Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γεωγραφία της Ιαπωνίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φωτογραφία της Ιαπωνίας από το διάστημα, που λήφθηκε το 1999.

Η Ιαπωνία είναι νησιωτικό κράτος, αποτελούμενο από ένα ηφαιστειογενές αρχιπέλαγος που εκτείνεται σε περισσότερα από 3.000 χιλιόμετρα κατά μήκος της ασιατικής ακτής του Ειρηνικού Ωκεανού. Συνολικώς η χώρα αποτελείται από 14.125 νησιά[1][2] (σύμφωνα με ανακαταμέτρηση με ψηφιακούς χάρτες που έγινε το 2023, έναντι 6.852 νησιών που ήταν καταγεγραμμένα έως τότε), εκ των οποίων τέσσερα είναι πολύ μεγάλα και φιλοξενούν όλο σχεδόν τον πληθυσμό της. Τα υπόλοιπα χαρακτηρίζονται ως «απομακρυσμένες νήσοι» από το ιαπωνικό κράτος.[1][3]

Το έδαφος της Ιαπωνίας έχει έκταση 377.973,89 τετραγωνικά χιλιόμετρα, μια τιμή που την καθιστά την τέταρτη μεγαλύτερη νησιωτική χώρα της Γης (και τη μεγαλύτερη σε όλη την Ανατολική Ασία).[4] Εκτός αυτού, έχει την έκτη μεγαλύτερη ακτογραμμή (με 29.751 χιλιόμετρα) και την όγδοη μεγαλύτερη σε έκταση ΑΟΖ (4.470.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα) από όλες τις χώρες της Γης.[5]

Η Ιαπωνία είναι γενικώς ορεινή χώρα και καλύπτεται κατά τα δύο τρίτα από δάση.[6] Ο πληθυσμός της είναι συγκεντρωμένος σε αστικές περιοχές κατά μήκος των ακτών, στις μικρές πεδιάδες και σε κοιλάδες.[7] Η χώρα βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα του λεγόμενου Δακτυλίου της φωτιάς, πάνω από τα όρια τεκτονικών (λιθοσφαιρικών) πλακών.[8] Ανατολικώς του Ιαπωνικού Αρχιπελάγους βρίσκονται τρεις ωκεάνιες τάφροι. Η Ιαπωνική Τάφρος δημιουργήθηκε καθώς η ωκεάνια τεκτονική Πλάκα του Ειρηνικού κινείται βυθιζόμενη κάτω από την ηπειρωτική μικροπλάκα του Οχότσκ.[9] Η συνεχιζόμενη υποβύθιση προκαλεί συχνούς και μεγάλους σεισμούς με τσουνάμι και έχει δημιουργήσει πολλά ηφαίστεια.[10] Οι ιαπωνικές νήσοι πλήττονται επίσης από τυφώνες. Η κίνηση των τεκτονικών πλακών έχει μετατοπίσει το ιαπωνικό αρχιπέλαγος προς τα ανατολικά και έχει διαχωρίσει έτσι την Ιαπωνία από την ασιατική ήπειρο δημιουργώντας την Ιαπωνική Θάλασσα πριν από 15 εκατομμύρια έτη.[8]

Βασικός πολιτικός χάρτης της Ιαπωνίας
Το Αρχιπέλαγος της Ιαπωνίας με περιγεγραμμένα τα νησιά

Το κλίμα της Ιαπωνίας ποικίλλει από υγρό εύκρατο στα βόρεια έως υγρό υποτροπικό και ισημερινό τροπικό στα νότια. Αυτές οι διαφορές στο κλίμα επέτρεψαν την ανάπτυξη μεγάλης ποικιλίας χλωρίδας και πανίδας, με κάποια σπάνια ενδημικά είδη, ιδίως στις Νήσους Ογκασαβάρα.

Τα εδάφη της Ιαπωνίας εκτείνονται από τον 20ό μέχρι τον 45ο παράλληλο βόρειου πλάτους (από το Οκινοτόρι-σίμα έως το Μπέντεν-τζίμα του Βακανάι) και από τον 122ο μέχρι το 153ο μεσημβρινό ανατολικού μήκους (από το Γιοναγκούνι έως το Μινάμι-Τόρι-σίμα).[11] Ως νησιωτικό κράτος, η Ιαπωνία περιβάλλεται μόνο από θάλασσες: Στα βόρεια η Οχοτσκική θάλασσα τη χωρίζει από τη Ρωσική Άπω Ανατολή, στα δυτικά η Ιαπωνική Θάλασσα τη χωρίζει από την Κορεατική Χερσόνησο, στα νοτιοδυτικά η Ανατολική Σινική Θάλασσα χωρίζει τις ιαπωνικές νήσους Ρίου-κίου από την Κίνα και την Ταϊβάν, και τέλος στα ανατολικά βρίσκεται ο ανοικτός Ειρηνικός Ωκεανός.

Το Αρχιπέλαγος της Ιαπωνίας, παρά το μεγάλο μήκος του, είναι στενό, και παρά τη σημαντική έκταση των τεσσάρων μεγάλων νήσων της Ιαπωνίας κανένα σημείο του εδάφους της χώρας δεν απέχει περισσότερο από 150 χιλιόμετρα από τη θάλασσα. Τα πέντε μεγαλύτερα νησιά είναι, από βορρά προς νότο, το Χοκκάιντο, το Χονσού, το Σικόκου, το Κιούσου και η Οκινάουα. Τα τρία από αυτά (τα Χονσού, Σικόκου και Κιούσου) χωρίζονται από θαλάσσια στενά μικρού εύρους, σχηματίζοντας μεταξύ τους τη λεγόμενη Εσωτερική Θάλασσα της Ιαπωνίας ή Εσωτερική Θάλασσα του Σέτο. Μικρότερα νησιά της Ιαπωνίας είναι μεταξύ άλλων οι Νήσοι Ογκασαβάρα, Νήσοι Ντάιτο, Μινάμι-Τόρι-σίμα, Οκινοτορισίμα, Ρίου-κίου, Νήσοι Βολκάνο, αλλά και πολλές νησίδες, από τις οποίες οι 430 είναι κατοικημένες. Μερικές μικρές ομάδες νησιών αποτελούν αμφισβητούμενα εδάφη, π.χ. οι ιαπωνικές Νήσοι Σενκάκου διεκδικούνται από την Κίνα, ενώ αντιστρόφως οι νότιες Κουρίλες και οι Βραχονησίδες Λιανκούρ (ιαπωνική ονομασία Τακεσίμα) διεκδικούνται από την Ιαπωνία. Σήμερα τα χωρικά ύδατα της Ιαπωνίας καταλαμβάνουν έκταση 13.430 τετραγωνικών χιλιομέτρων.[12]

Εξαιτίας των πολλών μακρινών νησιών και της μακράς ακτογραμμής της Ιαπωνίας, η χώρα διαθέτει εκτεταμένο αλιευτικό πλούτο και υποβρύχιους φυσικούς πόρους στον ωκεανό. Η ΑΟΖ της είναι ένδεκα και πλέον φορές μεγαλύτερη σε έκταση από τη χερσαία έκταση της χώρας.[5]

Το 2019 ο πληθυσμός της Ιαπωνίας ήταν 126 εκατομμύρια.[13] Είναι η ενδέκατη σε πληθυσμό χώρα της Γης και δεύτερη ανάμεσα στις νησιωτικές χώρες του κόσμου.[4] Το 81% του πληθυσμού κατοικεί στη μεγαλύτερη νήσο, τη Χονσού, το 10% στην Κιούσου, το 4,2% στη Χοκκάιντο, 3% στη Σικόκου, 1,1% στον Νομό Οκινάουα και το 0,7% σε άλλα ιαπωνικά νησιά.


  1. 1,0 1,1 Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα recount.
  2. «離島とは(島の基礎知識)» (στα Ιαπωνικά). Ministry of Land, Infrastructure, Transport and Tourism. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (website) στις 13 Νοεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2018. 
  3. «離島とは(島の基礎知識) (what is a remote island?)». MLIT (Ministry of Land, Infrastructure, Transport and Tourism) (στα Ιαπωνικά). Υπουργείο Γαιών, υποδομών μεταφορών και τουρισμού. 22 Αυγούστου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (website) στις 13 Νοεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2019. MILT classification 6,852 islands (main islands: 5 islands, remote islands: 6,847 islands) 
  4. 4,0 4,1 «Island Countries Of The World». WorldAtlas.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2019. 
  5. 5,0 5,1 «日本の領海等概念図». 海上保安庁海洋情報部. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2018. 
  6. Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα worldbank.
  7. «地形分類» (PDF). Geospatial Information Authority of Japan. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2015. 
  8. 8,0 8,1 Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα Barnes.
  9. Sella, Giovanni F.; Dixon, Timothy H.; Mao, Ailin (2002). «REVEL: A model for Recent plate velocities from space geodesy». Journal of Geophysical Research: Solid Earth 107 (B4): ETG 11–1–ETG 11–30. doi:10.1029/2000jb000033. ISSN 0148-0227. Bibcode2002JGRB..107.2081S. https://scholarcommons.usf.edu/geo_facpub/468. Ανακτήθηκε στις 2019-07-01. 
  10. Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα volcanoes-japan.
  11. Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα geohack.
  12. Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα Geospatial Information Authority of Japan 2022.
  13. Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα SBJ-Population-June-2019.