Λιόπρασο Τρικάλων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 39°40′22″N 21°50′21″E / 39.67278°N 21.83917°E / 39.67278; 21.83917

Λιόπρασο
Λιόπρασο is located in Greece
Λιόπρασο
Λιόπρασο
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα[1]
ΠεριφέρειαΘεσσαλίας
Περιφερειακή ΕνότηταΤρικάλων
ΔήμοςΤρικκαίων
Δημοτική ΕνότηταΠαληοκάστρου
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας421 00
Τηλ. κωδικός24310
https://liopraso.gr

Το Λιόπρασο είναι οικισμός της Θεσσαλίας στην Περιφερειακή Ενότητα Τρικάλων.[2][3][4]

Γεωγραφικά στοιχεία - αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Λιόπρασο βρίσκεται στις ανατολικές πλαγιές της οροσειράς Αντιχάσια, νότια από τον Νεοχωρίτη (ή Ντολερίτη) σε υψόμετρο 670 μέτρα[2] ενώ απέχει περίπου 18 χλμ. Β.-ΒΑ. από το κέντρο των Τρικάλων. Οι κάτοικοί του ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία. Αξιοθέατα θεωρούνται:

  • Η τοποθεσία "Κουρί" με θέα τον Θεσσαλικό κάμπο, τα χωριά της Νότιας Πίνδου, τους βράχους των Μετεώρων και την Κατάρα.[5]
  • Το πουρναρόδασος της προστατευόμενης περιοχής Σβόρος - Πετρομαγούλα ή αλλιώς Ελληνοκάστρου - Λιόπρασου στα βόρεια του χωριού και σε έκταση 40 στρεμμάτων.[6]
  • Η πέτρινη τοξωτή γέφυρα Βλαχάβα, στα βορειοανατολικά και την τοποθεσία "Γκιοφύρια", σε περιοχή κατάφυτη με πλατάνια. Έχει συνολικό μήκος 41 μέτρα και γεφυρώνει τον παραπόταμο του Πηνειού, Νεοχωρίτη. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση κτίστηκε μεταξύ 1760 – 1770 και χρηματοδοτήθηκε από τον Αθανάσιο Βλαχάβα ή Γέρο Βλαχάβα, καπετάνιο στο αρματολίκι των Χασίων.

Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Λιόπρασο αναφέρεται επίσημα για πρώτη φορά στην Οθωμανική απογραφή του 1454-1455 ως Lobras και όπου καταγράφησαν 38 οικογένειες καθώς και το παρακάτω κείμενο (σε μετάφραση του κατάστιχου):

"Αυτό το χωριό ήταν ερειπωμένο. Τον καιρό του Ουμούρ Μπέη είχαν απογραφεί δυο ραγιάδες και φοροπρόσοδος 120 ακτσέδων υπό έναν τιμαριώτη ονόματι Λάζαρο. Σήμερα το χωριό έχει ανασυσταθεί ύστερα από συγκέντρωση των άπιστων του Τουρχάν Μπέη. Ο Τουρχάν Μπέη λάμβανε από 25 ακτσέδες. Ο τιμαριώτης εισέπραττε την καταγεγραμμένη δεκάτη επί του εδάφους. Επομένως.επειδή βρέθηκε να είναι περισσότερος ο φόρος που συγκέντρωνε ο τιμαριώτης του Λιοπράσου από τα υπόλοιπα χωριά του, η συνολική φορπρόσοδος του προαναφερθέντος χωριού αποδόθηκε στον σαντζάκμπεη  (διοικητής γεωγραφικού διαμερίσματος, σαντζάκι), και αυτό τηρείται ως έχει, όσες εντολές κι αν εκδοθούν."  

Την περίοδο εκείνη κατοικούσαν κάποιοι βλαχόφωνοι κτηνοτρόφοι ίσως ηπειρώτικης - βορειοηπειρωτικης προέλευσης ενώ πολλά ονόματα παραπέμπουν σε σλάβικη προέλευση. Μετέπειτες αναφορές υπάρχουν στην Ιερά Μονή Μεγάλου Μετεώρου κατά τα έτη 1520-1540, όπου είναι καταγεγράφονται αφιερωτές της μονής οι οποίοι κατάγονται από το χωριό που αναφέρεται ως Λεόπρασο. Το 1820 ο οικισμός είχε 5 σπίτια και το 1881 είχε 166 κατοίκους. 

Διοικητικά - πληθυσμιακά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφέρεται επίσημα, μετά την Ένωση της Θεσσαλίας, το 1883 στο ΦΕΚ 126Α - 02/04/1883 να προσαρτάται στον τότε δήμο Παραληθαίων. Το 1925 με το ΦΕΚ 131Α - 26/05/1925 ορίστηκε έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας.[7] Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης, μαζί με την Λαγκαδιά αποτελούν την ομώνυμη κοινότητα[8] που υπάγεται στην Δημοτική Ενότητα Παληοκάστρου του Δήμου Τρικκαίων και σύμφωνα με την απογραφή 2011 απογράφησαν 124 κάτοικοι.[9] Η πορεία του πληθυσμού, μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, σύμφωνα με τις απογραφές είναι:

Απογραφή Πληθυσμός
1951 379[10]
1961 404[11]
1971 359[12]
1981 149[13]
1991 184[14]
2001 236[15]
2011 124

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. GEOnet Names Server. 11  Ιουνίου 2018. -822445.
  2. 2,0 2,1 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 39. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 10. 
  3. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 20. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 151. 
  4. «Δημοτικές ενότητες και οικισμοί». Δήμος Τρικκαίων. 17 Φεβρουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2023. 
  5. «Λιόπρασο Τρικάλων». Τόποι και Τρόποι. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2023. 
  6. «Σβόρος-Πετρομαγούλα ('Ελληνοκάστρου'-Λιοπράσου)». Mapcarta (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2023. 
  7. «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2023. 
  8. «e-nomothesia: Τράπεζα Πληροφοριών Νομοθεσίας». 
  9. ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10630 (σελ. 156 του pdf)
  10. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951, σελ. 172 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf. 
  11. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961, σελ. 165 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1961_1.pdf. 
  12. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, σελ. 162 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1971_1.pdf. 
  13. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5 Απριλίου 1981, σελ. 173 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1981_1.pdf. 
  14. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17 Μαρτίου 1991, σελ. 215 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_1.pdf. 
  15. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2001, σελ. 214 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_1.pdf.