Ζίχνα-Μαχαλά Σερρών

Προσθήκη συνδέσεων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 41°6′0.29″N 23°47′15.22″E / 41.1000806°N 23.7875611°E / 41.1000806; 23.7875611

Ζίχνα-Μαχαλά
Ζίχνα-Μαχαλά is located in Greece
Ζίχνα-Μαχαλά
Ζίχνα-Μαχαλά
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚεντρικής Μακεδονίας
Περιφερειακή ΕνότηταΣερρών
ΔήμοςΝέας Ζίχνης
Δημοτική ΕνότηταΝέας Ζίχνης
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΜακεδονίας
ΝομόςΣερρών
Υψόμετρο680 μέτρα
Πληθυσμός
Πραγματικός50
Έτος απογραφής1928
δεδομένα

Ο Ζίχνα-Μαχαλά είναι εγκαταλελειμμένος οικισμός στον σημερινό Δήμο Νέας Ζίχνης της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Βρίσκεται σε υψόμετρο 680 μέτρων στις νότιες πλαγιές του Μενοικίου όρους, σε απόσταση 3,5 χλμ. βορειοδυτικά από την Αναστασιά Σερρών.[1] Οι οικισμοί Ζίχνα-Μαχαλά, Σύρος-Μαχαλά και Ορτά-Μαχαλά, οι οποίοι ήταν σε κοντινή απόσταση και είχαν οπτική επαφή μεταξύ τους, είναι γνωστοί ως Κονιαροχώρια ή Κονιαρομαχαλάδες του Μενοικίου όρους των Σερρών.[2]

Ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα ονόματα Ζίχνα-Μαχαλά και Σύρος-Μαχαλά, προέρχονται από τα πλησιέστερα αστικά κέντρα που άκμαζαν κατά τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδο, τις Σέρρες και τη Ζίχνα. Ο Ζίχνα-Μαχαλά ή Ζιχνιώτικος Μαχαλάς βρισκόταν προς την ανατολική κατεύθυνση (προς Ζίχνα), ενώ ο Σύρος-Μαχαλά, Σιρόζ-Μαχαλά ή Σερριώτικος Μαχαλάς προς τη δυτική (προς Σέρρες). Ο Ορτά-Μαχαλά, δηλαδή ο μεσαίος, βρισκόταν μεταξύ των άλλων δύο και λίγο βορειότερα.

Η τοποθεσία του Σύρος-Μαχαλά αναφέρεται σε χαρτογραφικές πηγές με την ονομασία Τσέκοβον ή Τσέκοβα.[3] Η ονομασία αυτή, περιλαμβάνει για τους ντόπιους, σύμφωνα με μελέτη του Κωνσταντίνου Κετάνη, και τους τρεις οικισμούς.[4] Σε στατιστικές μελέτες και ελληνικές απογραφές, πάντως, η Τσέκοβα καταγράφεται ξεχωριστά από τον Σύρος-Μαχαλά, στην Υποδιοίκηση Ζίχνης.

Ο οικισμός Ζίχνα-Μαχαλά δεν πρέπει να συγχέεται με τον εγκαταλελειμμένο οικισμό Παλιά Ζίχνη Σερρών που βρίσκεται στην ίδια περιοχή.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οθωμανική περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μαζί με τους άλλους δύο γειτονικούς οικισμούς, ο Ζίχνα-Μαχαλά κατοικούνταν από Γιουρούκους εποίκους, γνωστοί ως Κόνιαροι, που είχαν νομαδικό τρόπο ζωής και κατά τους θερινούς μήνες διέμεναν στις πλαγιές του Μενοικίου όρους.[5] Η εγκατάσταση της συγκεκριμένης εθνοπολιτισμικής ομάδας στην περιοχή, σχετίζεται με την περίοδο κατάκτησης των Βαλκανίων από τους Οθωμανούς κατά τον 14ο και 15ο αιώνα, στα πλαίσια εποικισμού, με σκοπό να αντιστέκονται στον ντόπιο χριστιανικό πληθυσμό, εδραιώνοντας την οθωμανική κατοχή. Οι σχέσεις των Κονιάρων του Μενοικίου όρους με τους κατοίκους των γύρω χωριών περιορίζονταν στην ανταλλαγή προϊόντων και το εμπόριο, αλλά δεν ήταν σπάνιες οι περιπτώσεις συμπλοκών, που οδηγούσαν ακόμη και σε φόνους και βεντέτες.[5][6]

Σύγχρονη ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με την έναρξη του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου το 1912 και μέσα σε ένα περιβάλλον προϊούσας διάλυσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, οι Κονιαρομαχαλάδες του Μενοικίου όρους καταστράφηκαν, με βιαιότητες, λεηλασίες και ωμότητες κατά του πληθυσμού.[7] Ελάχιστοι κάτοικοι παρέμειναν τα επόμενα χρόνια στο κοντινό χωριό Αναστασιά Σερρών, όπου δούλευαν ως εργάτες και βοσκοί.

Με τη λήξη των Βαλκανικών Πολέμων, ο Ζίχνα-Μαχαλά περιήλθε στην ελληνική επικράτεια. Τη δεκαετία του 1920, στα ερείπια των οικισμών διέμεναν κατά τους θερινούς μήνες νομάδες Σαρακατσάνων και Βλάχων.[8][9] Τα ερείπια λιθολογήθηκαν και οι πέτρες χρησιμοποιήθηκαν σε νεότερες κατασκευές στα γύρω χωριά.

Το 1968 με το ΦΕΚ 146Α΄/6-7-1968, η θέση του πρώην οικισμού μετονομάστηκε σε «Ερείπια Ζίχνης».[10]

Σήμερα, στην τοποθεσία του εγκαταλελειμμένου οικισμού υπάρχουν ίχνη από τα θεμέλια των σπιτιών που υπήρχαν κάποτε εκεί, καθώς και τμήμα ενός τζαμιού. Κάτοψη των χαλασμάτων του οικισμού είναι, επίσης, ορατή σε αεροφωτογραφίες της περιόδου 1945-1960.[11]

Πληθυσμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στατιστικές μελέτες προ 1913[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έτος

αναφοράς

Ονομασία Πληθυσμός Αναφ.
1900 Τσέκοβα 190 [12]
1910 Τσακόβα 120 [13]

Απογραφές ελληνικού κράτους[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απογραφή Ονομασία Πληθυσμός Αναφ.
1913 Τσέκοβα 0 * [14]
1915 Τσέκοβα 0 * [15]
1920 - - [16]
1928 Τσέκοβα 50 [17]

* χαρακτηρίζεται ως κατεστραμμένο και ακατοίκητο.

** καταμετρούνται συνολικά ως Τσέκοβα όλοι οι οικισμοί.

Χάρτης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οικισμός Υψόμετρο Συντεταγμένες
Ζίχνα-Μαχαλά 680 μ. 41°06′00″N 23°47′15″E / 41.10008°N 23.78756°E / 41.10008; 23.78756
Σύρος-Μαχαλά 670 μ. 41°06′23″N 23°46′15″E / 41.10642°N 23.77078°E / 41.10642; 23.77078
Ορτά-Μαχαλά 700 μ. 41°06′40″N 23°46′47″E / 41.11100°N 23.77979°E / 41.11100; 23.77979
Χάρτης
Σύρος-Μαχαλά (δυτικά), Ζίχνα-Μαχαλά (ανατολικά) και Ορτά-Μαχαλά (βόρεια)

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ «Gov.gr - Θέαση». gov.gr. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2024. 
  2. ↑ Κετάνης, Κωνσταντίνος (2016). Οι Κονιαρομαχαλάδες του Μενοικίου όρους - Οι Σέρρες και η περιοχή τους, 100 χρόνια από την απελευθέρωση (1913-2013) - Πρακτικά Γ' Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου (Σέρρες, 17-19 Οκτωβρίου 2013). Δήμος Σερρών. https://www.academia.edu/33129696/Οι_Κονιαρομαχαλάδες_του_Μενοικίου_όρους. Ανακτήθηκε στις 2023-01-12. 
  3. ↑ Φύλλο Δράμα - Επιτελικός Χάρτης της Ελλάδος (Κλίμακα 1:100 000). Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού, Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (United Nations Library & Archives). 1928. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2024. Τσέκοβον 
  4. ↑ Κετάνης, Κωνσταντίνος (2016). Οι Κονιαρομαχαλάδες του Μενοικίου όρους - Οι Σέρρες και η περιοχή τους, 100 χρόνια από την απελευθέρωση (1913-2013) - Πρακτικά Γ' Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου (Σέρρες, 17-19 Οκτωβρίου 2013). Δήμος Σερρών. https://www.academia.edu/33129696/Οι_Κονιαρομαχαλάδες_του_Μενοικίου_όρους. Ανακτήθηκε στις 2023-01-12. 
  5. ↑ 5,0 5,1 Κετάνης, Κωνσταντίνος (2016). Οι Κονιαρομαχαλάδες του Μενοικίου όρους - Οι Σέρρες και η περιοχή τους, 100 χρόνια από την απελευθέρωση (1913-2013) - Πρακτικά Γ' Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου (Σέρρες, 17-19 Οκτωβρίου 2013). Δήμος Σερρών. https://www.academia.edu/33129696/Οι_Κονιαρομαχαλάδες_του_Μενοικίου_όρους. Ανακτήθηκε στις 2023-01-12. 
  6. ↑ Θεολόγος, Νικόλαος (2001). Η Αναστασιά στο πέρασμα του χρόνου. Σέρρες. Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2024. 
  7. ↑ Θεολόγος, Νικόλαος (2001). Η Αναστασιά στο πέρασμα του χρόνου. Σέρρες. σελ. 70. Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2024. 
  8. ↑ Κολοβός, Γεώργιος (2016). «Βασίλης Γούλας». Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2023. 
  9. ↑ «Η Υπόθεσις των Βοσκών του Χωριού Τσεκόβης Σερρών». Θάρρος - Πρωινή Πολιτική & Οικονομική Εφημερίς Εν Δράμα: σελ. Έτος Δ' - Αριθ. φύλλου 1305. 1927-09-24. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2023-01-08. https://web.archive.org/web/20230108192441/http://tharrosdrama.com/internal/media/dispatcher/13537. Ανακτήθηκε στις 2023-01-08. 
  10. ↑ Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 146Α΄/6-7-1968. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 1045. 
  11. ↑ «Gov.gr - Θέαση (υπόβαθρο 1945-1960)». gov.gr. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2024. 
  12. ↑ Κάντσωφ, Βασίλ (1900). Македония. Етнография и статистика. Σόφια: Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών. 33. Чеково 
  13. ↑ Χαλκιόπουλος, Αθανάσιος (1910). Εθνολογική Στατιστική των Βιλαετίων Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου. Αθήνα: Τυπογραφείου "Νομικής". σελ. 53. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2024. 
  14. ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1915). Απαρίθμησις των Κατοίκων των Νέων Επαρχιών της Ελλάδος του Έτους 1913 (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 45-46. 
  15. ↑ Στατιστικοί πίνακες του πληθυσμού κατ' εθνικότητας των νομών Σερρών και Δράμας. Αθήνα: Επιτελική Υπηρεσία του Ελληνικού Στρατού. 1919. σελ. 5-6. 64. Σύρος Μαχαλλέ 
  16. ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1921). Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 277. 
  17. ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1935). Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 324. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ζίχνα-Μαχαλά_Σερρών&oldid=10517496"