Αυτοκρατορικός κύκλος

Κατά την Πρώιμη Σύγχρονη περίοδο η Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία χωρίστηκε σε Αυτοκρατορικούς Κύκλους (λατινικά: Circuli imperii‎‎, γερμανικά: Reichskreise‎‎, ενικός αριθμός: Circulus imperii, Reichskreis), δηλ. διοικητικές ομάδες, των οποίων οι πρωταρχικοί στόχοι ήταν η οργάνωση κοινής αμυντικής δομής και η είσπραξη αυτοκρατορικών φόρων. Χρησιμοποιήθηκαν επίσης ως μέσο οργάνωσης στο πλαίσιο της Αυτοκρατορικής Συνέλευσης (Dieta) και του Αυτοκρατορικού Δικαστικού Επιμελητηρίου. Κάθε κύκλος είχε μια Δίαιτα Κύκλου, αν και δεν θα ήταν όλα τα μέλη κάθε Δίαιτας του Κύκλου και στην Αυτοκρατορική Δίαιτα.

Έξι Αυτοκρατορικοί Κύκλοι δημιουργήθηκαν στη Δίαιτα του Άουγκσμπουργκ το 1500. Το 1512 προστέθηκαν άλλοι τρεις κύκλοι, ενώ ο μεγάλος Σαξονικός Κύκλος χωρίστηκε στα δύο, έτσι ώστε από το 1512 μέχρι την κατάρρευση της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (την εποχή του Ναπολέοντα Α΄), υπήρχαν δέκα Αυτοκρατορικοί Κύκλοι. Το στέμμα της Βοημίας, η Ελβετική Συνομοσπονδία και η Ιταλία παρέμειναν εκτός κύκλων, όπως και διάφορα μικρότερα εδάφη που υπαγόταν άμεσα στον αυτοκράτορα.

Σχηματισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχικά η Δίαιτα του Άουγκσμπουργκ του 1500 δημιούργησε έξι Αυτοκρατορικούς Κύκλους ως μέρος της Αυτοκρατορικής Μεταρρύθμισης:

Αρχικά, τα εδάφη που κατείχαν η δυναστεία των Αψβούργων και οι εκλέκτορες παρέμεναν εκτός κύκλων. Το 1512 η Δίαιτα στο Τρηρ και την Κολωνία οργάνωσε αυτές τις χώρες σε τρεις ακόμη κύκλους:

ο Κύκλος της Αυστρίας, συμπεριλαμβανομένων των εδαφών των Αψβούργων που κληρονόμησε ο Μαξιμιλιανός Α΄
ο Κύκλος της Βουργουνδίας, συμπεριλαμβανομένης της κληρονομιάς της αείμνηστης συζύγου του Μαξιμιλιανού, Μαρίας της Βουργουνδίας
ο Κύκλος των Εκλεκτοράτων του Ρήνου, συμπεριλαμβανομένων των εκκλησιαστικών εκλογέων του Μάιντς, της Κολωνίας και του Τρηρ, και το κοσμικό Εκλεκτοράτο του Παλατινάτου.

Επίσης, ο κύκλος της Σαξονίας χωρίστηκε σε:

ο Κύκλος της Κάτω Σαξονίας
ο Κύκλος της Άνω Σαξονίας, συμπεριλαμβανομένων των Εκλογικών Σωμάτων της Σαξονίας και του Βρανδεμβούργου

Αν και η Αυτοκρατορία έχασε πολλά δυτικά εδάφη μετά την απόσχιση των Επτά Ενωμένων Κάτω Χωρών το 1581 και κατά τη διάρκεια των γαλλικών προσαρτήσεων της Ειρήνης του Nάιμεχεν το 1679, οι δέκα κύκλοι παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητοι μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1790, όταν οι Πόλεμοι της Γαλλικής Επανάστασης επέφεραν σημαντικές αλλαγές στον πολιτικό χάρτη της Ευρώπης.

Μερικοί από τους κύκλους ελέγχοντο de facto από έναν ισχυρό οίκο ευγενών. Ο Αυστριακός Κύκλος της Αυστρίας αντιστοιχούσε σχεδόν ακριβώς με τα κληρονομικά εδάφη των Αψβούργων. Ο Κύκλος της Βουργουνδίας περιελάμβανε την επικράτεια, που ελεγχάταν από τους Ισπανούς Αψβούργους (Φρανς-Κοντέ και Αψβουργικές Κάτω Χώρες). Ο Βαυαρικός Κύκλος αποτελούνταν κυρίως από το δουκάτο της Βαυαρίας των Βίττελσμπαχ συν τους δορυφόρους του. Στον Κύκλο της Άνω Σαξονίας κυριαρχούσαν το εκλεκτοράτο της Σαξονίας (συν τα δορυφόρα δουκάτα του Ερνέστου) και του Βρανδεμβούργου.

Εδάφη εκτός κύκλων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ορισμένα αυτοκρατορικά εδάφη παρέμειναν εκτός κύκλων, κυρίως τα εδάφη του στέμματος της Βοημίας, της Παλαιάς Ελβετικής Συνομοσπονδίας και τα περισσότερα από τα Ιταλικά εδάφη. Εκτός από αυτά, υπήρχε επίσης ένας σημαντικός αριθμός μικρότερων εδαφών, που διατήρησαν την αυτοκρατορική άμεση υπαγωγή, όπως μεμονωμένα Αυτοκρατορικά Χωριά και τα εδάφη που κατείχαν μεμονωμένοι Αυτοκρατορικοί Ιππότες.

Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Winfried Dotzauer: Die deutschen Reichskreise in der Verfassung des alten Reiches und ihr Eigenleben. 1500–1806 . Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 1989, [1]
Peter Claus Hartmann (επιμ. ): Regionen in der frühen Neuzeit. Reichskreise im deutschen Raum, Provinzen in Frankreich, Regionen unter polnischer Oberhoheit. Ein Vergleich ihrer Strukturen, Funktionen und ihrer Bedeutung . (= Zeitschrift für historische Forschung; Beiheft 17). Duncker und Humblot, Βερολίνο 1994,(ISBN 3-428-08078-5) .

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύγχρονη (1500 – 1806) λογοτεχνία και πηγαίο υλικό:

Wolfgang Wüst (επιμ. ): Die "gute" Policey im Reichskreis. Zur frühmodernen Normensetzung in den Kernregionen des Alten Reiches, έκδοση πρωτογενών πηγών σε τέσσερις τόμους, τόμ. 1: Der Schwäbische Reichskreis, unter besonderer Berücksichtigung Bayerisch-Schwabens, Βερολίνο 2001; τόμ. 2: Der Fränkische Reichskreis, Βερολίνο 2003; τόμ. 3: Der Bayerische Reichskreis und die Oberpfalz, Βερολίνο 2004; vol.: Die lokale Policey: Normensetzung und Ordnungspolitik auf dem Lande. Ein Quellenwerk, Βερολίνο 2008.
Hernach volgend die Zehen Krayß, 1532.
Johannes Alhusius: Politica methodice digesta. 3. Aufl., Herborn 1614.
Martin Zeiller: Von den zehn Kreisen. 1660, 1694.
Johann Samuel Tromsdorff: Accurate neue und alte Geographie von ganz Teutschland . Frankfurt 1711 ( σ. 128 κ.ε. ).
«Creiß» στο: Zedler, Grosses vollständiges Universallexikon aller Wissenschaften und Künste, τόμ. 6 (Ci – Cz), 1733.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

«Imperial Circles in the 16th Century», Historical Maps of Germany, Webs, http://historicalmaps.webs.com/Historical_Maps_of_Germany.htm .