Μετάβαση στο περιεχόμενο

Νείλος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Νείλος ποταμός)
Νείλος
ΠηγέςΛευκός Νείλος[1] και Γαλάζιος Νείλος[2]
ΕκβολέςΜεσόγειος Θάλασσα
Χώρες ΛεκάνηςΤανζανία, Δημοκρατία του Κονγκό, Αίγυπτος[3], Σουδάν, Ουγκάντα, Νότιο Σουδάν, Ερυθραία, Κένυα και Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό
ΧώραΣουδάν, Αίγυπτος, Ουγκάντα, Νότιο Σουδάν, Τανζανία, Ερυθραία, Κένυα και Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό
Μήκος6.650 χλμ
Μέση εκροή2.830 κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο
ΠαραπόταμοιAtbarah River και Ουάντι Χαμαμάτ
Χάρτης

Ο Νείλος είναι ποταμός στην Αφρική και ένας από τους δύο μεγαλύτερους του κόσμου. Ο ποταμός έπαιξε βασικό ρόλο στην ανάπτυξη της αρχαίας Αιγύπτου με τον πολιτισμό της να ωφελείται ιδιαίτερα από τον ποταμό. Έτσι, ο Ηρόδοτος αποκάλεσε την Αίγυπτο Δώρο του Νείλου.[4]

Ο Νείλος έχει δύο μεγάλους παραποτάμους, από τους οποίους σχηματίζεται:

Ο Νείλος χύνεται στη Μεσόγειο θάλασσα, σχηματίζοντας το Δέλτα του Νείλου. Είναι ο μεγαλύτερος σε μήκος ποταμός του κόσμου, αλλά είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος σε παροχή νερού. Πηγάζει νότια του Ισημερινού και ρέοντας προς Βορρά δια μέσου της βορειοανατολικής Αφρικής εκβάλλει στη Μεσόγειο θάλασσα. Έχει μήκος 6.853 χιλιόμετρα και αποστραγγίζει έκταση που υπολογίζεται σε 3.349.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα και μέση παροχή νερού 2.830 κυβικών μέτρων το δευτερόλεπτο. Ο Νείλος είναι «διεθνής» ποταμός, καθώς τους υδάτινους πόρους του μοιράζονται 11 χώρες, η Τανζανία, το Μπουρούντι, η Ρουάντα, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (πρώην Ζαΐρ), η Κένυα, η Ουγκάντα, η Αιθιοπία, η Ερυθραία, το Νότιο Σουδάν, το Σουδάν και η Αίγυπτος. Συγκεκριμένα, ο Νείλος είναι η κύρια πηγή νερού της Αιγύπτου και του Σουδάν. Ο Νείλος σχηματίζεται από τρία κύρια υδάτινα ρεύματα, του Άτμπαρα και του Κυανού Νείλου (Αμπάι), που ρέουν από τα υψίπεδα της Αιθιοπίας, και του Λευκού Νείλου, που πηγάζει στις λίμνες Βικτωρίας και Αλβέρτου και σχηματίζεται κυρίως από τον Μπαχρ ελ Γκαζάλ και τον Σόμπατ. Υπήρχε και τέταρτο υδάτινο ρεύμα, ο Κίτρινος Νείλος, του οποίου απομεινάρι αποτελεί το Ουάντι Χοουάρ.

Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία και τη Θεογονία Ησιόδου, ο Νείλος ήταν Ποταμός - θεός, γιος του Τιτάνα Ωκεανού και της Τιτανίδας Τηθύος και αδερφός των Ποταμών και των Ωκεανίδων, ο οποίος έδωσε το όνομά του στο μεγάλο ποταμό της Αιγύπτου.[5] Στην Οδύσσεια, το έπος του Ομήρου, ο Νείλος αναφέρεται με το όνομα Αίγυπτος (αρσενικό) και η χώρα δια μέσου της οποίας ρέει ονομάζεται επίσης Αίγυπτος (θηλυκό). Σύμφωνα με τον Διόδωρο τον Σικελιώτη ο ποταμός πήρε το όνομά του από τον Νειλέα, ο οποίος όταν έγινε άνακτας της Αιγύπτου κατασκεύασε σε καίρια σημεία πολλές διώρυγες και φιλοδόξησε να κάνει πολύ πιο πλωτό τον Νείλο - πράγμα που έγινε η αιτία να πάρει το ποτάμι το όνομά του.[6]Άλλη εκδοχή θέλει την ονομασία Νείλος πιθανώς να προέρχεται από τη σημιτική ρίζα νάχαλ, που σημαίνει «κοιλάδα» ή «ποτάμια κοιλάδα» και κατ' επέκταση «ποταμός». [εκκρεμεί παραπομπή] Μετά την πλήρη γεωγράφηση του πλανήτη, διαπιστώθηκε ότι υπάρχουν και πολλοί άλλοι ποταμοί που βαίνουν προς Βορρά, όπως π.χ. ο Ρήνος. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι ονόμαζαν το ποταμό Αρ ή Αούρ (Κοπτικά Ιάρο), ή «μαύρο», από το χρώμα μεταφερόμενων από αυτόν ιζημάτων κατά τις πλημμύρες. Η ιλύς του Νείλου είναι αρκετά σκουρόχρωμη, ώστε να δώσει στη χέρσο την παλαιότερη ονομασία της, Κεμ ή Κέμι (Km.t), η οποία επίσης σημαίνει «μαύρη» και συμβολίζει το σκότος. Στην Αίγυπτο και στο βόρειο Σουδάν ο Νείλος ονομάζεται σήμερα αν-Νιλ, αλ-Μπαρ (η θάλασσα) και Μπαρ αν-Νιλ ή Ναρ αν-Νιλ (ο ποταμός Νείλος).

  1. «Encyclopædia Britannica». (Αγγλικά) Encyclopædia Britannica Online. place/White-Nile-River.
  2. «Encyclopædia Britannica». (Αγγλικά) Encyclopædia Britannica Online. place/Blue-Nile-River.
  3. «Encyclopædia Britannica». (Αγγλικά) Encyclopædia Britannica Online. place/Egypt/Land.
  4. «Ιστ. του Αρχ. Κόσμ. (Α΄ Εν. Λυκ. Γεν. Παιδ.) - greeklanguage.gr». 
  5. «Τηθὺς δ᾽ Ὠκεανῷ Ποταμοὺς τέκε δινήεντας,
    Νεῖλόν τ᾽ Ἀλφειόν τε καὶ Ἠριδανὸν βαθυδίνην» (Ησίοδος, «Θεογονία», στ. 337-8).
  6. Σικελιώτης, Διοδωρος. Βιβλιοθηκης ιστορικης. κακτος. σελ. 187. ISBN 960-352-405-0. 

Νείλος (μυθολογία)