Βαρθολομιό
Συντεταγμένες: 37°52′01″N 21°12′0″E / 37.86694°N 21.20000°E
| Βαρθολομιό | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Δυτικής Ελλάδας |
| Δήμος | Πηνειού |
| Δημοτική Ενότητα | Βαρθολομιού |
| Δημοτική Κοινότητα | Βαρθολομιού |
| Γεωγραφία | |
| Νομός | Ηλείας |
| Υψόμετρο | 20 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 27050 |
| Τηλ. κωδικός | +30 26230 |
Το Βαρθολομιό είναι κωμόπολη της Ηλείας στην Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας[1] σε υψόμετρο 20 μέτρα[2].
Γεωγραφία
Το Βαρθολομιό βρίσκεται στα βορειοδυτικά της Πελοποννήσου, κοντά στον Χελωνίτη κόλπο, στο κέντρο ενός εύφορου κάμπου και δίπλα στον Πηνειό ποταμό. Οι κάτοικοί του έχουν ως κύρια ενασχόληση τη γεωργία αν και σημαντική ανάπτυξη παρουσιάζει ο τομέας του τουρισμού, του εμπορίου και της ελαφράς βιοτεχνίας.[3] Σε απόσταση 2 χλμ. από το Βαρθολομιό βρίσκεται η παραλία Θίνες. Το Βαρθολομιό διαθέτει 2 Δημοτικά σχολεία, 2 νηπιαγωγεία, 2 παιδικούς σταθμούς, Γυμνάσιο, Λύκειο και το Μουσικό Σχολείο Βαρθολομιού που ιδρύθηκε το 1997[4]. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 3.603 κατοίκους[5], ενώ το 2001 είχε 3.093 κατοίκους[6] (η τέταρτη μεγαλύτερη πόλη της Ηλείας). Διοικητικά ανήκει στο Δήμο Πηνειού, ενώ παλαιότερα ήταν η έδρα του Καποδιστριακού Δήμου Βαρθολομιού.[7]
Προέλευση του ονόματος
Πριν τη Φραγκοκρατία το χωριό ονομαζόταν Βαλτοχώρι ή Βατραχοχώρι εξαιτίας ενός έλους στην περιοχή. Το χωριό άλλαξε όνομα με την έναρξη της Φραγκοκρατίας και πήρε το όνομα του φεουδάρχη Βαρθολομαίου Β΄ Γκίζι.[3] Σύμφωνα με την παράδοση, ένας ιππότης που ονομαζόταν Βαρθολομαίος γνώρισε μια πολύ όμορφη κοπέλα που έβοσκε πρόβατα καθώς επιτηρούσε την επικράτειά του. Τη ρώτησε πώς τη λένε και από ποιο χωριό κατάγεται και έδειξε το χωριό της στην κοιλάδα. Ο Βαρθολομαίος θαμπωμένος ζήτησε από τον πατέρα του να παντρευτεί την κοπέλα και εκείνος δέχτηκε. Το μέρος που είδε την κοπέλα ονομάστηκε Καρδιακαύτι. Την ημέρα του γάμου, ο Βαρθολομαίος εντυπωσιασμένος από τους κατοίκους της περιοχής τους έδωσε χωράφια και αυτοί σε ανταπόδοση ονόμασαν το χωριό τους Βαρθολομιό. Μια άλλη πιθανή προέλευση η σταδιακή παραφθορά του ονόματος Βαλτόλιμνο σε Βαρθολομιό. Η παλαιότερη αναφορά του χωριού με το όνομα Βαρθολομιό είναι ένα πατριαρχικό σιγίλλιο του 1200 που βρίσκεται στη μονή των Βλαχερνών, στη περιοχή της Κυλλήνης.
Ιστορία
Το χωριό στα Βυζαντινά χρόνια ήταν γνωστό ως Βαλτοχώρι ή Βατραχοχώρι. Το 1204 η περιοχή έγινε κτήση των Φράγκων. Η Φραγκοκρατία διήρκησε από το 1204 μέχρι το 1430. Η παλαιότερη αναφορά του χωριού με το όνομα Βαρθολομιό είναι ένα πατριαρχικό σιγίλιο του 1200 που βρίσκεται στη μονή των Βλαχερνών, στη περιοχή της Κυλλήνης.[8] Το 1825, κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 κοντά στο Βαρθολομιό δόθηκε η Μάχη του Βαρθολομιού. Η μάχη δόθηκε μεταξύ τις 9 και 11 Νοεμβρίου 1825 και ήταν μια προσπάθεια να ανακοπεί η πορεία του Ιμπραήμ Πασά προς το Μεσολόγγι. Η μάχη έληξε με μεγάλες απώλειες για τους Τούρκους, με περίπου 1.000 νεκρούς, από τους Έλληνες όλοι εκτός ενός πέθαναν στη μάχη, σύνολο 150 (κατά τον Φραντζή), ή 180 (κατά τον Γ. Σισίνη).[9] Ο πρώτος εορτασμός της επετείου της μάχης του Βαρθολομιού έγινε το 2001.[8]
Το Βαρθολομιό βρίσκεται σε μια περιοχή με συχνές ισχυρές σεισμικές δονήσεις. Το 1820 έλαβε χώρα ένας σεισμός μεγέθους 6,6 ρίχτερ με επίκεντρο νοτιοανατολικά της χερσονήσου της Κυλλήνης. Οι σεισμοί του 1953 με επίκεντρο ανάμεσα στην Κεφαλονιά και τη Ζάκυνθο προκάλεσαν εκτεταμένες καταστροφές στο Βαρθολομιό και στην Κυλλήνη, ιδίως ένας μετασεισμός μεγέθους 6,3 ρίχτερ με επίκεντρο περίπου 20 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Κυλλήνης. Στις 16 Οκτωβρίου 1988 ένας σεισμός με επίκεντρο κοντά στη Κυλλήνη μεγέθους 6,0 ρίχτερ γκρέμισε το καμπαναριό του ναού του Αγίου Ιωάννου στο Βαρθολομιό.[10] Άλλος ένας σεισμός με επίκεντρο κοντά στο Βαρθολομιό σημειώθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2002 και είχε μέγεθος 5,8 ρίχτερ. Ο σεισμός προκάλεσε περισσότερες καταστροφές από το αναμενόμενο, προκαλώντας ζημιές σε τουλάχιστον 450 κτίρια, από τα οποία τα περισσότερα είναι λιθόκτιστα ή κτίρια που είχαν πληγεί από το σεισμό του 1988.[11]
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Λαογραφικό Μουσείο Βαρθολομιού από τον ιστότοπο https://www.patrisnews.com/
Παραπομπές
- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 256, τομ. 6.
- ↑ «Βαρθολομιό ΗΛΕΙΑΣ, Δήμος ΠΗΝΕΙΟΥ | buk.gr». buk.gr. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2020.
- ↑ 3,0 3,1 «Δήμος Πηνειού». www.dimospineiou.gov.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2020.
- ↑ «Αρχική». gym-mous-varth.ilei.sch.gr. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2020.
- ↑ «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10735 (σελ. 261 του pdf)
- ↑ Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001
- ↑ «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2020.
- ↑ 8,0 8,1 «Ιστορία». Δήμος Βαρθολομιού. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2013.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «Η Μάχη του Βαρθολομιού :Μία ακόμη προσφορά της Ηλείας στον Αγώνα της Ελευθερίας…(foto)». Αμαλιάδα News. 10 Νοεμβρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2013.
- ↑ Πρωτονοτάριος, Ιωάννης Ν. (15 Δεκεμβρίου 2002). «Ο σεισμός στην Ηλεία και τα αίτια των καταστροφών». Το Βήμα. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2013.
- ↑ «Βαρθολομιό - Κυλλήνη 2002». ΟΑΣΠ. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2013.
| ||||||||||||||
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με τη γεωγραφία της Ελλάδας χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |