Γκρίμπουφ
Συντεταγμένες: 49°37′28″N 20°56′54″E / 49.62444°N 20.94833°E
| Γκρίμπουφ | ||
|---|---|---|
_,_widok_na_Gryb%C3%B3w_(HB7).jpg) | ||
| ||
  Γκρίμπουφ | ||
| Χώρα | Πολωνία | |
| Διοικητική υπαγωγή | Πόβιατ Νόβι Σοντς | |
| Ίδρυση | 1340 | |
| Έκταση | 16,95 km² | |
| Υψόμετρο | 360 μέτρα | |
| Πληθυσμός | 6.010 (31 Μαρτίου 2021)[1] | |
| Ταχ. κωδ. | 33-330 | |
| Ζώνη ώρας | UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα) | |
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | |
 Σχετικά πολυμέσα | ||
Το Γκρίμπουφ (πολωνικά: Grybów, ουκρανικά: Грибів, γερμανικά: Grünberg, γίντις: גריבאוו)[2][3][4] είναι πόλη του Πόβιατ Νόβι Σοντς, στο Βοεβοδάτο Ελάσσονος Πολωνίας της Πολωνίας. Ο πληθυσμός του είναι 5.962 κάτοικοι (2020).[5] Βρίσκεται στην καρδιά της οροσειράς Ντόουι Γιασιέλσκο-Σανότσκιε και το μέσο υψόμετρο είναι 370 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, αν και υπάρχουν ορισμένοι λόφοι που βρίσκονται εντός των ορίων της πόλης. Το Γκρίμπουφ είχε την πιο απότομη πλατεία πόλης στη μεσαιωνική Ευρώπη.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η ιστορία του Γκρίμπουφ χρονολογείται από τον Πρώιμο Μεσαίωνα στην Πολωνία, όταν ο οικισμός ανήκε στο Καστελανάτο του Μπιετς υπό τον Βασιλιά Καζίμιρ Γ΄ το Μέγα της δυναστείας των Πιαστ. Ο χάρτης πόλης της εκδόθηκε από τον Καζίμιρ στις 15 Μαΐου 1340 για τον Χάνκο Μπόγκατς, μετά την καταστροφή που προκλήθηκε από την εισβολή των Μογγόλων. Το νέο κέντρο της πόλης ανεγέρθηκε σε ένα λόφο στη θέση του πρώην χωριού Μπιάουα( Biała).[6] Εκείνη την εποχή, το Γκρίμπουφ ονομαζόταν Γκρίνμπεργκ (Grynberg).
Λόγω της βολικής τοποθεσίας και των πολλών βασιλικών προνομίων, το Γκρίμπουφ ευημερούσε και έγινε κέντρο εμπορίου και κατασκευής υφασμάτων. Την περίοδο που είναι γνωστή ως Πολωνική Χρυσή Εποχή, το Γκρίμπουφ είχε μια διάσημη σχολή γλυπτών, στην οποία κατασκευάστηκε η φιγούρα της Παναγίας της Κρουζλόβα. Κατά τη διάρκεια της καταστροφικής σουηδικής εισβολής στην Πολωνία (1655-1660) το Γκρίμπουφ καταλήφθηκε από τους Σουηδούς, οι οποίοι λεηλάτησαν την πόλη και στη συνέχεια την πυρπόλησαν, μαζί με την αρχαία ενοριακή εκκλησία και το κοντινό κάστρο. Η σουηδική επιδρομή ακολούθησε μια εισβολή των Τρανσυλβανών το 1657, η οποία έφερε περαιτέρω καταστροφές. Επιπλέον, ξέσπασαν συχνές πυρκαγιές και εστίες πανώλης, και στα τέλη του 17ου αιώνα, το Γκρίμπουφ μετατράπηκε σε μια μικρή, φτωχή πόλη. Το καλοκαίρι του 1768, η περιοχή της πόλης έγινε μάρτυρας Πολωνο-Ρωσικών μαχών, κατά τη διάρκεια της Συνομοσπονδίας του Μπαρ.
Περίοδος των διαμελισμών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Από τον πρώτο διαμελισμό της Πολωνίας το 1772 έως το 1918, η πόλη ήταν μέρος της Μοναρχίας των Αψβούργων, η κύρια πόλη της περιφέρειας με το ίδιο όνομα και μία από τις 78 επαρχίες της Αυστριακής Γαλικίας.[7] Κατά τη διάρκεια της αυστριακής κυριαρχίας, υπήρχε εκτεταμένη φτώχεια και πείνα μεταξύ των ντόπιων αγροτών. Το 1846, πολλά αρχοντικά κάηκαν στη λεγόμενη Σφαγή της Γαλικίας. Το 1849, το Γκρίμπουφ επισκέφτηκε ο Αυτοκράτορας Φραγκίσκος Ιωσήφ Α΄ της Αυστρίας, και τη δεκαετία του 1860, την πόλη επισκέφτηκε ο ζωγράφος Άρτουρ Γκρότγκερ, ο οποίος ήρθε εδώ για να δει την αρραβωνιαστικιά του, Άννα Μοννέ. Το 1900, ο Στανίσουαφ Βισπιάνσκι και ο Γιούζεφ Μεχόφερ επισκέφτηκαν επίσης την πόλη.
Στα τέλη του 19ου αιώνα, το Γκρίμπουφ ανέκαμψε σταδιακά, λόγω της κατασκευής σιδηροδρομικής γραμμής και της ανακάλυψης πετρελαίου. Τον Μάιο του 1915, η Επίθεση στο Γκορλίτσε-Τάρνουφ έγινε εκεί κοντά. Στη Δεύτερη Πολωνική Δημοκρατία, το Γκρίμπουφ ήταν η πρωτεύουσα ενός πόβιατ, αλλά μόνο μέχρι το 1932, όταν το Πόβιατ Γκρίμπουφ διαλύθηκε. Στη δεκαετία του 1930, τα τοπικά χωριά ήταν κέντρα διαδηλώσεων αγροτών (βλ. απεργία χωρικών στην Πολωνία του 1937), και την πόλη επισκέφτηκε πολλές φορές ο Βιντσέτι Βίτος.
Στις 20 Αυγούστου 1942, 360 Εβραίοι πολίτες της πόλης συγκεντρώθηκαν από τους Ναζί και απομακρύνθηκαν 2 χιλιόμετρα μακριά για να σφαγιαστούν στα δάση της Μπιάτα Νόβα. Υπάρχει ένα μνημείο στον ομαδικό τους τάφο σήμερα και το αναστηλωμένο εβραϊκό νεκροταφείο αποκαλύφθηκε τον Νοέμβριο του 2019.[8]
Στα τέλη του 1944, η Βέρμαχτ ονόμασε το Γκρίμπουφ φρούριο, αλλά λόγω της ταχείας σοβιετικής προέλασης, οι Γερμανοί υποχώρησαν τον Ιανουάριο του 1945. Ωστόσο, σχεδόν το 70% της πόλης καταστράφηκε.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ bdl
.stat .gov .pl /api /v1 /data /localities /by-unit /011212210011-0960042?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2022. - ↑ Central DB of Shoah Victims' Names - Record Details 2013 Yad Vashem.
- ↑ Καθ. Μάρια Μάλετς. Słownik nazw geograficznych Polski. 2003. WN PWN. 2007. (ISBN 83-01-13857-2).
- ↑ Καθ. Στανίσουαφ Ρόσποντ. Słownik Etymologiczny Miast i Gmin. Ossolineum. Βρότσουαφ. 1984. (ISBN 8304010909).
- ↑ «Najwieksze miasta w Polsce pod wzgledem liczby ludnosci» [Οι μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας από άποψη πληθυσμού]. polskawliczbach.pl (στα Πολωνικά).
- ↑ Virtual Shtetl (2013). «History of Grybów». Μουσείο Ιστορίας των Πολωνοεβραίων. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2013.
- ↑ Βίλχελμ Κλάιν (1967), Die postalischen Abstempelungen auf den österreichischen Postwertzeichen-Ausgaben 1867, 1883 und 1890.
- ↑ «Repairing the world: The Olympic athlete restoring Poland's Jewish heritage». Notes From Poland (στα Αγγλικά). 8 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2019.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Εβραϊκή Κοινότητα στο Γκρίμπουφ στο Virtual Shtetl
|