Ανθρώπινα δικαιώματα στη Ρουμανία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Ρουμανία γίνονται γενικά σεβαστά από την κυβέρνηση. Ωστόσο, υπήρξαν ανησυχίες σχετικά με καταγγελίες για αστυνομική βαρβαρότητα, κακομεταχείριση της μειονότητας Ρομά, κυβερνητική διαφθορά, άσχημες συνθήκες φυλάκισης και διακυβευμένη δικαστική ανεξαρτησία.[1][2] Η Ρουμανία κατατάχθηκε στην 59η θέση μεταξύ 167 χωρών στον Δείκτη Δημοκρατικότητας του 2015 και περιγράφεται ως «ελαττωματική δημοκρατία», παρόμοια με άλλες χώρες της Κεντρικής ή Ανατολικής Ευρώπης.

Διαφθορά και θεσμικές καταχρήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η διαφθορά στη Ρουμανία είναι ένα σοβαρό συστημικό πρόβλημα, σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά της διαφθοράς.[3] Αν και ο αγώνας κατά της διαφθοράς έχει δει μια ανοδική τάση τα τελευταία χρόνια, και οι έρευνες της Εθνικής Διεύθυνσης Καταπολέμησης της Διαφθοράς οδήγησαν στη δίκη ενός πρώην πρωθυπουργού το 2015[4][5] και άλλων σημαντικών δημοσίων εκπροσώπων,[6] η διαφθορά εξακολουθεί να επηρεάζει πολλές πτυχές της ζωής. Η έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ για τις πρακτικές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων υπογραμμίζει ότι οι δωροδοκίες παραμένουν ένα συνηθισμένο πράγμα στον δημόσιο τομέα.[7] Η Ρουμανία και η Βουλγαρία είναι τα μόνα μέλη της ΕΕ που παρακολουθούνται μέσω του Μηχανισμού Συνεργασίας και Επαλήθευσης.[8] Ο Μηχανισμός ιδρύθηκε τη στιγμή που η Ρουμανία εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2007 για να διορθώσει τις αδυναμίες της δικαστικής μεταρρύθμισης και της καταπολέμησης της διαφθοράς.

Αν και έχουν σημειωθεί σημαντικές βελτιώσεις, η διαφθορά παραμένει ένα ζήτημα, που επηρεάζει πολλούς τομείς της ζωής. Παρά το γεγονός ότι η νομοθεσία και οι κανονισμοί της Ρουμανίας περιέχουν διατάξεις που αποσκοπούν στην πρόληψη της διαφθοράς, η επιβολή ήταν γενικά αδύναμη μέχρι πρόσφατα. Η εικόνα της Ρουμανίας επηρεάστηκε άσχημα από την πολιτική κρίση του 2012, όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέφρασε ανησυχίες για το κράτος δικαίου.[9][10] Η Επιτροπή επέκρινε επίσης τη Ρουμανία ότι δεν κατάφερε να ξεριζώσει τη διαφθορά και την πολιτική επιρροή στους κρατικούς της θεσμούς.[11] Οι διαδηλώσεις στη Ρουμανία του 2017 ήταν μαζικές δημόσιες διαμαρτυρίες ενάντια στα σχέδια της κυβέρνησης για αποποινικοποίηση ορισμένων μορφών διαφθοράς.

Η αστυνομική βία είναι επίσης ένα πρόβλημα. Η Ρουμανική Αστυνομία αποστρατικοποιήθηκε το 2002 και έχει αναδιοργανωθεί, προκειμένου να εκσυγχρονιστεί και να απαλλαγεί από πρώην καταχρηστικές πρακτικές που κληρονόμησαν από την κομμουνιστική εποχή. Ωστόσο, προβλήματα, όπως η αστυνομική βία, αναφέρεται ότι εξακολουθούν να υφίστανται. Σύμφωνα με τις Εκθέσεις των Η.Π.Α. για τις πρακτικές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι ΜΚΟ και τα μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι «η αστυνομία κακομεταχειριζόταν και κακοποίησε κρατούμενους, προφυλακισμένους, τσιγγάνους και άλλους πολίτες, κυρίως μέσω της χρήσης υπερβολικής βίας, συμπεριλαμβανομένων των ξυλοδαρμών».[1] Οι συνθήκες στις φυλακές είναι ένα άλλο πρόβλημα: το 2017, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε ότι οι συνθήκες κράτησης στις ρουμανικές φυλακές παραβιάζουν την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.[12]

Ελευθερία του Τύπου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η κυβέρνηση έχει κατηγορηθεί κατά καιρούς για περιορισμό της ελευθερίας του Τύπου. Δημοσιογράφοι που έγραψαν επικριτικές αναφορές για τις κυβερνητικές πολιτικές και ενέργειες ισχυρίστηκαν ότι ήταν στόχοι παρενόχλησης και εκφοβισμού κατά τις προεδρικές εκλογές της Ρουμανίας το 2004.[13] Η Ρουμανία κατατάχθηκε στην 46η θέση από 178 χώρες στον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου του 2017 των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα.[14] Μια άλλη έκθεση της οργάνωσης Freedom House περιγράφει τον ρουμανικό τύπο ως «εν μέρει ελεύθερο».[15]

Εμπορία ανθρώπων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπήρξε μια αυξανόμενη ευαισθητοποίηση σχετικά με την εμπορία ανθρώπων ως ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ευρώπη (βλ. κύριο άρθρο: Εμπορία ανθρώπων στη Ρουμανία ). Το τέλος του κομμουνισμού συνέβαλε στην αύξηση της εμπορίας ανθρώπων, με την πλειονότητα των θυμάτων να είναι γυναίκες που εξαναγκάζονται στην πορνεία.[16] Η Ρουμανία είναι χώρα προέλευσης και χώρα διέλευσης ατόμων, κυρίως γυναικών και παιδιών, τα οποία διακινούνται με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση. Η ρουμανική κυβέρνηση έχει δείξει κάποια δέσμευση για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, αλλά έχει επικριθεί επειδή δεν συμμορφώθηκε πλήρως με τα ελάχιστα πρότυπα για την εξάλειψη της εμπορίας ανθρώπων.[17][18]

Ο νέος Ποινικός Κώδικας της Ρουμανίας, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 1η Φεβρουαρίου 2014, δημιουργεί διάφορα αδικήματα κατά της δουλείας, της εμπορίας ανθρώπων, της εμπορίας παιδιών, της μαστροπείας, της αναγκαστικής εργασίας και της χρήσης εκμεταλλευόμενων προσώπων (Άρθρο 182 Εκμετάλλευση ατόμου, άρθρο 209 Δουλεία, Άρθρο 210 Εμπορία ανθρώπων, Άρθρο 211 Εμπορία ανηλίκων, Άρθρο 212 Πίεση σε καταναγκαστική ή υποχρεωτική εργασία, Άρθρο 213 Pandering, Άρθρο 214 Εκμετάλλευση ζητιάνου, Άρθρο 216 Χρήση υπηρεσιών εκμεταλλευόμενου ατόμου).[19]

Η Ρουμανία έχει επικυρώσει τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη δράση κατά της εμπορίας ανθρώπων[20] και είναι επίσης συμβαλλόμενο μέρος του Πρωτοκόλλου του ΟΗΕ για την πρόληψη, την καταστολή και την τιμωρία της εμπορίας ανθρώπων, ιδιαίτερα γυναικών και παιδιών.[21]

Δικαιώματα των παιδιών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα δικαιώματα των παιδιών προστατεύονται από διάφορους νόμους και η Ρουμανία έχει επίσης διεθνείς υποχρεώσεις λόγω των συμβάσεων που έχει επικυρώσει.

Τα παιδιά έχουν ίσα δικαιώματα, ανεξάρτητα από το αν γεννήθηκαν εντός ή εκτός γάμου. Αυτό ορίζεται στο Σύνταγμα της Ρουμανίας, στο άρθρο 48 (3) που ορίζει «Τα παιδιά που γεννιούνται εκτός γάμου είναι ίσα ενώπιον του νόμου με αυτά που γεννήθηκαν σε γάμο»[22] και επίσης από το άρθρο. 260 του Αστικού Κώδικα.[23] Επιπλέον, η Ρουμανία επικύρωσε την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Νομικό Καθεστώς των Παιδιών που γεννήθηκαν εκτός γάμου και, ως εκ τούτου, δεσμεύεται να διασφαλίσει ότι τα παιδιά που γεννιούνται εκτός γάμου διαθέτουν νόμιμα δικαιώματα όπως ορίζονται στο κείμενο αυτής της Σύμβασης.[24]

Ο νόμος [272/2004] για την προστασία και την προαγωγή των δικαιωμάτων του παιδιού, που αναδημοσιεύτηκε το 2014, είναι ένας σημαντικός νόμος που ασχολείται με τα δικαιώματα του παιδιού.[25]

Σύμφωνα με τον νέο ποινικό κώδικα που τέθηκε σε ισχύ την 1η Φεβρουαρίου 2014, το άρθρο 197 με τίτλο Η κακή μεταχείριση που εφαρμόζεται σε ανήλικα άτομα παραβιάζει την παιδική κακοποίηση.[19] Η γενική ηλικία συναίνεσης στη Ρουμανία είναι τα 15 έτη. Η Ρουμανία έχει επίσης επικυρώσει τη Σύμβαση Λανθαρότε.[26] Ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπόκειται επίσης στην Οδηγία 2011/92/ΕΕ της ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, για την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας [27]

Όσον αφορά το δικαίωμα στην εκπαίδευση των παιδιών, οι γονείς/νόμιμοι κηδεμόνες υποχρεούνται να διασφαλίζουν ότι το παιδί θα λάβει εκπαίδευση. Παράλειψη να το πράξει μπορεί να οδηγήσει σε ποινική δίωξη (άρθρο 380 Αποτροπή πρόσβασης στην υποχρεωτική δημόσια εκπαίδευση).[28]

Οι γονείς/νόμιμοι κηδεμόνες έχουν την υποχρέωση να διασφαλίζουν ότι τα παιδιά τους δεν εμπλέκονται σε ανεπιθύμητες συμπεριφορές.[29]

Οι Εκθέσεις Χωρών των Η.Π.Α. για τις πρακτικές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αναφέρουν ότι ορισμένα παιδιά, ιδιαίτερα από την εθνοτική καταγωγή των Ρομά, δεν καταγράφηκαν (αν και η εγγραφή γεννήσεων είναι υποχρεωτική σύμφωνα με το νόμο).[1]

Σύμφωνα με τον νέο Αστικό Κώδικα της Ρουμανίας που τέθηκε σε ισχύ τον Οκτώβριο του 2011, η γενική ηλικία γάμου ορίζεται στα 18 έτη, αλλά μπορεί να μειωθεί στα 16 υπό ειδικές συνθήκες, με άδεια του διοικητικού συμβουλίου της περιφέρειας. (Άρθρο 272 Ηλικία γάμου[30]). Ο Νόμος αρ. 288/2007 αύξησε την ηλικία γάμου των κοριτσιών, ευθυγραμμίζοντάς την με αυτή των αγοριών. Πριν από αυτόν τον νόμο, τα κορίτσια μπορούσαν, σε ειδικές περιπτώσεις, να παντρευτούν στα 15, και κατά γενικό κανόνα στα 16.[31][32]

Η Ρουμανία είναι συμβαλλόμενο μέρος στη Σύμβαση της Χάγης του 1980 για τις αστικές πτυχές της διεθνούς απαγωγής παιδιών.[33]

Δικαιώματα των γυναικών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα δικαιώματα των γυναικών στη Ρουμανία υπόκεινται σε συνταγματικές διατάξεις και εσωτερικούς νόμους. Η Ρουμανία δεσμεύεται επίσης από οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και διεθνείς συμβάσεις που έχει επικυρώσει.

Το Σύνταγμα της Ρουμανίας προστατεύει τα δικαιώματα των γυναικών. Το Άρθρο 4 παράγραφος 2 κατοχυρώνει την αρχή της μη διάκρισης, δηλώνοντας ότι: «Η Ρουμανία είναι η κοινή και αδιαίρετη πατρίδα όλων των πολιτών της, χωρίς καμία διάκριση λόγω φυλής, εθνικότητας, εθνοτικής καταγωγής, γλώσσας, θρησκείας, φύλου, γνώμης, πολιτική προσκόλληση, ιδιοκτησία ή κοινωνική καταγωγή».[34] Το Άρθρο 48 παράγραφος 1 διασφαλίζει τα ίσα δικαιώματα στο οικογενειακό δίκαιο: «Η οικογένεια βασίζεται στον ελεύθερα συναινέσει γάμο των συζύγων, στην πλήρη ισότητά τους [. . . ]».[35] Τα δικαιώματα των γυναικών στο εργατικό δυναμικό προστατεύονται επίσης: Το Άρθρο 47 παράγραφος 2 ορίζει: «Οι πολίτες έχουν δικαίωμα σε συντάξεις, άδεια μητρότητας μετ' αποδοχών [...]»[35] και το Άρθρο 41 ορίζει: (2) «Όλοι οι εργαζόμενοι έχουν το δικαίωμα σε μέτρα κοινωνικής προστασίας. Αυτά αφορούν την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων, τις συνθήκες εργασίας για τις γυναίκες και τους νέους [...]» και (4) «Σε ίση εργασία με τους άνδρες, οι γυναίκες λαμβάνουν ίσους μισθούς».[35]

Όσον αφορά τον νέο αστικό κώδικα, σχετικές διατάξεις περιλαμβάνουν το Άρθρο 30 Ισότητα έναντι του αστικού δικαίου[36] και το Άρθρπ 258 Η Οικογένεια (συγκατάθεση για γάμο και ισότητα των συζύγων).[37]

Το 2016, η Ρουμανία επικύρωσε τη Σύμβαση για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας (Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης).[38]

Νόμοι κατά των διακρίσεων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ρουμανία έχει πολλούς νόμους που απαγορεύουν τις διακρίσεις.[39] Τα προβλήματα στη χώρα δεν οφείλονται στην έλλειψη νομοθεσίας, καθώς η Ρουμανία διαθέτει ένα ισχυρό de jure πλαίσιο, αλλά στην έλλειψη επιβολής των υφιστάμενων νόμων - συχνά λόγω γραφειοκρατίας, διαφθοράς και κοινωνικών κανόνων. Οι σημαντικότεροι νόμοι κατά των διακρίσεων είναι:

  • Διάταγμα αρ. 137 της 31ης Αυγούστου 2000 αναδημοσίευση (νόμος για την πρόληψη και την κύρωση κάθε μορφής διακρίσεων)
  • Νόμος αρ. 202 της 19ης Απριλίου 2002 αναδημοσίευση (νόμος για την ισότητα ευκαιριών και μεταχείρισης μεταξύ ανδρών και γυναικών)

Εκτός από αυτούς τους νόμους που έχουν δημιουργηθεί ειδικά για την αντιμετώπιση των διακρίσεων, άρθρα που απαγορεύουν τις διακρίσεις μπορούν επίσης να βρεθούν σε πολλούς γενικούς νόμους, οι οποίοι ασχολούνται με γενικές πτυχές της ζωής και περιέχουν επίσης συγκεκριμένα άρθρα που απαγορεύουν τις διακρίσεις σε αυτόν τον τομέα (π.χ. Νόμος αρ. 188 της 8ης Δεκεμβρίου 1999 αναδημοσίευση [νόμος για το καθεστώς των δημοσίων υπαλλήλων], ο Εργατικός Κώδικας της 24ης Ιανουαρίου 2003, ο Νόμος για την Εθνική Παιδεία αρ.1/2011 κ.λπ.). Επιπλέον, οι διακρίσεις αντιμετωπίζονται επίσης στον Ποινικό Κώδικα, άρθ. 297 (2) που ορίζει: «Η ίδια τιμωρία ισχύει για τη δράση δημόσιου υπαλλήλου που, κατά την άσκηση των επαγγελματικών του αρμοδιοτήτων, περιορίζει την άσκηση δικαιώματος ενός προσώπου ή δημιουργεί σε αυτόν κατάσταση κατωτερότητας για λόγους φυλής, εθνικότητα, εθνοτική καταγωγή, γλώσσα, θρησκεία, φύλο, σεξουαλικός προσανατολισμός, πολιτική ιδιότητα μέλους, πλούτος, ηλικία, αναπηρία, χρόνια μη μεταδοτική ασθένεια ή μόλυνση από τον ιό HIV/AIDS».[40]

Ενδοοικογενειακή βία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ενδοοικογενειακή βία είναι σοβαρό πρόβλημα στη Ρουμανία. Αν και η Ρουμανία βελτίωσε το νομοθετικό της πλαίσιο τον 21ο αιώνα και επικύρωσε επίσης τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης το 2016, η βία κατά των γυναικών που εκδηλώνεται στην προσωπική ζωή παραμένει ένα ζήτημα. Η Ρουμανία καταδικάστηκε από το ΕΔΑΔ το 2017 για παράλειψή της να ενεργήσει.[41]

Δικαίωμα στην εκπαίδευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ρουμανία έχει επικριθεί για την αποτυχία της να επιβάλει το δικαίωμα στην εκπαίδευση ορισμένων κοινωνικών ομάδων, συγκεκριμένα των παιδιών της υπαίθρου και των παιδιών Ρομά, παρά το γεγονός ότι η εκπαίδευση στη Ρουμανία είναι υποχρεωτική μέχρι τη 10η τάξη (συνήθως αντιστοιχεί στην ηλικία των 16 ή 17 ετών). Ο διαχωρισμός παιδιών Ρομά στα σχολεία, ο οποίος είναι παράνομος, συνεχίζεται ανεπίσημα σε ορισμένα σχολεία και το 2017 οι ΜΚΟ ERRC και Romani CRISS προέτρεψαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ξεκινήσει έρευνα για τον διαχωρισμό των παιδιών Ρομά στα σχολεία.[42] Η πρόσβαση των παιδιών που ζουν σε αγροτικές περιοχές στην εκπαίδευση είναι ένας άλλος τομέας ανησυχίας:[43] η κατάστασή τους γίνεται πολύ προβληματική μετά την όγδοη τάξη (η τελευταία τάξη του γυμνασίου που αντιστοιχεί στην ηλικία 14–15) επειδή τα παιδιά πρέπει να αλλάξουν σχολείο να πάνε στο γυμνάσιο και πολλά χωριά δεν έχουν γυμνάσια, και ως εκ τούτου οι γονείς πρέπει να μεριμνήσουν ώστε τα παιδιά τους να μετακινηθούν στην πλησιέστερη τοποθεσία ή να μετακομίσει το παιδί εκεί, κάτι που είναι δύσκολο, και ως αποτέλεσμα πολλά παιδιά εγκαταλείπουν το σχολείο (παρά το γεγονός ότι η εκπαίδευση είναι υποχρεωτική μέχρι τη δέκατη τάξη). Σε μια μελέτη, το ένα τρίτο των παιδιών των επαρχιακών σχολείων δήλωσαν ότι σχεδίαζαν να εγκαταλείψουν το σχολείο μετά την όγδοη τάξη.[44]

Ιστορικό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρουμανία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ρουμανία στις αρχές του 20ού αιώνα ήταν μια πολύ προοδευτική χώρα και είχε ισχυρές ρίζες στα ανθρώπινα δικαιώματα: ήταν, για παράδειγμα, μία από τις επτά μόνο χώρες στην Ευρώπη που είχαν καταργήσει τη θανατική ποινή σε καιρό ειρήνης.[45] Ωστόσο, η εικόνα της Ρουμανίας αμαυρώθηκε αργότερα διεθνώς από σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια διαδοχικών συστημάτων δικτατορίας: αυτή του Ιόν Αντονέσκου κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και το επόμενο κομμουνιστικό καθεστώς της Ρουμανίας που περιελάμβανε εκτελέσεις πολιτικών «εχθρών» στη δεκαετία του 1950, και αργότερα, τη διαβόητη ναταλιστική πολιτική του Νικολάε Τσαουσέσκου, με την επακόλουθη κακοποίηση ανεπιθύμητων παιδιών στα ορφανοτροφεία της Ρουμανίας, καθώς και τον ακραίο έλεγχο της καθημερινής ζωής μέσω πρακτικών όπως η τηλεφωνικές υποκλοπές και άλλες καταχρήσεις του κομμουνιστικού Σεκουριτάτε. Τα ανθρώπινα δικαιώματα βελτιώθηκαν πολύ μετά τη Ρουμανική Επανάσταση.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 «Country Reports on Human Rights Practices for 2016». State.gov. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  2. «Romania». Hrw.org. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  3. (in αγγλική) «Romania». EU Anti-Corruption Report (PDF). Ευρωπαϊκή Επιτροπή. 3 Φεβρουαρίου 2014. 
  4. (in αγγλική) «Romania's prime minister indicted in corruption inquiry». Associated Press via The Guardian. 13 Ιουλίου 2015. 
  5. (in αγγλική) «Romania PM Victor Ponta to face corruption trial». BBC News. 17 Σεπτεμβρίου 2015. 
  6. «Raport privind activitatea desfășurată de Direcția Națională Anticorupție în anul 2016 (forma integrală)». Direcția Națională Anticorupție. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2019. 
  7. V. M. (4 Μαρτίου 2017). «Lupta împotriva corupției la nivel înalt a continuat în 2016 în România, însă există în continuare probleme, iar mita a rămas un lucru obișnuit în sectorul public (raport al Departamentului de Stat al SUA)». HotNews.ro. 
  8. (in αγγλική) «Cooperation and Verification Mechanism for Bulgaria and Romania». Ευρωπαϊκή Επιτροπή. 
  9. Andrew Gardner, Toby Vogel (11 Ιουλίου 2012). «Romanian power struggle alarms Europe's leaders». European Voice. 
  10. Sam Cage, Luiza Ilie (22 Νοεμβρίου 2012). «Populism takes spotlight in Romania power struggle». Reuters. 
  11. «EU Commission chides Romania over state corruption». BBC News. 18 Ιουλίου 2012. 
  12. Insider, Ro (25 Απριλίου 2017). «ECHR: Detention conditions in Romanian prisons are in breach of European Convention of Human Rights». Romania-insider.com. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  13. «Concern about threats to press independence on eve of presidential runoff». RSF. December 7, 2004. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2019-10-17. https://web.archive.org/web/20191017004948/https://rsf.org/en/news/concern-about-threats-press-independence-eve-presidential-runoff. Ανακτήθηκε στις 9 May 2017. 
  14. «Romania». RSF. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2017. 
  15. «Romania». Freedom House. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2017. 
  16. «A modern slave's brutal odyssey». BBC News. 2004-11-03. http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/3979725.stm. Ανακτήθηκε στις 2010-05-04. 
  17. «V. Country Narratives -- Countries Q through Z». State.gov. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  18. «Romania - Coalition Against Trafficking of Women». Catwinternational.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  19. 19,0 19,1 «Noul Cod Penal actualizat 2017 - Legea 286/2009». legeaz.net. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  20. «Liste complète». Bureau des Traités. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  21. «United Nations Treaty Collection». Treaties.un.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  22. «CONSTITUTION OF ROMANIA». Cdep.ro. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  23. «Art. 260 Noul cod civil Egalitatea în drepturi a copiilor Dispoziţii speciale Încetarea persoanei juridice». Legeaz.net. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  24. «Full list». Treaty Office. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  25. «Legea 272/2004 privind protectia si promovarea drepturilor copilului, republicata 2014». Dreptonline.ro. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  26. «Full list». Treaty Office. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  27. «DIRECTIVE 2011/92/EU OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL of 13 December 2011 on combating the sexual abuse and sexual exploitation of children and child pornography, and replacing Council Framework Decision 2004/68/JHA» (PDF). Eur-lex.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  28. «Art. 380 Noul Cod Penal Împiedicarea accesului la învăţământul general obligatoriu Infracţiuni contra familiei». Legeaz.net. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  29. «Legea privind tulburarea linistii publice». Avocatura.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  30. «Art. 272 Noul cod civil Vârsta matrimonială Condiţiile de fond pentru încheierea căsătoriei Încheierea căsătoriei». Legeaz.net. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  31. «Drept OnLine:: Legea nr. 288/2007 pentru modificarea si completarea Legii nr. 4/1953 - Codul familiei». Dreptonline.ro. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  32. «Noua reglementare a Codului familiei referitoare la încheierea căsătoriei minorului» (DOC). Uniuneanotarilor.ro. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  33. Netherlands, e-Vision.nl, The. «HCCH - #28 - Status table». Hcch.net. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  34. «CONSTITUTION OF ROMANIA». Cdep.ro. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  35. 35,0 35,1 35,2 «CONSTITUTION OF ROMANIA». Cdep.ro. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  36. «Art. 30 Noul cod civil Egalitatea în faţa legii civile Publicitatea drepturilor, a actelor şi a faptelor juridice». Legeaz.net. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  37. «Art. 258 Noul cod civil Familia Dispoziţii speciale Încetarea persoanei juridice». Legeaz.net. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  38. «Full list». Treaty Office. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  39. «C.N.C.D. : Legislatie». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2016. 
  40. «Art. 297 Noul Cod Penal Abuzul în serviciu Infracţiuni de serviciu». Legeaz.net. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  41. «Romania criticised over domestic violence». Bbc.com. 23 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  42. «Romania 2016/2017». Amnesty.org. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  43. «Salvaţi Copiii: Peste 16% dintre copiii din mediul rural, între 7 şi 10 ani, nu merg la şcoală». Jurnalul.ro. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  44. «Video Laboratoare inexistente sau rar folosite». Stiri.tvr.ro. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2017. 
  45. Adams, Robert. The Abuses of Punishment, p.150. Macmillan (1998), (ISBN 0-312-17617-1).