Διεθνής Επιτροπή Ελέγχου (Αλβανία)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η Επιτροπή μαζί με Ολλανδούς αξιωματικούς

Η Διεθνής Επιτροπή Ελέγχου (αλβανικά: Komisioni Ndërkombëtar i Kontrollit‎‎) ήταν η επιτροπή που συστάθηκε στις 15 Οκτωβρίου 1913 με βάση την απόφαση των έξι Μεγάλων Δυνάμεων της 29ης Ιουλίου 1913, σύμφωνα με τη Συνθήκη του Λονδίνου που υπογράφηκε στις 30 Μαΐου 1913. Σκοπός της ήταν να απασχοληθεί με τη διοίκηση της νεοϊδρυθείσας Αλβανίας έως ότου τα πολιτικά της θεσμικά όργανα ήταν σε τάξη.[1]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η έδρα της Διεθνούς Επιτροπής Ελέγχου βρισκόταν στον Αυλώνα.[2] Οι Μεγάλες Δυνάμεις εξουσιοδότησαν την Επιτροπή να αναλάβει τη διοίκηση της χώρας.[3]

Μια συνωμοσία της κυβέρνησης των Νεότουρκων υπό την ηγεσία του Μπεκίρ Φικρί για την αποκατάσταση του οθωμανικού ελέγχου στην Αλβανία μέσω της τοποθέτησης του αξιωματικού Αχμέτ Ιζέτ Πασά ως μονάρχη αποκαλύφθηκε από τους Σέρβους και αναφέρθηκε στην Επιτροπή.[4][5][6] Ο Ισμαήλ Κεμάλ υποστήριξε τη συνωμοσία για στρατιωτική βοήθεια κατά της Σερβίας και της Ελλάδας.[7][4][8] Η Διεθνής Επιτροπή Ελέγχου επέτρεψε στους Ολλανδούς αξιωματικούς της να υπηρετήσουν στην Αλβανική Χωροφυλακή για να δηλώσει κατάσταση έκτακτης ανάγκης και να σταματήσει τη συνωμοσία.[5][7][6] Πραγματοποίησαν επιδρομή στον Αυλώνα στις 7–8 Ιανουαρίου 1914, ανακαλύπτοντας περισσότερους από 200 Οθωμανούς στρατιώτες και συνέλαβαν τον Φικρί.[5][4][9] Κατά τη διάρκεια της δίκης του Φικρί ακολούθησε στρατοδικείο της Διεθνούς Επιτροπής Ελέγχου υπό τον συνταγματάρχη Βίλεμ ντε Βέερ το οποίο τον καταδίκασε σε θάνατο[9] ενώ αργότερα καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη[5] ενώ ο Κεμάλ και το υπουργικό του συμβούλιο παραιτήθηκαν.[7] Μετά την αποχώρηση του Κεμάλ από τη χώρα, αναταραχές ξέσπασαν σε ολόκληρη την Αλβανία.[10]

Μέλη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Μεγάλες Δυνάμεις σύστησαν την Επιτροπή Ελέγχου που απαρτιζόταν από εκπροσώπους των Μεγάλων Δυνάμεων και ενός Αλβανού. [11]

Τα μέλη της επιτροπής ήταν:[12]

Όταν ο πρίγκιπας Γουλιέλμος του Βιντ ανέλαβε τον έλεγχο του πριγκιπάτου της Αλβανίας τον Μάρτιο του 1914, ο Αλβανός εκπρόσωπος (Λιμποχόβα) αντικαταστάθηκε από τον Μέχντι Φράσερι στις 17 Μαρτίου 1914.[12] Μετά την αλλαγή αυτή, όλα τα υπόλοιπα μέλη της επιτροπής παρέμειναν μέχρι τις 9 Σεπτεμβρίου 1914, εκτός από τον εκπρόσωπο της Αυστροουγγαρίας που παραιτήθηκε από τη θέση του πριν από τις 25 Μαΐου 1914.

Διοίκηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εικόνα από τον χώρο των διαπραγματεύσεων που οδήγησαν στο πρωτόκολλο της Κέρκυρας μεταξύ της Διεθνούς Επιτροπής Ελέγχου και των εκπροσώπων της Βόρειας Ηπείρου.

Αφότου ανέλαβε σταδιακά τη διοίκηση της χώρας το 1914, η Διεθνής Επιτροπή Ελέγχου προετοίμασε προσχέδιο του συντάγματος (αλβανικά: Statuti Organik‎‎) με 216 άρθρα. Όριζε την εγκαθίδρυση της Εθνοσυνέλευσης με το καθήκον νομοθέτησης για την Αλβανία η οποία ορίστηκε ως κληρονομική συνταγματική μοναρχία.[13]

Σύμφωνα με το σύνταγμα, η χώρα θα είχε, με λίγες εξαιρέσεις, την ίδια διοικητική οργάνωση με την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.[1] Θα χωριζόταν σε επτά διοικητικές περιφέρειες, κάθε μία από τις οποίες θα επέλεγε τρεις εκπροσώπους για την εθνική συνέλευση μέσω άμεση ψηφοφορία.

Ο πρίγκιπας θα όριζε δέκα εκπροσώπους και οι επικεφαλής και των τριών θρησκειών (Ισλάμ, Ορθόδοξοι και Καθολικοί) θα εκπροσωπούνταν επίσης στην εθνοσυνέλευση, η οποία είχε τετραετή θητεία. Το Υπουργικό Συμβούλιο, με εκτελεστικές εξουσίες, διοριζόταν από τον πρίγκιπα.[1]

Πρωτόκολλο της Κέρκυρας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 17 Μαΐου, μετά την διακήρυξη της Αυτόνομης Δημοκρατίας της Βορείου Ηπείρου από τους Έλληνες της Νότιας Αλβανίας, η Επιτροπή παρενέβη για να αποφύγει την κλιμάκωση των συγκρούσεων. Ως αποτέλεσμα, υπογράφηκε το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας, το οποίο αναγνώρισε το αυτόνομο καθεστώς των νότιων επαρχιών της Αλβανίας, το οποίο αποτελούσε τη Βόρεια Ήπειρο. Επιπλέον, η εκτέλεση και διατήρηση αυτής της συμφωνίας ανατέθηκε στην Επιτροπή.[14]

Τέλος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με την Αλβανία σε κατάσταση εμφυλίου πολέμου από τον Ιούλιο του 1914, την Ελλάδα να καταλαμβάνει το νότιο τμήμα της χώρας, τις Μεγάλες Δυνάμεις σε πόλεμο μεταξύ τους, το καθεστώς κατέρρευσε και ο Πρίγκιπας Γουλιέλμος εγκατέλειψε τη χώρα στις 3 Σεπτεμβρίου 1914, αρχικά στη Βενετία.[15] Παρά το γεγονός πως εγκατέλειψε την Αλβανία, το έκανε τόσο επίμονα ώστε παρέμεινε αρχηγός του κράτους.[16] Στη διακήρυξή του, ενημέρωσε τον λαό του ότι «έκρινε απαραίτητο να απομακρυνθεί προσωρινά».[17] Ο πρίγκιπας παρέδωσε την κυβέρνηση στη Διεθνή Επιτροπή Ελέγχου, και μόλις τρεις ημέρες αργότερα, αυτή διαλύθηκε.[18]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Zaharia, Perikli (4 Μαρτίου 2003). «The post - 1989 constitutional course of south east Europe». www.cecl.gr. Athens: Centre for European Constitutional Law. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2019. 
  2. Jelavich, Barbara (1999), «The end of Ottoman rule in Europe», History of the Balkans: Twentieth century, 2, Cambridge, United Kingdom: The Press Syndicate of University of Cambridge, σελ. 101, ISBN 0-521-27459-1, https://books.google.com/books?id=Hd-or3qtqrsC&pg=PA100&dq=albanian+congress+in+trieste+1913&hl=en&ei=Su45Tdn6K4al8QPo7ajBCA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=4&ved=0CDMQ6AEwAw#v=onepage&q&f=false 
  3. Pearson, Owen (2004). Albania in the Twentieth Century, A History. Volume I, Albania and King Zog: Independence, republic and monarchy 1908–1939. London: I.B. Tauris. σελ. 56. ISBN 978-1-84511-013-0. 
  4. 4,0 4,1 4,2 Gostentschnigg, Kurt (2017). Wissenschaft im Spannungsfeld von Politik und Militär: Die österreichisch-ungarische Albanologie 1867-1918. Graz: Springer-Verlag. σελ. 575. ISBN 9783658189112. 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Kiefer, Dorothea (1979). Entwicklungspolitik in Jugoslawien. Ihre Zielsetzungen, Planungen und Ergebnisse. Oldenburg: Oldenbourg Verlag. σελ. 320. ISBN 9783486496017. 
  6. 6,0 6,1 Tütüncü 2017, σελίδες 41–42
  7. 7,0 7,1 7,2 Winnifrith, Tom (1992). Perspectives on Albania. New York: Springer. σελ. 111. ISBN 9781349220502. 
  8. Tütüncü 2017, σελίδες 40, 42
  9. 9,0 9,1 Tütüncü 2017, σελ. 41
  10. Tütüncü, Mehmet (2017). «Grebeneli Bekir Fikri Bey Albay Thomson'a Karşi 1914 Avlonya Olayı [Grebeneli Bekir Fikri Bey against Colonel Thomson: The Case of Vlorë 1914]». Düşünce ve Tarih 3 (31): 43. https://www.academia.edu/34583796/Grebeneli_Bekir_Fikri_Bey_Albay_Thomsona_karsi_1914_Avlonya_Olayi. Ανακτήθηκε στις 2019-08-14. 
  11. Jelavich, Barbara (1999), «The end of Ottoman rule in Europe», History of the Balkans: Twentieth century, 2, Cambridge, United Kingdom: The Press Syndicate of University of Cambridge, σελ. 101, ISBN 0-521-27459-1, https://books.google.com/books?id=Hd-or3qtqrsC&pg=PA100&dq=albanian+congress+in+trieste+1913&hl=en&ei=Su45Tdn6K4al8QPo7ajBCA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=4&ved=0CDMQ6AEwAw#v=onepage&q&f=false, ανακτήθηκε στις January 21, 2011 
  12. 12,0 12,1 «International Commission of Control: 1913-1914». www.archontology.org. 3 Ιανουαρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2019. 
  13. Jelavich, Barbara (1999), «The end of Ottoman rule in Europe», History of the Balkans: Twentieth century, 2, Cambridge, United Kingdom: The Press Syndicate of University of Cambridge, σελ. 101, ISBN 0-521-27459-1, https://books.google.com/books?id=Hd-or3qtqrsC&pg=PA100&dq=albanian+congress+in+trieste+1913&hl=en&ei=Su45Tdn6K4al8QPo7ajBCA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=4&ved=0CDMQ6AEwAw#v=onepage&q&f=false 
  14. Stickney, Edith Pierpont (1926). Southern Albania or Northern Epirus in European International Affairs, 1912–1923. Stanford: Stanford University Press. σελ. 49. ISBN 978-0-8047-6171-0. 
  15. Springer, Elisabeth· Leopold Kammerhofer (1993). Archiv und Forschung. Oldenburg: Oldenbourg Wissenschaftsverlag. σελ. 346. ISBN 3-486-55989-3. 
  16. Kola, Paulin (2003). The Search for Greater Albania. London: C. Hurst & Co. Publishers. σελ. 16. ISBN 1-85065-596-0. 
  17. Miller, Iii William (1966), The Ottoman Empire and Its Successors, 1801 -1927 (Hardcover Revised and Enl έκδοση), Frank Cass Publishers, σελ. 529, ISBN 0-7146-1974-4, https://books.google.com/books?id=4Bw9AAAAIAAJ&pg=PA529&lpg=PA529&dq=%22he+deemed+it+necessary+to+absent+himself+temporarily.%22&source=bl&ots=jACW46r_kW&sig=oRDwCyRRn4ZXm7e2HctU0xaiFuE&hl=en&ei=FT1ZTeaPL5Gj4Qb3t6G7Bw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&sqi=2&ved=0CBkQ6AEwAQ#v=onepage&q=%22he%20deemed%20it%20necessary%20to%20absent%20himself%20temporarily.%22&f=false 
  18. Miller, Iii William (1966), The Ottoman Empire and Its Successors, 1801-1927 (Hardcover Revised and Enl έκδοση), Frank Cass Publishers, σελ. 529, ISBN 0-7146-1974-4, https://books.google.com/books?id=4Bw9AAAAIAAJ&pg=PA529&lpg=PA529&dq=%22he+deemed+it+necessary+to+absent+himself+temporarily.%22&source=bl&ots=jACW46r_kW&sig=oRDwCyRRn4ZXm7e2HctU0xaiFuE&hl=en&ei=FT1ZTeaPL5Gj4Qb3t6G7Bw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&sqi=2&ved=0CBkQ6AEwAQ#v=onepage&q=%22he%20deemed%20it%20necessary%20to%20absent%20himself%20temporarily.%22&f=false