Αμπελώνας Ηλείας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 37°43′43″N 21°27′51″E / 37.72861°N 21.46417°E / 37.72861; 21.46417

Αμπελώνας
Αμπελώνας is located in Greece
Αμπελώνας
Αμπελώνας
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα[1]
ΠεριφέρειαΔυτικής Ελλάδας
Περιφερειακή ΕνότηταΗλείας
ΔήμοςΠύργου
Δημοτική ΕνότηταΠύργου
Γεωγραφία
Υψόμετρο120
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας27100
Τηλ. κωδικός+30 26210

Ο Αμπελώνας (πρώην Ρώμεσι[2] και εναλλακτικά Ρομέσι[3]) είναι πεδινό χωριό της Ηλείας. Σύμφωνα με την απογραφή 2011 έχει πληθυσμό 519 κατοίκων[4].

Γενικά και ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αμπελώνας βρίσκεται βόρεια του Πύργου σε απόσταση 8 χλμ. περίπου από το κέντρο της πόλης, κτισμένος σε υψόμετρο 120 μέτρων[5][6]. Από τη δυτική πλευρά του χωριού περνάει ο Ιάρδανος ποταμός. Οι κάτοικοι του Αμπελώνα ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και λιγότερο με τη κτηνοτροφία, καλλιεργώντας σταφίδα, αμπέλια και ελιές[7].

Η πρώτη γραπτή αναφορά για το χωριό είναι του 1461 και η παλιά του ονομασία Ρώμεσι[8]. Την περίοδο της  Β΄ Βενετοκρατίας στην Πελοπόννησο αναφέρεται γραπτά να ανήκει στο 4ο Τερριτόριο Γαστούνης ως Romessi.[9] Μετά την απελευθέρωση, το 1835, αναφέρεται επίσημα να προσαρτάται στον τότε δήμο Μυρτιάς ενώ το 1912 με το ΦΕΚ 256Α - 28/08/1912 ορίστηκε έδρα της νεοϊδρυθείσας κοινότητας Ρωμεσίου. Το 1959 με βάση το ΦΕΚ 5Α - 07/01/1959 μετονομάστηκε σε Αμπελών[2]. Σύμφωνα με το Σχέδιο Καλλικράτης μαζί με το Κουζούλι και τα Ροζέϊκα αποτελούν την τοπική κοινότητα Αμπελώνος που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Πύργου του Δήμου Πύργου[4].

Από τον Αμπελώνα κατάγεται ο Έλληνας παλαίμαχος ποδοσφαιριστής και πρωταθλητής Ευρώπης, Γιώργος Καραγκούνης[10] και ο δημοσιογράφος Άκης Παυλόπουλος.

Απογραφές πληθυσμού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απογραφή 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 623[6] 728[6] 755[3] 734[3] 608[6] 587[6] 677[6] ; 519[4]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
  2. 2,0 2,1 «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2020. 
  3. 3,0 3,1 3,2 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς, Εταιρεία Εγκυκλοπαιδικών Εκδόσεων, Αθήναι 1963, τόμος 2ος, σελ. 763.
  4. 4,0 4,1 4,2 «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10737 (σελ. 263 του pdf)
  5. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 261, τομ. 3. 
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Μιχαήλ Σταματελάτος, Φωτεινή Βάμβα-Σταματελάτου, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, ΤΑ ΝΕΑ, 2012, Α' τόμος, σελ. 68.
  7. «Αμπελών». academyofathens.gr. Ακαδημία Αθηνών. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2021. 
  8. «Αμπελώνας: Ένα χωριό γεμάτο ζωή και …προβλήματα». PatrisNews - Εφημερίδα Πατρίς Ηλείας. 6 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2020. 
  9. «Κωνσταντίνος Ντόκος, "Breve descrittione del Regno di Morea. Αφηγηματική ιστορική πηγή ή επίσημο βενετικό έγγραφο της Β΄ Βενετοκρατίας στην Πελοπόννησο;", Εώα και Εσπέρια, 1 (1993)» (PDF). σελ. 28 του pdf. 
  10. Κουρκούμπας, Τάσος (14 Οκτωβρίου 2012). «ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΗΣ Οι «τυπάρες» δεν μετρούν, νιώθουν». makthes.gr. Μακεδονία. Ανακτήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2020. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]