Γιάννης Κάτρης
| Γιάννης Κάτρης | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Γιάννης Κάτρης (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 1910 Άργος |
| Θάνατος | 15 Μαΐου 1985 Αθήνα |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ελληνικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | δημοσιογράφος συγγραφέας |
| Εργοδότης | Τα Νέα Έθνος Το Βήμα |
Ο Γιάννης Κάτρης (1910 – 15 Μαΐου 1985)[1] ήταν Έλληνας δημοσιογράφος και συγγραφέας, κυρίως γνωστός για τα πολιτικά βιβλία του για τη μεταπολεμική και μεταπολιτευτική Ελλάδα.
Βιογραφικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε το 1910 στο Άργος, αλλά μεγάλωσε στην Πάτρα.[2] Ο πατέρας του και ο παππούς του ήταν αξιωματικοί του Ελληνικού Στρατού. Ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία ήδη από τα μαθητικά του χρόνια. Το 1940-41 πολέμησε στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο, τραυματίστηκε και παρασημοφορήθηκε.[2] Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια της Κατοχής, έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση και δούλεψε στον παράνομο ΕΑΜικό Τύπο. Μετά την υπογραφή της συμφωνίας της Βάρκιζας, εξορίστηκε στη Μακρόνησο, την Ικαρία και τον Άη Στράτη.[2]
Εργάστηκε ως πολιτικός συντάκτης και αρθρογράφος σε πολλές σημαντικές αθηναϊκές εφημερίδες («Τα Νέα», «Το Έθνος», «Αθηναϊκή», «Εμπρός», «Το Βήμα» κ.ά.).[1] Επί σειρά ετών υπήρξε εκλεγμένο μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (ΕΣΗΕΑ), καθώς και αντιπρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών.[1]
Μετά την επιβολή της χούντας των συνταγματαρχών, διέφυγε στο εξωτερικό και έζησε τέσσερα χρόνια στις ΗΠΑ και τρία στην Αγγλία. Το 1971 έγραψε και εξέδωσε το βιβλίο Η γέννηση του νεοφασισμού στην Ελλάδα, 1960-1970, το οποίο αποτελεί μία από τις σημαντικότερες μελέτες για τα πολιτικά και κοινωνικά δεδομένα που οδήγησαν στην εκδήλωση της απριλιανής χούντας.[2] Το βιβλίο κυκλοφόρησε στα ελληνικά (Δυτική Ευρώπη) και στα αγγλικά (ΗΠΑ, Καναδάς). Στην Ελλάδα επιτράπηκε η κυκλοφορία του το 1974, μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας.[2]
Τον Φεβρουάριο του 1976 ο Γιάννης Κάτρης και ο εκδότης του βιβλίου Βίκτωρ Παπαζήσης δικάστηκαν στο Α΄ Τριμελές Πλημμελειοδικείο για «περιύβριση Αρχής», επειδή στο βιβλίο καταγγέλλονταν ονομαστικά οι βασανιστές της Γενικής Ασφάλειας Αθηνών στη διάρκεια της δικτατορίας. Η σχετική διαδικασία ανακινήθηκε από τον υπουργό Δημοσίας Τάξεως της κυβέρνησης Καραμανλή, στρατηγό Σόλωνα Γκίκα. Μάλιστα ο Γκίκας ζήτησε και την κατάσχεση του βιβλίου διότι υπήρχε κίνδυνος «να δημιουργηθούν για το Αστυνομικό Σώμα εσφαλμέναι και βλαπτικαί εντυπώσεις».[2] Ως μάρτυρες κατηγορίας στη δίκη κατέθεσαν, μεταξύ άλλων, ο βασανιστής της χούντας Πέτρος Μπάμπαλης, ο οποίος αργότερα δολοφονήθηκε από την «Ομάδα Ιούνης '78» (παρακλάδι του ΕΛΑ), αλλά και ο διοικητής της Γενικής Ασφάλειας Αθηνών επί χούντας Βασίλειος Λάμπρου, ο οποίος διέφυγε στη Σαουδική Αραβία (όπου εργάστηκε στην προσωπική ασφάλεια Αράβων και Ελλήνων επιχειρηματιών).[2]
Το 1981, με την εκλογική νίκη του Ανδρέα Παπανδρέου και του ΠΑΣΟΚ, ο Γιάννης Κάτρης ορίστηκε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΡΤ, ενώ για μερικούς μήνες το 1983 ανέλαβε και τη θέση του γενικού διευθυντή Ειδήσεων (τότε, μεταξύ άλλων, προώθησε και τη νεαρή Έλλη Στάη ως παρουσιάστρια του κεντρικού δελτίου).[1]
Τον Απρίλιο του 1982, ο Κάτρης κυκλοφόρησε το βιβλίο «Πρώτη Άνοιξη: το χρονικό μιας εποχής, 1980-1982», με πρόλογο του ίδιου του πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου.
Πέθανε στις 15 Μαΐου 1985, σε ηλικία 75 ετών. Σε μία από τις τελευταίες δημοσιογραφικές του παρεμβάσεις, είχε υποστηρίξει με ενθουσιασμό τη «ρήξη της 9ης Μαρτίου» και την απομάκρυνση του Κωνσταντίνου Καραμανλή από την Προεδρία της Δημοκρατίας, μαζί με την πρόταση για αναθεώρηση του Συντάγματος με αφαίρεση των Προεδρικών «υπερεξουσιών».[1]
Για τον θάνατο του Γιάννη Κάτρη έκανε δήλωση η υπουργός Πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη, η οποία είπε πως «ο Γιάννης Κάτρης υπήρξε κορυφαίος δημοσιογράφος και αγωνιστής της δημοκρατίας. Οι αγώνες του κατά της χούντας του χάρισαν αυτό που αποτελεί την ύψιστη τιμή για κάθε δημόσιο άνδρα: την κοινή λαϊκή αναγνώριση».[1]
Συγγραφικό έργο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Η γέννηση του Νεοφασισμού στην Ελλάδα, 1960-1970 (1971 στο εξωτερικό, 1974 στην Ελλάδα)
- Ο Προδομένος Λαός: το χρονικό μιας πενταετίας, 1975-1980 (δύο τόμοι, 1979)
- Πρώτη Άνοιξη: το χρονικό μιας εποχής, 1980-1982 (1982)
- Η Αλήθεια είναι το φως που καίει (1983)
- Τρίτος Χρόνος (1984)
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Η Καθημερινή, Πέμπτη 16 Μαΐου 1985, «Κηδεύεται αύριο ο δημοσιογράφος Γιάννης Κάτρης» Σφάλμα αναφοράς: Μη έγκυρη ετικέτα
<ref>• όνομα " kath " ορίζεται πολλές φορές με διαφορετικό περιεχόμενο - ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Βιογραφικά στοιχεία Κάτρη στο bookland.gr[νεκρός σύνδεσμος]