Βελγικές ομοσπονδιακές εκλογές (2019)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ομοσπονδιακές εκλογές πραγματοποιήθηκαν στο Βέλγιο στις 26 Μαΐου 2019, παράλληλα με τις ευρωεκλογές και τις περιφερειακές εκλογές της χώρας . Και τα 150 μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων εκλέχθηκαν σε έντεκα πολυεδρικές εκλογικές περιφέρειες.

Η ακροδεξιά Vlaams Belang (VB) είδε τα ποσοστά του να αυξάνονται ξανά στη Φλάνδρα, και με τη Νέα Φλαμανδική Συμμαχία (NVA), κόμματα που προσυπογράφουν τον φλαμανδικό αυτονομισμό και τον εθνικισμό, έλαβαν σχεδόν το 50% των ψήφων στη Φλάνδρα. Επιπλέον, σημειώθηκαν κέρδη για το ακροαριστερό Εργατικό Κόμμα του Βελγίου (PVDA-PTB) και το πράσινο κόμμα Ecolo στη Βαλλωνία . Συνολικά όμως, τα παραδοσιακά κόμματα υπέστησαν απώλειες και στις δύο περιοχές.

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τις εκλογές του 2014, σχηματίστηκε μια κεντροδεξιά κυβέρνηση αποτελούμενη από τα κόμματα N-VA, CD&V, Open Vld και MR, με επικεφαλής τον πρωθυπουργό Σαρλ Μισέλ (από το MR). Ο κυβερνητικός συνασπισμός ήταν μοναδικός από πολλές απόψεις: το N-VA είχε για πρώτη φορά συμμετοχή, το MR ήταν το μόνο γαλλόφωνο κόμμα και το γαλλόφωνο Σοσιαλιστικό Κόμμα για πρώτη φορά δεν συμμετείχε στην κυβέρνηση για πρώτη φορά έπειτα από 25 χρόνια.

Οι τοπικές εκλογές πραγματοποιήθηκαν στις 14 Οκτωβρίου 2018 . Ως εκ τούτου, οι ταυτόχρονες περιφερειακές, ομοσπονδιακές και ευρωεκλογές του 2019 πραγματοποιήθηκαν μόνο αρκετούς μήνες μετά τις τοπικές εκλογές.

Στις αρχές Δεκεμβρίου του 2018 προέκυψε μια πολιτική κρίση σχετικά με το Παγκόσμιο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση, το οποίο έπρεπε να υπογραφεί, αλλά πυροδότησε αντί αυτού την αντίθεση από το κυβερνητικό κόμμα N-VA . Καθώς τα τρία άλλα κυβερνητικά κόμματα καθώς και η μεγάλη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο υποστήριξαν τη συμφωνία, το N-VA αποχώρησε από την κυβέρνηση και τα τρία άλλα κόμματα συνέχισαν για λίγο ως κυβέρνηση μειοψηφίας (Δεύτερη Κυβέρνηση Μισέλ) με ασαφή κατάσταση. Ο πρωθυπουργός Μισέλ τελικά υπέβαλε την παραίτησή του στον βασιλιά στις 18 Δεκεμβρίου 2018, ο οποίος την έκανε δεκτή τρεις ημέρες αργότερα. Δεδομένου ότι οι τακτικές εκλογές είχαν προγραμματιστεί για τον Μάιο του 2019, οι πρόωρες εκλογές ευνοήθηκαν μόνο από τη N-VA και τη Vlaams Belang και δεν συνέβησαν, και το υπουργικό συμβούλιο της μειοψηφίας συνέχισε ως υπηρεσιακή κυβέρνηση μέχρι τις εκλογές. [1]

Εκλογικό σύστημα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα 150 μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων εκλέχθηκαν σε 11 πολυεδρικές εκλογικές περιφέρειες, δηλαδή τις δέκα επαρχίες και τις Βρυξέλλες, με 4 έως 24 έδρες. Οι θέσεις κατανέμονται με τη μέθοδο D'Hondt, με εκλογικό όριο το 5% ανά εκλογική περιφέρεια. [2]

Οι αντιπρόσωποι που εκλέχτηκαν από τις πέντε φλαμανδικές επαρχίες, την Αμβέρσα (24), την Ανατολική Φλάνδρα (20), τη Φλαμανδική Μπραμπάντ (15), το Λίμπουργκ (12) και τη Δυτική Φλάνδρα (16), ανήκαν αυτόματα στην ολλανδόφωνη ομάδα στο κοινοβούλιο, ενώ εκείνοι που εξελέγησαν από τις πέντε επαρχίες της Βαλλονίας, στην Αινώ (18), τη Λιέγη (15), το Λουξεμβούργο (4), τη Ναμύρ (6) και στις Βαλλωνική Μπραμπάντ (5), δημιούργησαν τη γαλλόφωνη ομάδα γλωσσών. Τα 15 μέλη που εκλέχθηκαν στις Βρυξέλλες μπορούσαν να επιλέξουν να συμμετάσχουν σε οποιαδήποτε ομάδα, αν και εκ των πραγμάτων μόνο τα γαλλόφωνα κόμματα μπορούν να πιάσουν το όριο. Η κατανομή των εδρών πραγματοποιείται κάθε δέκα χρόνια σύμφωνα με τα στοιχεία του πληθυσμού, με πιο πρόσφατο το βασιλικό διάταγμα της 31ης Ιανουαρίου 2013. [3]

Η 60μελής Γερουσία αποτελείται από 50 αντιπροσώπους από τα περιφερειακά και κοινοτικά κοινοβούλια, καθώς και 10 γερουσιαστές που επιλέχθηκαν αναλογικά μεταξύ των κομμάτων με βάση το αποτέλεσμα των ομοσπονδιακών εκλογών.

Όλοι οι Βέλγοι πολίτες ηλικίας 18 ετών και άνω ήταν υποχρεωμένοι να συμμετάσχουν στις εκλογές. Οι μη Βέλγοι πολίτες που διαμένουν στο Βέλγιο (ανεξάρτητα από την ιθαγένεια της ΕΕ) δεν μπορούσαν να ψηφίσουν, ενώ οι Βέλγοι πολίτες που ζουν στο εξωτερικό μπορούσαν να εγγραφούν για να ψηφίσουν.

Αποτελέσματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βουλή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κόμμα Ψήφοι % Έδρες +/–
Νέα Φλαμανδική Συμμαχία 1.086.787 16,03 25 –8
Φλαμανδικό Συμφέρον (Vlaams Belang) 810.177 11,95 18 +15
Σοσιαλιστικό Κόμμα (Βέλγιο) (Parti Socialiste) 641.623 9,46 20 –3
Χριστιανοδημοκρατικό και Φλαμανδικό Κόμμα (Christen-Democratisch en Vlaams) 602.520 8,89 12 –6
Κόμμα Εργατών του Βελγίου 584.621 8,62 12 +10
Ανοιχτοί Φλαμανδοί Φιλελεύθεροι και Δημοκράτες (Open Vlaamse Liberalen en Democraten) 579.334 8,54 12 –2
Μεταρρυθμιστικό Κίνημα (Mouvement Réformateur) 512.825 7,56 14 –6
Εναλλακτικό Σοσιαλιστικό Κόμμα (Socialistische Partij Anders) 455.034 6,71 9 –4
Οικολόγοι (Ecolo) 416.452 6,14 13 +7
Πράσινοι (Groen) 413.836 6,10 8 +2
Δημοκρατικό Ανθρωπιστικό Κέντρο (Centre démocrate humaniste) 250.861 3,70 5 –4
Δημοκρατικοί Φεντεραλιστές Ανεξάρτητοι (DéFI) 150.394 2,22 2 0
Λαϊκό Κόμμα 75.096 1,11 0 –1
DierAnimal 47.733 0,70 0 Νέο
Listes Destexhe 42.712 0,63 0 Νέο
Collectif Citoyen 21.092 0,31 0 Νέο
La Droite 15.075 0,22 0 0
Έθνος 10.583 0,16 0 0
Les Belges d'Abord 10.463 0,15 0 Νέο
Agir 7.598 0,11 0 Νέο
Κόμμα Πειρατών 7.521 0,11 0 0
D-SA 5.949 0,09 0 Νέο
Lutte Ouvrière 5.735 0,08 0 0
PRO 5.682 0,08 0 Νέο
Wallonie Insoumise 5.354 0,08 0 Νέο
BUB Belgische Unie 4.513 0,07 0 Νέο
PV&S 3.217 0,05 0 Νέο
B.U.B 2.098 0,03 0 Νέο
de coöperatie 1.732 0,03 0 Νέο
Volt 1.669 0,02 0 Νέο
Κομουνιστικό Κόμμα του Βελγίου 1.626 0,02 0 Νέο
Turquoise 626 0,01 0 Νέο
Άκυρα/λευκά ψηφοδέλτια 438.095
Σύνολο 7.218.633 100 150
Εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι/συμμετοχή 8.167.709 88,38
Πηγή: IBZ
Αποτελέσματα ανά πολιτική οικογένεια
Φλαμανδοί εθνικιστές
  
27.98%
Σοσιαλιστές
  
16.17%
Φιλελεύθεροι
  
16.10%
Χριστιανοδημοκράτες
  
12.56%
Οικολόγοι
  
12.24%
Ακροαριστεροί
  
8.62%
Σοσιαλφιλελεύθεροι
  
2.22%
Λοιποί
  
4.11%

Γερουσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έπειτα από τις ομοσπονδιακές και τις περιφερειακές εκλογές του 2019 η σύνθεση της Γερουσίας διαμορφώθηκε ως εξής.

Senate of Belgium - current composition
Γερουσία του Βελγίου- Σύνθεση το 2019-2020.
Πολιτική τοποθέτηση Γλωσσική
ομάδα
Κοινοτική
& Περιφερειακή ομάδα
Συνεπιλογή Σύνολο
N-VA Ολλανδοί 8 1 9
Vlaams Belang Ολλανδοί 6 1 7
PS Γάλλοι 6 1 7
MR Γάλλοι 6* 1 7
CD&V Ολλανδοί 4 1 5
Open Vld Ολλανδοί 4 1 5
Ecolo-Πράσινοι Γάλλοι/Ολλανδοί 7 2 9
sp.a Ολλανδοί 3 1 4
cdH Γάλλοι 2 0 2
PVDA-PTB Ολλανδοί/Γάλλοι 4 1 5
Σύνολο 50 10 60

* Συμπεριλαμβανομένου του γερουσιαστή της γερμανόφωνης κοινότητας

Επακόλουθα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι εκλογές για άλλη μια φορά αποκάλυψαν τις βαθιές γλωσσικές, εθνοτικές και περιφερειακές διαιρέσεις του Βελγίου, με την ολλανδόφωνη περιοχή της Φλάνδρας να υπερψηφίζει τα δεξιότερα φλαμανδικά εθνικιστικά και αυτονομιστικά κόμματα, ενώ η γαλλόφωνη περιοχή της Βαλλονίας ψήφισε περισσότερο προς τα αριστερά. [4] [5]

Σε απάντηση στην αύξηση της υποστήριξης για το Vlaams Belang, υπήρξαν κάποιες εικασίες ότι ο αρχηγός του N-VA Μπαρτ Ντε Ουέβερ (Bart De Wever) να "σπάσει' τον αποκλεισμό που επιβλήθηκε στο κόμμα, με αποτέλεσμα τα δύο φλαμανδικά εθνικιστικά κόμματα να ενώσουν τις δυνάμεις τους, αρνούμενα να αποκλείσουν συνομιλίες με το VB, καθώς τα ισχυρά τους αποτελέσματα θα μπορούσαν να κάνουν τη διαμόρφωση ενός συνασπισμού πιο δύσκολη. [6] [7]

Τις ημέρες μετά τις εκλογές, ο βασιλιάς Φίλιππος πραγματοποίησε διαβουλεύσεις με όλους τους ηγέτες των μεγαλύτερων κομμάτων, συμπεριλαμβανομένου του αρχηγού του κόμματος Vlaams Belang, Τομ Βαν Γκρίκεν . Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα The Guardian, το 1936 ήταν η τελευταία φορά που ένας ακροδεξιός ηγέτης είχε μια επίσημη συνάντηση με τον βασιλιά. [8]

Στις 30 Μαΐου ο βασιλιάς Φίλιππος έδωσε εντολή για σχηματισμό κυβέρνησης στους Γιόχαν Βάντε Λανόττε (Johan Vande Lanotte) (από το sp.a) και Ντιντιέ Ρέιντερς (από το MR), δύο έμπειρους πολιτικούς με μακρά περίοδο υπηρεσίας . Ανέφεραν την πρόοδό τους έως τις 6 Ιουνίου όπως αναμενόταν, [9] μετά την οποία τους δόθηκε περισσότερος χρόνος, με νέα προθεσμία στις 17 Ιουνίου. [10] Μετά την παρέλευση αυτής της προθεσμίας, δόθηκε άλλη παράταση έως την 1η Ιουλίου, [11] και ξανά έως τις 29 Ιουλίου [12] και μία ακόμη παράταση έως τις 9 Σεπτεμβρίου. [13]

Στις 24 Αυγούστου η βελγική κυβέρνηση αποφάσισε να διορίσει τον Ντιντιέ Ρέιντερς ως Ευρωπαίο Επίτροπο. [14] Στις 4 Οκτωβρίου 2019 ο βασιλιάς Φίλιππος ανακοίνωσε το τέλος της πρώτης φάσης των συνομιλιών για το σχηματισμό ομοσπονδιακής κυβέρνησης, με τους εντολοδόχους να προτείνουν ως καλύτερη επιλογή μια κυβέρνηση συνεργασίας με τη συμμετοχή του N-VA, του Σοσιαλιστικού Κόμματος και των Πρασίνων.[15]

Στις 4 Νοεμβρίου οι δύο νέοι εντολοδόχοι, ο Ρούντι Ντεμότ και ο Γκέερτ Μπουρζουά, υπέβαλαν τις παραιτήσεις τους στον βασιλιά, καθώς δεν μπορούσαν να υπερκεράσουν το πολιτικό αδιέξοδο. [16]

Στις 17 Μαρτίου 2020 η δεύτερη κυβέρνηση της Σόφι Βίλμες είχε παρατείνει την εντολή της, με εξωτερική υποστήριξη από τα περισσότερα κοινοβουλευτικά κόμματα, προκειμένου να διαχειριστεί την πανδημία του κοροναϊού. Άτυπες συνομιλίες για τo σχηματισμό νέας κυβέρνησης άρχισαν τον Ιούνιο του 2020. [17]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Belgian PM to stay on heading caretaker government» (στα αγγλικά). Reuters. 2018-12-21. https://www.reuters.com/article/us-belgium-politics-idUSKCN1OK17R. Ανακτήθηκε στις 2019-06-28. 
  2. Electoral system IPU
  3. «Moniteur Belge - Belgisch Staatsblad». www.ejustice.just.fgov.be. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2019. 
  4. Belgian king meets Flemish far right for first time since 1930s, amid fears of 'Vlexit' breakaway The Telegraph, 29 Μαΐου 2019
  5. Election treble spells trouble for Belgium Politico, 27 Μαΐου 2019
  6. «Belgium's 'Black Sunday' sees far-right surge, threatens new government crisis». Euractive (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2019. 
  7. «Belgium's far-right not ruled out of potential coalition». The Brussels Times (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2019. 
  8. Belgian king's meeting with far-right leader sparks controversy The Guardian, 29 Μαΐου 2019
  9. Koning Filip stelt Johan Vande Lanotte en Didier Reynders aan als informateur VRT, 30 Μαΐου 2019
  10. Reynders en Vande Lanotte blijven informateur tot 17 juni: "Lange formatie van 2010 overdoen, is niet mogelijk" VRT, 6 Ιουνίου 2019
  11. Mission to form Belgian government extended by King Philippe Αρχειοθετήθηκε 2020-09-11 στο Wayback Machine. Xinhua, 18 Ιουνίου 2019
  12. Informateurs Vande Lanotte en Reynders werken verder aan preformatienota VRT, 1 Ιουλίου 2019
  13. Vande Lanotte en Reynders nog tot 9 september informateur VTM, 29 Ιουλίου 2019
  14. Didier Reynders (MR) voorgedragen als Belgische Eurocommissaris: "Franstaligen waren eensgezind, Vlamingen niet" VRT, 24 Αυγούστου 2019
  15. [1] Royal Central, 9 Οκτωβρίου 2019
  16. https://euobserver.com/political/146520
  17. https://crisisinbelgium.blogspot.com/2020/06/mission-impossible.html