Καλογερικό Άρτας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 39°04′53″N 20°54′54″E / 39.0813114°N 20.9150398°E / 39.0813114; 20.9150398

Καλογερικό
Καλογερικό Άρτας.
Καλογερικό is located in Greece
Καλογερικό
Καλογερικό
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΗπείρου
Περιφερειακή ΕνότηταΆρτας
ΔήμοςΑρταίων
Δημοτική ΕνότηταΑμβρακικού
Γεωγραφία και Στατιστική
Γεωγραφικό διαμέρισμαΉπειρος
ΝομόςΆρτας
Υψόμετρο6
Έκταση6,099
Πληθυσμός491 (2011)
Πυκν. πληθ.80 κατ./χλμ.2
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας47 150
Τηλ. κωδικός26810

Το Καλογερικό είναι ένα χωριό του Δήμου Αρταίων με 489 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011), ελάχιστα χιλιόμετρα από τον Αμβρακικό κόλπο και απέχει περίπου 12 χιλιόμετρα από την πόλη της Άρτας.[1]

Σύμφωνα με το Σχέδιο Καποδίστρια, το Καλογερικό υπήρξε μέχρι το τέλος του 2010, δημοτικό διαμέρισμα του νεοσύστατου Δήμου Αμβρακικού με έδρα την Ανέζα. Με βάση τη νέα διοικητική διαίρεση που προβλέπει το Σχέδιο Καλλικράτης, το Καλογερικό εντάχθηκε στον Δήμο Αρταίων.[2]

Διοικητικές μεταβολές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1919, με το ΦΕΚ 181Α - 14/08/1919, έγινε η σύσταση της κοινότητας Καλογερικού και εντάχθηκε στην επαρχία Νικοπόλεως και Πάργας του νομού Πρεβέζης. Στις 2 Ιουλίου 1974 η κοινότητα μεταφέρθηκε διοικητικά στην Επαρχία Άρτης του νομού Άρτας. Το 1997 με το ΦΕΚ 244Α-4/12/1997 η κοινότητα καταργείται και συνενώνεται με τον Δήμο Αμβρακικού. Η νέα διοικητική διαίρεση που προβλέπει το Σχέδιο Καλλικράτης, το οποίο δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 87/τ.Α'/2010, είχε ως αποτέλεσμα το Καλογερικό να ενταχθεί στον Δήμο Αρταίων.[3]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τμήμα του χάρτη του Άαρον Αρροουσμίθ το 1819 όπου απεικονίζεται το Καλογερικό.

Με βάση την εργασία του Κων.Διαμαντή με τίτλο «Η Άρτα και τα περίχωρα αυτής κατά τους χρόνους της επανάστασης», το Καλογερικό ήταν ένας μικρός οικισμός με 20 οικογένειες την περίοδο που ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση του 1821.[4][5]

Ο Παναγιώτης Αραβαντινός στο έργο του «Χρονογραφία της Ηπείρου» μας ενημερώνει ότι, με βάση τον κατάλογο της απογραφής του 1845, το Καλογερικό ήταν ιδιόκτητο χωριό, υπαγόταν στο τμήμα Ιωαννίνων και κατοικούσαν 11 χριστιανικές οικογένειες ενώ η έκθεση του Ρωσικού Υποπροξενείου Άρτας, το 1877, μας πληροφορεί ότι το χωριό υπήρξε ιδιοκτησία της Μονής της Κορωνησίας και κατοικούσαν σε αυτό 16 οικογένειες.[6][7] Αναφορά στο χωριό κάνει και ο Ιφικράτης Κοκκίδης στο έργο του «Οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας» που εξέδωσε το ελληνικό Υπουργείο Στρατιωτικών (Αθήνα 1880) και μας δίνει την πληροφορία ότι στο χωριό κατοικούσαν περίπου 100 άνθρωποι. Ο Ι. Κοκκίδης μας ενημερώνει ότι η επαρχία Άρτας χωριζόταν σε 2 περιοχές: την περιοχή Άρτας και την περιοχή Πρεβέζης. Η περιοχή της Άρτας χωριζόταν με τη σειρά της σε 7 τμήματα: τμήμα Ποταμιάς, τμήμα Βρύσεως, τμήμα Ραδοβυζίου, τμήμα Τζουμέρκων, τμήμα Κάμπου, τμήμα Καρβασαρά και τμήμα Λάκκας. Το Καλογερικό αποτελούσε μέρος του τμήματος Κάμπου.[8]

Μια άλλη σημαντική πληροφορία που έχουμε προέρχεται από το το «Δοκίμιον Ιστορικόν περί Άρτης&Πρεβέζης»”(εκδ.1884), του Σεραφείμ Ξενόπουλου, μητροπολίτη Άρτας. Σύμφωνα με αυτή την πηγή, το Καλογερικό, η Ανέζα, η Γαβριά , το Απόμερο, ο Μύτικας και η Γενίτσαρη αριθμούσαν συνολικά 180 περίπου οικογένειες. Οι κάτοικοι του χωριού εκκλησιάζονταν στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου Ανέζας. Εμπρός από τον ναό, λειτουργούσε αλληλοδιδακτικό σχολείο, στο οποίο δίδασκε ένας δάσκαλος και φοιτούσαν περίπου 180 μαθητές από το Καλογερικό, την Ανέζα, τη Γαβριά και τα γειτονικά χωριά.[9]

Εξίσου αξιόλογη πηγή, είναι η Οθωμανική απογραφή του 1895.[10] Σύμφωνα με το σχετικό οθωμανικό νόμο, η πρωτογενής διαίρεση της αυτοκρατορίας ήταν το βιλαέτι. Κάθε βιλαέτι χωριζόταν σε σαντζάκια και αυτά σε καζάδες. Σύμφωνά με αυτή την απογραφή, το χωριό ανήκε στον Καζά Λούρου, ο οποίος βρισκόταν στο σαντζάκι Πρεβέζης, το οποίο με τη σειρά του, ανήκε στο βιλαέτι Ιωαννίνων. Με βάση λοιπόν αυτά τα στοιχεία στο Καλογερικό κατοικούσαν 26 οικογένειες (χανέδες) με συνολικό πληθυσμό 93 άτομα (48 άνδρες, 45 γυναίκες).

Το 1910, η Μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης δημοσιοποιεί τα στοιχεία της απογραφής που πραγματοποίησε το ίδιο έτος σε όλη την εκκλησιαστική περιφέρεια και μας πληροφορεί ότι το Καλογερικό υπαγόταν στο τμήμα Λούρου και στο χωριό κατοικούσαν 165 άτομα.[11]

Τοποθεσία και Πρόσβαση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Καλογερικό γειτνιάζει με την Ανέζα και το Μύτικα.[12] Συνδέεται οδικώς με την Άρτα μέσω της Επαρχιακής οδού Άρτας – Κορωνησίας. Το χωριό εξυπηρετεί η γραμμή Πέτα - Ανέζα, του Αστικού ΚΤΕΛ Άρτας.[13]

Δημογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σήμερα ο πληθυσμός ανέρχεται στους 489 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011),[1] εμφανίζοντας μείωση σε σχέση με την απογραφή του 2001, όπου ο πληθυσμός ανερχόταν στους 510 κατοίκους.[14] Ο πληθυσμός του χωριού μετά από χρόνια συνεχούς διατήρησης πάνω από τους 500 κατοίκους, σημείωσε μείωση στην απογραφή του 2011 όπου κατεγράφησαν 489 κάτοικοι.

Οι πληθυσμιακές διακυμάνσεις, αποτυπώνονται στον παρακάτω πίνακα.[15]

Αθλητισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ποδοσφαιρική ομάδα του χωριού είναι ο Ηρόδοτος Καλογερικού.[16]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 «Ελληνική απογραφή 2011». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2015. 
  2. Διοικητική διαίρεση Δήμου Αρταίων με το Σχέδιο Καλλικράτης
  3. Λεξικό δοικητικών μεταβολών Δήμων και Κοινοτήτων.[νεκρός σύνδεσμος]
  4. Η Αρτα και τα περίχωρα αυτής κατα τους χρόνους της επανάστασης, Περιοδικό Σκουφάς/ Ετος 5ον/ 1960 – Τοµος Β΄ σελ.266
  5. «Anésa à cette distance, trois milles N. O, Râchi, Caloïerico et le marais de Verga.», Voyage de la Grèce, Volume 2, François Charles Hugues Laurent Pouqueville, p.290.[1][νεκρός σύνδεσμος]
  6. Αρχεία Ρωσικού Υποπροξενείου Άρτης – Πρεβέζης περιόδων 1858 – 1881[νεκρός σύνδεσμος]
  7. Χρονογραφία της Ηπείρου : των τε ομόρων ελληνικών και ιλλυρικών χωρών διατρέχουσα κατά σειράν τα εν αυταίς συμβάντα από του σωτηρίου έτους μέχρι του 1854. / Συντεταγμένη υπό Παναγιώτου Αραβαντινού, σελ.320, εκδ.1856.
  8. Οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας / υπό του παρά τω Υπουργείω των Στρατιωτικών Επιτελικού Γραφείου, Ι.Κοκίδης, Αθήνα 1880.
  9. Δοκίμιον Ιστορικόν περί Άρτης και Πρεβέζης(εκδ.1884).
  10. Η τουρκική στατιστική της Ηπείρου στο σαλναμέ του 1895,Μ.Κοκολάκης
  11. Το ύστερο Γιαννιώτικο Πασαλίκι : χώρος, διοίκηση και πληθυσμός στην τουρκοκρατούμενη Ηπειρο (1820-1913), Μιχάλης Κοκολάκης,σελ.492 [2]
  12. Οδηγικές χιλιομετρικές αποστάσεις μεταξύ πόλεων, χωριών, χωρών
  13. Δρομολόγια Αστικού ΚΤΕΛ
  14. Απογραφή πληθυσμού της 18ης Μαρτίου 2001,Ελληνική Στατιστική Αρχή(ΕΛ.ΣΤΑΤ.).[3] Αρχειοθετήθηκε 2015-06-28 στο Wayback Machine.
  15. «Αρχείο Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος – Ε.Σ.Υ.Ε». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2015. 
  16. Ομάδες Ε.Π.Σ Άρτας.[4] Αρχειοθετήθηκε 2015-09-30 στο Wayback Machine.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]