Μετάβαση στο περιεχόμενο

Εμπάργκο των Η.Π.Α. κατά της Κούβας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Φιντέλ Κάστρο στη Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε.

Το εμπάργκο των Η.Π.Α. κατά της Κούβας είναι ένα εμπορικό, οικονομικό και χρηματοπιστωτικό εμπάργκο που ξεκίνησε στις 19 Οκτωβρίου του 1960 (σχεδόν δύο χρόνια μετά την ανατροπή του καθεστώτος του Φουλχένσιο Μπατίστα από την Κουβανική Επανάσταση) όταν οι Η.Π.Α. επέβαλλαν εμπάργκο στις εξαγωγές προς την Κούβα (εκτός των τροφίμων και των φαρμάκων). Στις 7 Φεβρουαρίου του 1962, το εμπάργκο επεκτάθηκε σχεδόν σε όλες τις εισαγωγές της Κούβας[1]. Από το έτος 2000, από το εμπάργκο εξαιρούνται τα τρόφιμα και οι ανθρωπιστικές παροχές[2].

Ιστορικό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Κούβα βρίσκεται 90 μίλια (145 χιλιόμετρα) νότια της Φλόριντα.

Τον Απρίλιο του 1959 ο Φιντέλ Κάστρο, κατά τη διάρκεια περιοδείας του στις Η.Π.Α., χαρακτήριζε "ουμανιστική δημοκρατία" το καθεστώς του. Όμως η αγροτική μεταρρύθμιση της 17ης Μαΐου του 1959 έθιξε καίρια τα συμφέροντα αμερικανικών εταιριών που κατείχαν το 90% των μεγάλων κτημάτων της Κούβας, ειδικά στον τομέα της ζάχαρης. Στις αρχές του 1960 είχαν αρχίσει να ωριμάζουν στις Η.Π.Α. σχέδια ανατροπής του Κάστρο και στις 4 Μαρτίου του 1960 οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες προκάλεσαν έκρηξη με θύματα στο γαλλικό φορτηγό πλοίο Λα Κουμπρ, που βρισκόταν στο λιμάνι της Αβάνας, έχοντας μεταφέρει όπλα. Η έκρηξη αποτέλεσε ταυτόχρονα προειδοποίηση προς την κουβανική ηγεσία, η οποία είχε δεχτεί τον Φεβρουάριο τον αντιπρόεδρο της σοβιετικής κυβέρνησης Αναστάς Μικογιάν και είχε υπογράψει μαζί του τις πρώτες εμπορικές συμφωνίες. Στις 11 Μαΐου οι Ηνωμένες Πολιτείες διέκοψαν την παροχή τεχνικής βοήθειας προς την Κούβα, όμως ο Κάστρο απάντησε με υπογραφή νέας εμπορικής συμφωνίας με την Ε.Σ.Σ.Δ. στις 18 Ιουνίου.

Στις 6 Ιουλίου η Ουάσινγκτον διέκοψε κάθε εισαγωγή κουβανικής ζάχαρης (τα έσοδα από την πώληση της οποίας αποτελούσαν το 80% του κουβανικού ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος), ενώ ταυτόχρονα τα διυλιστήρια της Τέξακο, της Στάνταρντ Όιλ και της Σελ στην Κούβα αρνήθηκαν να διυλίσουν σοβιετικό πετρέλαιο, που μόλις είχε αφιχθεί στο νησί. Ο Κάστρο αρνήθηκε να υποκύψει. Εθνικοποίησε αμέσως τα διυλιστήρια και χωρίς να χάσει χρόνο προχώρησε στην εθνικοποίηση και όλων των μεγάλων επιχειρήσεων. Από τον Αύγουστο έως τον Οκτώβριο του 1960 εθνικοποιήθηκαν 192 αμερικανικές επιχειρήσεις. Στο μεταξύ μία δεύτερη μετάβαση και παραμονή του Φιντέλ Κάστρο στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο, με αφορμή τις εργασίες της Γενικής Συνέλευσης του Ο.Η.Ε., τον έπεισε ότι οι Η.Π.Α. ετοίμαζαν εισβολή στην Κούβα. Ο εναγκαλισμός του με τον ηγέτη της Ε.Σ.Σ.Δ. Νικίτα Χρουστσόφ έμεινε ιστορικός. Το ίδιο βράδυ της επιστροφής του από τις Η.Π.Α., στις 28 Σεπτεμβρίου του 1960, ο Φιντέλ Κάστρο ανακοίνωσε την ίδρυση των Επιτροπών Υπεράσπισης της Επανάστασης, στις οποίες κατατάχθηκε το σύνολο σχεδόν του κουβανικού πληθυσμού που μπορούσε να φέρει όπλα. Στις 14 Οκτωβρίου ο Κάστρο προχώρησε στην επισημοποίηση των εθνικοποιήσεων, ενώ στις 19 του ίδιου μήνα ο Λευκός Οίκος επέβαλλε ολοκληρωτικό εμπάργκο εξαγωγών προς την Κούβα.

Το εμπάργκο κατά της Κούβας ενισχύθηκε με ειδικούς νόμους, όπως ο νόμος "για την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Κούβα" του 1992 και ο νόμος Χελμς-Μπάρτον του 1996[3]. Ο νόμος "για την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Κούβα" θεσπίστηκε το 1992 με δηλωμένο σκοπό τη διατήρηση των κυρώσεων κατά της Κούβας εφόσον η κουβανική κυβέρνηση αρνείται να κινηθεί προς "τον εκδημοκρατισμό και το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων"[4]. Το 1996, το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών ψήφισε το νόμο Χελμς-Μπάρτον, ο οποίος περιόρισε ακόμα περισσότερο τους πολίτες των Η.Π.Α. από την επιχειρηματική δραστηριότητα στην ή με την Κούβα και έγινε πιο αυστηρός ως προς την παροχή δημόσιας ή ιδιωτικής βοήθειας σε οποιαδήποτε επόμενη κυβέρνηση στην Αβάνα, εκτός εάν και έως ότου ικανοποιηθούν ορισμένες αξιώσεις εναντίον της κουβανικής κυβέρνησης. Το 1999, ο Αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον διεύρυνε το εμπάργκο ακόμα περισσότερο, απαγορεύοντας τις ξένες θυγατρικές των αμερικανικών επιχειρήσεων να έχουν συναλλαγές με την Κούβα. Ωστόσο, το 2000, ο Κλίντον ενέκρινε την πώληση αμερικανικών "ανθρωπιστικών" προϊόντων στην Κούβα.

Παρά τη χρήση του ισπανικού όρου bloqueo (αποκλεισμός), δεν υπήρξε φυσικός, ναυτικός αποκλεισμός της χώρας από τις Ηνωμένες Πολιτείες μετά από την Κρίση των πυραύλων της Κούβας το 1962[5]. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν εμπόδισαν το εμπόριο της Κούβας με τρίτες χώρες καθώς οι άλλες χώρες δεν είναι υπό τη δικαιοδοσία των αμερικανικών νόμων, όπως του νόμου "για την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Κούβα" (αν και, θεωρητικά, οι ξένες χώρες που συναλλάσσονται με την Κούβα θα μπορούσαν να υποστούν κάποια ποινή από τις Η.Π.Α., γεγονός το οποίο θα καταδικαζόταν ως μέτρο "ετεροδικίας" που παραβιάζει "την κυρίαρχη ισότητα των κρατών, τη μη παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις τους και την ελευθερία του εμπορίου και της ναυτιλίας ως υψίστης σημασίας για την άσκηση των διεθνών υποθέσεων"[6]). Η Κούβα μπορεί και διεξάγει διεθνές εμπόριο με πολλές τρίτες χώρες[7]. Επιπλέον, η Κούβα είναι μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου από το 1995[8].

Μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα περιέγραψε μία σειρά από βήματα που θα μπορούσε να κάνει η Κούβα ως δείγμα καλής θέλησης, συμπεριλαμβανομένων της απελευθέρωσης των πολιτικών κρατουμένων, την άδεια λειτουργίας στο νησί των αμερικανικών τηλεπικοινωνιακών εταιριών και τον τερματισμό της αποστολής αμερικανικών δολαρίων από συγγενείς που διαμένουν στις Ηνωμένες Πολιτείες[9]. Το 2009, η υπουργός Εξωτερικών των Η.Π.Α., Χίλαρι Κλίντον, δήλωσε ότι κατά τη γνώμη της θα πρέπει να αρθεί η απαγόρευση ταξιδίων των αμερικανο-κουβανικών οικογενειών[10]. Πολλοί το είδαν ως ευκαιρία για τους Κουβανούς και τους Αμερικανούς να συμμετάσχουν μαζί σε επιχειρηματικές δραστηριότητες[11]. Η διαδικασία για μεγαλύτερα διπλωματικά και εμπορικά ανοίγματα των Η.Π.Α. με την Κούβα εκτροχιάστηκε τον Δεκέμβριο του 2009 όταν οι κουβανικές αρχές συνέλαβαν τον Άλαν Γκρος, ο οποίος εργαζόταν για την Αμερικανική Υπηρεσία για τη Διεθνή Ανάπτυξη (USAID), και το 2011 καταδικάστηκε σε 15 χρόνια φυλάκισης. Διατηρώντας περιορισμένες οικονομικές συναλλαγές με την Κούβα, ο Μπαράκ Ομπάμα δήλωσε ότι χωρίς την ενίσχυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών στην Κούβα το εμπάργκο παραμένει "προς το εθνικό συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών".

Προς το παρόν, το εμπάργκο είναι ακόμα σε ισχύ και είναι το πιο μακροχρόνιο εμπορικό εμπάργκο στη σύγχρονη ιστορία. Παρά την ύπαρξη του εμπάργκο, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος εξαγωγέας προς την Κούβα (το 4,3% των εισαγωγών της Κούβας προέρχεται από τις Η.Π.Α., σύμφωνα με στοιχεία του 2012)[12]. Ωστόσο, η Κούβα πρέπει να πληρώνει τοις μετρητοίς για όλες τις εισαγωγές από τις Η.Π.Α. καθώς δεν επιτρέπεται η πίστωση[13].

Η Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε. από το 1992 καταδικάζει κάθε χρόνο την συνεχιζόμενη επίδραση του εμπάργκο και δηλώνοντας ότι πρόκειται για παραβίαση του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του διεθνούς δικαίου. Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της Διεθνούς Αμνηστίας, του Παρατηρητήριου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων[14] και της Διαμερικανικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων[15], έχουν επίσης εναντιωθεί στο εμπάργκο.

2014: Αποκατάσταση των Διπλωματικών Σχέσεων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απ' αφορμή μιας ανταλλαγής κρατουμένων με την Κούβα, οι πρόεδροι Μπαράκ Ομπάμα και Ραούλ Κάστρο ανακοίνωσαν στις 17 Δεκεμβρίου του 2014 ότι θα υπάρξουν κινήσεις αποκατάστασης των διπλωματικών σχέσεων και χαλάρωσης της οικονομικής πολιτικής και των περιορισμών ταξιδιών από και προς την Κούβα.[16] Η Κούβα απελευθέρωσε τον Alan Gross, έναν Αμερικανό κρατούμενο, για ανθρωπιστικούς λόγους και αντάλλαξε έναν ανώνυμο Αμερικανό κατάσκοπο για τα υπόλοιπα τρία μέλη των Cuba 5. Ο Ομπάμα ανακοίνωσε επίσης την επανεξέταση του "χαρακτηρισμού" της Κούβας ως "τρομοκρατικό κράτος" και την πρόθεσή του να ζητήσει από το Κογκρέσο να άρει το εμπάργκο εξ' ολοκλήρου.[17] Η Κούβα συμφώνησε να απελευθερώσει 53 πολιτικούς κρατούμενους και να επιτρέψει την πρόσβαση του Ερυθρού Σταυρού και των ερευνητών ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ.[18]

Σύμφωνα με τις αλλαγές που ανακοίνωσε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, θα υπάρχει μια αυξημένη ικανότητα στους Αμερικανούς πολίτες να συναλλάσσονται με Κουβανούς πολίτες στις επιχειρήσεις, περιλαμβανομένων και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της Κούβας. Επιπλέον, επετράπη στις τράπεζες των ΗΠΑ και είναι πλέον σε θέση να ανοίξουν λογαριασμούς πίστωσης σε τράπεζες της Κούβας.[19]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Case Studies in Economic Sanctions and Terrorism: Case 60-3 US v. Cuba Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine. Peterson Institute for International Economic
  2. ↑ «Case Studies in Economic Sanctions and Terrorism: US v. Gta 5 (1960– : Castro)» (PDF). Peterson Institute for International Economics. Οκτώβριος 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2013. 
  3. ↑ The US Embargo Against Cuba: Its Impact on Economic and Social Rights Αρχειοθετήθηκε 2013-02-28 στο Wayback Machine. Amnesty International (Σεπτέμβριος 2009)
  4. ↑ Cuban Democracy Act of 1992 U.S. Department of State
  5. ↑ Press Conference, 20 November 1962 John F. Kennedy Presidential Library and Museum
  6. ↑ Speakers Denounce Cuban Embargo as ‘Sad Echo’ of Failed Cold War Politics; General Assembly, for Twentieth Year, Demands Lifting of Economic Blockade United Nations
  7. ↑ European Union, Trade in goods with Cuba Αρχειοθετήθηκε 2014-01-05 στο Wayback Machine. European Commission
  8. ↑ Cuba and the WTO World Trade Organization
  9. ↑ Briefing by Press Secretary Robert Gibbs and Dan Restrepo, Special Assistant to the President and Senior Director for Western Hemisphere Affairs Αρχειοθετήθηκε 2016-03-21 στο Wayback Machine. White House
  10. ↑ Clinton confirmation: Lift the Travel Ban on Cuban Families The Washington Independent
  11. ↑ Rising Expectations on Cuba Follow Obama The New York Times
  12. ↑ The World Factbook Αρχειοθετήθηκε 2016-02-10 στο Wayback Machine. Central Intelligence Service
  13. ↑ End embargo on Cuba, US is urged BBC
  14. ↑ Cuba: A Step Forward on US Travel Regulations Human Rights Watch
  15. ↑ IACHR Annual Report 2011 Inter-American Commission on Human Rights
  16. ↑ Obama hails 'new chapter' in US-Cuba ties, BBC News, December 17, 2014
  17. ↑ (Γαλλικά) « Un « nouveau chapitre » s'ouvre entre les Etats-Unis et Cuba » Αρχειοθετήθηκε 2014-12-18 στο Wayback Machine., Yann Schreiber, avec Camille Grange et Antoine Boyet, Ijsberg Magazine, 17 décembre 2014
  18. ↑ Obama: Isolating Cuba hasn't worked, Alexandra Jaffe and Elise Labott, CNN, December 17, 2014
  19. ↑ «First take: Key points from the President's announcement on Cuba Sanctions» (PDF). http://www.pwc.com/us/en/financial-services/regulatory-services/publications/2014-cuba-sanctions.jhtml. PwC Financial Services Regulatory Practice, December, 2014.  Εξωτερικός σύνδεσμος στο |website= (βοήθεια)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Εμπάργκο_των_Η.Π.Α._κατά_της_Κούβας&oldid=10608381"