Αργυροπούλι Λάρισας
Συντεταγμένες: 39°49′34″N 22°18′29″E / 39.82611°N 22.30806°E
Αργυροπούλι Λάρισας | |
---|---|
Διοίκηση | |
Χώρα | Ελλάδα |
Περιφέρεια | Θεσσαλίας |
Δήμος | Τυρνάβου |
Γεωγραφία | |
Νομός | Λάρισας |
Υψόμετρο | 147 μέτρα |
Πληθυσμός | |
Μόνιμος | 1.302 |
Έτος απογραφής | 2021 |
Πληροφορίες | |
Ταχ. κώδικας | 401 00 |
Το Αργυροπούλι (παλιότερες ονομασίες Ηλώνη και Καρατζόλι[1][2]) είναι χωριό του Δήμου Τυρνάβου, χτισμένο σε υψόμετρο 130 μέτρων[3]. Απέχει 13 χλμ από τον Τύρναβο και 29 χλμ από τη Λάρισα. Έχει πληθυσμό 1.670 άτομα (απογραφή 2011[4]) και οι κύριες ασχολίες των κατοίκων είναι η γεωργία, η κτηνοτροφία και η ξυλεία. Στο Αργυροπούλι ανήκουν, επίσης, οι οικισμοί Άνω Αργυροπούλι και Βοτανοχώρι.
Γεωγραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στα 2,5 χλμ ΝΔ του χωριού, στους πρόποδες του Κάτω Ολύμπου βρίσκεται το ποτάμι Μάτι με τη λίμνη του, γνωστή ως Γυαλί Αργυροπουλίου.[5] Μοναδική φυσική πηγή εναπομείνασα στη Θεσσαλία, με βάθος γύρω στα 6-10 μέτρα να αναβλύζει συνέχεια στον πυθμένα και με τον μύθο ότι μέσα υπάρχει ολόκληρη πόλη με το Ιερό του Πλούτωνα να το φυλάσσουν δράκοντες που σκάβουν και αναταράσσουν το νερό και επί δεκαετίες κυριαρχούσε ο φόβος στον καθένα που θα επιχειρούσε να κολυμπήσει σ αυτό.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ομηρική πόλη Ηλώνη, που αναφέρεται για τη συμμετοχή της στον Τρωικό πόλεμο, πιθανότατα είναι η Λειμώνη των κλασικών χρόνων[6], πόλη με εύφορα λιβάδια, που ποτιζόταν από τα νερά της πηγής Μάτι. Τα ερείπια της αρχαίας ακρόπολης σώζονται στο ύψωμα Καστρί βόρεια του Αργυροπουλίου. Η τοπική παράδοση θέλει την προέλευση της τούρκικης ονομασίας «Καρατζόλι» (kara göl= μαύρη λίμνη) να αναφέρεται στη δράση του Νικοτσάρα στην περιοχή. Η κοντινή λίμνη, φιλοξενούσε στο οικοσύστημά της την σπάνια στο είδος ασημένια πάπια, το αργυρό πουλί εκ της οποίας έλαβε το σύγχρονο όνομα το χωριό και η οποία αποτελεί το έμβλημα του χωριού.
Στα τέλη του 19ου αιώνα εγκαταστάθηκαν μόνιμα στον οικισμό αρκετές οικογένειες Αρβανιτόβλαχων[2]. Το 1897, στη διάρκεια του ελληνοτουρκικού πολέμου, διεξήχθησαν στην περιοχή συγκρούσεις ανάμεσα στις αντιμαχόμενες πλευρές[3]. Κατά την περίοδο της Κατοχής, εμφανίστηκε στο β΄ μισό του 1942 στην ευρύτερη περιοχή μεταξύ Αργυροπουλίου και Τυρνάβου μια από τις πρώτες αντάρτικες ομάδες του ΕΛΑΣ στη Θεσσαλία[7].
Από το Αργυροπούλι κατάγεται ο δημοσιογράφος και παρουσιαστής Γιώργος Λιάγκας[8].
Αξιοθέατα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η παλιά κοίτη του ποταμού, Μάτι, προσφέρεται για περιπάτους και ερασιτεχνικό ψάρεμα καραβίδας. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι εκκλησίες της Ζωοδόχου Πηγής (πολιούχος) στην πλατεία του χωριού, χτισμένη το 1884, της Ανάληψης 2 χλμ από το Αργυροπούλι στις όχθες του ποταμού, του Αγίου Δημητρίου στο Νεκροταφείο και της Αγίας Παρασκευής (19ος αι., στον τύπο της βασιλικής) σε λόφο πάνω από τον οικισμό Μωραΐτη, πάνω από το χωριό στις Γελαδαρές δεσπόζει ο προφήτης Ηλίας. Το πέτρινο γεφυράκι Μωραΐτη κατασκευασμένο το 1908 συνδέει το χωριό με την ομώνυμη περιοχή. Κάτω από το γεφυράκι στην παλαιά εποχή όπου ο Καναράς είχε νερό, με τη διάνοιξη κατάλληλης στέρνας, σχημάτισαν υπό μορφήν πισίνας, το πρώτο φυσικό κολυμβητήριο και μετά στη Δέση άλλο σημείο πιο πάνω στην περιοχή Κεραμίδα. Από την εποχή της Τουρκοκρατίας διατηρείται τζαμί στην περιοχή Γκουτσιασμέ με μιναρέ, όπου υπάρχει και πέτρινη βρύση.
Λαογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στο Αργυροπούλι διεξάγονται διάφορα τοπικά πανηγύρια όπως στις γιορτές της Ζωοδόχου Πηγής, της Ανάληψης του Σωτήρα, της Αγίας Παρασκευής και της Καθαράς Δευτέρας.
Πολιτιστικοί-αθλητικοί σύλλογοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στο χωριό εδρεύει ο Αθλητικός Σύλλογος «Δόξα Αργυροπουλίου» και ο «Πολιτιστικός Σύλλογος Αρβανιτοβλάχων Αργυροπουλίου»[9] με σύμβολο την ασημένια πάπια.
Απογραφές πληθυσμού
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Απογραφή | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Πληθυσμός | 1178[3] | 1411[3] | 2057[3] | 2132[3] | 2109[3] | 1958[3] | 1956[3] | ; | 1670[4] |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Καρατσόλι -- Αργυροπούλι». Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας. Πανδέκτης. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2017.
- ↑ 2,0 2,1 Αστέριος Ι. Κουκούδης, Μελέτες για τους Βλάχους, τόμος Β΄. Οι Μητροπόλεις και η Διασπορά των Βλάχων, εκδόσεις Ζήτρος, Θεσσαλονίκη 2000, σελ. 306.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 Μιχαήλ Σταματελάτος, Φωτεινή Βάμβα-Σταματελάτου, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, ΤΑ ΝΕΑ, 2012, Α΄ τόμος, σελ. 96.
- ↑ 4,0 4,1 «(Αναθεωρημένος) Πίνακας αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ Πληθυσμού-Απογραφής 2011». statistics.gr. ΕΛΣΤΑΤ. 20 Απριλίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (xls) στις 18 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 18 Ιαν. 2017.
- ↑ «Λίμνη Αργυροπουλίου - Πηγές Μάτι Τυρνάβου». ypethe.gr. Υδάτινοι Πόροι και Περιβάλλον Θεσσαλίας. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2017.
- ↑ Bruno Helly (2008). «ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ». ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΤΟΠΙΟΥ (Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΚΟΝΔΑΙΑΣ) 54: 18-19. http://www.thessaliko.gr/pages/054-tomos.pdf.
- ↑ Γεώργιος Παπαδόπουλος, Η Αντίσταση στη Θεσσαλία, εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 2015, σελ. 95.
- ↑ «Γιώργος Λιάγκας. Με αβάσταχτη ελαφρότητα». tanea.gr. ΤΑ ΝΕΑ. 5 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2020.
- ↑ «ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΑΡΒΑΝΤΟΒΛΑΧΩΝ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΙΟΥ» paidis.com
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Δήμος Τυρνάβου
- Παναγιώτα Λίτσα με υλικό του Κωνσταντίνου Ρεβήσιου «Το Αργυροπούλι Λάρισας: Η ιστορία του μέχρι σήμερα» psilopoulos.mysch.gr
- Η αρχική έκδοση του άρθρου χρησιμοποιεί υλικό από την ιστοσελίδα http://www.tirnavos.gr