Σιμβαστατίνη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σιμβαστατίνη
Ονομασία IUPAC
(1S,3R,7S,8S,8aR)-8-{2-[(2R,4R)-4-hydroxy-6-oxotetrahydro-2H-pyran-2-yl]ethyl}-3,7-dimethyl-1,2,3,7,8,8a-hexahydronaphthalen-1-yl 2,2-dimethylbutanoate
Κλινικά δεδομένα
Εμπορικές ονομασίεςZocor, Lepur, άλλες
AHFS/Drugs.commonograph
MedlinePlusa692030
Δεδομένα άδειας
Κατηγορία ασφαλείας κύησης
  • AU: D
  • US: X (Αντενδεικνύεται)
Οδοί
χορήγησης
Από το στόμα
Κυκλοφορία
Κυκλοφορία
Φαρμακοκινητική
Βιοδιαθεσιμότητα5%
Πρωτεϊνική σύνδεση95%
ΜεταβολισμόςΗπατικός (CYP3A4)
Βιολογικός χρόνος ημιζωής2 ώρες για τη σιμβαστατίνη και 1.9 ώρες για το σιμβαστατινικό οξύ
ΑπέκκρισηΝεφρά 13%, Κόπρανα 60%
Κωδικοί
Αριθμός CAS79902-63-9 YesY
Κωδικός ATCC10AA01
PubChemCID 54454
IUPHAR/BPS2955
DrugBankDB00641 YesY
ChemSpider49179 YesY
UNIIAGG2FN16EV YesY
KEGGD00434 YesY
ChEBICHEBI:9150 YesY
ChEMBLCHEMBL1064 YesY
Χημικά στοιχεία
Χημικός τύποςC25H38O5
Μοριακή μάζα418,57 g·mol−1
  (verify)

Η σιμβαστατίνη, που πωλείται με την επωνυμία Zocor, μεταξύ άλλων, είναι φάρμακο μείωσης των λιπιδίων.[1] Χρησιμοποιείται μαζί με άσκηση, δίαιτα και απώλεια βάρους για τη μείωση των αυξημένων επιπέδων λιπιδίων και για τη μείωση του κινδύνου καρδιακών προβλημάτων σε άτομα υψηλού κινδύνου.[1] Λαμβάνεται από το στόμα.[1]

Συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν δυσκοιλιότητα, πονοκεφάλους και ναυτία.[1] Οι σοβαρές παρενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν διάσπαση των μυών, ηπατικά προβλήματα και αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Μπορεί να χρειαστεί χαμηλότερη δόση σε άτομα με νεφρικά προβλήματα.[1] Υπάρχουν ενδείξεις βλάβης στο αναπτυσσόμενο μωρό όταν λαμβάνεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης[2] και δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Ανήκει στην κατηγορία φαρμάκων στατίνης και δρα μειώνοντας την παραγωγή χοληστερόλης από το ήπαρ.[1]

Η σιμβαστατίνη κατοχυρώθηκε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας από τη Merck το 1980 και τέθηκε σε ιατρική χρήση το 1992.[3][4] Είναι στον κατάλογο των βασικών φαρμάκων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.[5] Διατίθεται ως γενόσημο φάρμακο και με σχετικά χαμηλό κόστος.[1][6][7] Η σιμβαστατίνη παράγεται από τον μύκητα Aspergillus terreus. Το 2017, ήταν το όγδοο πιο συχνά συνταγογραφούμενο φάρμακο στις Ηνωμένες Πολιτείες, με περισσότερες από 56 εκατομμύρια συνταγές.[8][9]

Ιατρικές χρήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι κύριες χρήσεις της σιμβαστατίνης είναι η θεραπεία της δυσλιπιδαιμίας και η πρόληψη επιπλοκών που σχετίζονται με την αθηροσκλήρωση, όπως εγκεφαλικό επεισόδιο και καρδιακές προσβολές σε άτομα που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο.[1] Συνιστάται να χρησιμοποιείται μαζί με δίαιτα χαμηλής χοληστερόλης.

Στη Σκανδιναβική Μελέτη Επιβίωσης Σιμβαστατίνης (μια ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο, τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή διάρκειας πέντε ετών), η σιμβαστατίνη μείωσε τη συνολική θνησιμότητα σε άτομα με υπάρχουσα καρδιαγγειακή νόσο και υψηλή χοληστερόλη LDL κατά 30% και την καρδιαγγειακή θνησιμότητα κατά 42%.[10][11] Οι κίνδυνοι καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού επεισοδίου ή ανάγκης διαδικασίας στεφανιαίας επαναγγείωσης μειώθηκαν κατά 37%, 28% και 37%, αντίστοιχα.[12]

Η Μελέτη Προστασίας της Καρδιάς αξιολόγησε τις επιδράσεις της σιμβαστατίνης σε άτομα με παράγοντες κινδύνου, συμπεριλαμβανομένης της υπάρχουσας καρδιαγγειακής νόσου, του διαβήτη ή του εγκεφαλικού, αλλά με σχετικά χαμηλή χοληστερόλη LDL. Σε αυτή τη δοκιμή, η οποία διήρκεσε 5,4 χρόνια, η συνολική θνησιμότητα μειώθηκε κατά 13% και η καρδιαγγειακή θνησιμότητα μειώθηκε κατά 18%. Τα άτομα που έλαβαν σιμβαστατίνη παρουσίασαν 38% λιγότερα μη θανατηφόρα καρδιακά επεισόδια και 25% λιγότερα εγκεφαλικά επεισόδια.[12]

Αντενδείξεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η σιμβαστατίνη αντενδείκνυται με εγκυμοσύνη, θηλασμό και ηπατική νόσο.[13] Η εγκυμοσύνη πρέπει να αποφεύγεται κατά τη διάρκεια της λήψης σιμβαστατίνης λόγω πιθανών σοβαρών γενετικών ανωμαλιών Οι ασθενείς θα πρέπει να αποφύγουν να θηλάσουν ενώ λαμβάνουν σιμβαστατίνη λόγω πιθανής διαταραχής του μεταβολισμού των λιπιδίων του βρέφους.[14] Υψηλές δόσεις σιμβαστατίνης αντενδείκνυται επίσης με την ευρέως χρησιμοποιούμενη αντιυπερτασική αμλοδιπίνη.[15] Συνιστάται επίσης χαμηλότερη δόση σε άτομα που λαμβάνουν αποκλειστές διαύλων ασβεστίου, βεραπαμίλη και διλτιαζέμη, καθώς και σε άτομα που λαμβάνουν αμιωδαρόνη.[16][17]

Δυσμενείς επιδράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες (συχνότητα> 1%) μπορεί να περιλαμβάνουν δυσπεψία και έκζεμα. Οι σπάνιες ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν πόνο στις αρθρώσεις, απώλεια μνήμης και μυϊκές κράμπες.[12] Χολαστατική ηπατίτιδα, ηπατική κίρρωση, ραβδομυόλυση (καταστροφή των μυών και αποκλεισμός του νεφρικού συστήματος) και μυοσίτιδα έχουν αναφερθεί σε ασθενείς που λαμβάνουν χρόνια το φάρμακο.[18] Σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις στη σιμβαστατίνη είναι σπάνιες.[13] Εάν εμφανιστούν τα ακόλουθα σημεία σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης, ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια: εξάνθημα, βραχνάδα κνησμός / πρήξιμο, ζάλη ή δυσκολία στην κατάποση / αναπνοή.

Τον Μάρτιο του 2012, η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ενημέρωσε τις οδηγίες της για τους χρήστες στατίνης για την αντιμετώπιση αναφορών απώλειας μνήμης, βλάβης στο ήπαρ, αυξημένου σακχάρου στο αίμα, ανάπτυξης διαβήτη τύπου 2 και μυϊκού τραυματισμού.[19]

Αλληλεπιδράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η σιμβαστατίνη έχει σημαντικές αλληλεπιδράσεις με χυμό γκρέιπφρουτ και άλλα φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που χρησιμοποιούνται συνήθως για τη θεραπεία καρδιαγγειακών παθήσεων. Αυτές οι αλληλεπιδράσεις είναι κλινικά σημαντικές επειδή η αύξηση των επιπέδων της σιμβαστατίνης στον ορό πάνω από εκείνα που συνήθως παρέχονται από τη μέγιστη συνιστώμενη δόση αυξάνουν τον κίνδυνο μυϊκής βλάβης, συμπεριλαμβανομένης της κατά τα άλλα σπάνιας και δυνητικά θανατηφόρας παρενέργειας της ραβδομυόλυσης.[15]

Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων χυμού γκρέιπφρουτ αυξάνει τα επίπεδα της σιμβαστατίνης στον ορό έως και τριπλάσια, αυξάνοντας τον κίνδυνο παρενεργειών.[20][21][22][23] Το FDA συνιστά στα άτομα που λαμβάνουν στατίνες να αποφεύγουν να καταναλώνουν περισσότερο από ένα λίτρο χυμού γκρέιπφρουτ την ημέρα.[15]

Η σιμβαστατίνη αλληλεπιδρά επίσης με άλλα φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία καρδιαγγειακών προβλημάτων. Δεν πρέπει να λαμβάνεται από άτομα που λαμβάνουν επίσης αντιμυκητιασικά φάρμακα φλουκοναζόλη, ιτρακοναζόλη ή ποζακοναζόλη, τα αντιβιοτικά ερυθρομυκίνη, κλαριθρομυκίνη ή τελιθρομυκίνη, αναστολείς της πρωτεάσης του HIV, το αντικαταθλιπτικό νεφαζοδόνη, το καρδιαγγειακό φάρμακο γεμφιβροζίλη, το ανοσοκατασταλτικό κυκλοσπορίνη ή το φάρμακο ενδομητρίωσης και δαναζόλη. Μειωμένες μέγιστες δόσεις σιμβαστατίνης ισχύουν για ασθενείς που λαμβάνουν ορισμένα άλλα φάρμακα, όπως τα καρδιαγγειακά φάρμακα βεραπαμίλη, διλτιαζέμη, αμιωδαρόνη, αμλοδιπίνη και ρανολαζίνη.[15][24]

Φαρμακολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όλες οι στατίνες δρουν αναστέλλοντας την αναγωγάση του 3-υδροξυ-3-μεθυλογλουταρυλ (HMG) συνένζυμου Α. Η αναγωγάση HMG-CoA, το ένζυμο περιορισμού του ρυθμού της οδού αναγωγάσης HMG-CoA, της μεταβολικής οδός που είναι υπεύθυνη για την ενδογενή παραγωγή χοληστερόλης. Οι στατίνες είναι πιο αποτελεσματικές από άλλα φάρμακα που ρυθμίζουν τα λιπίδια στη μείωση της συγκέντρωσης LDL- χοληστερόλης, αλλά είναι λιγότερο αποτελεσματικές από τις φιβράτες στη μείωση της συγκέντρωσης των τριγλυκεριδίων. Ωστόσο, οι στατίνες μειώνουν τα συμβάντα καρδιαγγειακών παθήσεων και τη συνολική θνησιμότητα ανεξάρτητα από την αρχική συγκέντρωση χοληστερόλης. Αυτό είναι ένα σημαντικό κομμάτι απόδειξης ότι οι στατίνες λειτουργούν με άλλο τρόπο από τη μείωση της χοληστερόλης (που ονομάζεται πλειοτροπικά αποτελέσματα).[25]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 «Simvastatin». The American Society of Health-System Pharmacists. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Ιανουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2015. 
  2. «Prescribing medicines in pregnancy database». Australian Government. 3 Μαρτίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2014. 
  3. Cechinel-Filho, Valdir (2012). Plant bioactives and drug discovery : principles, practice, and perspectives. Hoboken, N.J.: John Wiley & Sons. σελ. 104. ISBN 9780470582268. 
  4. Fischer, Jnos· Ganellin, C. Robin (2006). Analogue-based Drug Discovery (στα Αγγλικά). John Wiley & Sons. σελ. 472. ISBN 9783527607495. 
  5. World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. 2019. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO. 
  6. Elavarasu, S; Suthanthiran, TK; Naveen, D (August 2012). «Statins: A new era in local drug delivery.». Journal of Pharmacy & Bioallied Sciences 4 (Suppl 2): S248-51. doi:10.4103/0975-7406.100225. PMID 23066263. «Simvastatin... is a universally accepted and relatively inexpensive drug.». 
  7. Kishore, Sandeep P.; Blank, Evan; Heller, David J.; Patel, Amisha; Peters, Alexander; Price, Matthew; Vidula, Mahesh; Fuster, Valentin και άλλοι. (February 2018). «Modernizing the World Health Organization List of Essential Medicines for Preventing and Controlling Cardiovascular Diseases». Journal of the American College of Cardiology 71 (5): 564–574. doi:10.1016/j.jacc.2017.11.056. PMID 29406862. 
  8. «The Top 300 of 2020». ClinCalc. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2020. 
  9. «Simvastatin - Drug Usage Statistics». ClinCalc. 23 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2020. 
  10. «Lovastatin and beyond: the history of the HMG-CoA reductase inhibitors». Nat Rev Drug Discov 2 (7): 517–26. 2003. doi:10.1038/nrd1112. PMID 12815379. 
  11. «Randomised trial of cholesterol lowering in 4444 patients with coronary heart disease: the Scandinavian Simvastatin Survival Study (4S)». Lancet 344 (8934): 1383–89. November 1994. doi:10.1016/S0140-6736(94)90566-5. PMID 7968073. 
  12. 12,0 12,1 12,2 «Zocor Full Prescribing Information» (PDF). U.S. Food and Drug Administration (FDA). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 8 Δεκεμβρίου 2015. 
  13. 13,0 13,1 «Zocor». RxList. 14 Νοεμβρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2012. 
  14. «Simvastatin». LactMed. U.S. National Library of Medicine. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2012. 
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 «FDA Drug Safety Communication: New restrictions, contraindications, and dose limitations for Zocor (simvastatin) to reduce the risk of muscle injury». U.S. Food and Drug Administration (FDA). 8 Ιουνίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Ιουνίου 2011. 
  16. «Simvastatin: updated advice on drug interactions - updated contraindications». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2015. 
  17. «FDA Drug Safety Communication: Revised dose limitation for Zocor (simvastatin) when taken with amiodarone». U.S. Food and Drug Administration (FDA). 15 Δεκεμβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2019. 
  18. R. Baselt, Disposition of Toxic Drugs and Chemicals in Man, 8th edition, Biomedical Publications, Foster City, CA, 2008, pp. 1431–3.
  19. «FDA Expands Advice on Statin Risks». U.S. Food and Drug Administration (FDA). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2012. 
  20. «Grapefruit juice-simvastatin interaction: effect on serum concentrations of simvastatin, simvastatin acid, and HMG-CoA reductase inhibitors». Clin Pharmacol Ther 64 (5): 477–83. November 1998. doi:10.1016/S0009-9236(98)90130-8. PMID 9834039. https://archive.org/details/sim_clinical-pharmacology-and-therapeutics_1998-11_64_5/page/477. 
  21. «Effects of regular consumption of grapefruit juice on the pharmacokinetics of simvastatin». Br J Clin Pharmacol 58 (1): 56–60. July 2004. doi:10.1111/j.1365-2125.2004.02095.x. PMID 15206993. PMC 1884539. https://archive.org/details/sim_british-journal-of-clinical-pharmacology_2004-07_58_1/page/56. 
  22. «Cholesterol-lowering medicines, statins - Interactions». NHS. 16 Απριλίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2013. 
  23. «Duration of effect of grapefruit juice on the pharmacokinetics of the CYP3A4 substrate simvastatin». Clin Pharmacol Ther 68 (4): 384–90. October 2004. doi:10.1067/mcp.2000.110216. PMID 11061578. 
  24. «Information on Simvastatin/Amiodarone». U.S. Food and Drug Administration (FDA). 8 Αυγούστου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουνίου 2009. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2008. 
  25. Pedersen, TR (2010). «Pleiotropic effects of statins: Evidence against benefits beyond LDL-cholesterol lowering». American Journal of Cardiovascular Drugs 10 Suppl 1: 10–7. doi:10.2165/1158822-S0-000000000-00000. PMID 21391729.