Οι περιπέτειες του βαρώνου Μυνχάουζεν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Οι περιπέτειες του βαρώνου Μυνχάουζεν
The Adventures of Baron Munchausen
Θεατρική αφίσα της ταινίας
ΣκηνοθεσίαΤέρυ Γκίλιαμ
ΠαραγωγήΤόμας Σίχλυ
Ρέι Κούπερ
Τζέικ Έμπερτς
Ντέιβιντ Τόμπλιν
Στράτον Λίοπολντ
ΣενάριοΤέρυ Γκίλιαμ
Τσαρλς Μακίουν
Βασισμένο σεSingular Travels, Campaigns, Voyages, and Sporting Adventures of Baron Munnikhouson, commonly pronounced Munchausen, The Fabulous Baron Munchausen και Münchhausen
Πρωταγωνιστές
ΜουσικήΜάικλ Κάμεν
ΦωτογραφίαΤζουζέπε Ροτούνο
ΕνδυματολόγοςGabriella Pescucci
Εταιρεία παραγωγήςColumbia Pictures και Allied Filmmakers
ΔιανομήColumbia Pictures και Netflix
Πρώτη προβολή1988
Διάρκεια126 λεπτά
ΠροέλευσηΗνωμένο Βασίλειο, Ιταλία και Γερμανία
ΓλώσσαΑγγλικά
δεδομένα (π • σ • ε )

Οι περιπέτειες του βαρώνου Μυνχάουζεν (αγγλικά: The Adventures of Baron Munchausen)[1] είναι βρετανική ταινία -κωμωδία και περιπέτεια φαντασίας- αμερικανικής παραγωγής του 1988 σε σκηνοθεσία Τέρυ Γκίλιαμ. Βασίζεται στα παραμύθια και ιστορίες του Γερμανού ευγενούς του 18ου αιώνα βαρώνου Μυνχάουζεν σχετικά με τα πολεμικά κατορθώματά του εναντίον της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Πλοκή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία ξεκινά με τα μισογκρεμισμένα κτήρια μιας πόλης η οποία δέχεται βομβαρδισμό από το οθωμανικό βαρύ πυροβολικό, καθώς η πόλη (η οποία δεν ονομάζεται) βρίσκεται σε πολιορκία και ο εχθρός προ των πυλών. Εντός των τειχών, σε ένα μικρό θέατρο που υπάρχει σε μια γειτονιά, ο θίασος δίνει παράσταση η οποία βασίζεται στις απίθανες ηρωικές πράξεις και επιτεύγματα του βαρώνου Μυνχάουζεν. Κατά τη διάρκεια της παραστάσεως, ένας ηλικιωμένος άνδρας ανεβαίνει στην σκηνή διακόπτοντας την παράσταση, και παραπονούμενος για τις πολλές ανακρίβειες του θεατρικού έργου ισχυρίζεται πως ο ίδιος είναι ο πραγματικός βαρώνος Μυνχάουζεν. Καθώς το προσωπικό του θεάτρου προσπαθεί να τον ηρεμήσει και να τον κατεβάσει από τη σκηνή, ο ηλικιωμένος άνδρας κατορθώνει να αποσπάσει την προσοχή τους με την διήγηση της πραγματικής όπως ισχυρίζεται ιστορίας του.

Ξεκινά τη μαρτυρία του με την εξιστόρηση ενός στοιχήματος που έβαλε με τον σουλτάνο των Οθωμανών πριν πολλά χρόνια, το οποίο αν έχανε, θα έχανε μαζί και το κεφάλι του. Ο Βαρώνος δεν ήταν μόνος του στην περιπέτεια του αυτή όμως, καθώς μαζί του είχε τους πιστούς συντρόφους του, τον Μπέρτχολντ ο οποίος ήταν ο ταχύτερος δρομέας στον κόσμο και έτρεχε σαν τον άνεμο, τον Αδόλφο τον αετομάτη, ο οποίος ήταν ελεύθερος σκοπευτής με υπεράνθρωπη όραση, τον Γουστάβο ο οποίος διέθετε υπερμεγεθυμένη ακοή, καθώς και φοβερή εκπνοή (με τον αέρα που συγκέντρωνε στα πνευμόνια του και κατόπιν απελευθέρωνε φυσώντας μπορούσε να παρασύρει έναν ολόκληρο στρατό), και τέλος ο Άλμπρεχτ, ο οποίος διέθετε ηράκλεια δύναμη.

Απεικόνιση του μυθικού βαρώνου Μυνχάουζεν από τον Γκυστάβ Ντορέ, 1862

Ξαφνικά όμως η αφήγησή του διακόπτεται καθώς ο διοικητής της πόλης ακυρώνει το συμβόλαιο του θιάσου. Ο βαρώνος αποσύρεται εκτός του θεάτρου, και τότε εμφανίζεται ο Άγγελος του Θανάτου, σκελετός με κουκούλα και δρεπάνι, ο οποίος προσπαθεί να του πάρει την ζωή. Όμως η Σάλυ, η νεαρή κοπέλα η οποία είναι η κόρη του θιασάρχη, τον σώζει και τον πείθει να εξακολουθήσει να έχει θέληση για ζωή. Με την κατάσταση της πολιορκίας να επιδεινώνεται, η Σάλυ πηγαίνει στο τείχος και φωνάζει στους Τούρκους να φύγουν, ενώ ο βαρώνος πειραματιζόμενος με έναν όλμο εκτοξεύει τον εαυτό του κατά λάθος στον ουρανό. Κατόπιν, και αφού έχει διαφύγει για μια ακόμη φορά τον Άγγελο του Θανάτου, θεωρώντας πως ο ίδιος μόνο έχει τη δυνατότητα να σώσει την πόλη, αποφασίζει να δράσει, και δραπετεύει από την πόλη χρησιμοποιώντας αερόστατο φτιαγμένο από γυναικεία εσώρουχα. Η Σάλυ στο μεταξύ έχει τρυπώσει στο αερόστατο χωρίς να την αντιληφθεί ο Βαρώνος.

Το αερόστατο ταξιδεύει όλο και πιο ψηλά, ώσπου φτάνει στο Φεγγάρι, όπου ο Βαρώνος, ο οποίος στο στο μεταξύ έχει γίνει νεότερος, βρίσκει τον παλιό του φίλο και συμπολεμιστή, τον Μπέρτχολντ. Ωστόσο συναντώντας τον βασιλιά του Φεγγαριού αντιμετωπίζει τον θυμό του, γιατί πολύ καιρό πριν η βασίλισσα του Φεγγαριού τον είχε απατήσει με τον Βαρώνο. Ο Βαρώνος, η Σάλυ, και ο Μπέρτχολντ, κατορθώνουν να δραπετεύσουν από το Φεγγάρι και επιστρέφουν στη Γη. Προσγειώνονται εντός ηφαιστείου, όπου βασιλεύει ο Ήφαιστος. Ο Ήφαιστος τους φιλοξενεί και παράλληλα ο Βαρώνος βρίσκει και τον Άλμπρεχτ εκεί, τον δεύτερο από τους παλιούς συντρόφους του. Οι σχέσεις μεταξύ του Ηφαίστου και της συντροφιάς του Βαρώνου είναι αρμονικές, έως ότου συνοδεία νυμφών εμφανίζεται αναδυόμενη από ένα κοχύλι η σύζυγος του Ηφαίστου, η Αφροδίτη, και η έλξη που ασκεί στον Βαρώνο είναι ακαταμάχητη. Ο Ήφαιστος θυμώνει με τον Βαρώνο και τον αποβάλλει από το παλάτι του, αυτόν και τη συντροφιά του.

Ταξιδεύοντας στη θάλασσα πλέον, η παρέα των ταξιδιωτών καταπίνεται από ένα γιγαντιαίο θαλάσσιο κήτος, όπου εντός του, ανακαλύπτουν πλέον τον Γουσταύο και τον Αδόλφο, ακόμα δύο από τους παλιούς συντρόφους. Ανακαλύπτουν επίσης και τον Βουκεφάλα, το πιστό και αγαπημένο άλογο του Βαρώνου, ο οποίος πλέον έχει γεράσει μετά τον αποχωρισμό του από την όμορφη Αφροδίτη. Σύντομα έπειτα κατορθώνουν να κάνουν το κήτος να φταρνιστεί και έτσι ξεφεύγουν καθώς εκτοξεύονται από το κήτος με το φτέρνισμα του. Ο Βαρώνος είναι και πάλι νέος, και βάζει πλώρη με κατεύθυνση την πόλη και την σωτηρία της από την πολιορκία των Οθωμανών.

Όμως οι παλιοί σύντροφοί του έχουν πλέον γεράσει και είναι πολύ κουρασμένοι για να πολεμήσουν. Ο Βαρώνος προσπαθεί να τους μεταπείσει χωρίς αποτέλεσμα, έτσι αποφασίζει να ανέβει στον Βουκεφάλα και να πάει μόνος του στον Σουλτάνο για να τον αντιμετωπίσει. Αιχμαλωτίζεται από τους Οθωμανούς, και όλα δείχνουν χαμένα πλέον χωρίς καμιά ελπίδα, όμως οι σύντροφοι του Βαρώνου κάνουν την ξαφνική εμφάνιση τους και απελευθερώνοντας τον Βαρώνο αντιμετωπίζουν πλέον όλοι μαζί την τουρκική στρατιά. Μετά από μια σειρά από υπεράνθρωπες και εξωπραγματικές πράξεις κατορθώνουν να τους τρέψουν σε φυγή και ελευθερώνουν την πόλη.

Η πόλη γιορτάζει πλέον τη σωτηρία της και επικρατεί κλίμα ευδαιμονίας στους εορτασμούς που επακολουθούν. Κατά τη διάρκεια των εορτασμών όμως, ο Βαρώνος πυροβολείται από τον κακόπιστο και ζηλόφθονα Διοικητή της πόλης, το χέρι του οποίου οδηγεί ο θανάσιμος εχθρός του Βαρώνου, ο Άγγελος του Θανάτου. Ο Βαρώνος πλέον αντιμετωπίζει για ακόμα μια φορά τον Άγγελο του Θανάτου ο οποίος έχει έρθει να πάρει τη ζωή του, και αυτή την φορά ο Βαρώνος χάνει οριστικά τη μάχη. Στην κηδεία που ακολουθεί το κλίμα είναι βαρύ και έντονα συναισθηματικό.

Όμως στη σκηνή που ακολουθεί, φανερώνεται πως όλα τα παραπάνω γεγονότα δεν ήταν παρά μια ακόμα από τις πολλές διηγήσεις του Βαρώνου, ο οποίος όπως και στην αρχή της ταινίας είναι ακόμη στο θέατρο, υπέργηρος, και εξιστορεί τα κατορθώματα του, λέγοντας πως αυτή ήταν μονάχα μια από τις πολλές φορές όπου συνάντησε τον θάνατό του, και κλείνει την ιστορία του λέγοντας πως όποιος είχε την ικανότητα έζησε καλά από τότε.

Βγαίνοντας εκτός των πυλών φαίνεται πως η πόλη δεν υφίσταται κάποια πολιορκία, και είναι αβέβαιο το αν η πόλη είχε ποτέ πραγματικά πολιορκία ή ήταν όλα ένα παραμύθι. Στην τελευταία σκηνή της ταινίας, η Σάλυ ρωτά τον Βαρώνο αν ήταν όλα απλά μια ιστορία ή όχι, και ο Βαρώνος χαμογελά, ιππεύει τον Βουκεφάλα και αναχωρεί υπεριπτάμενος.

Ηθοποιοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο προϋπολογισμός της ταινίας ήταν αρχικά 23,5 εκατομμύρια δολάρια[4], όμως κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων σχεδόν διπλασιάστηκε στα 46,63 εκατομμύρια.[5] Ο Τέρυ Γκίλιαμ παραδέχτηκε ότι ξέφυγε από τον προϋπολογισμό, αρνήθηκε όμως το τελικό ύψος του και είπε πως δεν είχε φτάσει ούτε καν κοντά στα 40 εκατομμύρια για τις ανάγκες των γυρισμάτων.[6]

Η ταινία ήταν η τρίτη της άτυπης τριλογίας του Γκίλιαμ, της Τριλογίας της φαντασίας, μαζί με τα Οι υπέροχοι ληστές και τα κουλουβάχατα της ιστορίας / Time Bandits (1981) και Μπραζίλ / Brasil (1985).[7] Ο Γκίλιαμ εξήγησε πως σκοπός των ταινιών αυτών ήταν να αποτυπώσουν την παράνοια που ζούμε όλοι καθημερινά μέσω των περίεργων κοινωνικών συμβάσεων και συμβιβασμών, και την επιθυμία των ανθρώπων να ξεφύγουν με οποιοδήποτε δυνατό μέσο[8], και πως το κοινό μήνυμα μεταξύ των ταινιών αυτών είναι η συνεχής μάχη που δίνεται μεταξύ της φαντασίας και της αντίληψης της πραγματικότητας από τους ανθρώπους.[9]Στα Κουλουβάχατα ο αγώνας αυτός γίνεται μέσα από τη φαντασία ενός παιδιού, στο Μπραζίλ μέσα από την σκέψη ενός νεαρού άντρα, και στο Μυνχάουζεν μέσα από τα μάτια ενός ηλικιωμένου.[8]

Οι ηθοποιοί που συμμετείχαν στα γυρίσματα της ταινίας, σχολίασαν πως επικρατούσε αναρχία στον χώρο γυρισμάτων, βιασύνη στο όλο εγχείρημα,[10] καθώς και κάποιες σκηνές ήταν επικίνδυνες καθώς γίνονταν συνεχώς εκρήξεις.[11]

Διάφορες από τις μικρές ιστορίες και διηγήσεις που εξελίσσονται στην ταινία, προέρχονται ή αποτελούν διασκευή των ιστοριών του Λουκιανού (2ος αιώνας) στο διήγημά του με τίτλο Ἀληθῆ διηγήματα,[12][13] ενώ ο υπότιτλος της ταινίας είναι «Μια αληθινή ιστορία. Έχουμε και την ταινία για να το αποδείξουμε...».[1]

Υποδοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία δεν ήταν δημοφιλής στις ΗΠΑ και απέδωσε μόλις 8 εκατομμύρια δολάρια.[14][5] Στην Ευρώπη απέδωσε πολύ καλύτερα, και με την πάροδο του χρόνου η ταινία έχει εξελιχθεί σε καλτ κινηματογραφικό έργο, συγκεντρώνοντας υψηλές βαθμολογίες στους κινηματογραφικούς ιστότοπους αξιολόγησης ταινιών με 92% θετικές αξιολογήσεις στο Rotten Tomatoes,[15] και 69/100 στο Metacritic,[16] ενώ είχε αποσπάσει και 3 από συνολικά 4 αστέρια από τον κριτικό κινηματογράφου Ρότζερ Ίμπερτ, ο οποίος πέρα από τη σκηνοθεσία εκτίμησε τον σατιρικό τόνο του έργου.[17]

Βραβεύσεις και υποψηφιότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία ήταν υποψήφια για 4 βραβεία της βρετανικής ακαδημίας κινηματογράφου, κερδίζοντας τα:

  • Καλύτερο ενδυματολογικό σχεδιασμό
  • Καλύτερο μακιγιάζ και κομμώσεις
  • Καλύτερο σχεδιασμό παραγωγής

ενώ έχασε το βραβείο Καλύτερων οπτικών εφέ από την ταινία Επιστροφή στο μέλλον 2.

Το 1990 η ταινία ήταν υποψήφια για 4 βραβεία Όσκαρ:[18]

Το 1991, η ταινία υπήρξε υποψήφια για 4 βραβεία Σάτουρν:

Υπήρξε επίσης υποψήφια το 1990 στα βραβεία Χιούγκο για Καλύτερη δραματική παρουσίαση (έχασε από το Ιντιάνα Τζόουνς και η τελευταία σταυροφορία).

Πολυμέσα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Απρίλιο του 2008 έγινε διαθέσιμη μια ειδική έκδοση της ταινίας σε DVD και Blu-Ray ως εορτασμό για τα 20 χρόνια από την δημιουργία της, όπου περιέχεται ανανεωμένος σχολιασμός από τον σκηνοθέτη και τον σεναριογράφο, ένα τριμερές αφιέρωμα στην δημιουργία της ταινίας, σκηνές που δεν συμπεριλήφθηκαν στην τελική έκδοση της ταινίας, καθώς και άλλα πρόσθετα.[19]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 arx.net. «Cine.gr - Τανίες The Adventures of Baron Munchausen - Οι Περιπέτειες του Βαρόνου Μινχάουζεν - AKA : Οι Περιπέτειες του Βαρώνου Μυνχάουζεν». www.cine.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Αυγούστου 2017. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2017. 
  2. ↑ Robin Williams Fansite: FAQ: Films, Stand-Up, Comedy and TV Show Appearances.
  3. ↑ «The Adventures of Baron Munchausen». The Buffalo Film Seminars (University at Buffalo) IV (14): 1. 4 December 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-03-03. https://web.archive.org/web/20160303172537/http://csac.buffalo.edu/munchausen.pdf. Ανακτήθηκε στις 25 January 2014. 
  4. ↑ Cieply, Michael; Mathews, Jack (January 14, 1988). «The Misadventures of 'Munchausen' : How a $23.5-Million Fantasy Film Turned Into an Over-Budget Nightmare». The Los Angeles Times. http://articles.latimes.com/1988-01-14/entertainment/ca-36259_1. Ανακτήθηκε στις 2010-10-30. 
  5. ↑ 5,0 5,1 The Adventures of Baron Munchausen στο Box Office Mojo
  6. ↑ Interview for The Directors - The Films of Terry Gilliam, included on the bonus DVD of the 25th Anniversary Edition of Time Bandits)
  7. ↑ Matthews, Jack (1996). "Dreaming Brazil" essay accompanying The Criterion Collection DVD
  8. ↑ 8,0 8,1 Matthews, Jack (1996). "Dreaming Brazil" (essay accompanying The Criterion Collection DVD release).
  9. ↑ Sammon, Paul M., and Don Shay. "The Adventures of Terry Gilliam." Cinefex 38 (1989): 7. Print.
  10. ↑ «Dreams: The Adventures of Baron Munchausen». Smart.co.uk. 
  11. ↑ Capone Sits Down With The Lovely Sarah Polley To Talk About Her Directorial Debut, BARON MUNCHAUSEN, DAWN OF THE DEAD & More! from Ain't It Cool News.
  12. ↑ http://books.openedition.org/obp/600?lang=en
  13. ↑ «The Adventures of Baron Munchausen (by Raspe)». www.authorama.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2017. 
  14. ↑ The Adventures of Baron Munchausen > Overview Αρχειοθετήθηκε 2006-04-26 στο Wayback Machine. from Allmovie
  15. ↑ «The Adventures of Baron Munchausen (1989)». Rotten Tomatoes. 
  16. ↑ «The Adventures of Baron Munchausen». Metacritic. 
  17. ↑ «The Adventures of Baron Munchausen». Chicago Sun-Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-09-28. https://web.archive.org/web/20120928090027/http://rogerebert.suntimes.com/apps/pbcs.dll/article?AID=%2F19890310%2FREVIEWS%2F903100301%2F1023. Ανακτήθηκε στις 2022-01-05. 
  18. ↑ «The 62nd Academy Awards (1990) Nominees and Winners». oscars.org. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2011. 
  19. ↑ Adventures of Baron Munchausen, The 20th Anniversary Edition Αρχειοθετήθηκε 2008-05-13 στο Wayback Machine. από τον ιστότοπο της Sony Pictures.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Οι_περιπέτειες_του_βαρώνου_Μυνχάουζεν&oldid=10136934"