Σπισισμός
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο όρος σπισισμός, ή ειδισμός είναι γλωσσικό δάνειο από την αγγλική λέξη speciesism, που προέρχεται από τη λέξη species που σημαίνει "είδος". Γι' αυτό η λέξη αποδίδεται επιπλέον και ως ειδισμός. Η έννοια του σπισισμού ή ειδισμού δηλώνει τη διάκριση μεταξύ των διαφορετικών ζωικών ειδών, η οποία επιφέρει την εκμετάλλευση του ενός είδους από το άλλο. Ο όρος χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά από τον Ρίτσαρντ Ράιντερ (Richard D. Ryder) το 1973, αλλά καθιερώθηκε στο έργο του Πίτερ Σίνγκερ (Peter Singer) Η Απελευθέρωση των Ζώων.[1] Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Σίνγκερ, "Ο ειδισμός είναι μια μορφή προκατάληψης υπέρ των συμφερόντων των μελών του ιδίου είδους και εναντίον των μελών των άλλων ειδών."[2] Επομένως, ο ειδιστής τηρεί μια στάση υπέρ του είδους του. Όπως αναφέρει ο Σίνγκερ, προλογίζοντας βιβλίο του Ράιντερ, είδε πρώτη φορά αυτό τον όρο σε ένα φυλλάδιο του Ράιντερ που απεικόνιζε χιμπαντζήδες, οι οποίοι είχαν μολυνθεί με σύφιλη, για την ανάγκη ενός πειράματος, και από κάτω έγραφε "speciesism" (ειδισμός).[3]
Ο όρος του σπισισμού έχει χρησιμοποιηθεί αρκετές φορές σε σενάρια επιστημονικής φαντασίας, όπως στην ταινία Ο Πλανήτης των Πιθήκων (1968), κατά βάση όμως χρησιμοποιείται από προασπιστές των δικαιωμάτων των ζώων.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Dunayer, Joan, Speciesism, Ryce Publishing, Derwood-Maryland, 2004.
- Καραγεωργάκης, Σταύρος, Ζώα, Στα Πλοκάμια της Ανθρώπινης Ηθικής, Ευτοπία, Αθήνα, 2019.
- Καραγεωργάκης, Σταύρος, Περιβαλλοντική Φιλοσοφία και Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Συλλογή Άρθρων, Ευτοπία, Αθήνα, 2016.
- Ryder, Richard, Speciesism, Painism and Happiness: A Morality for the Twenty-First Century, Inprint Academic, 2017.
- Singer, Peter, Η Απελευθέρωση των Ζώων, μτφρ. Σταύρος Καραγεωργάκης, Αντιγόνη, Θεσσαλονίκη, 2010.
Ταινίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ο Πλανήτης των Πιθήκων (ταινία, 1968)
- Speciesism: The Movie: https://speciesismthemovie.com/