Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πίνακας μετατόπισης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Στα μαθηματικά, ένας πίνακας μετατόπισης[1][2] είναι ένας δυαδικός πίνακας με μονάδες μόνο στην υπερδιαγώνιο ή υποδιαγώνιο και μηδενικά αλλού. Ένας πίνακας μετατόπισης U με μονάδες στην υπερδιαγώνιο είναι ένας άνω πίνακας μετατόπισης. Ο εναλλακτικός υποδιαγώνιος πίνακας L είναι αναπάντεχα γνωστός ως κάτω πίνακας μετατόπισης. Η (i, j )η συνιστώσα των U και L είναι

όπου είναι το σύμβολο δέλτα Κρόνεκερ.

Παραδείγματος χάριν, οι πίνακες μετατόπισης 5 × 5 είναι

Προφανώς, η αντιστροφή ενός κάτω πίνακα μετατόπισης είναι ένας άνω πίνακας μετατόπισης και αντίστροφα.

Ως γραμμικός μετασχηματισμός, ένας πίνακας κάτω μετατόπισης μετατοπίζει τις συνιστώσες ενός διανύσματος στήλης κατά μία θέση προς τα κάτω, με ένα μηδέν να εμφανίζεται στην πρώτη θέση. Ένας άνω πίνακας μετατόπισης μετατοπίζει τις συνιστώσες ενός διανύσματος στήλης κατά μία θέση προς τα πάνω, με ένα μηδέν να εμφανίζεται στην τελευταία θέση [3].

Ο προπολλαπλασιασμός ενός πίνακα Α με έναν κατώτερο πίνακα μετατόπισης έχει ως αποτέλεσμα τα στοιχεία του Α να μετατοπίζονται προς τα κάτω κατά μία θέση, με τα μηδενικά να εμφανίζονται στην επάνω σειρά. Ο μεταπολλαπλασιασμός με έναν κατώτερο πίνακα μετατόπισης έχει ως αποτέλεσμα μια μετατόπιση προς τα αριστερά. Παρόμοιες πράξεις με έναν άνω πίνακα μετατόπισης έχουν ως αποτέλεσμα την αντίθετη μετατόπιση.

Είναι σαφές ότι όλοι οι πίνακες μετατόπισης πεπερασμένων διαστάσεων είναι Μηδενοδύναμοί- ένας πίνακας μετατόπισης n × n S γίνεται μηδενικός πίνακας όταν ανυψώνεται στη δύναμη της διάστασής του n.

Οι πίνακες μετατόπισης δρουν σε χώρους μετατόπισης. Οι άπειρης διάστασης πίνακες μετατόπισης είναι ιδιαίτερα σημαντικοί για τη μελέτη των εργοδικών συστημάτων. Σημαντικά παραδείγματα απειροδιάστατων μετατοπίσεων είναι η μετατόπιση Μπερνούλι, η οποία δρα ως μετατόπιση στο χώρο Κάντορ, και ο χάρτης Γκάους, ο οποίος δρα ως μετατόπιση στο χώρο των συνεχιζόμενων κλασμάτων (δηλαδή στο χώρο Μπαίρ).

Έστω L και U οι n × n πίνακες κάτω και άνω μετατόπισης, αντίστοιχα. Οι ακόλουθες ιδιότητες ισχύουν τόσο για τον U όσο και για τον L. Ας παραθέσουμε επομένως μόνο τις ιδιότητες για το U:

  • det(U) = 0
  • tr(U) = 0
  • rank(U) = n − 1
  • Τα χαρακτηριστικά πολυώνυμα του U είναι
  • Un = 0. Αυτό προκύπτει από την προηγούμενη ιδιότητα μέσω του θεωρήματος Κέιλι-Χάμιλτον.
  • Το μόνιμο του U είναι 0.

Οι ακόλουθες ιδιότητες δείχνουν πώς σχετίζονται τα U και L:

  • LT = U; UT = L
  • Οι μηδενικοί χώροι U και L είναι
  • Το φάσμα των U και L είναι .Η αλγεβρική πολλαπλότητα του 0 είναι n, και η γεωμετρική πολλαπλότητα είναι 1. Από τις εκφράσεις για τους μηδενικούς χώρους, προκύπτει ότι (μέχρι μια κλιμάκωση) το μόνο ιδιοδιάνυσμα για το U είναι , και το μοναδικό ιδιοδιάνυσμα για το L είναι .
  • Για LU και UL έχουμε
    Αυτοί οι πίνακες είναι και οι δύο ταυτοδύμαμοι, συμμετρικοί και έχουν τον ίδιο βαθμό με τους U και L.
  • LnaUna + LaUa = UnaLna + UaLa = I (ο πίνακας ταυτότητας), για κάθε ακέραιο α μεταξύ 0 και n συμπεριλαμβανομένου.

Αν ο Ν είναι οποιοσδήποτε μηδενικός πίνακας, τότε ο Ν είναι παρόμοιος με έναν σύνθετο διαγώνιο πίνακα της μορφής

όπου καθένα από τα σύνθετα S1S2, ..., Sr είναι ένας πίνακας μετατόπισης (ενδεχομένως διαφορετικών μεγεθών).[4][5]

Τότε,

Προφανώς υπάρχουν πολλές πιθανές μεταθέσεις. Για παράδειγμα, ισούται με τον πίνακα A μετατοπισμένο προς τα πάνω και αριστερά κατά μήκος της κύριας διαγωνίου.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. «Shift Matrix - an overview | ScienceDirect Topics». www.sciencedirect.com. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2024. 
  2. «Numerical ranges of cyclic shift matrices - arxiv.org». 
  3. Beauregard & Fraleigh (1973, p. 312)
  4. Beauregard & Fraleigh (1973, pp. 312,313)
  5. Herstein (1964, p. 250)