Αψβουργικές Κάτω Χώρες
| Κάτω Χώρες των Αψβούργων | ||
|---|---|---|
| 1482–1581 | ||
| ||
| Πρωτεύουσα | Βρυξέλλες | |
| δεδομένα () | ||
Οι Αψβουργικές Κάτω Χώρες (ολλανδικά: Habsburgse Nederlanden, γαλλικά: Pays-Bas des Habsbourg), που στα λατινικά αναφέρονται ως Belgica, είναι το συλλογικό όνομα των φέουδων της περιόδου της Αναγέννησης στις Κάτω Χώρες, που ανήκαν στον Οίκο των Αψβούργων της Γερμανίας (Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας). Η κυριαρχία ξεκίνησε το 1482, όταν πέθανε ο τελευταίος ηγεμόνας των Κάτω Χωρών από τον Οίκο των Βαλουά-Βουργουνδίας, η Μαρία, σύζυγος του Μαξιμιλιανού Α΄ της Αυστρίας. [1] Ο εγγονός τους, ο αυτοκράτορας Κάρολος Ε΄, γεννήθηκε στις Αψβουργικές Κάτω Χώρες και έκανε τις Βρυξέλλες μία από τις πρωτεύουσες του. [2] [3]
Γνωστές ως Δεκαεπτά Επαρχίες το 1549, κρατήθηκαν από τον ισπανικό κλάδο των Αψβούργων από το 1556, με το όνομα Ισπανικές Κάτω Χώρες από τότε. [4] Το 1581, εν μέσω της Ολλανδικής Επανάστασης, οι Επτά Ηνωμένες Επαρχίες αποχωρίστηκαν από το σύνολο αυτής της επικράτειας για να σχηματίσουν την Ολλανδική Δημοκρατία. Οι υπόλοιπες ισπανικές νότιες Κάτω Χώρες έγιναν οι Αυστριακές Κάτω Χώρες το 1714, μετά την απόκτηση της Αυστρίας βάσει της Συνθήκης του Ράστατ. Η κυριαρχία των Αψβούργων έληξε με την προσάρτηση από την επαναστατική Γαλλική Πρώτη Δημοκρατία το 1795.
Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι Κάτω Χώρες των Αψβούργων ήταν μία γεωπολιτική οντότητα, που κάλυπτε το σύνολο των Κάτω Χωρών (δηλαδή τη σημερινέςή Ολλανδία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και τα περισσότερα από τα σύγχρονα γαλλικά διαμερίσματα του Νορ και του Πα-ντε-Καλαί) από το 1482 έως το 1581.
Ήδη υπό την κυριαρχία της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας επί του δούκα της Βουργουνδίας Φιλίππου Γ΄ του Καλού (1419-1467), οι επαρχίες των Κάτω Χωρών άρχισαν να αναπτύσσονται μαζί, ενώ προηγουμένως ήταν χωρισμένες -είτε ως μέρος του Γαλλικού Βασιλείου, είτε της Βουργουνδίας- υπό το λάβαρο της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Το σύνολο των φέουδων (η Φλάνδρα, το Αρτουά και το Μεχαλέν, η Ναμύρ, η Ολλανδία, η Ζηλανδία και ο Αινώ, η Βραβάντη, το Λίμπουργκ και το Λουξεμβούργο) κυβερνήθηκαν σε προσωπική ένωση από τους μονάρχες του Οίκου των Βαλουά-Βουργουνδίας και εκπροσωπούντο στη Γενική Συνέλευση των Τάξεων. Το κέντρο των κτημάτων της Βουργουνδίας ήταν το δουκάτο της Βραβάντης, όπου οι δούκες της Βουργουνδίας διατηρούσαν Αυλή στις Βρυξέλλες.
Ο γιος του Φιλίππου Γ΄, ο δούκας Κάρολος ο Τολμηρός (1467–1477) απέκτησε επίσης τα Χέρλε και Ζούτφεν και ήλπιζε ακόμη και στον βασιλικό τίτλο από τα χέρια του αυτοκράτορα των Αψβούργων Φρειδερίκου Γ΄ παντρεύοντας τα παιδιά τους Μαρία και Μαξιμιλιανό. Βαθιά απογοητευμένος, μπήκε στους καταστροφικούς πολέμους της Βουργουνδίας και σκοτώθηκε στη μάχη του Νανσύ.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Με το τέλος της Μαρίας της Βουργουνδίας το 1482, τα σημαντικά της περιουσιακά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των Βουργουνδικών Κάτω Χωρών, πέρασαν στον γιο της Φίλιππο Α΄ της Καστίλης (επίσης γνωστός ως Φίλιππο τον Όμορφο). Μέσω του πατέρα του Μαξιμιλιανού Α΄, αυτοκράτορα από το 1493, ο Φίλιππος Α΄ ήταν από τον Οίκο των Αψβούργων και έτσι ξεκίνησε η περίοδος των Αψβουργικών Κάτω Χωρών. Την περίοδο 1481–1492 οι Φλαμανδικές πόλεις εξεγέρθηκαν και η Ουτρέχτη ενεπλάκη σε εμφύλιο πόλεμο, αλλά στο τέλος του αιώνα και οι δύο περιοχές είχαν ειρηνεύσει από τους Αυστριακούς ηγεμόνες.
Ο γιος του Φιλίππου, ο αυτοκράτορας Κάρολος Ε΄, γεννημένος στη Γάνδη, διαδέχτηκε τον πατέρα του το 1506, όταν ήταν ακόμη έξι ετών ανήλικος. Ο παππούς του, ο αυτοκράτορας Μαξιμιλιανός Α΄, είχε ενσωματώσει την κληρονομιά της Βουργουνδίας στον Βουργουνδικό Κύκλο, οπότε τα εδάφη στα δυτικά της αυτοκρατορίας ανέπτυξαν έναν βαθμό αυτονομίας. Όταν έφτασε στην πλήρη ηλικία το 1515, ο Κάρολος Ε΄ συνέχισε να κυβερνά την κληρονομιά της Βουργουνδίας ως γηγενής των Κάτω Χωρών. Απέκτησε τα εδάφη του Οφεράισσελ και της Επισκοπής της Ουτρέχτης (βλέπε Πόλεμοι του Χέρλε), αγόρασε τη Φρίσλαντ από τον Γεώργιο δούκα της Σαξονίας και ανέκτησε το Χρόνινεν και το Χέρλε. Οι Επτά Επαρχίες του αναδιοργανώθηκαν στη Βουργουνδική Συνθήκη του 1548, σύμφωνα με την οποία τα Αυτοκρατορικά κτήματα που εκπροσωπούνταν στην Αυτοκρατορική Συνέλευση (Dieta) στο Άουγκσμπουργκ αναγνώριζαν μία ορισμένη αυτονομία των Κάτω Χωρών. Ακολούθησε η πραγματιστική κύρωση του 1549 από τον αυτοκράτορα την επόμενη χρονιά, η οποία καθιέρωσε τις δεκαεπτά επαρχίες ως οντότητα ξεχωριστή από την αυτοκρατορία και από τη Γαλλία.
Μετά από μία σειρά παραιτήσεων μεταξύ 1555 και 1556, ο Κάρολος Ε΄ χώρισε τον Οίκο των Αψβούργων σε Αυστριακο-Γερμανικό και Ισπανικό κλάδο. Ο αδελφός του Φερδινάνδος Α΄ έγινε suo jure (ιδίω δικαιώματι) μονάρχης στην Αυστρία, τη Βοημία και την Ουγγαρία, καθώς και ο νέος αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ο Φίλιππος Β΄ της Ισπανίας, γιος του Καρόλου Ε΄, κληρονόμησε τις δεκαεπτά επαρχίες και τις ενσωμάτωσε στο ισπανικό στέμμα (που περιελάμβανε επίσης τη νότια Ιταλία και τις αμερικανικές κτήσεις). Ο βασιλιάς Φίλιππος Β΄ της Ισπανίας έγινε διαβόητος για τον δεσποτισμό του και οι διώξεις που έκαναν οι Καθολικοί, πυροδότησαν την Ολλανδική Επανάσταση και τον Ογδοηκονταετή Πόλεμο. Η κατοχή των Ισπανών στις βόρειες επαρχίες ήταν όλο και πιο αδύναμη. Το 1579 οι βόρειες επαρχίες ίδρυσαν την Προτεσταντική Ένωση της Ουτρέχτης, στην οποία ανακηρύχτηκαν ανεξάρτητες ως Επτά Ηνωμένες Επαρχίες με την Πράξη της Αποκήρυξης του 1581 .
Μετά την απόσχιση του 1581, οι νότιες επαρχίες, που ονομάζονταν "'t Hof van Brabant" ("η Αυλή της Βραβάντης": ης Φλάνδρια, το Αρτουά, το Τουρναί, το Καμπραί, το Λουξεμβούργο, το Λίμπουργκ, το Αινώ, το Ναμύρ, του Μεχελέν, η Βραβάντη και το Άνω Χέρλε) παρέμειναν στον Οίκο των Αψβούργων μέχρι τους Πολέμους της Γαλλικής Επανάστασης. Μετά την εξάλειψη των Αψβούργων της Ισπανίας και τον Πόλεμο της Ισπανικής Διαδοχής, οι νότιες επαρχίες ήταν επίσης γνωστές ως Αυστριακές Κάτω Χώρες από το 1715 και μετά.
Ηγεμόνες και κυβερνήτες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ηγεμόνες:
- 1482-1506 Φίλιππος Α΄ της Καστίλης ως δούκας της Βουργουνδίας, Μαξιμιλιανός Α΄, ο πατέρας του ως αντιβασιλέας (1482-1493), Μαργαρίτα της Υόρκης -η θετή μητέρα του- ως κυβερνήτης (1489-1493)
- 1506–1556 Κάρολος Ε΄ ως δούκας της Βουργουνδίας· αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας από το 1519.
- 1556–1581 ο Φίλιππος Β΄ ως βασιλιάς της Ισπανίας
Οι επαρχίες κυβερνήθηκαν στο όνομά τους από έναν κυβερνήτη (stadholder ή landvoogd):
- 1489–1493 Μαργαρίτα της Υόρκης, χήρα δούκισσα της Βουργουνδίας
- 1506–1507 Γκυγιώμ ντε Κροΰ, μαρκήσιος του Άαρσχοτ
- 1507–1530 Μαργαρίτα της Αυστρίας δούκισσα της Σαβοΐας
- 1531–1555 Μαρία της Ουγγαρίας
- 1555–1559 Εμμανουήλ-Φιλιβέρτος δούκας της Σαβοΐας
- 1559–1567 Μαργαρίτα της Πάρμας
- 1567–1573 Φερνάντο Άλβαρεθ δε Τολέδο, 3ος δούκας της Άλμπα
- 1573–1576 Λουίς ντε Ρεκεσένς υ Θούνιγα
- 1576–1578 δον Χουάν της Αυστρίας
- 1578–1592 Αλέξανδρος Φαρνέζε, δούκας της Πάρμας
Το 1578 οι Ολλανδοί αντάρτες διόρισαν τον Ματθία αρχιδούκα της Αυστρίας ως κυβερνήτη, αν και αυτός δεν μπόρεσε να επικρατήσει και παραιτήθηκε πριν από την Πράξη της Αποκήρυξης του 1581.
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Sicking, L. H. J. (1 Ιανουαρίου 2004). Neptune and the Netherlands: State, Economy, and War at Sea in the Renaissance (στα Αγγλικά). BRILL. σελ. 13. ISBN 9004138501.
- ↑ «How Brussels became the capital of Europe 500 years ago». The Brussels Times (στα Αγγλικά). 21 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2020.
- ↑ Jr, Everett Jenkins (7 Μαΐου 2015). The Muslim Diaspora (Volume 2, 1500-1799): A Comprehensive Chronology of the Spread of Islam in Asia, Africa, Europe and the Americas (στα Αγγλικά). McFarland. σελ. 36. ISBN 978-1-4766-0889-1.
- ↑ Kamen, Henry (26 Μαρτίου 2014). Spain, 1469–1714: A Society of Conflict (στα Αγγλικά). Routledge. ISBN 9781317755005.
|