Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ζογ Α΄

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Αχμέτ Ζώγου)
 Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 11/02/2023.
Αχμέτ Ζόγου
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Ahmet Zogu (Αλβανικά)
Γέννηση8  Οκτωβρίου 1895[1][2][3]
Burgajet
Θάνατος9  Απριλίου 1961[4][1][2]
Συρέν[5]
Αιτία θανάτουνόσος
Τόπος ταφήςΠαριζιάνικο Κοιμητήριο του Τιαί
Χώρα πολιτογράφησηςΟθωμανική Αυτοκρατορία
Ανεξάρτητη Αλβανία
Πριγκιπάτο της Αλβανίας
Αλβανική Δημοκρατία
Βασίλειο της Αλβανίας
Αλβανία
ΘρησκείαΣουνιτισμός
Ισλάμ
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑλβανικά[6]
ΣπουδέςΛύκειο Γαλατασαράι
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός[7]
μονάρχης
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/Κίνημαανεξάρτητος/η πολιτικός
Οικογένεια
ΣύζυγοςQueen Geraldine of Albania (από 1938)[8]
ΣύντροφοςTania Visirova[9]
ΤέκναΛέκα Ζόγου
ΓονείςΤζεμάλ Πασάς Ζόγου και Sadije Toptani
ΑδέλφιαΤζελάλ Μπέης Ζόγου
Ξένια Ζόγου
ΟικογένειαΟίκος των Ζόγκου
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςστρατάρχης
Πόλεμοι/μάχεςΑ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρωθυπουργός της Αλβανίας (1922–1924)
Πρόεδρος της Αλβανίας (1925–1928)
Βασιλέας της Αλβανίας (1928–1939)
Πρωθυπουργός της Αλβανίας (1925–1928)
ΒραβεύσειςCommander's Cross of the Order of Franz Joseph
Order of Skanderbeg
Τάγμα του Ευαγγελισμού
Τάγμα του Χρυσού Λέοντος του Οίκου του Νάσσαου
Τάγμα του Λευκού Αετού (Πολωνία)
Τάγμα του Καρόλου Α΄
Τάγμα του Μουχάμαντ Άλι
Τάγμα του Σωτήρος[10]
Τάγμα του Αγίου Στεφάνου της Ουγγαρίας[11]
Υπογραφή
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Ζογ Α΄, βασιλέας των Αλβανών[12][13] (Naltmadhnia e Tij Zog I Skëndërbeu III Mbret i Shqiptarëve, 8 Οκτωβρίου 1895 - 9 Απριλίου 1961), γεννημένος ως Αχμέτ Μουχτάρ Ζογόλι, έχοντας λάβει το ψευδώνυμο Ζόγου ή Ζώγου από το 1922, ήταν ηγέτης της Αλβανίας από το 1925 έως το 1939, αρχικά ως Πρόεδρος (1925–1928) και στη συνέχεια ως Βασιλέας (1928–1939). Νωρίτερα, είχε διατελέσει και Πρωθυπουργός της Αλβανίας (1922–1924).

Πρώτα χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στην Αλβανία στις 8 Οκτωβρίου 1895 ως οθωμανός υπήκοος και καταγόταν από πλούσια οικογένεια γαιοκτημόνων. Το κανονικό του όνομα ήταν Αχμέντ Ζόγγολι, το οποίο άλλαξε το 1922 σε Ζόγου (σημαίνει πουλί στα αλβανικά). Σε ηλικία 9 ετών στάλθηκε στην Κωνσταντινούπολη για σπουδές στο Σουλτανικό Λύκειο, γνωστότερο ως Λύκειο Γαλατασαράι. Έπειτα συνέχισε τις σπουδές του στην οθωμανική στρατιωτική σχολή του Μοναστηρίου. Το 1912 με το ξέσπασμα των Βαλκανικών Πολέμων επανήλθε στην Αλβανία και ανέλαβε την αρχηγία της φυλής Ματ (στο οροπέδιο μεταξύ Σκόδρας και Τιράνων διαδεχόμενος τον πατέρα του που είχε πεθάνει το 1911.

Α' Παγκόσμιος Πόλεμος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο κατατάχθηκε στον Αυστροουγγρικό στρατό, που ανήκε στις Κεντρικές Δυνάμεις και μάχονταν τις δυνάμεις της Αντάντ. Αρχικά τοποθετήθηκε στη Βιέννη το 1917-1918 και αργότερα στη Ρώμη, το 1918-1919. Το 1919 επιστρέφει στην Αλβανία όπου και άρχισε αμέσως ν΄ αναμιγνύεται με τις τότε εσωτερικές πολιτικές διενέξεις της χώρας του.

Πολιτική δράση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από τον Ιανουάριο και επίσημα από τον Μάρτιο μέχρι τον Νοέμβριο του 1920 ανέλαβε υπουργός εσωτερικών και οργάνωσε την εναντίον νοτιοσλαβικών επιδρομών αλβανική αντίσταση. Το επόμενο έτος (1921) ονομάστηκε αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων της Αλβανίας. Το 1922 επανέλαβε υπουργός εσωτερικών όπου και κατέστειλε εναντίον του κίνημα. Τον ίδιο χρόνο (1922) διατελεί και πρωθυπουργός, πλην όμως ανατρέπεται από τους μπέηδες που συνασπίστηκαν στο πρόσωπο του κύριου αντιπάλου του Φαν Νόλι, καταφεύγοντας ο ίδιος στη Νοτιοσλαβία. Το 1924, μετά από μια απόπειρα δολοφονίας του, επανέρχεται προκαλώντας επιτυχές επαναστατικό κίνημα και στις 21 Ιανουαρίου του 1925 εκλέγεται πρόεδρος της δημοκρατίας της Αλβανίας, με κυβέρνηση περίπου με τα δυτικά πρότυπα, επταετούς θητείας (1925-1932).

Βασιλιάς της Αλβανίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 25 Αυγούστου του 1928 καταργεί τη Δημοκρατία και στις 1 Σεπτεμβρίου αυτοανακηρύσσεται Ζώγου Α’ βασιλεύς της Αλβανίας, κηρύσσοντας πολίτευμα του κράτους την απόλυτη μοναρχία αναλαμβάνοντας τη διαχείριση καθώς και την εσωτερική και εξωτερική πολιτική της χώρας του.

Ο Ζώγου αν και ήταν ευφυής και πολύ ενεργητικός στερούνταν απελπιστικά στοιχείων διπλωματίας και είχε άγνοια των διεθνών τότε παρασκηνίων, διαπράττοντας αλλεπάλληλα σφάλματα, πιστεύοντας τον κάθε ξένο διπλωμάτη σε ό,τι του έλεγε, που σαφώς εξυπηρετούσε πρώτον τα συμφέροντα της δικής του χώρας, προκειμένου να πετύχει την ανεξαρτησία της χώρας του.

Απομακρύνθηκε των γειτονικών του βασιλείων θεωρώντας τα όλα εχθρικά. Αντίθετα θεώρησε φρόνιμο να συνδεθεί στο φασιστικό άρμα της Ιταλίας πιστεύοντας απόλυτα στις ιταλικές υποσχέσεις συνομολογώντας μια σειρά αλλεπάλληλων συμφωνιών οικονομικής, στρατιωτικής, ακόμη και πολιτικής φύσεως με τις οποίες κυριολεκτικά αφενός υποδούλωσε τη χώρα του στην Ιταλία, αφετέρου έθεταν σε κίνδυνο την ασφάλεια της ευρύτερης Βαλκανικής.

Βέβαια σε αυτό κατά ένα μέρος συνέτεινε και το γεγονός ότι κανένας βασιλικός οίκος της Ευρώπης δεν τον αναγνώρισε ως αρχηγό βασιλικής δυναστείας. Προκειμένου δε να ξεπεράσει αυτό το εμπόδιο αναζήτησε σύζυγο από ευγενή οίκο της Ευρώπης. Μετά από πολλές αναζητήσεις και επί τούτου λανθασμένα διαβήματα τελικά νυμφεύτηκε τον Απρίλιο του 1938 την κόμισσα Τζεραλντίν, εκ του ουγγρικού οίκου των Καρολύι, με την οποία και απέκτησε στις 5 Απριλίου του 1939 τον διάδοχο του θρόνου, πρίγκιπα Σκεντέρ.

Διαβλέποντας τότε η Ιταλία ως σκοπιμότητες τις αγωνιώδεις προσπάθειες του Ζώγου, αποφάσισε την εισβολή και κατάληψη της Αλβανίας. Έτσι στις 7 Απριλίου του 1939, δύο μόλις ημέρες μετά τη γέννηση του διαδόχου του αλβανικού θρόνου, ιταλικές στρατιωτικές δυνάμεις αποβιβάστηκαν στην Αλβανία και στη συνέχεια καθαίρεσαν τον Ζώγου ενώ ο Μπενίτο Μουσολίνι έσπευσε να προσφέρει το στέμμα της Αλβανίας στον Βασιλέα της Ιταλίας.

Ο Ζώγου και η οικογένειά του κατέφυγαν αρχικά στην Ελλάδα όπου η τότε κυβέρνηση Μεταξά άνοιξε τα σύνορα παραχωρώντας τους άσυλο για λίγες ημέρες. Από εκεί, ο Ζόγου μετέβη σε διάφορα κράτη και εν τέλει εγκαταστάθηκε μαζί με την οικογένεια και την ακολουθία τους στην Αγγλία, προσπαθώντας ανεπιτυχώς να οργανώσει αντάρτικη κίνηση εντός της κατεχόμενης Αλβανίας[14].

Μετά το τέλος του Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το 1946, στην Αλβανία το καθεστώς μετατράπηκε σε κομμουνιστικό και ο Ζώγου καθαιρέθηκε επίσημα. Εγκαταστάθηκε αρχικά στην Αίγυπτο και αργότερα μετακόμισε μόνιμα στη Γαλλία όπου απεβίωσε[14] στις 9 Απριλίου του 1961.

Αν και η περίοδος της κυριαρχίας του κρίνεται με ξεκάθαρα αρνητικό πρόσημο, εντούτοις του αναγνωρίζονται κάποια θετικά στοιχεία, όπως οι προσπάθειες εκσυγχρονισμού του κράτους και βελτίωσης της κοινωνικής θέσης του γυναικείου πληθυσμού[15].

Το μαυσωλείο του στο Παρίσι

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Zog-I. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 8054978. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage. p10133.htm#i101321. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 27  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2014.
  6. ↑ «Identifiants et Référentiels». (Γαλλικά) IdRef. Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. Ανακτήθηκε στις 20  Μαΐου 2020.
  7. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 25  Ιουνίου 2015.
  8. ↑ p10133.htm#i101321. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  9. ↑ gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k33656529.
  10. ↑ Ανακτήθηκε στις 25  Μαρτίου 2021.
  11. ↑ Ανακτήθηκε στις 24  Ιανουαρίου 2022.
  12. ↑ Pearson, Owen (2006). Albania in the Twentieth Century: a history. I.B. Tauris. σελ. 568. ISBN 1-84511-013-7. 
  13. ↑ Royal Ark
  14. ↑ 14,0 14,1 Brewer, David (2021) [2017]. Ελλάδα 1940-1949. Πόλεμος, κατοχή, αντίσταση, εμφύλιος. Μετάφραση: Κατερίνα Σέρβη. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη. σελ. 29. 
  15. ↑ Brewer, David (2021). σελ. 29-30.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Σύγχρονος Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη,εκσυγχρονισμένη δια συμπληρώματος κατά τόμον,τόμος 11ος, (1962)
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ζογ_Α΄&oldid=10275683"