 21 Αυγούστου 2015) όπου χρησιμοποιήθηκε αέριο μουστάρδας.[ασαφές]

Στις 28 Φεβρουαρίου 2017, η Ρωσία και η Κίνα άσκησαν βέτο σε μια απόφαση του ΟΗΕ που προέβλεπε την επιβολή κυρώσεων στη Συρία επειδή έκανε χρήση χημικών όπλων[54]. Μετά τις επιθέσεις με χημικά όπλα, ο τότε Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ διέταξε πυραυλική επίθεση εναντίον αεροπορικής βάσης του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία.[ασαφές] Η Ρωσία ακύρωσε το μνημόνιο που είχε συνυπογράψει με τις ΗΠΑ για την αποφυγή αεροπορικής εμπλοκής στη Συρία και ζήτησε έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ενώ ο Πούτιν συγκάλεσε το ρωσικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας.[55]

Απώλειες - Προσφυγική κρίση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πόλεμος που μαίνεται στη Συρία από το 2011 έχει στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από 500.000 ανθρώπους κι έχει μετατρέψει εκατομμύρια άλλους σε εσωτερικά εκτοπισμένους και πρόσφυγες.[56][57].

Οι αντικυβερνητικοί αντάρτες έχουν επίσης κατηγορηθεί για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μεταξύ των οποίων βασανιστήρια, απαγωγές, παράνομη κράτηση και εκτελέσεις αμάχων, στρατιωτών και Σαμπίχα (Εθνοφυλακή). Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέφρασε επίσης την ανησυχία του για την απαγωγή Ιρανών υπηκόων.[58] Η Εξεταστική Επιτροπή του ΟΗΕ έχει τεκμηριώσει επίσης καταχρήσεις αυτού του είδους στην έκθεσή της το Φεβρουάριο του 2012, η οποία περιλαμβάνει επίσης τεκμηρίωση που δείχνει τις δυνάμεις ανταρτών ως υπεύθυνες για κάποιες μετακινήσεις αμάχων.[59]

Για να γλιτώσουν από τη βία, 4 εκατομμύρια πολίτες της Συρίας[60] έχουν εγκαταλείψει τη χώρα καταφεύγοντας στις γειτονικές χώρες της Ιορδανίας,[61] του Ιράκ,[62] του Λιβάνου, στην Τουρκία[63], στην Ελλάδα και από εκεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αποτελώντας ένα σημαντικό ρεύμα της Ευρωπαϊκής μεταναστευτικής κρίσης. Επίσης, τουλάχιστον 7,6 εκατομμύρια επιπλέον άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί εντός της Συρίας. Τα 4 εκατομμύρια περιλαμβάνονται 1.805.255 Σύροι πρόσφυγες στην Τουρκία, 249.726 στο Ιράκ, 629.128 στην Ιορδανία, 132.375 στην Αίγυπτο, 1.172.753 στον Λίβανο, και 24.055 αλλού στη Β. Αφρική. Στον αριθμό αυτό δε συμπεριλαμβάνονται πάνω από 270.000 αιτήσεις ασύλου Σύρων στην Ευρώπη, αλλά και χιλιάδες άλλοι πρόσφυγες που έχουν μετεγκατασταθεί σε τρίτες χώρες.[64]

Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, έχει γίνει εκτεταμένη παραβίαση και καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με χρήση βίας και χημικών αερίων και από τις δυο αντιμαχόμενες πλευρές, αλλά η Ρωσία και η Κίνα ασκούν βέτο σε ψήφισμα που απειλεί με κυρώσεις.[65]

Ντοκιμαντέρ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • National geographic - Κόλαση επί Γης: Η πτώση της Συρίας και η άνοδος του Isis

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. http://www.newsbomb.gr/kosmos/news/story/843114/rosia-einai-episimo-h-syria-apeleytherothike-pliros-apo-toys-tzixantistes-toy-isis
  2. «Syrian army tanks 'moving towards Hama'». BBC News. 5 Μαΐου 2011. http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-13343540. Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2012. 
  3. «'Dozens killed' in Syrian border town». Al Jazeera. 17 Μαΐου 2011. http://www.aljazeera.com/news/middleeast/2011/05/201151722757252901.html. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2011. 
  4. «'Defected Syria security agent' speaks out». Al Jazeera. 8 Ιουνίου 2011. http://www.aljazeera.com/news/middleeast/2011/06/201168175624573155.html. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2011. 
  5. «Syrian army starts crackdown in northern town». Al Jazeera. http://www.aljazeera.com/news/middleeast/2011/06/201161064328691559.html. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2011. 
  6. Συρία: Εθνικό Συμβούλιο από την αντιπολίτευση, με στόχο την ανατροπή Ασαντ, Ελευθεροτυπία, 3 Οκτωβρίου 2011
  7. Sengupta, Kim (20 Φεβρουαρίου 2012). «Syria's sectarian war goes international as foreign fighters and arms pour into country». The Independent (Antakya). http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/syrias-sectarian-war-goes-international-as-foreign-fighters-and-arms-pour-into-country-7216665.html. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2012. 
  8. «U.S. Weaponry Is Turning Syria Into Proxy War With Russia». The New York Times. 12 October 2015. http://www.nytimes.com/2015/10/13/world/middleeast/syria-russia-airstrikes.html?_r=0. Ανακτήθηκε στις 14 October 2015. 
  9. «Saudi Arabia and Iran must end their proxy war in Syria». The Guardian. 15 December 2013. http://www.theguardian.com/commentisfree/2013/dec/15/saudia-arabia-iran-proxy-war-syria. Ανακτήθηκε στις 30 November 2015. 
  10. «By arming Syria rebels, US drawn into proxy war». Yahoo News. 15 Ιουνίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2016. 
  11. Η Συρία φλέγεται, Τσάρλς Γκλας, εκδόσεις διάμετρος, σελ.41-42
  12. Η Συρία φλέγεται, σελ. 4-5, εκδόσεις Διάμετρος
  13. Η Συρία φλέγεται, σελ. 4-5, εκδόσεις Διάμετρος
  14. Η Συρία φλέγεται, σελ. 5-6, εκδόσεις Διάμετρος
  15. Γενική αμνηστία για όλα τα εγκλήματα από τον περασμένο Μάρτιο έδωσε ο Άσαντ, in.gr, 15 Ιανουαρίου 2012
  16. Η Συρία φλέγεται, σελ. 103, εκδόσεις Διάμετρος
  17. https://www.snopes.com/fact-check/john-mccain-meets-isis-leader/
  18. Η Συρία φλέγεται, σελ. 8, εκδόσεις Διάμετρος
  19. "Fight For Kobane May Have Created A New Alliance In Syria: Kurds And The Assad Regime".
  20. Η επιστροφή των Τζιχαντιστών: Το Ισλαμικό Κράτος και η νέα εξέγερση των Σουνιτών, Patrick Cockburn
  21. Ισλαμική τρομοκρατία, Σταύρος Λυγερός, εκδόσεις Παττάκη, σελ.147-148
  22. Εκατοντάδες Βόσνιοι μάχονται με τους τζιχαντιστές
  23. Πάνω από 148 Αλβανοί πήγαν στη Συρία για να γίνουν τζιχαντιστές!
  24. Ισλαμική τρομοκρατία, Σταύρος Λυγερός, εκδόσεις Παττάκη, σελ.148-149
  25. Ισλαμική τρομοκρατία, Σταύρος Λυγερός, εκδόσεις Παττάκη, σελ.148-149
  26. Η Συρία φλέγεται, σελ. 8-11, εκδόσεις Διάμετρος
  27. Η Συρία φλέγεται, σελ.102
  28. Επιβεβαιώθηκε η ολική καταστροφή του ναού της Παλμύρας
  29. Αραβικός Σύνδεσμος: «Τρομοκρατική οργάνωση» η Χεζμπολάχ (euronews)
  30. Ρωσία: Μιλάμε ήδη με το επιτελείο του Τραμπ για τη Συρία
  31. Μιχάλης Ιγνατίου Συρία ώρα μηδέν
  32. Συρία: Το Χαλέπι «έπεσε»
  33. Το Ισλαμικό Κράτος επιτέθηκε στην Παλμύρα
  34. Τζιχαντιστές καίνε Τούρκους στρατιώτες ζωντανούς
  35. Πούτιν: Κυβέρνηση και αντιπολίτευση της Συρίας συμφώνησαν για κατάπαυση πυρός - Εγγυήτριες δυνάμεις Ρωσία και Τουρκία.
  36. Συρία: Διαψεύδει την έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για τα βασανιστήρια η Δαμασκός
  37. Επιστρέφουν οι Σύριοι πρόσφυγες στη Συρία[νεκρός σύνδεσμος]
  38. Νεκρός ο υπαρχηγός της Αλ Κάιντα από πλήγμα των ΗΠΑ στη Συρία
  39. «Εκατοντάδες αμερικανοί πεζοναύτες με πυροβόλα όπλα στη Συρία». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2017. 
  40. «Το τέλος του Πολέμου στη Συρία, το Κουρδικό Κράτος και οι Στρατηγοί Ματίς και ΜακΜάστερ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2017. 
  41. «Οι ΗΠΑ βομβάρδισαν τη Συρία: Ξεκίνησε επίθεση ο Τραμπ». http://tvxs.gr/news/kosmos/oi-ipa-bombardisan-ti-syria-ksekinise-epithesi-o-tramp. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2017. 
  42. «Πούτιν για βομβαρδισμό των ΗΠΑ στη Συρία: Επίθεση κατά κυρίαρχου κράτους». TVXS. http://tvxs.gr/news/kosmos/poytin-gia-bombardismo-ton-ipa-sti-syria-epithesi-kata-kyriarxoy-kratoys. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2017. 
  43. «Επείγουσα σύγκληση του Σ.Α. του ΟΗΕ ζητάει η Μόσχα». The Press Project. https://www.thepressproject.gr/article/109855/Epeigousa-sugklisi-tou-SA-tou-OIE-zitaei-i-Mosxa. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2017. 
  44. «Στο πλευρό των ΗΠΑ η Δύση- Κριτική από Ρωσία και Ιράν». The Press Project. https://www.thepressproject.gr/article/109851/Sto-pleuro-ton-IPA-i-Dusi--Kritiki-apo-Rosia-kai-Iran. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2017. 
  45. «Οι χώρες του Κόλπου απομονώνουν το Κατάρ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουνίου 2017. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2017. 
  46. Μόσχα: Μάλλον σκοτώσαμε τον ηγέτη του ISIS Αμπού Μπακρ Αλ Μπαγκντάντι
  47. Απελευθερώθηκε η Μοσούλη
  48. Ξέσπασαν μάχες μεταξύ ιρακινών και κουρδικών δυνάμεων στο Κιρκούκ/iefimerida.gr
  49. Ράκα: Πλέον ελεύθερη αλλά... και βαριά «λαβωμένη». CNN Greece
  50. Το Ισλαμικό Κράτος έχασε και την τελευταία πόλη που κατείχε στη Συρία
  51. [www.cnn.gr/focus/apopseis/story/124888/o-endomyxos-pothos-tis-toyrkias-sto-afrin Ο ενδόμυχος πόθος της Τουρκίας στο Αφρίν]
  52. Κέντρο φανατικών Αλβανία, Κόσοβο, ΠΓΔΜ και Βοσνία - Σταύρος Τζίμας
  53. Ισλαμική τρομοκρατία σε Τουρκία και Ελλάδα
  54. Το χρονικό του τρόμου από τις επιθέσεις με χημικά στην πολιορκημένη Συρία
  55. | Επίθεση ΗΠΑ στη Συρία ως αντίποινα στα χημικά Ασαντ, ηλεκτρονική εφημερίδα καθημερινή
  56. «More than 55,000 killed in Syria in 2015». Syrian Observatory For Human Rights. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2016. 
  57. «About 2 millions and half killed and wounded since the beginning of the Syrian Revolution». Syrian Observatory For Human Rights. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2016. 
  58. «Syria: Armed Opposition Groups Committing Abuses». Human Rights Watch. 20 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2012. 
  59. «Open Letter to the Leaders of the Syrian Opposition Regarding Human Rights Abuses by Armed Opposition Members». Human Rights Watch. 20 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2012. 
  60. «Ο συνολικός αριθμός των Σύρων προσφύγων ξεπερνάει για πρώτη φορά τα 4 εκατομμύρια». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουνίου 2017. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2017. 
  61. Syria: Refugees brace for more bloodshed. News24 (2012-03-12). Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2012.
  62. Lara Jakes and Yyahya Barzanji. Syrian Kurds get cold reception from Iraqi Kurds Αρχειοθετήθηκε 2012-07-01 στο Wayback Machine.. news.yahoo.com – Associated Press (14 March 2012)
  63. Syrian Refugees May Be Wearing Out Turks' Welcome. NPR (2012-03-11). Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2012.
  64. «Ο συνολικός αριθμός των Σύρων προσφύγων ξεπερνάει για πρώτη φορά τα 4 εκατομμύρια». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουνίου 2017. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2017. 
  65. Η Συρία φλέγεται, Τσάρλς Γκλάς, σελ. 2-3, εκδόσεις Διάμετρος

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα Βικινέα έχουν ειδήσεις που σχετίζονται με το θέμα: