Καρκίνος του πέους
| Καρκίνος του πέους | |
|---|---|
 Όγκος πέους με αριστερή βουβωνική λεμφαδενοπάθεια | |
| Ειδικότητα | Ογκολογία |
| Νοσηρότητα | 36,068 in 2020 [1] |
| Θνησιμότητα | 13,211 (2020) [1] |
| Ταξινόμηση | |
Ο καρκίνος του πέους, ή καρκίνωμα του πέους, είναι καρκίνος που αναπτύσσεται στο δέρμα ή στους ιστούς του πέους. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν ανώμαλη ανάπτυξη, έλκος ή πληγή στο δέρμα του πέους και αιμορραγία ή εκκρίσεις με δυσοσμία.[2]
Παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν φίμωση (αδυναμία συστολής της ακροποσθίας του πέους), χρόνια φλεγμονή, κάπνισμα, λοίμωξη από HPV, οξέα κονδυλώματα, πολλαπλούς σεξουαλικούς συντρόφους και πρώιμη ηλικία σεξουαλικής επαφής.[3]
Περίπου το 95% των καρκίνων του πέους είναι ακανθοκυτταρικά καρκινώματα. Άλλοι τύποι καρκίνου του πέους όπως το καρκίνωμα κυττάρων Μέρκελ, το μικροκυτταρικό καρκίνωμα και το μελάνωμα είναι γενικά σπάνιοι.[4] Το 2020, εμφανίστηκε σε 36.000 άνδρες και προκάλεσε 13.000 θανάτους.[1]
Σημάδια και συμπτώματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο καρκίνος του πέους μπορεί να παρουσιαστεί ως ερυθρότητα και ερεθισμός στο πέος, με πάχυνση του δέρματος στη βάλανο ή την εσωτερική ακροποσθία ή μια ελκώδη, προς τα έξω αναπτυσσόμενη ή «δακτυλική» (θηλώδης) ανάπτυξη.[5][6] Ο καρκίνος του πέους μπορεί να συνοδεύεται από έκκριση από το πέος με ή χωρίς δυσκολία ή κάψιμο ή μυρμήγκιασμα κατά την ούρηση (δυσουρία) και αιμορραγία από το πέος.[5][6]
Παράγοντες κινδύνου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Λοιμώξεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Λοίμωξη από τον ιό HIV — Οι οροθετικοί άνδρες έχουν οκταπλάσιο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του πέους σε σχέση με τους HIV αρνητικούς άνδρες.[7][8]
- Ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων — Ο HPV είναι ένας παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου του πέους.[9] Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (ΚΕΠΑ), ο HPV είναι υπεύθυνος για περίπου 800 (περίπου 40%) από τις 1.570 περιπτώσεις καρκίνου του πέους που διαγιγνώσκονται ετησίως στις Ηνωμένες Πολιτείες.[10][11] Υπάρχουν περισσότεροι από 120 τύποι HPV.[12]
- Κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων — Τα κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων ή πρωκτού αυξάνουν τον κίνδυνο διηθητικού καρκίνου του πέους κατά περίπου 3,7 φορές εάν εμφανίστηκαν περισσότερα από δύο χρόνια πριν από την ημερομηνία αναφοράς.[9] Περίπου οι μισοί άνδρες με καρκίνο του πέους έχουν επίσης κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων, τα οποία προκαλούνται από τον HPV.[13]
Υγιεινή και τραυματισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Κακή υγιεινή — Η κακή υγιεινή μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του πέους σε έναν άνδρα.[14][15]
- Σμήγμα — Το σμήγμα, μια υπόλευκη ουσία που μπορεί να συσσωρευτεί κάτω από την ακροποσθία, σχετίζεται με μεγαλύτερο κίνδυνο καρκίνου του πέους.[7][16] Η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία προτείνει ότι το σμήγμα μπορεί να μην είναι καρκινογόνο, αλλά μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο προκαλώντας ερεθισμό και φλεγμονή του πέους.[7]
- Βαλανίτιδα και τραυματισμός του πέους — Η φλεγμονή της ακροποσθίας και/ή της βαλάνου του πέους (βαλανίτιδα) σχετίζεται με περίπου 3,1 φορές αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του πέους.[9] Συνήθως προκαλείται από κακή υγιεινή, αλλεργικές αντιδράσεις σε ορισμένα σαπούνια ή μια υποκείμενη κατάσταση υγείας όπως η αντιδραστική αρθρίτιδα, η μόλυνση ή ο διαβήτης.[17] Μικρά σκισίματα και εκδορές του πέους σχετίζονται με περίπου 3,9 φορές αυξημένο κίνδυνο καρκίνου.
- Φίμωση — Η φίμωση είναι μια ιατρική κατάσταση όπου η ακροποσθία δεν μπορεί να ανασυρθεί πλήρως πάνω από τη βαλάνο. Θεωρείται σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου του πέους (λόγος απόδοσης 38–65).[9] Η φίμωση μπορεί επίσης να είναι σύμπτωμα καρκίνου του πέους.[18]
- Παραφίμωση — Η παραφίμωση είναι μια ιατρική κατάσταση όπου η ακροποσθία παγιδεύεται πίσω από τη βάλανο. Θεωρείται παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου του πέους.[7]
- Περιτομή — Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι η περιτομή κατά τη βρεφική ή παιδική ηλικία μπορεί να παρέχει μερική προστασία έναντι του καρκίνου του πέους, αλλά αυτό δεν συμβαίνει όταν γίνεται στην ενήλικη ζωή.[19] Έχει προταθεί ότι η μείωση του κινδύνου μπορεί να οφείλεται σε μειωμένο κίνδυνο φίμωσης.[7][19] Άλλοι πιθανοί μηχανισμοί περιλαμβάνουν τη μείωση του κινδύνου μόλυνσης από σμήγμα και HPV.[7]
Άλλα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ηλικία — Ο καρκίνος του πέους σπάνια εμφανίζεται σε άνδρες κάτω των 50 ετών. Περίπου 4 στους 5 άνδρες που έχουν διαγνωστεί με καρκίνο του πέους είναι ηλικίας άνω των 55 ετών.[7]
- Σκληροατροφικός λειχήνας — Ο σκληροατροφικός λειχήνας είναι ασθένεια που προκαλεί λευκές κηλίδες στο δέρμα. Ο σκληροατροφικός λειχήνας αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του πέους.[14][20] Καθώς η ακριβής αιτία του σκληροατροφικού λειχήνα είναι άγνωστη, δεν υπάρχει γνωστός τρόπος πρόληψης.[14]
- Καπνός — Το μάσημα ή το κάπνισμα καπνού αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του πέους κατά 1,5-6 φορές ανάλογα με τη διάρκεια του καπνίσματος και τον ημερήσιο αριθμό τσιγάρων.[4][9][14]
- Υπεριώδες φως — Οι άνδρες με ψωρίαση που έχουν υποβληθεί σε θεραπεία με υπεριώδη ακτινοβολία και ένα φάρμακο γνωστό ως ψωραλένιο έχουν αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του πέους.[7][14]
Παθογένεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο καρκίνος του πέους προκύπτει από πρόδρομες βλάβες, οι οποίες γενικά εξελίσσονται από χαμηλού βαθμού σε υψηλού βαθμού βλάβες. Για τους καρκίνους του πέους που σχετίζονται με τον HPV αυτή η αλληλουχία είναι η εξής:[4]
- Πλακώδης υπερπλασία
- Χαμηλού βαθμού ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία του πέους (PIN)
- PIN υψηλού βαθμού (καρκίνωμα in situ — νόσος Μπόουεν, Ερυθροπλασία του Κιράτ)
- Διηθητικό καρκίνωμα του πέους
Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις μη δυσπλαστικές ή ήπια δυσπλαστικές βλάβες μπορεί να εξελιχθούν απευθείας σε καρκίνο. Παραδείγματα περιλαμβάνουν επίπεδες βλάβες πέους (FPL) και κονδυλώματα πρωκτού.[4]
Στους HPV αρνητικούς καρκίνους η πιο κοινή πρόδρομη βλάβη είναι ο σκληροατροφικός λειχήνας.[4]
Διάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Διεθνής Εταιρεία Ουρολογικής Παθολογίας (ΔΕΟΠ) συνιστά τη χρήση της ανοσοχρώσης p16 για τη διάγνωση και την ταξινόμηση του καρκίνου του πέους που σχετίζεται με τον HPV.[21]
Πρόληψη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Εμβόλια κατά του ιού HPV, όπως το Gardasil ή το Cervarix, μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο του HPV και, κατά συνέπεια, του καρκίνου του πέους.[4][14]
- Η χρήση προφυλακτικών θεωρείται ότι είναι προστατευτική έναντι του καρκίνου του πέους που σχετίζεται με τον HPV.[4]
- Η καλή υγιεινή των γεννητικών οργάνων, η οποία περιλαμβάνει το καθημερινό πλύσιμο του πέους, του οσχέου και της ακροποσθίας με νερό, μπορεί να αποτρέψει τη βαλανίτιδα και τον καρκίνο του πέους. Ωστόσο, τα σαπούνια με σκληρά συστατικά πρέπει να αποφεύγονται.[22]
- Η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου του πέους.[9]
- Η περιτομή κατά τη βρεφική ή την παιδική ηλικία μπορεί να παρέχει μερική προστασία έναντι του καρκίνου του πέους. Αρκετοί συγγραφείς έχουν προτείνει την περιτομή ως πιθανή στρατηγική για την πρόληψη του καρκίνου του πέους.[4][14][23] Ωστόσο, η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία επισημαίνει τη σπανιότητα της νόσου και σημειώνει ότι ούτε η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής ούτε η Καναδική Ακαδημία Παιδιατρικής συνιστούν τη συνήθη περιτομή των νεογνών.[7]
- Η φίμωση μπορεί να αποφευχθεί με την εφαρμογή της σωστής υγιεινής και με την ανάσυρση της ακροποσθίας σε τακτική βάση.[22]
- Η παραφίμωση μπορεί να αποφευχθεί αν δεν αφήσετε την ακροποσθία παρατεινόμενη για παρατεταμένες χρονικές περιόδους.[22]
Θεραπεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η θεραπεία του καρκίνου του πέους ποικίλλει ανάλογα με το κλινικό στάδιο του όγκου κατά τη στιγμή της διάγνωσης.[24] Υπάρχουν διάφορες θεραπευτικές επιλογές για τον καρκίνο του πέους, ανάλογα με το στάδιο. Περιλαμβάνουν χειρουργική επέμβαση, ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία και ανοσοθεραπεία. Η πιο κοινή θεραπεία είναι ένας από τους πέντε τύπους χειρουργικής επέμβασης:
- Ευρεία τοπική εκτομή — αφαιρείται ο όγκος και ορισμένοι γύρω υγιείς ιστοί
- Μικροχειρουργική — η χειρουργική επέμβαση που γίνεται με μικροσκόπιο χρησιμοποιείται για την αφαίρεση του όγκου και όσο το δυνατόν λιγότερου υγιούς ιστού
- Χειρουργική με λέιζερ — το λέιζερ χρησιμοποιείται για να κάψει ή να κόψει καρκινικά κύτταρα
- Περιτομή — αφαιρείται η καρκινική ακροποσθία
- Ακρωτηριασμός (πηνεκτομή) - μερική ή ολική αφαίρεση του πέους, και πιθανώς των σχετικών λεμφαδένων
Ο ρόλος της ακτινοθεραπείας περιλαμβάνει μια οργανοσυντηρητική προσέγγιση για καρκίνο του πέους σε πρώιμο στάδιο σε εξειδικευμένα κέντρα. Επιπλέον, η επικουρική θεραπεία χρησιμοποιείται για ασθενείς με τοπικά προχωρημένη νόσο ή για τη διαχείριση των συμπτωμάτων.[25]
Πρόγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πρόγνωση μπορεί να κυμαίνεται σημαντικά για τους ασθενείς, ανάλογα με την κλίμακα που έχουν σταδιοποιηθεί. Σε γενικές γραμμές, όσο νωρίτερα διαγνωστεί ο καρκίνος, τόσο καλύτερη είναι η πρόγνωση. Το συνολικό ποσοστό 5ετούς επιβίωσης για όλα τα στάδια του καρκίνου του πέους είναι περίπου 50%.[26]
Επιδημιολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο καρκίνος του πέους είναι ένας σπάνιος καρκίνος στις ανεπτυγμένες χώρες, με ετήσια επίπτωση που κυμαίνεται από 0,3 έως 1 ανά 100.000 ετησίως, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 0,4-0,6% όλων των κακοηθειών.[4] Η ετήσια επίπτωση είναι περίπου 1 στους 100.000 άνδρες στις Ηνωμένες Πολιτείες,[27] 1 στους 250.000 στην Αυστραλία[28] και 0,82 ανά 100.000 στη Δανία.[29] Στο Ηνωμένο Βασίλειο, λιγότεροι από 500 άνδρες διαγιγνώσκονται με καρκίνο του πέους κάθε χρόνο.[13][30]
Στον αναπτυσσόμενο κόσμο, ο καρκίνος του πέους είναι πολύ πιο συχνός. Για παράδειγμα, στην Παραγουάη, στην Ουρουγουάη, στην Ουγκάντα και στη Βραζιλία, η συχνότητα εμφάνισης είναι 4,2, 4,4, 2,8 και 1,5–3,7 ανά 100.000, αντίστοιχα.[4][9] Σε ορισμένες χώρες της Νότιας Αμερικής, στην Αφρική και στην Ασία, αυτός ο τύπος καρκίνου αποτελεί έως και το 10% των κακοήθων ασθενειών στους άνδρες.[4]
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Penile Cancer Factsheet» (PDF). Global Cancer Observatory. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2022.
- ↑ «Signs and Symptoms of Penile Cancer | Signs Of Penile Cancer». www.cancer.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ Sumedia-Online. «EAU Guidelines: Penile Cancer». Uroweb (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 «Penile cancer: epidemiology, pathogenesis and prevention». World Journal of Urology 27 (2): 141–50. April 2009. doi:. PMID 18607597.
- ↑ 5,0 5,1 Turner, Bruce; Drudge-Coates, Lawrence; Henderson, Sarah (2013-03-20). «Penile cancer: diagnosis, clinical features and management» (στα αγγλικά). Nursing Standard 27 (29): 50–57. doi:. ISSN 0029-6570. PMID 23634501. http://rcnpublishing.com/doi/abs/10.7748/ns2013.03.27.29.50.e6135.
- ↑ 6,0 6,1 «Signs and Symptoms of Penile Cancer | Signs Of Penile Cancer». www.cancer.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2020.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 7,7 7,8 «What Are the Risk Factors for Penile Cancer?». www.cancer.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2018.
- ↑ «Epidemiology and Etiology of Penile Cancer». Textbook of Penile Cancer. 2011. σελίδες 1–11. ISBN 978-1-84882-878-0.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 «Epidemiology and natural history of penile cancer». Urology 76 (2 Suppl 1): S2-6. August 2010. doi:. PMID 20691882.
- ↑ «Penile Cancer». National Cancer Institute. 1 Ιανουαρίου 1980. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2018.
- ↑ https://www.cdc.gov/cancer/hpv/statistics/penile.htm HPV-Associated Penile Cancer Rates by Race and Ethnicity] Centers for Disease Control and Prevention
- ↑ «HPV: Q&A». Cancer Prevention and Treatment Fund. Απριλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2013.
- ↑ 13,0 13,1 «Risks and causes - Penile cancer - Cancer Research UK». cancerhelp.cancerresearchuk.org. 30 Αυγούστου 2017. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2018.
- ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 14,6 «Penile cancer--prevention and premalignant conditions». Urology 76 (2 Suppl 1): S24-35. August 2010. doi:. PMID 20691883.
- ↑ «[Clinico-epidemiological aspects associated with penile cancer]» (στα pt). Ciencia & Saude Coletiva 15 Suppl 1: 1105–11. June 2010. doi:. PMID 20640268.
- ↑ «The Strong Protective Effect of Circumcision against Cancer of the Penis». Advances in Urology 2011: 812368. 2011. doi:. PMID 21687572.
- ↑ PubMed Health PubMed, Last Reviewed: September 16, 2011
- ↑ «Symptoms of penile cancer - Penile cancer - Cancer Research UK». cancerhelp.cancerresearchuk.org. 30 Αυγούστου 2017. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2018.
- ↑ 19,0 19,1 «Male circumcision and penile cancer: a systematic review and meta-analysis». Cancer Causes & Control 22 (8): 1097–110. August 2011. doi:. PMID 21695385.
- ↑ «Penile cancer». Journal of the American Academy of Dermatology 54 (3): 369–91; quiz 391–4. March 2006. doi:. PMID 16488287.
- ↑ «Report From the International Society of Urological Pathology (ISUP) Consultation Conference on Molecular Pathology of Urogenital Cancers V: Recommendations on the Use of Immunohistochemical and Molecular Biomarkers in Penile Cancer». The American Journal of Surgical Pathology 44 (7): e80–e86. July 2020. doi:. PMID 32235153. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32235153.
- ↑ 22,0 22,1 22,2 «Primary prevention and vaccination for penile cancer». Ther Adv Urol 5 (3): 161–169. 2013. doi:. PMID 23730331.
- ↑ «[Prevention strategies for testicular and penile cancer: an integrative review]» (στα pt). Revista da Escola de Enfermagem da USP 45 (1): 277–82. March 2011. doi:. PMID 21445520.
- ↑ Penile Cancer. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing. 2020. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2020.
- ↑ «The Diagnosis and Treatment of Penile Cancer». Deutsches Ärzteblatt International 115 (39): 646–652. September 2018. doi:. PMID 30375327.
- ↑ «Stage Information for Penile Cancer». National Cancer Institute. 1 Ιανουαρίου 1980. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2013.
- ↑ The American Cancer Society: Penile Cancer: What is penile cancer? Αρχειοθετήθηκε 2017-01-14 στο Wayback Machine. American Cancer Society, Last revised: January 8, 2012
- ↑ The Official Website of the Royal Australasian College of Physicians, Published September 2010
- ↑ «Falling incidence of penis cancer in an uncircumcised population (Denmark 1943-90)». BMJ (Clinical Research Ed.) 311 (7018): 1471. December 1995. doi:. PMID 8520335.
- ↑ The American Cancer Society: Penile Cancer: What are the key statistics about penile cancer Αρχειοθετήθηκε 2017-01-14 στο Wayback Machine. American Cancer Society, Last revised: January 18, 2012
| Ταξινόμηση | |
|---|---|
| Εξωτερικοί πόροι |
|