Γοργογύρι Τρικάλων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γοργογύρι Τρικάλων
Γοργογύρι Τρικάλων is located in Greece
Γοργογύρι Τρικάλων
Γοργογύρι Τρικάλων
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
Αποκεντρωμένη ΔιοίκησηΘεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας
ΠεριφέρειαΘεσσαλίας
Περιφερειακή ΕνότηταΤΡΙΚΑΛΩΝ
ΔήμοςΤρικκαίων
Γεωγραφία
ΝομόςΤρικάλων
Υψόμετρο206

Το Γοργογύρι είναι ένα χωριό του Νομού Τρικάλων, στα ριζά του βουνού Κόζιακα (Κερκέτιο όρος 1.901 μ.υψόμετρο), σε υψόμετρο 206 μέτρων. Διαρρέεται από τον Κεφαλοπόταμο. [1] Ο Δήμος Τρικκαίων αναβιώνει το "Μονοπάτι του Ασκληπιού", με το οποίο, σύμφωνα με τους μύθους, φέρεται ο Ασκληπιός, ο πρώτος γιατρός της ανθρωπότητας, να συνέλεγε αρωματικά φυτά και φαρμακευτικά βότανα. Ξακουστές και οι περίφημες βάθρες ως τόπος αναψυχής. Πρόκειται για μία πανέμορφη διαδρομή μέσα στην πλούσια φύση, κάτω από αιωνόβια πλατάνια με τους παραμορφωμένους κορμούς των δέντρων που μοιάζουν να λικνίζονται και δίπλα στα καθαρά και γάργαρα νερά του ποταμού που ρέουν από την «καρδιά» του Κόζιακα και περνούν μέσα από το χωριό.

Το Μονοπάτι του Ασκληπιού εξελίσσεται σε viral προορισμό για όσους και όσες επιζητούν χαλάρωση και ηρεμία, μέσα σε ένα μοναδικό φυσικό περιβάλλον.

Φημισμένες επίσης είναι οι νεροτριβές (δριστέλες) που παραδοσιακά γίνεται η κατεργασία και το πλύσιμο των μάλλινων ειδών και υφασμάτων (επεξεργασία φλοκάτης) .

Σύμφωνα με την Απογραφή του 2021 αριθμεί 474 κατοίκους. Σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση του σχεδίου Καποδίστριας αποτελούσε Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Κόζιακα, ενώ με το πρόγραμμα Καλλικράτης είναι Τοπική Κοινότητα του Δήμου Τρικκαίων. Σήμερα αποτελεί Κοινότητα του ίδιου δήμου.

Οι ασχολίες των κατοίκων περιλαμβάνουν κυρίως το πλύσιμο , επεξεργασία και την φύλαξη ταπήτων και χαλιών - λόγω της αφθονίας των νερών (έδρα πολλών ταπητοκαθαριστηρίων) , την γεωργία, την κτηνοτροφία, την μελισσοκομία , ενώ προσπάθειες γίνονται για την ανάπτυξη του αγροτουρισμού.

Περίφημα είναι τα τοπικά παραδοσιακά προϊόντα όπως είναι οι διαφόρων ειδών παραδοσιακές πίτες, οι λαγκίτες με τυρί/ζάχαρη, η μπατζίνα καθάρια/μπομπότα, το πασπάλι ή πλαστό , τα κρέατα και λουκάνικα πού σερβίρονται στις ταβέρνες του χωριού , το τυρί φέτα, γιαούρτι, ξυνόγαλο, βούτυρο, η μυζήθρα, ο τραχανάς παραδοσιακός και όσπρια βραστερά και νόστιμα, κάστανα, μέλι από αγριολούλουδα του βουνού, παραδοσιακά γλυκά, αποξηραμένα αγριολούλουδα, υφαντά με παραδοσιακά σχέδια που έρχονται από το μακρινό παρελθόν, βότανα που μοσχοβολούν.

Κεντρικός ναός του οικισμού είναι το Γενέσιο της Θεοτόκου, που εορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου όπου σερβίρεται από τα καζάνια παραδοσιακό φαγητό (πρόβειο κρέας με κριθαράκι). Γραφικό και πανέμορφο σε ωραία τοποθεσία είναι το εξωκλήσι του Αγίου Δημητρίου όπου επίσης την παραμονή της εορτής σερβίρεται παραδοσιακό φαγητό .

Στο χωριό τηρείται το έθιμο των Καρκάτζαλων (με τις παραδοσιακές κουδούνες) κάθε Πρωτοχρονιά .[2] Τα Καρκατζάλια είναι έθιμο της Πρωτοχρονιάς , που διατηρείται στο χωριό και χάνεται στα βάθη του χρόνου . Μικροί και μεγάλοι , ανύπαντροι και παντρεμένοι , προμηθεύονται την κατάλληλη φορεσιά , που αποτελείται από το μπουραζάνι ,την κάπα ή το μαλέτο , το κυπρί ή το κουδούνι ή το τσιουκάνι , την πάνινη προσωπίδα (μάσκα) και την κοσσιά . Το μπουραζάνι το φορούν πάνω από το παντελόνι για να προφυλάσσονται από το κρύο . Η κάπα ή το μαλέτο έχουν κατσιούλα για να μπαίνει στο κεφάλι , έχουν άσπρο ή μαύρο ή καφέ χρώμα , είναι από τράϊο μαλλί και φοριέται πάνω από όλα τα άλλα ρούχα . Όλα μαζί αυτά μπαίνουν μέσα στο μπουραζάνι για να φαίνεται ο Καρκάτζαλος πιο χονδρός και να μην αναγνωρίζεται . Τα κυπριά τα κρεμούν στο στήθος και τα κουδούνια ή τα τσιουκάνια στη μέση . Η προσωπίδα ράβεται την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς . Πάνω της ράβουν φρύδια , μουστάκια και γένια από τα άσπρα μαλλιά του προβάτου . Στα παλιά χρόνια στο χέρι ο καθένας κρατούσε κοσσιά για να κόβει μια τούφα από τα μαλλιά των κοριτσιών , τρουβάδες για να βάζουν τα τζαφάρια , τα λουκάνικα και τις παππαδίτσες και ένα κακάβι για να μαζεύουν την λίπα . Πίστευαν πως , αφού ο διάβολος ντύνεται , παραμορφώνεται και είναι δαίμονας , έτσι και ο άνθρωπος κρύβει τα μάτια του , βάζει πάνω του διάφορα σκέρτσα (κόλπα) και κάνει θόρυβο με τα ¨σαϊτανικά¨κουδούνια και κυπριά που φορούν στα γίδια .

Από το Γοργογύρι κατάγονται οι υπότροφοι φοιτητές του ΕΜΠ, λαμβάνοντας χρηματική επιχορήγηση μέσω της υποτροφίας "Χρήστου Αργυρόπουλου".


ΠΟ Γοργογυρίου Κόζιακας 1974 [3]Συντεταγμένες: 39°37′49″N 21°47′15″E / 39.63028°N 21.78750°E / 39.63028; 21.78750

Αποτελεί έδρα του ποδοσφαιρικού συλλόγου ΠΟ Γοργογυρίου Κόζιακας 1974[3] που έχει αγωνισθεί στην Δ΄ Εθνική κατηγορία ποδοσφαίρου. Το  γήπεδο  του χωριού κατασκευάσθηκε  στη θέση της  ιστορικής έδρας  και παραδόθηκε  για χρήση  τον Σεπτέμβριο του  2011. Διαθέτει  φυσικό  χλοοτάπητα  με μόνιμο αυτόματο  σύστημα ποτίσματος, κερκίδα  600 καθήμενων θεατών και απεριόριστων ορθίων , πυλώνες ηλεκτροφωτισμού , σύγχρονα αποδυτήρια.

Η ιστορία της ομάδας ξεκινά από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 όταν μια ομάδα νεαρών τότε παιδιών του χωριού δημιούργησαν ανεπίσημα  ποδοσφαιρική ομάδα και έδιναν παιχνίδια με άλλα χωριά σε φιλικό επίπεδο μιας και δεν υπήρχε επίσημη διοργανώτρια αρχή. Πρωτεργάτης αυτής της προσπάθειας ήταν ο αείμνηστος Αργυρίου  Παναγιώτης που με την συμπαράσταση και άλλων συνομήλικων του  όπως ο Ζωγράφος Μάνθος , ο επίσης αείμνηστος  Λιατίφης Στέργιος , ο Λάμπρος Κουτσοχρήστος , τα αδέλφια Βασίλης και Κώστας Τσιαντάκης , ο Αχιλλέας Τσίρκας , ο Σπυρίδων Παπαποστόλου και αρκετούς άλλους έκαναν αυτή την κίνηση  ως μια ευκαιρία ψυχαγωγίας στα δύσκολα χρόνια της εποχής εκείνης. Πρώτος πρόεδρος της ομάδας ήταν ο επίσης αείμνηστος Γιοβανίτης Βασίλειος  που εκείνη την χρονική περίοδο εκτελούσε και τα καθήκοντα του γραμματέα της κοινότητας Γοργογυρίου. Επίσης μέχρι τότε η ομάδα έπαιρνε μέρος στο ανεπίσημο πρωτάθλημα Τρικάλων  που ονομαζόταν πρωτάθλημα Κρέσσου. 

Το 1974 μπορεί να θεωρηθεί σταθμός για την ομάδα γιατί η επίσημη ίδρυση της ομάδας συμπίπτει με την ίδρυση της Ένωσης ποδοσφαιρικών σωματείων Τρικάλων  ΕΠΣΤ καθιστώντας την ομάδα ως ένα από τα ιδρυτικά μέλη αυτής μαζί με ελάχιστα άλλα σωματεία.  Το πρώτο όνομα της ομάδας ήταν Κεραυνός και οι άνθρωποι που έτρεξαν όλες τις διαδικασίες αναγνώρισης ήταν οι : Αργυρίου Μιχ. Ιωάννης , ο Ζωγράφος Βασίλης , ο Γακόπουλος Χρήστος και ο Κωτούλας Λεωνίδας. Πρόεδρος της αναγνωρισμένης επίσημα πλέον ομάδας ανέλαβε ο Σπυρίδων Παπαποστόλου . Η νέα ομάδα άρχισε από νωρίς να αλλάζει κατηγορίες και να πρωταγωνιστεί στο τοπικό ποδόσφαιρο φτάνοντας στη μεγάλη κατηγορία του Νομού όντας σαν μια από τις μεγαλύτερες ομάδες της εποχής εκείνης .

Στα επόμενα χρόνια η ομάδα ήταν πάντα στο προσκήνιο και το όνομα αυτής πλέον ήταν Ποδοσφαιρικός όμιλος Γοργογυρίου κατακτώντας ενδιάμεσα και το πρωτάθλημα της Β΄ ΕΠΣΤ την περίοδο 1989 - 90. Μεγάλος σταθμός ήταν το έτος 1999 που η ομάδα μετανομάστηκε σε αθλητικό όμιλο Κόζιακα κίνηση με την οποία οι άνθρωποι της ομάδας οι Ζωγράφος Παναγιώτης και Ζωγράφος Αλεξανδρος που είχαν τα ηνία της Διοίκησης τότε οραματίστηκαν μια ενοποιημένη ομάδα όλων των χωριών του Καποδιστριακού τότε Δήμου Κόζιακα.

Ενδιάμεσα η ομάδα απορρόφησε και την ομάδα Λύκοι Πινδέων αποκτώντας και τους παίκτες αυτής.  Η κίνηση  αυτή δεν βρήκε την συμπαράσταση των άλλων χωριών κι έτσι η ομάδα προχώρησε μόνο με την στήριξη των κατοίκων του Γοργογυρίου και η ομάδα ονομάστηκε ΑΟ Γοργογυρίου Κόζιακας όπου από εκείνο το έτος και μετά σταδιακά άρχισε να γιγαντώνεται και  να πρωταγωνιστεί φτάνοντας το έτος 2003-04 στη μεγαλύτερη επιτυχία της ιστορίας της  που ήταν η κατάκτηση του πρωταθλήματος της Α΄ ΕΠΣΤ και η συμμετοχή της στο πρωτάθλημα της Δ΄ Εθνικής κατηγορίας την επόμενη περίοδο έχοντας ως αντιπάλους ομάδες μεγάλου βεληνηκούς όπως ο ΑΟ Τρίκαλα , Ολυμπιακός Βόλου , Αχιλλέας  Φαρσάλων , ΑΟ Στυλίδα , ΑΟ Μαλεσίνα , ΑΟ Καρδίτσα , και πολλές άλλες. Η ομάδα προσπάθησε να παραμείνει στην κατηγορία κάνοντας φιλότιμη προσπάθειά αλλά δεν τα κατάφερε και επέστρεψε στο τοπικό πρωτάθλημα όπου παρέμεινε έως το 2008 όπου  ο κορεσμός και η έλλειψη του γηπέδου που ανακατασκευαζόταν ανάγκασε τους ανθρώπους της να αφήσουν την ομάδα εκτός πρωταθλήματος .

Τα επόμενα χρόνια βρήκε την ομάδα να κατρακυλά έως την Γ΄ ΕΠΣΤ αλλά από την περίοδο 2011- 12 η ομάδα αναγεννάτε και με μία αξιόλογη Διοίκηση επιστρέφει στην δεύτερη τη τάξη κατηγορία του Νομού την Α1΄ ΕΠΣΤ.

Το καλοκαίρι του 2015 το ΔΣ της ομάδας  χρησιμοποιώντας το ΑΦΜ του ΑΟ Αμπελακίων , δημιουργεί  τον  ΠΟ Γοργογυρίου Κόζιακα 1974 λαμβάνοντας  συμμετοχή  μετά από 7 χρόνια στην κορυφαία κατηγορία του Νομού μας την Α΄ ΕΠΣΤ !

Η προγενέστερη ομάδα μας καταστατικά διατηρείται και δηλώνεται να αγωνιστεί στην Β΄ ΕΠΣΤ !

Με τις εξελίξεις να είναι καταιγιστικές τον Νοέμβριο του ίδιου έτους και στην 7η αγωνιστική ημέρα , η ομάδα μας συνενώθηκε με το γειτονικό σωματείο του ΑΟ Προδρόμου - ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα -  και η νέα ομάδα που προέκυψε ανεπίσημα  είναι η Αθλητική Ένωση Κόζιακα .

Η προσπάθεια τελικά της συνένωσης των δύο σωματείων για τη  δημιουργία της ΑΕ Κόζιακα  δεν στέφθηκε με επιτυχία και μετά από πολλούς κλυδωνισμούς αυτή ναυάγησε .

Aποτέλεσμα αυτής της δυσάρεστης εξέλιξης ήταν η ομάδα μας ενώ αρχικά είχε δηλώσει συμμετοχή στο πρωτάθλημα της Α1΄ , τελικά να μην κατέλθει τη σεζόν 2016 - 17 στους αγωνιστικούς χώρους και να μείνει ανενεργή !

Μετά από 7 χρόνια όπου ο Κόζιακας Γοργογυρίου  απείχε από τα ερασιτεχνικά πρωταθλήματα και έχοντας διαγραφεί από τα μητρώα της ΕΠΣΤ αρκετοί ήταν αυτοί ενδιαφέρθηκαν για την ανασύσταση του συλλόγου. 'Yστερα από γενική Συνέλευση που πραγματοποιήθηκε την 15/5/2022  αποφασίσθηκε η επανίδρυση της ομάδας και οι κυανέρυθροι θα κατέβουν από τη νέα σεζόν στους αγωνιστικούς χώρους.

Τόπος καταγωγής του Νίκου Τσιαντάκη πρώην διεθνή ποδοσφαιριστή με καριέρα μεταξύ άλλων σε Ολυμπιακό , Άρη , ΟΦΗ , Ιωνικό κ.α. που συμμετείχε στην Εθνική ομάδα που αγωνίστηκε στο Μουντιάλ 1994 στις ΗΠΑ.

Διοικητική ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η κοινότητα Γοργογυρίου συστάθηκε στις 6 Ιουλίου 1929 με την απόσπαση του οικισμού Γοργογύρι από την κοινότητα Ξυλοπαροίκου και τον ορισμό του ως έδρα της κοινότητας. Λειτούργησε ως την κατάργησή της το 1997 και την προσάρτησή της στο δήμο Κόζιακα.[4] Το 2011 συγχωνεύτηκε στο νέο Δήμο Δήμου Τρικκαίων σύμφωνα με το Σχέδιο Καλλικράτης.[5]

Κοινοτάρχες και δήμαρχοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διάρκεια θητείας Κάτοχος (γέννηση-θάνατος) Σημειώσεις
1929-1982 Πρόεδροι της Κοινότητας Γοργογυρίου
1983-1986 Βαγγέλης Καλαμπάκας (192?-2016) Αντιστασιακός με τον Άρη Βελουχιώτη.[6] Εκλεγείς το 1982 με ποσοστό 41,9%.[7]
1987-1990 Δημήτριος Τσίρκας Νικητής των εκλογών του 1986 με ποσοστό 36,8%.
1991-1998 Κωνσταντίνος Μπλάτσας Τελευταίος πρόεδρος της κοινότητας ως την κατάργησή της.
Σημερινός πρόεδρος της Κοινότητας (2019-σήμερα) είναι ο Ηλίας Τσιούνης.[8]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Γοργογύρι Τρικάλων στα καταπράσινα ριζά του Κόζιακα, εικόνες από ψηλά με drone, trikalaola.gr, 14 Απριλίου 2020, ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2020.
  2. Σπύρος Μπακλαβάς, Ξεσήκωσαν οι Καρκάτζαλοι το Γοργογύρι. (φωτ.&video), trikalafocus.gr, 1 Ιανουαρίου 2020, ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2020.
  3. 3,0 3,1 [ΠΟ Γοργογυρίου Κόζιακας 1974 «ΠΟ Γοργογυρίου Κόζιακας 1974»] Check |url= value (βοήθεια). 
  4. «ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΔΗΜΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ, ΕΕΤΑΑ». eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2020. 
  5. «ΦΕΚ Α΄ 87/7-6-2010» (PDF). Φύλλο Εφημερίδας Κυβερνήσεως. 7 Ιουνίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2020. CS1 maint: Unfit url (link)
  6. Πέθανε ο σ. Βαγγέλης Καλαμπάκας, αντάρτης του Αρη, rizospastis.gr, έντυπη έκδοση 24 Μαΐου 2016, σελ. 16, ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2020.
  7. «Δημοτικές εκλογές- ΕΕΤΑΑ, αποτελέσματα εκλογών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2020. 
  8. Αυτοί είναι οι νέοι πρόεδροι στα χωριά του Δήμου Τρικκαίων (ονόματα), trikalavoice.gr, 13 Αυγούστου 2019, ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2020.